Otyłość towarzyszyła człowiekowi od najdawniejszych czasów. świadczą o tym wykopaliska figur kamiennych z okresu 50 tys. lat p.n.e. Otyłość zanim stała się przedmiotem badań lekarzy i klinistów była raczej zawiskiem z zakresu obyczajów, historii, kultury i oceniana była raczej dwuznacznie: jako ukarane "obżarstwo" i jako synonim dobrej pozycji społecznej. W miarę rozwoju cywilizacji powoli zanika fetyszyzacja otyłości. Hipokrates, Galeu i Aredeusz z Kapodocji pisali o otyłości jako problemie klinicznym. Hipokrates stwierdził po raz pierwszy, że otyli żyją krócej i zalecał ograniczenie jedzenia oraz ruch.W Średniowieczu głodowano i ascezę uznawano jako drogę do doskonałości-przykład Katarzyna Sierzeńska, która w wieku 30 lat zagłodziła się na śmierć,jedna z pierwszych sławnych anaurektyczek.Wtym czasie otyłość była uznawana jako symbol bogactwa i piękna.Taki obraz przeniósł się do następnej epoki, której żywe odbicie znajdujemy w opisach uczt, czy chociażby w malarstwie (Rembrandt, Rubens). W XVII wieku rubensowskie kształty zaczynają spotykać się z krytyką. Pojawiają się gorsety.XVIII wiek to okres Ludwika XIV czyli wielkiego obżarstwa ale rownież w ty m czasie powstaje pierwszy traktat o otyłości (Flemyng 1752). 1897r. Duckworth publikuje monografię o otyłości w powiązaniu z chorobami cukrzycą i dną. Na początku XX wieku rozpoczyna się żywa dyskusja, która trwa do dzisiaj dotycząca powstawania otyłości.W latach 20 naszego stulecia zdecydowanie odrzucono ideał pełnych bioder, obfitego biustu, wąskiej talii. Narodziła się chłopczyca. Wąskie biodra, krótkie włosy-mocna, silna, drapieżna. Szczupłość staje się nie tylko cechą atrakcyjności ale rownież synonimem sukcesu, władzy koniecznej w walce o równouprawnienie. Rodzi się kobieta wolna, niezależna, odnosząca sukcesy w męskim świecie. Od tego momentu kobieta w imię swojej wolności i niezależności wiąże się z dietą, która określa jej styl życia.
Nadwaga lub otyłość to problem znaczącej części społeczeństwa. W ich rozwoju dgrywają rolę zarówno czynniki genetyczne jak i środowiskowe. Przyczyną otyłości może być duży apetyt i wtedy konieczne jest znalezienie skutecznego sposobu ograniczenia ilości jedzenia. Wiele osób z nadwagą nie je jednak dużo, a nawet mniej niz osoby szczupłe, ale ich organizm ma tak małe potrzeby energetyczne, że nawet ta niewielka ilość pożywienia okazuje się nadmierna.W praktyce otyłość lub nadwaga oznacza zwiększenie masy ciała spowodowane zgromadzeniem nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej, ale zdarza się, że wzrost masy ciała może wynikać z zatrzymania wody w organizmie, zwiększenia masy mięśniowej, tkanek miąższowych itp.Z otyłością i nadwagą wiąże się zwiększone ryzyko niedokrwiennej choroby serca, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, choroby zwyrodnieniowej układu kostno-stawowego, a nawet niektórych nowotworów (rak trzonu macicy jajników i sutka u kobiet, rak okrężnicy, rak prostaty u mężczyzn). Dlatego utrzymanie należnej masy ciała jest podstawową zasadą profilaktyki chorób cywilizacyjnych.
Otyłość czyli: stan odkładania się nadmiaru tkanki tłuszczowej.Otyłość zależy nie tylko od niezdrowych zachowań żywieniowych ale również od małego wydatku energetycznego w stosunku do ilości przyjmowanego pożywienia.Do oceny otyłości lub prawidłowej wagi używa się: Indeksu masy ciała = BMI (Body Mass Index).BMI = waga ciała w kg ÷ wysokości w metrachBMI < 25 waga prawidłowaBMI 25-30 nadwagaBMI > 30 otyłośćNajskuteczniejszą walką z nadwagą jest ograniczenie spożycia kalorii poniżej liczby kalorii potrzebnej dla spoczynkowej przemiany materii danego człowieka. Najprostsze sposoby obliczania Spoczynkowej Przemiany Materii (BMR) (zalecenia WHO)Mężczyźni:18-30 lat =0,063 × waga (kg) + 2,895730-60 lat = 0,0484 × waga (kg)+ 3,6534> 60 lat = 0,0491 × waga (kg)+ 2,4587Kobiety:18-30 lat = 0,0621 × waga (kg) + 2,035730-60 lat = 0,0342 × waga (kg) + 3,5377> 60 lat = 0,0377 × waga (kg) + 2,7545 Określenie Spoczynkowej Przemiany Materii służy dalej do ustalenia zapotrzebowania kalorycznego. BMR ( Spocz. Przem. Mat. ) × 1,3 = liczba kcal przy siedzącym trybie życia BMR × 1,5 = liczba kcal przy aktywnym trybie życia. Dlatego warta polecenia jest dieta 1000 - 1200 kcal. Powoduje ona chudnięcie od 3200g - 4000g tłuszczu w ciągu 1 miesiąca.
Można też obliczyć to w przybliżeniu mnożąc należną masę ciała (nie aktualną !) przez 30. Np. kobieta przy wzroście 160 cm powinna ważyć 54 kg, a więc jej zapotrzebowanie wynosi 54 x 30 = 1620 kcal.
Nadmiar energii najczęściej wynika ze stosowania w jadłospisie produktów o dużej zawartości tłuszczu, cukru i słodyczy. TŁUSZCZ w pożywieniu występuje zarówno jako tłuszcz "widoczny" (np. masło, śmietana, tłuszcz w mięsie) jak i "tłuszcz niewidoczny" (ukryty np. w tłustym mleku, serach, kremach i wędlinach i w czekoladzie). Niektóre potrawy zawierają blisko 40-50% tłuszczu (pizza, frytki, hamburgery). CUKIER i SŁODYCZE są źródłem "pustych kalorii", to znaczy poza energią nie dostarczają żadnych korzystnych dla zdrowia składników, a poza tym szybko się wchłaniają z przewodu pokarmowego i łatwo odkładają w postaci tkanki tłuszczowej.
amfalko