ARCHITEKTURA

I SZTUKA KLASYCYZMU

W okresie oświecenia wzrosło zainteresowanie kulturą starożytną. Przyczyną tego były liczne badania archeologiczne uwieńczone odkryciem między innymi na terenie Włoch starożytnych miast

-Pompejów i Herkulanum. Architekci wzorowali się na słynnych budowlach starożytnych; powszechnie stosowano na przykład tak charakterystyczne dla antyku kolumny.
Rzeźba klasycystyczna, na wzór starożytnych, wiernie oddawała proporcje ludzkiego ciała, szczegóły jego budowy oraz indywidualne cechy uwiecznianej osoby. W malarstwie natomiast chętnie sięgano do tematyki mitycznej i historycznej. Nie zaniedbywano jednak potrzeb ludzi oświecenia. Stąd liczne portrety czy obrazy o charakterze dekoracyjnym. Tak więc styl w architekturze i sztuce, który narodził się w oświeceniu, zwany klasycyzmem, charakteryzuje się nawiązaniem do wzorców antycznych-zarówno greckich, jak rzymskich-dążeniem do zachowania ładu i harmonii oraz monumentalnością.

Cechy klasycyzmu:

·         odwoływanie się i wzorowanie na tematyce i architekturze starożytnej Grecji i Rzymu,

·         bezwzględne przekonanie o wyższości kultury antyku nad innymi epokami kultury,

·         chęć wiernego odwzorowania elementów dekoracji, stroju czy architektury antyku,

·         prostota i ład w stylu,

·         w ornamentyce najczęściej stosowano: kariatydy, wieńce, obfite girlandy, orły, a nawet sfinksy,

·         stosowanie nowatorskich rozwiązań urbanistycznych np. : zabudowa miejska o dużej przestrzeni typu arterie,

·         początki systematycznych wykopalisk, w poszukiwaniu kultury materialnej antyku np. wykopaliska w Pompejach i Herkulanum,

·         wpływ wykopalisk i odkryć na sztukę,

·         propaganda niechęci wobec gotyku,

·         spokój, w przeciwieństwie do barokowej ekspresji,

·         racjonalizowanie sztuki,

·         oszczędność wyrazu i środków,

·         wzrost popularności kopii dzieł artystycznych – rozwój przemysłu „artystycznego”,

·         w malarstwie używanie silnego strumienia, „snopu” światła, chłodnego kolorytu, akcentowanie kształtu, tworzenie obrazów idealistycznych. Upowszechnienie się aktu w malarstwie i rzeźbie,

·         rozwój muzealnictwa np.: muzeum papieskie na placu kapitolińskim, British Musseum, Luwr w Paryżu,

·         estetyczne podejście do dzieła sztuki,

·         uwypuklenie cnót obywatelskich w przeciwieństwie do rokokowej frywolności,

·         tworzenie dzieł o tematyce historycznej,

·         wzrost pozycji artystów, jako znawców dobrego smaku.