------------------------------------------------------------------------- Ze zbiorow Biblioteki Sieciowej - http://www.webmedia.pl/bs/ ------------------------------------------------------------------------- NR.ID: 00098 TYTUL: Kodeks Rodzinny i Opiekunczy AUTOR: Sejm RP ------------------------------------------------------------------------- USTAWA z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opieku�czy. (Dz. U. z dnia 5 marca 1964 r.) (zmiany: Dz.U.75.45.234, Dz.U.86.36.180, Dz.U.90.34.198, Dz.U.95.83.417) TYTU� I MA��E�STWO DZIA� I Zawarcie ma��e�stwa. Art. 1. � 1. Ma��e�stwo zostaje zawarte, gdy m�czyzna i kobieta jednocze�nie obecni z�o�� przed kierownikiem urz�du stanu cywilnego o�wiadczenia, �e wst�puj� ze sob� w zwi�zek ma��e�ski. � 2. W wypadku gdy o�wiadczenia o wst�pieniu w zwi�zek ma��e�ski zosta�y z�o�one bez zachowania powy�szego przepisu, ma��e�stwo nie jest zawarte. Je�eli jednak sporz�dzony zosta� akt ma��e�stwa, ustalenie nieistnienia ma��e�stwa mo�e nast�pi� jedynie na mocy wyroku s�dowego; pow�dztwo mo�e w tym wypadku wytoczy� ka�dy, kto ma w tym interes prawny. Art. 2. Obywatele polscy przebywaj�cy za granic� mog� zawrze� mi�dzy sob� ma��e�stwo r�wnie� przed polskim konsulem lub osob� wyznaczon� do wykonywania funkcji konsula. Art. 3. � 1. Osoby zamierzaj�ce zawrze� ma��e�stwo powinny z�o�y� lub przedstawi� kierownikowi urz�du stanu cywilnego dokumenty niezb�dne do zawarcia ma��e�stwa, okre�lone w odr�bnych przepisach. � 2. Je�eli otrzymanie dokumentu, kt�ry osoba zamierzaj�ca zawrze� zwi�zek ma��e�ski jest obowi�zana z�o�y� lub przedstawi� kierownikowi urz�du stanu cywilnego, napotyka trudne do przezwyci�enia przeszkody, s�d mo�e zwolni� t� osob� od obowi�zku z�o�enia lub przedstawienia tego dokumentu. Art. 4. Ma��e�stwo nie mo�e by� zawarte przed up�ywem miesi�ca od dnia, kiedy osoby, kt�re zamierzaj� je zawrze� z�o�y�y kierownikowi urz�du stanu cywilnego pisemne zapewnienie, �e nie wiedz� o istnieniu okoliczno�ci wy��czaj�cych zawarcie tego ma��e�stwa. Jednak�e kierownik urz�du stanu cywilnego mo�e zezwoli� na zawarcie ma��e�stwa przed up�ywem tego terminu, je�eli przemawiaj� za tym wa�ne wzgl�dy. Art. 5. Kierownik urz�du stanu cywilnego, do kt�rego wiadomo�ci dojdzie okoliczno�� wy��czaj�ca zawarcie zamierzonego ma��e�stwa, odm�wi odebrania o�wiadcze� o wst�pieniu w zwi�zek ma��e�ski, a w razie w�tpliwo�ci zwr�ci si� do s�du o rozstrzygni�cie, czy ma��e�stwo mo�e by� zawarte. Art. 6. � 1. Z wa�nych powod�w s�d mo�e zezwoli�, �eby o�wiadczenie o wst�pieniu w zwi�zek ma��e�ski zosta�o z�o�one przez pe�nomocnika. � 2. Pe�nomocnictwo powinno by� udzielone na pi�mie z podpisem urz�dowo po�wiadczonym i wymienia� osob�, z kt�r� ma��e�stwo ma by� zawarte. Art. 7. � 1. Ma��e�stwo powinno by� zawarte w urz�dzie stanu cywilnego, publicznie i uroczy�cie, w obecno�ci dw�ch pe�noletnich �wiadk�w. � 2. Poza urz�dem stanu cywilnego ma��e�stwo mo�e by� zawarte tylko z wa�nych powod�w. Art. 8. � 1. Kierownik urz�du stanu cywilnego wyja�nia stronom prawa i obowi�zki ma��onk�w, w szczeg�lno�ci przepisy o nazwisku ma��onk�w i dzieci, oraz spo�eczne znaczenie ma��e�stwa. Nast�pnie kierownik urz�du stanu cywilnego zapytuje strony, czy zamierzaj� zawrze� ma��e�stwo. Gdy obie strony odpowiedz� na to pytanie twierdz�co, kierownik urz�du stanu cywilnego wzywa je do z�o�enia o�wiadcze� w sprawie wst�pienia w zwi�zek ma��e�ski oraz o�wiadcze� w sprawie nazwiska ma��onk�w i dzieci. � 2. Ka�da ze stron sk�ada o�wiadczenie o wst�pieniu w zwi�zek ma��e�ski powtarzaj�c za kierownikiem urz�du stanu cywilnego tre�� o�wiadczenia lub odczytuje je na g�os, przy czym wszyscy, nie wy��czaj�c kierownika urz�du stanu cywilnego, stoj�. � 3. Po z�o�eniu o�wiadcze� przez obie strony kierownik urz�du stanu cywilnego og�asza, �e wskutek zgodnego o�wiadczenia obu stron zosta�o mi�dzy nimi zawarte ma��e�stwo. Art. 9. W razie niebezpiecze�stwa gro��cego bezpo�rednio �yciu jednej ze stron, ma��e�stwo mo�e by� zawarte niezw�ocznie przed kierownikiem urz�du stanu cywilnego lub przed terenowym organem administracji pa�stwowej o w�a�ciwo�ci og�lnej stopnia podstawowego, bez z�o�enia przewidzianych w ustawie dokument�w Jednak i w tym wypadku strony s� obowi�zane z�o�y� zapewnienie, �e nie wiedz� o istnieniu okoliczno�ci wy��czaj�cych zawarcie ma��e�stwa. Art. 10. � 1. Nie mo�e zawrze� ma��e�stwa m�czyzna nie maj�cy uko�czonych lat dwudziestu jeden ani kobieta nie maj�ca uko�czonych lat osiemnastu. Jednak�e z wa�nych powod�w s�d opieku�czy mo�e zezwoli� na zawarcie ma��e�stwa m�czy�nie, kt�ry uko�czy� lat osiemna�cie, albo kobiecie, kt�ra uko�czy�a lat szesna�cie, je�eli z okoliczno�ci wynika, �e ma��e�stwo b�dzie zgodne z dobrem za�o�onej przez nie rodziny oraz z interesem spo�ecznym. � 2. Uniewa�nienia ma��e�stwa zawartego bez zezwolenia s�du opieku�czego przez m�czyzn�, kt�ry nie uko�czy� lat dwudziestu jeden, albo przez kobiet�, kt�ra nie uko�czy�a lat osiemnastu, jak r�wnie� uniewa�nienia ma��e�stwa nawet zawartego za zezwoleniem tego s�du, lecz przed uko�czeniem przez m�czyzn� lat osiemnastu, a przez kobiet� lat szesnastu, mo�e ��da� ka�dy z ma��onk�w. � 3. Nie mo�na uniewa�ni� ma��e�stwa z powodu braku przepisanego wieku, je�eli ma��onek przed wytoczeniem pow�dztwa ten wiek osi�gn��. Je�eli �ona zasz�a w ci���, uniewa�nienie ma��e�stwa z powodu braku przepisanego wieku mo�e nast�pi� tylko na jej ��danie. Art. 11. � 1. Nie mo�e zawrze� ma��e�stwa osoba ubezw�asnowolniona ca�kowicie. � 2. Uniewa�nienia ma��e�stwa z powodu ubezw�asnowolnienia mo�e ��da� ka�dy z ma��onk�w. � 3. Nie mo�na uniewa�ni� ma��e�stwa z powodu ubezw�asnowolnienia, je�eli ubezw�asnowolnienie zosta�o uchylone. Art. 12. � 1. Nie mo�e zawrze� ma��e�stwa osoba dotkni�ta chorob� psychiczn� albo niedorozwojem umys�owym. Je�eli jednak stan zdrowia lub umys�u takiej osoby nie zagra�a ma��e�stwu ani zdrowiu przysz�ego potomstwa i je�eli osoba ta nie zosta�a ubezw�asnowolniona ca�kowicie, s�d mo�e jej zezwoli� na zawarcie ma��e�stwa. � 2. Uniewa�nienia ma��e�stwa z powodu choroby psychicznej albo niedorozwoju umys�owego jednego z ma��onk�w mo�e ��da� ka�dy z ma��onk�w. � 3. Nie mo�na uniewa�ni� ma��e�stwa z powodu choroby psychicznej jednego z ma��onk�w po ustaniu tej choroby. Art. 13. � 1. Nie mo�e zawrze� ma��e�stwa, kto ju� pozostaje w zwi�zku ma��e�skim. � 2. Uniewa�nienia ma��e�stwa z powodu pozostawania przez jednego z ma��onk�w w poprzednio zawartym zwi�zku ma��e�skim mo�e ��da� ka�dy, kto ma w tym interes prawny. � 3. Nie mo�na uniewa�ni� ma��e�stwa z powodu pozostawania przez jednego z ma��onk�w w poprzednio zawartym zwi�zku ma��e�skim, je�eli poprzednie ma��e�stwo usta�o lub zosta�o uniewa�nione, chyba �e ustanie tego ma��e�stwa nast�pi�o przez �mier� osoby, kt�ra zawar�a ponownie ma��e�stwo pozostaj�c w poprzednio zawartym zwi�zku ma��e�skim. Art. 14. � 1. Nie mog� zawrze� ze sob� ma��e�stwa krewni w linii prostej, rodze�stwo ani powinowaci w linii prostej. Jednak�e z wa�nych powod�w s�d mo�e zezwoli� na zawarcie ma��e�stwa mi�dzy powinowatymi. � 2. Uniewa�nienia ma��e�stwa z powodu pokrewie�stwa mi�dzy ma��onkami mo�e ��da� ka�dy, kto ma w tym interes prawny. � 3. Uniewa�nienia ma��e�stwa z powodu powinowactwa mi�dzy ma��onkami mo�e ��da� ka�dy z ma��onk�w. Art. 15. � 1. Nie mog� zawrze� ze sob� ma��e�stwa przysposabiaj�cy i przysposobiony. � 2. Uniewa�nienia ma��e�stwa z powodu stosunku przysposobienia mi�dzy ma��onkami mo�e ��da� ka�dy z ma��onk�w. � 3. Nie mo�na uniewa�ni� ma��e�stwa z powody stosunku przysposobienia mi�dzy ma��onkami, je�eli stosunek ten usta�. Art. 16. W razie zawarcia ma��e�stwa przez pe�nomocnika mocodawca mo�e ��da� uniewa�nienia ma��e�stwa, je�eli brak by�o zezwolenia s�du na z�o�enie o�wiadczenia o wst�pieniu w zwi�zek ma��e�ski przez pe�nomocnika albo je�eli pe�nomocnictwo by�o niewa�ne lub skutecznie odwo�ane. Jednak�e nie mo�na z tego powodu ��da� uniewa�nienia ma��e�stwa, je�eli ma��onkowie podj�li wsp�lne po�ycie. Art. 17. Ma��e�stwo mo�e by� uniewa�nione tylko z tych powod�w, z kt�rymi przepisy dzia�u niniejszego ��cz� rygor niewa�no�ci. Art. 18. Nie mo�na uniewa�ni� ma��e�stwa po jego ustaniu. Nie dotyczy to jednak uniewa�nienia z powodu pokrewie�stwa mi�dzy ma��onkami oraz z powodu pozostawania przez jednego z ma��onk�w w chwili zawarcia ma��e�stwa w zawartym poprzednio zwi�zku ma��e�skim. Art. 19. � 1. Je�eli jeden z ma��onk�w wytoczy� pow�dztwo o uniewa�nienie ma��e�stwa, uniewa�nienie mo�e nast�pi� tak�e po �mierci drugiego ma��onka, na kt�rego miejsce w procesie wyst�puje kurator ustanowiony przez s�d. � 2. W razie �mierci ma��onka, kt�ry wytoczy� pow�dztwo o uniewa�nienie ma��e�stwa, uniewa�nienia mog� dochodzi� jego zst�pni. Art. 20. � 1. Orzekaj�c uniewa�nienie ma��e�stwa, s�d orzeka tak�e, czy i kt�ry z ma��onk�w zawar� ma��e�stwo w z�ej wierze. � 2. Za b�d�cego w z�ej wierze uwa�a si� ma��onka, kt�ry w chwili zawarcia ma��e�stwa wiedzia� o okoliczno�ci stanowi�cej podstaw� jego uniewa�nienia. Art. 21. Do skutk�w uniewa�nienia m...
paulikg