CHOROBY UKŁADU SERCOWO - NACZYNIOWEGO
Glikozydy nasercowe:
Podział:
1.Strofantyna i acetlylostrofantyna
2.Digoksyna, lanatozyd C, deacetylolanatozyd C
3.Digitoksyna i acetylodigitoksyna
· Działanie:
Ø Dodatni inotropiznm (wzmożenie skurczu serca) i tonotropizm
Ø Ujemny chronotropizm i dromotropizm – zwolnienie czynności serca
Ø Dodatni batmotropizm (wzmożenie pobudliwości serca – pobudzenia przedwczesne)
Digoksyna:
Ø usprawnia pracę serca
Ø usuwa niektóre zaburzenia rytmu serca
· Wskazania:
Ø przewlekła zastoinowa prawokomorowa niewydolność krążenia (m.in. związana z uszkodzeniem prawej komory serca, w przebiegu wad serca, zapalenia mięśnia serca, niektórych postaci kardiomiopatii);
Ø miażdżycowe uszkodzenie mięśnia serca;
Ø serce płucne;
Ø niektóre postacie zaburzeń rytmu serca (m.in. migotanie i trzepotanie przedsionków odznaczające się szybką czynnością serca; napadowe częstoskurcze komorowe)
· Przeciwwskazania:
Ø ! zbyt wolna czynność serca (bradykardia);
Ø zespół chorego węzła zatokowego;
Ø blok przedsionkowo – komorowy II i III stopnia;
Ø obniżone stężenie potasu we krwi (hipokaliemia);
Ø podwyższone stężenie wapnia we krwi (hiperkalcemia).
· Interakcje:bardzo liczne!
Ø Niebezpieczne interakcje - z innymi lekami stosowanymi w leczeniu zaburzeń rytmu serca zwłaszcza:amiodaron, propafenon, chinidyna (quinidine)oraz zcyklosporyną (ciclosporine), polegające na znacznym podwyższeniu poziomu digoksyny we krwi i tym samym – na nasileniu jej działania i toksyczności. Podobna interakcja, aczkolwiek zazwyczaj mniej niebezpieczna może zachodzić przy równoczesnym podawaniu antybiotyków z grupy makrolidów (m.in.erythromycin), tetracyklin (m.in.doxycycline, tetracycline), antagonistów wapnia (ACa), inhibitorów konwertazy angiotensyny (IKA), spironolaktonu (spironolactone).
Ø Digoksynę można stosować jednocześnie z lekami zawierającymi wapń (calcium) jedynie z wyjątkowych wskazań, ściśle pod kontrolą lekarską! (zwłaszcza preparaty wapnia w postaci wstrzyknięć powodują nasilenie toksyczności digoksyny i możliwość wystąpienia niebezpiecznych działań niepożądanych). Podobnie toksyczność digoksyny nasilają leki powodujące zwiększone wydalanie (wypłukiwanie) potasu – m.in. leki moczopędne (w tym:furosemid, torasemid, chlortalidon, hydrochlorothiazid, clopamide), przewlekle używane leki przeczyszczające (w tym także – pochodzenia naturalnego), glikokortykosteroidy stosowane w leczeniu przewlekłym (m.in.dexamethasone, prednisone prednisolone).
Ø Wchłanianie digoksyny z przewodu pokarmowego hamują (co powoduje osłabienie jej działania) leki zobojętniające sok żołądkowy, pektyny (colepectin), węgiel aktywowany, cholestyramina (colestyramine) – co najmniej 2-godz. odstęp między stosowaniem tych leków i digoksyny),metoclopramid.
Preparaty: Digoxin, Digoxin BM
Leki rozszerzające naczynia krwionośne:
Nitrogliceryna:
Ø zmniejszające niedokrwienie serca m.in. poprzez zmniejszenie zapotrzebowania komórek na tlen;
Ø rozszerzające naczynia wieńcowe;
Ø obniżające ciśnienie tętnicze;
Ø rozkurczowe m.in. na mięśnie gładkie dróg żółciowych i moczowych – lek z grupy nitratów. Działa szybko (po 2-3 min) lecz krótkotrwale (do 2 godz.).
Ø doraźne leczenie bólu dławicowego (zamostkowego);
Ø bezpośrednio przed planowanym wysiłkiem bądź inną sytuacją, podczas której zazwyczaj dochodzi do wystąpienia bólu;
Ø obecnie rzadko stosowany w leczeniu kolki żółciowej i nerkowej
Ø ! Bardzo ostrożnie stosować w niedociśnieniu tętniczym (hipotonii) ze skłonnościami do omdleń,
Ø w wadach serca (zwężenie zastawki mitralnej i aortalnej),
Ø chorobach ośrodkowego układu nerwowego (urazy czaszki, krwotoki mózgowe, podwyższone ciśnienie wewnątrzczaszkowe),
Ø w niektórych postaciach jaskry,
Ø niedokrwistości,
Ø w przypadkach niewydolności nerek
· Interakcje:
Ø nasila działanie leków obniżających ciśnienie tętnicze;
Ø możliwe jest osłabienie działania leku przez równoczesne stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np.ibuprofen, naproksen).
Ø Stosowanie leku równolegle z dihydroergotaminą (dihydrodroergotamine) może nasilać jej działanie i spowodować wzrost ciśnienia tętniczego.
Ø Nie stosować jednocześnie z inhibitorami 5-fosfodiesterazy (np.sildenafilem) ze względu na możliwość znacznego spadku ciśnienia tętniczego i dalszego zmniejszenia przepływu krwi przez mięsień sercowy (pogorszenie ukrwienia serca).
Ø Przy jednoczesnym spożyciu alkoholu może dojść do gwałtownego, znacznego spadku ciśnienia tętniczego z omdleniem lub utratą przytomności włącznie.
Inhibitory konwertazy angiotensyny:
Enalapril
Ø hamuje powstawanie w organizmie angiotensyny II – substancji odpowiedzialnej za zwężenie naczyń krwionośnych i wzrost ciśnienia tętniczego oraz przerost mięśnia sercowego – lek z grupy inhibitorów konwertazy angiotensyny (IKA) o długotrwałym działaniu. Zwalnia rozwój niewydolności nerek w uszkodzeniu nerek z powodu cukrzycy (nefropatia cukrzycowa) i nadciśnienia tętniczego. Angiotensyna II stanowi fragment układu hormonalno-enzymatycznego, określanego mianem RAA (skrót od:renina – angiotensyna – aldosteron). RAA występuje we krwi, działając w całym organizmie lub też miejscowo m.in. w mięśniu sercowym, nerkach, ścianach naczyń krwionośnych, kontrolując objętość krwi krążącej w ustroju i stężenia jonów sodu i potasu w płynach ustrojowych. Angiotensyna II znacznie podnosi ciśnienie tętnicze, kurcząc bardzo silnie naczynia krwionośne i pobudzając wydzielanie aldosteronu – hormonu zatrzymującego wodę i sód, co jest przyczyną powstawania nadciśnienia tętniczego. Zahamowanie (inhibicja) działania angiotensyny II powoduje więc obniżenie ciśnienia tętniczego
Ø nadciśnienie tętnicze – zarówno jako lek pojedynczy, jak i w skojarzeniu z innymi lekami obniżającymi ciśnienie, zwłaszcza z moczopędnymi (hydrochlorothiazid);
Ø zastoinowa niewydolność serca;
Ø zapobieganie niewydolności serca, zapobieganie epizodom niedokrwienia serca u chorych z zaburzeniami lewej komory serca.
Ø Nefropatia cukrzycowa (uszkodzenie nerek w przebiegu cukrzycy) z mikroalbuminurią (wzrost wydalania jednego z białek krwi – albumin z moczem, oznaczany przy pomocy specjalnych testów; wzrost wydalania albumin z moczem wyprzedza wzrost ciśnienia krwi; u chorych z cukrzycą niezależną od insuliny typ 2 i mikroalbuminurią może rozwinąć się postępująca choroba nerek – nefropatia cukrzycowa).
Ø ! kardiomiopatia przerostowa (schorzenie polegające na powiększeniu i przeroście mięśnia sercowego lub sztywności komór serca, do którego dochodzi w przypadkach innych chorób serca i układu krążenia, np. nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca, wad zastawek serca);
Ø zwężenie zastawki aorty; pacjenci z przeszczepioną nerką;
Ø zwężenie obu tętnic nerkowych (lub tętnicy nerkowej jednej nerki w przypadku braku nerki drugiej);
Ø ciężka niewydolność nerek;
Ø stany odwodnienia organizmu;
Ø obrzęk naczynioruchowy, także występujący w przeszłości (patrzUWAGI).
Ø Szczególnie ostrożnie u pacjentów z umiarkowaną niewydolnością nerek, obecnością białka w moczu (białkomoczem przekraczającym 1 g białka/dobę), niewydolnością wątroby, ciężkim nadciśnieniem tętniczym, ciężką niewydolnością krążenia, toczniem rumieniowatym układowym (i innymi chorobami zapalnymi tkanki łącznej – kolagenozami).
Ø nie stosować jednocześnie (lub stosować z wielką ostrożnością, na wyraźne zalecenie lekarza) preparatów zawierających potas (kalium), leków moczopędnych z grupy „oszczędzających potas”(m.in. amiloride, spironolactone, tialorid, triamteren) – (możliwość wystąpienia nawet znacznego, niebezpiecznego wzrostu stężenia potasu we krwi (hiperkaliemii);
Ø przy jednoczesnym stosowaniu soli litu (lithium carbonicum) – niebezpieczeństwo wzrostu stężenia litu we krwi.
Ø Lek nasila działanie leków moczopędnych, obniżających ciśnienie oraz rozszerzających naczynia wieńcowe z grupy azotanów (m.in. isosorbide dinitrate, isosorbide mononitrate);
Ø interakcja ta jest często wykorzystywana w skojarzonym (wielolekowym) leczeniu. Działanie leku jest osłabione przy jednoczesnym stosowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych, zwłaszcza indometacyny (indomethacine) i naproksenu (naproxen).
Ø Jednoczesne stosowanie leków immunosupresyjnych, m.in. azatiopryny (azathioprine), glikokortykosteroidów, allopurinolu (allopurinol), prokainamidu (procainamide), związków litu (lithium carbonicum), może powodować nasilenie działań niepożądanych.
Ø Ze względu na zawartość magnezu lek może hamować wchłanianie antybiotyków z grupy tetracyklin (m.in. doxycycline, tetracycline) z przewodu pokarmowego przy jednoczesnym stosowaniu, co obniża ich skuteczność przeciwbakteryjną.
Ø Łączne podawanie z neuroleptykami może powodować hipotonię ortostatyczną (gwałtowny spadek ciśnienia tętniczego przy zmianie pozycji ciała, zwłaszcza z leżącej na stojącą, który może prowadzić do omdlenia).
Ø U pacjentów stosujących dietę niskosodową (z ograniczeniami pokarmów o dużej zawartości soli kuchennej) lek może działać silniej niż u pacjentów niestosujących takiej diety.
UWAGI: pełny efekt leczniczy występuje zazwyczaj po kilku tygodniach stosowania leku; wszelkie zmiany dawkowania powinny więc być przeprowadzone z dużą ostrożnością, po uwzględnieniu tego faktu. Leczenia nie należy nagle przerywać. Stosunkowo częstym objawem niepożądanym, towarzyszącym stosowaniu wszystkich leków z tej grupy (IKA) jest suchy kaszel, który ustępuje po odstawieniu leku (może być złagodzony przez podanie acetylocysteiny); mogą także występować zaburzenia smaku. W przypadku wystąpienia objawów obrzęku naczynioruchowego(zazwyczaj szybko narastające obrzęki, zwłaszcza twarzy i warg, którym towarzyszy duszność, chrypka, trudności w połykaniu oraz swędząca pokrzywka skóry) lek należy natychmiast odstawić i pilnie zasięgnąć porady lekarza. Leki z grupy IKA mogą nasilać reakcje nadwrażliwości występujące po ukąszeniu owadów u osób uczulonych na jad. Podczas długotrwałego leczenia wskazana okresowa kontrola stężenia potasu, kreatyniny (zwł...
alicjatechnikfarm