KONSTYTUCYJNY SYSTEM ORGANÓW PAŃSTWOWYCH
Zagadnienia egzaminacyjne
1. Pojęcie organu państwowego i systemu organów państwowych. Typologia organów państwowych. Pojęcie konstytucyjnego systemu organów państwowych.
2. Pojęcie konstytucji. Konstytucja w znaczeniu materialnym i formalnym. Cechy konstytucji jako ustawy zasadniczej. Szczególna treść konstytucji: pojęcie ogólnych idei i zasad ustroju państwowego, materie konstytucyjne, konstytucje pełne i niepełne (małe). Sposoby uchwalania konstytucji. Zmiany częściowe konstytucji, szczególność trybu ich dokonywania, tryb zmiany Konstytucji RP. Szczególna moc prawna konstytucji. Katalog konstytucyjnych idei i zasad ustroju politycznego RP.
3. Ogólne koncepcje systemu organów państwowych. Koncepcja jedności władzy państwowej. Koncepcja podziału władzy: zasady, trójpodział władzy a państwo współczesne. Podział władzy w RP.
4. Pojęcie systemu rządów. System rządów w RP. Rozwiązania konstytucyjne specyficzne dla parlamentarno-gabinetowego systemu rządów. Rozwiązania konstytucyjne wykraczające poza model rządów parlamentarno-gabinetowych. Racjonalizacja systemu parlamentarno-gabinetowego.
5. Sejm RP i Senat RP. Wybory do Sejmu RP i Senatu RP; podstawowe zasady prawa wyborczego, organizacja wyborów, tryb zgłaszania kandydatów, procedura głosowania, ustalanie wyników, stwierdzenie ważności wyborów. Status prawny posła i senatora; charakter prawny mandatu, zasada incompatibilitas immunitet parlamentarny, prawa i obowiązki. Struktura parlamentu w RP (wzajemne relacje między izbami). Organy wewnętrzne Sejmu i Senatu, zadania i kompetencje. Tryb funkcjonowania Sejmu i Senatu, posiedzenia. Kadencja parlamentu i jej skrócenie. Funkcje Sejmu i Senatu. Procedura ustawodawcza: a) inicjatywa ustawodawcza. b) rozpatrywanie projektu ustawy przez Sejm, c) uprawnienia Senatu w zakresie kształtowania treści ustaw, d) rola Prezydenta w procesie ustawodawczym. Szczególne procedury ustawodawcze. Funkcja kreacyjna Sejmu i Senatu. Parlamentarna kontrola działalności rządu, formy kontroli. Charakter ustrojowy i zakres działania Zgromadzenia Narodowego.
6. Prezydent RP. Wybory prezydenckie: bierne prawo wyborcze, tryb zgłaszania kandydatów, ustalanie wyników, stwierdzenie ważności wyboru. Objęcie urzędu i wygaśnięcie mandatu Prezydenta. Funkcje Prezydenta. Kompetencje Prezydenta: a) jako głowy państwa, b) wobec Sejmu i Senatu, c) w stosunku do rządu, d) w stosunku do władzy sądowniczej. Nadzwyczajne uprawnienia Prezydenta. Odpowiedzialność Prezydenta. Akty urzędowe Prezydenta i ich kontrasygnata; prerogatywy Prezydenta.
7. Rada Ministrów i administracja rządowa. Skład Rady Ministrów. Tryb powoływania Rady Ministrów i jej dymisja; zmiany w składzie Rady Ministrów. Kompetencje Rady Ministrów. Organizacja wewnętrzna i tryb funkcjonowania Rady Ministrów. Akty prawodawcze Rady Ministrów i jej członków. Odpowiedzialność polityczna Rady Ministrów i jej członków. Prezes Rady Ministrów. Urzędy centralne. Terenowe organy administracji rządowej.
8. Władza sądownicza. Konstytucyjne zasady organizacji i funkcjonowania sądów. Struktura sądów w RP. Krajowa Rada Sądownictwa. Skład Trybunału Konstytucyjnego. Funkcje i zakres działania Trybunału Konstytucyjnego. Wszczęcie postępowania w Trybunale Konstytucyjnym. Charakter prawny i skutki orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Skarga konstytucyjna. Zakres odpowiedzialności konstytucyjnej w Polsce; delikt konstytucyjny. Pozycja ustrojowa i organizacja Trybunału Stanu. Postępowanie przed Trybunałem Stanu.
9. Organy kontroli państwowej i ochrony prawa. Zakres działania i organizacja Najwyższej Izby Kontroli. Najwyższa Izba Kontroli a Sejm, Prezydent i Rada Ministrów. Powoływanie i status Rzecznika Praw Obywatelskich, zakres działania. Pozycja ustrojowa i kompetencje Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
10. Pojęcie samorządu i jego rodzaje; istota samorządu terytorialnego. System samorządu terytorialnego w Polsce. Organy samorządu terytorialnego i ich kompetencje.
11. Pojęcie suwerenności narodu. Formy instytucjonalne realizacji idei suwerenności narodu. Demokracja bezpośrednia: istota, formy instytucjonalne. Referendum: istota, rodzaje referendum. Referendum ogólnokrajowe i lokalne w RP. Inicjatywa ludowa. Weto ludowe. Pojęcie demokracji przedstawicielskiej. Funkcje wyborów. Pojęcie mandatu reprezentanta, konstrukcje prawne mandatu przedstawiciela
Udostępnił: ã j.cz – abes@op.pl
magara2