Ochrona przeciwpożarowa oraz ochrona środowiska naturalnego
Warunki powstania pożaru
Zagrożenia pożarowe i wybuchowe
Charakterystyka zagrożenia pożarowego i wybuchowego oraz zasady postępowania na wypadek pożaru zawarte są w:
instrukcji technologiczno-ruchowej
- w odniesieniu do zakładów produkcyjnych i magazynów;
instrukcji bezpieczeństwa pożarowego
- w odniesieniu do obiektów użyteczności publicznej
Zwalczanie pożaru
• Powiadomienie straży pożarnej
• Co się pali? Gdzie? Jaka jest sytuacja? Kto melduje?
• Powiadomienie użytkownika urządzenia.
• W miarę możliwości odłączyć palące się urządzenia
(wyłączyć napięcie).
Uwaga!
W urządzeniach wysokiego napięcia mogą to zrobić tylko osoby upoważnione.
Zamknąć klapy przeciwpożarowe instalacji wentylacyjnej.
• W miarę możliwości chronić przed środkami gaśniczymi części urządzenia
nie objęte przez pożar (np. przykrywając).
W czasie rozpoznawania sytuacji, działań ratowniczo-
-gaśniczych, należy zachować minimalne odstępy:
• przy niskim napięciu – 5 m,
• jeżeli przewody wysokiego napięcia stykają się z podłogą – 10 m.
Przy gaszeniu pożaru sprzętem podręcznym, uwzględniać jego przeznaczenie, np. do gaszenia urządzeń elektrycznych pod napięciem stosować gaśnice śniegowe (CO2).
Obowiązki w wypadku pożaru lub innego zagrożenia
Kto zauważy pożar, klęskę żywiołową lub inne miejscowe zagrożenie, obowiązany jest niezwłocznie zawiadomić osoby znajdujące się w strefie zagrożenia oraz jednostkę ochrony przeciwpożarowej, bądź policję lub wójta albo sołtysa
Pracownicy winni znać swoje zadania na wypadek pożaru, w szczególności:
• umieć alarmować straż pożarną,
• umieć posługiwać się podręcznym sprzętem gaśniczym,
• umieć postępować w wypadku powstania pożaru w zakładzie pracy, w tym współpracować ze służbami ratowniczymi
• zachować spokój, ostrzec współpracowników,
• zaalarmować straż pożarną,
• odłączyć spod napięcia urządzenia elektryczne,
wyłączyć instalacje wentylacyjne, transportowe i grzewcze,
• zamknąć główny zawór gazowy, zablokować rurociągi,
• natychmiast opuścić miejsca niebezpieczne oznakowanymi
drogami ewakuacyjnymi, w razie zadymienia przemieszczać się
trzymając głowę na wysokości ok. 1 m (ochrona przed dymem
i ciepłem),
• nie używać wind
Zasady postępowania podczas pożaru
• Zachować spokój!
• Natychmiast zgłosić pożar, podając dokładne dane o miejscu i rozmiarach pożaru.
Ostrzec innych pracowników o pożarze.
• Wyłączyć urządzenia wentylacyjne, transportowe i grzewcze, odciąć dopływ przewodów rurowych, zamknąć główny zawór gazu, w razie potrzeby wyłączyć spod napięcia urządzenia elektryczne.
• Natychmiast opuścić obszary zagrożone, używając klatek schodowych, a także oznakowanych dróg ewakuacyjnych i pożarowych.
• Nie używać wind.
• Poruszać się w pozycji jak najbliżej podłogi
(ochrona przed dymem i gorącym powietrzem).
Działanie prowadzić zgodnie z instrukcją pożarową
• Ratowanie życia ludzi ma pierwszeństwo przed gaszeniem pożaru
• Nie narażając własnego bezpieczeństwa, uczestniczyć w działaniach ratowniczo-gaśniczych aż do czasu przybycia straży pożarnej.
• Okrywać i zawijać palące się osoby w koce gaśnicze, płaszcze itp. (W razie konieczności gaszenia ognia - obracać osobę poszkodowaną)
• Nigdy nie gasić płonącego tłuszczu wodą.
• Z chwilą przybycia straży pożarnej udzielić dowódcy sekcji stosownych informacji,
przekazać plany budynku, dróg ewakuacyjnych i ratunkowych, a także właściwe klucze.
Ponowne wchodzenie do pomieszczeń objętych wcześniej pożarem możliwe jest dopiero po udzieleniu stosownego zezwolenia przez straż pożarną lub kierownictwo zakładu (również sąsiadujące części budynku mogą być uszkodzone wskutek oddziaływania pożaru
Ponowne doprowadzenie podręcznego sprzętu gaśniczego do stanu sprawności (zlecenie ponownego napełnienia gaśnic używanych w czasie pożaru) .
Drogi ewakuacyjne
• Drogi i wyjścia ewakuacyjne, a także ich trasy, należy oznakować w sposób dobrze widoczny i trwały.
• Znaki ewakuacyjne i znaki ochrony przeciwpożarowej powinny być wykonane z materiałów fotoluminescencyjnych, jeżeli nie jest konieczne zastosowanie oświetlenia awaryjnego.
Plan alarmowania
Każde przedsiębiorstwo musi mieć plan alarmowania
Instrukcja ewakuacyjna
Co powinno się znajdować w instrukcji ewakuacyjnej:
- Kto może ogłaszać ewakuacje
- W jaki sposób ogłaszana jest ewakuacja (jakie są sygnały)
- Jakie obowiązki mają osoby funkcyjne
- Plany ewakuacyjne pomieszczeń z zaznaczonymi drogami ewakuacyjnymi oraz rozmieszczeniem sprzętu gaśniczego
- Instrukcja udzielania pierwszej pomocy podczas pożaru i innego zagrożnia
- Podstawa prawna
W przypadku bezpośredniego zagrożenia ewakuując się należy: wziąć cenne podręczne rzeczy, które nie przeszkodzą w ewakuacji i szybko, ale bez paniki i w sposób uporządkowany wyjść z pomieszczenia pozostawiają drzwi zamknięte na klamkę (nie na klucz)W przypadku gdy zagrożenie nie jest bezpośrednie przed ewakuacją należ: zamknąć wszystkie okna w pomieszczeniu, wyłączyć wszystkie odbiorniki prądu, zamknąć dopływ gazu, jeżeli jest w pomieszczeniu, zabrać cenne podręczne rzeczy, które nie przeszkodzą w ewakuacji i szybko, ale bez paniki i w sposób uporządkowany wyjść z pomieszczenia pozostawiają drzwi zamknięte na klamkę (nie na klucz)
Zasady gaszenia ognia za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego
· Gasić ogień w kierunku wiatru (z wiatrem)
· Palące się powierzchnie gasić rozpoczynając od brzegu!
· Pożary substancji kapiących i płynących gasić strumieniem skierowanym od góry do dołu!
· Pożary ścian gasić strumieniem skierowanym od dołu do góry!
· Stosować wystarczającą liczbę gaśnic - nigdy jedną po drugiej
· Zwracać uwagę na możliwość ponownego rozpalenia się ognia
· Nigdy nie wieszać gaśnic po użyciu na stałe miejsce. Najpierw zlecić ponowne napełnienie
Zastosowanie gaśnic
Przykładowe oznaczenie gaśnicy
Piktogramy dla grup pożarowych
Grupa A - pożary ciał stałych głównie pochodzenia organicznego, przy spalaniu których obok innych zjawisk występuje zjawisko żarzenia
Grupa B - pożary cieczy palnych lub materiałów topiących się
Grupa C - pożary gazów
Grupa D - pożary metali
Typy gaśnic
Gaśnice pianowe. Agregaty pianowe
ZALETY
• zapewnia szybkie chłodzenie przez skroplenie środka w kontakcie z pożarem
• tworzy powłokę odcinającą wydzielanie par palnych cieczy i uniemożliwia ponowne zapalenie
• może być użyta do gaszenia urządzeń elektrycznych, jeżeli posiadają informacje o dopuszczeniu
ZASTOSOWANIE
• pożary grupy A, B
PRZECIWSKAZANIA
• nie gasić:
• ciał reagujących z wodą, jak np. sód, potas, karbol, wapno
• ciał palących się w postaci żaru w wysokich temperaturach
• instalacji i urządzeń elektrycznych pod napięciem
DZIAŁANIE
• wyciągnąć zawleczkę bezpieczeństwa
• nacisnąć dźwignię
• skierować zawór na źródło ognia, naciskając dźwignię
Gaśnice proszkowe. Agregaty proszkowe
• nietoksyczność, neutralność
• duża zdolność penetracji ognia, chłodzenie i tworzenie warstwy izolacyjnej przed ogniem
• możliwość gaszenia urządzeń elektrycznych
• proszki fosforanowe posiadają zwiększoną odporność na wilgoć, wstrząsy i gaszą pożary grupy A
• gasi skutecznie pożary gazów
• proszki fosforanowe gaszą pożary grupy A, B, C
• proszki węglanowe gaszą pożary grupy B, C
• urządzenia elektryczne pod napięciem do 1 kV
• pożary grup D (proszek D)
• nie powinno się gasić:
• części ruchomych maszyn
• komputerów i sprzętu elektronicznego
• uwalniany proszek i jego wydajność kontroluje się zaworem
Znaki bezpieczeństwa-Ochrona przeciwpożarowa
Znaki ewakuacyjne
Substancje niebezpieczne
Niektóre obowiązki
Administracji terenowej: Wójt, burmistrz, albo prezydent miasta, na których terenie znajduje się instalacja mogąca powodować nadzwyczajne zagrożenia środowiska, zobowiązani są do sporządzenia planu operacyjno-ratowniczego na wypadek wystąpienia takiego zagrożenia
Inwestora i użytkownika: Inwestor i użytkownik instalacji mogącej spowodować nadzwyczajne zagrożenia są zobowiązani do sporządzenia raportu bezpieczeństwa. Pracodawca jest obowiązany informować pracowników o właściwościach fizycznych, chemicznych i biologicznych stosowanych w zakładzie chemikaliów
Oznakowanie nadtlenków
Przykładowa etykieta opakowania substancji niebezpiecznej - nadtlenku benzoilu:
Chlor
• W pomieszczeniach, gdzie składuje się chlor, temperatura nie może przekroczyć 35ºC.
• Odległość pojemników z chlorem (także opróżnionych) od grzejników nie może być mniejsza niż 1 m.
• Magazyny do przechowywania chloru powinny znajdować się w odrębnych budynkach.
Pomieszczenia do składowania i pobierania chloru powinny być wyposażone w wentylację mechaniczną i instalację do unieszkodliwiania chloru
Karotenka