KONTROLA -              

Funkcja organu polegająca wyłącznie na sprawdzeniu działalności innych jednostek bez stałych możliwości wpływania na działalność jednostek kontrolowanych, (np. poprzez wydanie nakazów). Organ wyposażony w prawo kontroli ma zazwyczaj wydawania zaleceń jednostce kontrolowanej, w przypadkach wyjątkowych kiedy chodzi o uniknięcie strat, ma prawo wydawania poleceń tzw. działań doraźnych. Kontrola to porównanie stanu faktycznego z pewnym założonym wzorcem.

NADZÓR –

Sytuacja, w której organ nadzorujący jest wyposażony w środki oddziaływania na postępowanie organów (jednostek nadzorowanych), nie może wyręczać tych organów w ich działalności. Ma kompetencje kontroli + możliwość użycia środków nadzorczych:

·         zawieszenie w czynnościach

·         prawo uchylania rozstrzygnięć

·         prawo do wstrzymania decyzji

Zakres nadzoru, środki nadzorcze i organ sprawujący nadzór muszą być określone USTAWOWO (wyraźnie).  Organ nadzorujący sprawuje odpowiedzialność za działalność jednostki nadzorowanej (działalność nadzorowana)

KOORDYNACJA –

Uprawnienia wykonywane przez organ w stosunku do organów lub instytucji, które nie są bezpośrednio podporządkowane służbowo lub organizacyjnie. Są to jednostki podległe innym organom lub z założenia samodzielne; organ koordynujący ma jednak możliwość oddziaływania na instytucje koordynowane przy użyciu różnych środków w celu zharmonizowania działalności tych jednostek à harmonizowanie działań.

KIEROWNICTWO –

Najszersze uprawnienie, oznacza, że organ  który  kieruje może używać wszelkich środków w celu oddziaływania na jednostki kierowane za wyjątkiem środków, których użycia prawo mu zakazuje.

CENTRALIZACJA –

Hierarchiczne podporządkowanie, czyli zależności organu niższego od wyższego, w jej ramach:

·         zależność osobowa

·         zależność służbowa

a)      organ wyższy decyduje o obsadzie personalnej organów niższych, przede wszystkim o obsadzie na stanowiskach kierowniczych

b)      organ wyższy kieruje pracą organów niższych za pomocą poleceńà są one pozbawione samodzielności

Stosunek organu wyższego do niższego à kieruje pracą organów podporządkowanych.

DECENTRALIZACJA –

Przeciwieństwo centralizacji; nie ma hierarchicznego podporządkowania. Cechą charakterystyczną jest samodzielność organów niższego stopnia (maja własne kompetencje), organ wyższy nie wkracza w sprawy załatwiane przez organ niższy (tylko w przypadkach ujętych w przepisach à ale jedynie nadzoruje – nie kieruje). Oznacza to faktyczną samodzielność organów niższego stopnia (samodzielność finansową – mają własne źródła dochodów i możliwość ich rozporządzania). Przykładem może być tutaj administracja samorządowa.

AUTONOMIA –

Przyznanie organom zarządzającym określoną częścią terytorium państwa kompetencji do stanowienia przepisów prawa rangi ustawowej w szerokim zakresie spraw bez ingerencji władz centralnych państwa.

AUTONOMIA  ≠  DECENTRALIZACJA

ORGAN ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ –

Organem administracji publicznej jest każdy podmiot, któremu ustawa przyznaje kompetencje z zakresu prawa administracyjnego, niezależnie od tego czy stanowi on element struktury państwa czy też element struktury innego podmiotu. OAP są dzielone:

CECHY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ -

1.     Wyodrębnienie  organizacyjne spośród wszystkich organów państwowych

2.     wykonywanie funkcji administracyjnych

3.     posiadanie własnych kompetencji

4.     przyznana przez ustawę możliwość władczego działania w imieniu państwa

5.     administracja rządowa działa w imieniu państwa i na rachunek państwa, a organy adm. Samorządowej działają we własnym imieniu i na własna odpowiedzialność

RODZAJE ORGANÓW

1.     scentralizowane ßà zdecentralizowane

2.     organy administracji rządowej ßàorgany administracji samorządowej

3.     organy administracji samorządowej:

a)     samorządu terytorialnego

b)     samorządu zawodowego i gospodarczego

4.     kolegialneßàjednoosobowe

5.     decydujące (rozstrzygające, stanowiące) ßàpomocnicze

6.     I – instancji ßà II – instancji

7.     ze względu na sposób zatrudnienia:

a)     z powołania

b)     z wyboru

c)     z mianowania

d)     w oparciu o umowę o pracę

ZAKRES DZIAŁANIA –

Obejmuje tylko wyliczenie spraw jakimi organ się zajmuje. Jest określony w przepisach ustrojowych powołujących dany organ. Przepisy określające zakres działania nie stanowią wystarczającej podstawy do podejmowania działań władczych, gdyż określają tylko sferę spraw, w ramach której organ może wykorzystywać sowje kompetencji. Do podjęcia konkretnych działań władczych konieczny jest przepis upoważniający do podjęcia takiego działania à przepisy kompetencyjne (zawarte są w prawie materialnym, wskazują w jakiej formie organ może działać w powierzonej mu sprawie.

RODZAJE KOMPETENCJI

Właściwość miejscowa (terytorialna) - mówi jaki organ terenowy ma kompetencję do rozstrzygnięcia danej sprawy z punktu widzenia terytorialnego. Organ może działać tylko na obszarze jednostki podziału terytorialnego, na której został ustanowiony.

Właściwość rzeczowa - przyznaje organowi administracji prawa do rozstrzygania tylko określonych kategorii spraw.

Właściwość funkcjonalna (instancyjna) - określa instancję właściwą do rozstrzygnięcia danej sprawy.

ZASADA:

OBOWIĄZEK PRZESTRZEGANIA Z URZĘDU PRZEZ ORGANY ADMINISTRACJI SWOJEJ WŁAŚCIWOŚCI!!!

Organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości.

SPÓR O WŁAŚCIWOŚCI

1)     pozytywny – dwa organy w jednej sprawie uznają się za kompetentne

2)     negatywny – dwa organy w jednej sprawie, twierdzą iż nie są kompetentne

sposób rozstrzygnięcia - KPA

ZASADA:

NIEDOPUSZCZALNOŚĆ PRZENOSZENIA KOMPETENCJI MIĘDZY ORGANAMI ADMINISTRACJI

Wyjątki, które nie podważają zasady ogólnej:

-          delegacja: organ wyższego stopnia przekazuje organowi podległemu część swoich kompetencji. Ten, który je otrzymał musi wykonywać je samodzielnie – nie może icg delegować dalej.

...