W 5 kz.docx

W 5

Organizacja sieciowa

Sieć międzyorganizacyjna – jest zbiorem więcej niż dwóch samodzielnych organizacji, które są połączone za pomocą więzi ułatwiających pracę. Relacja między organizacjami, czyli kooperacja. Organizacje sieciowe, ze względu na swoje cechy przejmują dominującą rolę w warunkach nieprzewidywalności rynku i silnej konkurencji.

Cechy i korzyści:
1) Decyzje są podejmowane kolektywnie przez współpracujące strony,
2) Przepływ zasobów/informacji między współpracującymi partnerami ma charakter powtarzalny, a nie doraźny,
3) Wzajemne oczekiwania współpracujących stron obejmują dłuższy horyzont,
4) Informacje dostępne stronom współpracy znacznie obszerniejsze niż w przypadku koordynacji rynku,
5) Formą koordynacji działań między współpracującymi stronami są negocjacje, porozumienie, wyklucza się konkurencję,
6) Każda organizacja wchodząca w skład sieci realizuje grupy zadań, stanowiących część całości tradycyjnie wykonywanej przez jedną organizację

7) kontrola i planowanie ograniczone są do minimum

8) otwarty dla partnerów system informacyjny

Założeniem jest współpraca, kooperacja, wspólne negocjacje, wspieranie się – wspólne dobro wspólny interes dla obu stron, które wchodzą w relacje sieciowe. W sieć wchodzi się dobrowolnie oraz po to, aby wynieść z tego jakąś korzyść. Z reguły każda ze stron realizuje jakąś wyspecjalizowaną grupę zadań w czymś się specjalizuje.

Następuje degradacja typowej struktury organizacyjnej. Każda organizacja zajmuje się jedną, konkretną, wyspecjalizowaną funkcją. Nie ma potrzeby rozwijania wszystkich funkcji (pozostałych funkcji – te pozostałe realizują inne organizacje) – jest to duża korzyść dla organizacji.  Największa trudność przy budowaniu organizacji sieciowej polega na podziale pracy. Trzeba zaprosić do współpracy w organizacji sieciowej taką stroną, która ma funkcje, których nasza organizacja nie wypełnia. Trzeba w takiej organizacji zbudować systemy, które będą organizowały przepływ informacji. Organizacja o tak skonstruowanym podziale pracy musi mieć specjalne mechanizmy koordynacji odpowiedzialne za spojenie cząstkowych działań w końcowy efekt. Mechanizmem takim może być wyspecjalizowana komórka – rola brokera.

Jest potrzebna jednostka, która będzie koordynować pracę wszystkich organizacji, aby organizacja sieciowa działała sprawnie.

Umiejscowienie brokera w organizacji:

Rolę brokerów przejmować może specjalnie utworzony zespół sieciowy w skład, którego wchodzą wydelegowani przez partnerów pracownicy. Brokerem może zostać także organizacja, która wchodząc do sieci dokonuje kojarzenia partnerów lub wzajemnych rozliczeń finansowych między partnerami (może ona np. organizować lub kontrolować przebieg kontaktów lub przepływ aktywów między partnerami). Inny wariant to wprowadzenie większej liczby brokerów, którzy dokonują między sobą podziału pracy (np. wg typu produktu lub usługi lub terytorium działania.

1) Broker + organizacja, producent + org., dystrybutor + org., dostawa podzespołów + org., projektowa.
2)  Każde z każdym się łączy – org., przewozy rządowe, broker; org., noclegi, broker; org., wyżywienie, przewodniczący, broker; org., przewozy, lotnicze, broker.

W organizacji sieciowej planowanie i kontrola ograniczane są do minimum. Odmienne stosowane są mechanizmy rynkowe. Różnica polega przede wszystkim na zawieraniu porozumień dotyczących ogólnej struktury płatności – długość umów (zamiast płatności 2 tygodniowej – płatność 4 tygodnie). Istotną cechą organizacji sieciowej jest również wykorzystanie w pełni otwartego dla współpracujących stron systemu informacyjnego. Szeroki dostęp organizacji do danych stanowi swoisty ewident dla procesu budowania wzajemnego zaufania.

Zalety organizacji sieciowej jako formy organizacji współpracy przedsiębiorstw:

1. Podstawowa korzyść: każda organizacja inwestuje tylko w obszarze własnej specjalizacji. Posiadając możliwość kontraktowania wszystkich usług komplementarnych u partnerów sieci, oferuje szeroką gamę usług i produktów, wynikającą ze specjalizacji. Np. tylko handel lub tylko transport, dzięki partnerom możemy korzystać z innych funkcji, a inwestować tylko w naszą funkcję.

2. Korzyści finansowe – zmuszą konkurentów na rynku do współpracy. Ograniczona jest, więc bardzo kosztowana rywalizacja na rynku. Mogą uniknąć powielenia wydatków, jeśli tylko zrealizuje się wspólne funkcje. Może to dotyczyć rozwoju, badań, marketingu. Konkurent zmuszony jest do współpracy. Zmienia się charakter rynku – z konkurencyjnego na kooperacyjny.

3. Sieć powiązań między partnerami sprzyja wymianie i wzajemnym wykorzystaniu trudno dostępnych kompetencji i zasobów,

4. Szybka wymiana informacji sprzyja m in trafności podejmowanych decyzji i wzrostowi konkurencyjności

5. Możliwość pozyskania nowej wiedzy

6. Organizowanie sieci umożliwia poprawę efektywności. Zwiększona efektywność sieci wynika z tego, że jako całość może ponosić znaczny nakład inwestycyjny przy niewielkim zaangażowaniu poszczególnych organizacji. Poszczególni producenci zyskują zaś efektywność dzięki inwestycjom jedynie w strefę realną. Elastyczność jest z kolei wynikiem występowania nadwyżek finansowych w konsekwencji synergii uzyskiwanej ze współpracy z partnerami sieci.

7. Szeroka autonomia poszczególnych partnerów sprzyja innowacyjności i uczeniu się, a wzajemna koordynacja działań umożliwia elastyczne wykorzystanie zdolności produkcyjnych wchodzących do sieci przedsiębiorstw.

Kiedy można tworzyć sieci między organizacjami - koncepcja

Warunki stosowalności organizacji sieciowych: intensywność więzi jest zależna od stopnia konsekwencji firm w danej branży (ile w danym regionie jest firm z danej branży, jaka jest koncentracja) . Najwyższa intensywność jest wtedy, gdy koncentracja firm jest średnia, intensywność jest niższa (mało zawieranych umów), gdy koncentracja jest albo bardzo niska/mała (gdy nie ma konkurencji) lub bardzo wysoka. W przypadku niskiej koncentracji ich siła oddziaływania na siebie jest stosunkowo niewielka. Kiedy koncentracja rośnie pojawiają się nowe firmy, rośnie konkurencja i niechętnie oddają informacje, komu innemu, niechętnie wchodzi się do współpracy. Wraz ze wzrostem koncentracji w branży nie następuje przyrost, a wręcz notuje się spadek powiązań. Niewielka liczba firm decyduje się na nieformalny podział wpływów i zysku. Sieciowa organizacja w przypadku nasilonej konkurencji, ale nie dużej lub ewentualnie, gdy są wprowadzone zmiany firmy mogą wchodzić w układy.

Wady/słabe strony:

- zaufanie – podpisujemy umowę w ramach sieci z inną firmą, a nie wiemy jaka jest jej sytuacja

- problemy z zarządzaniem wzajemnymi związkami

- niebezpieczeństwo wycieku informacji, problemy z zarządzaniem informacją

- wraz ze wzrostem członków sieci mogą pojawić się zachowania egoistyczne i oportunistyczne

1