As.Easy.As.ABC.pdf

(1476 KB) Pobierz
Koszty w zarządzaniu
Rachunek kosztów działań
„As Easy As ABC”
Rachunek kosztów działań
prosty jak abecadło
Tomasz Zieliński
prezes zarządu
ABC Akademia Sp. z o.o.;
Niniejsze opracowanie otwiera cykl czterech artykułów „As
Easy As ABC”, których celem jest logiczne i proste przedsta-
wienie, na bazie polskich i zagranicznych doświadczeń wdro-
żeniowych, głównych zasad projektowania i skutecznego
wdrażania systemów ABC/M.
Pytania:
czytelnicy.controlling@infor.pl
R achunek kosztów działań jest prezentowa-
należy zrozumieć jego niezwykle prostą istotę.
Zobaczmy, jak wygląda struktura systemu
ABC/M, którą prezentuje schemat 1 .
ny w Polsce zarówno z dobrej, jak i złej
strony. Jak pokazują doświadczenia,
przedstawianie koncepcji ABC/M jako skompli-
kowanego i niewdrażalnego systemu rachunko-
wości zarządczej wynika wyłącznie z braku
praktycznych doświadczeń wdrożeniowych. Po-
nadto, w polskiej literaturze, próbuje się przed-
stawiać koncepcję ABC/M za pomocą terminolo-
gii używanej w tradycyjnych rachunkach kosz-
tów (np. koszty wydziałowe, pomocnicze, sprze-
daży). Terminologia ta jest jednak nieodpowied-
nia do wyjaśniania koncepcji procesowego ra-
chunku kosztów, gdzie podstawowe definicje
i terminy wywodzą się z nurtu zarządzania pro-
cesowego przedsiębiorstwem.
Rachunek kosztów działań niweluje wszystkie
mankamenty tradycyjnych systemów księgowych
w zakresie prawidłowej kalkulacji kosztów i ren-
towności poszczególnych klientów oraz produk-
tów firmy. Jest menedżerskim rachunkiem kosz-
tów logicznie wspierającym zarządzanie procesa-
mi biznesowymi przedsiębiorstw.
Dzięki przyczynowo-skutkowemu przypisywa-
niu kosztów wykonanych działań (czynności)
do poszczególnych klientów i produktów firmy
systemy ABC/M eliminują uśrednianie i arbi-
tralność w alokowaniu kosztów, jakie ma miej-
sce w tradycyjnych systemach finansowo-księ-
gowych.
Menedżerowie zarządzają działaniami
Menedżerowie zarządzają działaniami, są od-
powiedzialni za efektywność wykonywania
czynności realizowanych w podległych im
działach i komórkach organizacyjnych. Jed-
nym, z zadań menedżerskich jest „projektowa-
nie” sposobu (procedur czy instrukcji) wykony-
wania poszczególnych czynności (np. w jaki
sposób transportowane są dostawy do klientów,
w jaki sposób wykonuje się plany produkcyjne
czy przezbraja linie technologiczne w przedsię-
biorstwie).
Oznacza to, że menedżerowie potrzebują infor-
macji kosztowej w ujęciu działań, aby mogli oce-
nić skuteczność wdrażanych inicjatyw czy pro-
jektów usprawnień. Ten zakres informacji koszto-
wej prezentowany jest przez „działania” przedsta-
wione w centralnym miejscu modelu ABC/M.
Podczas wdrożeń systemów ABC/M działania
są identyfikowane różnymi technikami (np.
wywiady bezpośrednie z menedżerami lub ana-
liza i mapowanie procesów biznesowych). Dwu-
stopniowość rozliczeń (rozliczanie kosztów
na obiekty kosztowe poprzez działania), jaka
występuje w koncepcji ABC/M, sprawia, że
działania stanowią centralny element modelu,
który w największym stopniu wpływa na do-
kładność i prawidłowość obliczeń. System
ABC/M przedsiębiorstwa powinien obejmować
całość procesów biznesowych firmy.
ABC proste jak abecadło
Aby zrozumieć, gdzie tkwi klucz do sukcesu
wdrażania rachunku kosztów działań, najpierw
36 www.controlling.infor.pl
830741783.445.png 830741783.456.png 830741783.467.png
Rachunek kosztów działań
Koszty w zarządzaniu
Schemat 1
Struktura rachunku kosztów działań
System
informa-
tyczny
Przedsta-
wiciele
handlowi
Planiści
produkcji
Brygada
przyjęć
Powierzchnia
biurowa
Pracownicy
BOK
ZASOBY
Wózki
kompleta-
cyjne
Wózki
do
składowania
Brygada
kompleta-
cyjna
Hala
magazynowa
Regały
magazynowe
Energia
i woda
Materiały
biurowe
Środki
transportowe
Kontrolowanie
dostaw
Planowanie
dystrybucji
Planowanie
produkcji
Przetwarzanie
zamówień
Przyjmowanie
produktów
Kompletowanie
zamówień
DZIAŁANIA
Składowanie
wyrobów gotowych
Transportowanie
dostaw
Produkt B
Klient B
OBIEKTY
KOSZTOWE
Produkt A
Klient A
Produkt N
Klient N
Produkt C
Klient C
Źródło: materiały szkoleniowe ABC Akademia
W procesowym rachunku kosztów to właśnie
działania są wyceniane w pierwszej kolejności
i dopiero koszty tych działań alokowane są
na klientów i produkty firmy. Dobrze skonstru-
owany model ABC/M obejmuje najważniejsze
działania, które generują ok. 80% kosztów przed-
siębiorstwa. Zazwyczaj słowniki działań syste-
mów ABC/M obejmują 50–200 działań.
UWAGA
Kluczowym czynnikiem sukcesu we wdrażaniu systemów
ABC/M jest przyjęcie procesowej mentalności postrze-
gania przedsiębiorstwa i zrozumienie pojęcia „działa-
nie” ( activity ). Menedżerowie nie powinni postrzegać
firmy przez pryzmat komórek organizacyjnych, pionów
i wydziałów, lecz przez pryzmat realizowanych proce-
sów biznesowych i składających się na nie poszcze-
gólnych działań.
Zasoby do realizacji działań
Do wykonywania działań (czynności) mene-
dżerowie przydzielają zasoby organizacyjne (np.
pracowników, wózki widłowe, systemy informa-
tyczne, powierzchnie biurowe, hale produkcyjne
i magazynowe, linie produkcyjne, środki trans-
portowe). Dla przykładu, menedżer logistyki wy-
znacza, które środki transportowe i kierowcy bę-
dą zajmować się transportowaniem dostaw
do klientów, czy też którzy planiści, na jakich
Przykładowe działania ( activities ) to: przetwa-
rzanie zapytań ofertowych i ofertowanie, przyj-
mowanie, wpisywanie i potwierdzanie zamó-
wień, składowanie produktów, kompletowanie
produktów, transportowanie do klienta, wysta-
wianie faktur, planowanie produkcji, przezbraja-
nie maszyn produkcyjnych, produkowanie, kon-
trolowanie jakości wyprodukowanych produk-
tów, pakowanie produktów itd.
Controlling nr 5 1–31 maja 2007 37
830741783.478.png 830741783.001.png 830741783.012.png 830741783.023.png 830741783.034.png 830741783.045.png 830741783.056.png 830741783.067.png 830741783.078.png 830741783.089.png 830741783.100.png 830741783.111.png 830741783.122.png 830741783.133.png 830741783.144.png 830741783.155.png 830741783.166.png 830741783.176.png 830741783.187.png 830741783.198.png 830741783.209.png 830741783.220.png 830741783.231.png 830741783.242.png 830741783.253.png 830741783.264.png 830741783.275.png 830741783.286.png 830741783.297.png 830741783.308.png 830741783.319.png 830741783.330.png 830741783.341.png 830741783.352.png 830741783.363.png 830741783.374.png 830741783.385.png 830741783.396.png 830741783.407.png 830741783.418.png 830741783.429.png 830741783.435.png 830741783.436.png 830741783.437.png 830741783.438.png 830741783.439.png 830741783.440.png 830741783.441.png 830741783.442.png 830741783.443.png 830741783.444.png 830741783.446.png 830741783.447.png 830741783.448.png 830741783.449.png 830741783.450.png 830741783.451.png 830741783.452.png 830741783.453.png 830741783.454.png 830741783.455.png 830741783.457.png 830741783.458.png 830741783.459.png 830741783.460.png 830741783.461.png 830741783.462.png 830741783.463.png 830741783.464.png 830741783.465.png 830741783.466.png 830741783.468.png 830741783.469.png 830741783.470.png 830741783.471.png 830741783.472.png 830741783.473.png 830741783.474.png 830741783.475.png 830741783.476.png 830741783.477.png 830741783.479.png 830741783.480.png 830741783.481.png 830741783.482.png 830741783.483.png 830741783.484.png 830741783.485.png 830741783.486.png 830741783.487.png 830741783.488.png 830741783.002.png 830741783.003.png 830741783.004.png 830741783.005.png 830741783.006.png 830741783.007.png 830741783.008.png 830741783.009.png 830741783.010.png 830741783.011.png 830741783.013.png 830741783.014.png 830741783.015.png 830741783.016.png 830741783.017.png 830741783.018.png 830741783.019.png 830741783.020.png 830741783.021.png 830741783.022.png 830741783.024.png 830741783.025.png 830741783.026.png 830741783.027.png 830741783.028.png 830741783.029.png 830741783.030.png 830741783.031.png 830741783.032.png 830741783.033.png 830741783.035.png 830741783.036.png 830741783.037.png 830741783.038.png 830741783.039.png 830741783.040.png 830741783.041.png 830741783.042.png 830741783.043.png 830741783.044.png 830741783.046.png 830741783.047.png 830741783.048.png 830741783.049.png 830741783.050.png 830741783.051.png 830741783.052.png 830741783.053.png 830741783.054.png 830741783.055.png 830741783.057.png 830741783.058.png 830741783.059.png 830741783.060.png 830741783.061.png 830741783.062.png 830741783.063.png 830741783.064.png 830741783.065.png 830741783.066.png 830741783.068.png 830741783.069.png 830741783.070.png 830741783.071.png 830741783.072.png 830741783.073.png 830741783.074.png 830741783.075.png 830741783.076.png 830741783.077.png 830741783.079.png 830741783.080.png 830741783.081.png 830741783.082.png 830741783.083.png 830741783.084.png 830741783.085.png 830741783.086.png 830741783.087.png 830741783.088.png 830741783.090.png 830741783.091.png 830741783.092.png 830741783.093.png 830741783.094.png 830741783.095.png 830741783.096.png 830741783.097.png 830741783.098.png 830741783.099.png 830741783.101.png 830741783.102.png 830741783.103.png 830741783.104.png 830741783.105.png 830741783.106.png 830741783.107.png 830741783.108.png 830741783.109.png 830741783.110.png 830741783.112.png 830741783.113.png 830741783.114.png 830741783.115.png 830741783.116.png 830741783.117.png 830741783.118.png 830741783.119.png 830741783.120.png 830741783.121.png 830741783.123.png 830741783.124.png 830741783.125.png 830741783.126.png 830741783.127.png 830741783.128.png 830741783.129.png 830741783.130.png 830741783.131.png 830741783.132.png 830741783.134.png 830741783.135.png 830741783.136.png 830741783.137.png 830741783.138.png 830741783.139.png 830741783.140.png 830741783.141.png 830741783.142.png 830741783.143.png 830741783.145.png 830741783.146.png 830741783.147.png 830741783.148.png 830741783.149.png 830741783.150.png 830741783.151.png 830741783.152.png 830741783.153.png 830741783.154.png 830741783.156.png 830741783.157.png 830741783.158.png 830741783.159.png 830741783.160.png 830741783.161.png 830741783.162.png 830741783.163.png 830741783.164.png 830741783.165.png 830741783.167.png 830741783.168.png
 
Koszty w zarządzaniu
Rachunek kosztów działań
komputerach, z wykorzystaniem którego modułu
informatycznego i na jakiej powierzchni biuro-
wej będą zajmować się planowaniem produkcji.
Oznacza to, że menedżerom potrzebna jest
również informacja kosztowa w ujęciu poszcze-
gólnych zasobów organizacyjnych, którymi dys-
ponują. Ten zakres informacji kosztowej jest pre-
zentowany przez „zasoby” przedstawione w gór-
nej części modelu ABC/M ( schemat 1 ). Istotą za-
sobów jest to, że są statyczne, tzn. widoczne „go-
łym okiem”, stąd większość z nich łatwo jest zi-
dentyfikować.
duktów i klientów przedsiębiorstwa, aby mogli
ocenić kosztochłonność i zyskowność zaprojekto-
wanej przez siebie organizacji produkcji, logisty-
ki, marketingu i sprzedaży przedsiębiorstwa. Ten
zakres informacji kosztowej jest prezentowany
przez „obiekty kosztowe” przedstawione w dol-
nej części modelu ABC/M ( schemat 1 ).
Analizując strukturę rachunku kosztów dzia-
łań, można wnioskować, że jego podstawowym
zadaniem jest dostarczanie menedżerom informa-
cji zwrotnej o kosztach i efektywności przedsię-
biorstwa. Struktura systemu ABC/M wspiera pro-
cesy zarządcze przedsiębiorstw, pokazując, że:
UWAGA
Innym czynnikiem sukcesu wdrażania rachunku kosztów
działań jest przyjęcie zasobowego postrzegania kosztów
przedsiębiorstwa. Menedżerowie nie powinni postrzegać
kosztów przez pryzmat komórek organizacyjnych i rodza-
jów kosztów, ale przez pryzmat posiadanych zasobów,
które są wykorzystywane do wykonywania konkretnych
działań. Istotą rachunku kosztów działań jest przecież to,
że koszt działania to suma kosztów zasobów wykorzysty-
wanych do realizacji tego działania.
menedżerowie zarządzają „działaniami”,
do realizacji działań menedżerowie przydzie-
lają powierzone im „zasoby” organizacyjne,
działania są realizowane na rzecz obsługi
klientów lub na rzecz wytworzenia produk-
tów/usług („obiekty kosztowe”).
UWAGA
W takim razie, aby móc sprawnie i efektywnie zarządzać,
menedżerowie potrzebują z rachunku kosztów działań in-
formacji zwrotnej w ujęciu:
poszczególnych zasobów organizacyjnych, którymi
dysponują,
poszczególnych działań i całych procesów bizneso-
wych, za realizację których odpowiadają,
poszczególnych obiektów kosztowych, na których rzecz
są realizowane działania i procesy biznesowe, aby móc
ocenić rentowność sprzedaży produktów do poszczegól-
nych klientów.
Przykładowe zasoby ( resources ) to: środki
transportowe, wózki widłowe, regały magazyno-
we, powierzchnia biurowa, powierzchnia maga-
zynowa, system ERP, energia elektryczna, ener-
gia cieplna, planiści produkcji, linie produkcyj-
ne, urządzenia pakujące itd. Dobrze skonstru-
owany model ABC/M wyszczególnia najważniej-
sze zasoby, które generują ok. 80% kosztów
przedsiębiorstwa.
Koszty ABC/M klienta i produktu
Część działań realizowanych w przedsiębior-
stwie jest niezależna od kanałów dystrybucji
(klientów), w których są sprzedawane produkty
firmy. Dobrymi przykładami takich działań są
np.: planowanie produkcji, kontrolowanie do-
staw, przyjmowanie produktów i składowanie
produktów. Działania te są realizowane w przed-
siębiorstwie na rzecz poszczególnych produktów
i w momencie ich wykonywania nie wiadomo
jeszcze, którzy klienci kupią te produkty. Koszty
tych procesów są alokowane na poszczególne
produkty, są to tzw. koszty ABC/M produktu.
Na schemacie 2 koszty ABC/M produktu prezen-
tuje lewa część modelu kosztowego.
Druga część działań to działania wykonywane
na rzecz obsługi poszczególnych klientów. Kosz-
ty tych działań są zależne od kanału dystrybucji
(klientów). Przykładami tych działań są np.:
transportowanie do klientów, kompletowanie za-
Realizowane działania
Część działań realizowanych w przedsiębior-
stwie jest realizowana na rzecz zaopatrzenia
i wytworzenia produktów. Natomiast druga
część wiąże się z obsługą sprzedażową, marke-
tingową i logistyczną klientów.
Menedżerowie, ustalając metody zaopatrzenia
i produkcji poszczególnych produktów, decydują
o tym, które działania będą wykonywane na rzecz
poszczególnych produktów. Podobnie, określając
warunku handlowe klientów, decydują, jakie dzia-
łania sprzedażowe, marketingowe i logistyczne bę-
dą realizowane w celu sprzedaży i dostarczenia
tych produktów do poszczególnych klientów. Isto-
tą jest, że menedżerowie podejmują decyzje skut-
kujące wykonywaniem działań, a w rezultacie po-
noszeniem kosztów angażowanych zasobów.
Oznacza to, że menedżerowie potrzebują in-
formacji kosztowej w ujęciu poszczególnych pro-
38 www.controlling.infor.pl
830741783.169.png 830741783.170.png 830741783.171.png 830741783.172.png 830741783.173.png 830741783.174.png
Rachunek kosztów działań
Koszty w zarządzaniu
Schemat 2
Koszty ABC/M klienta i produktu
Koszty ABC/M produktu
Koszty ABC/M klienta
System
informa-
tyczny
Przedsta-
wiciele
handlowi
Brygada
przyjęć
Planiści
produkcji
Powierzchnia
biurowa
Pracownicy
BOK
Wózki
kompleta-
cyjne
Wózki
do
składowania
Brygada
kompleta-
cyjna
Hala
magazynowa
Regały
magazynowe
Energia
i woda
Materiały
biurowe
Środki
transportowe
Kontrolowanie
dostaw
Planowanie
dystrybucji
Planowanie
produkcji
Przetwarzanie
zamówień
Przyjmowanie
produktów
Kompletowanie
zamówień
Składowanie
wyrobów gotowych
Transportowanie
dostaw
Produkt B
Klient B
Produkt A
Klient A
Produkt N
Klient N
Produkt C
Klient C
Źródło: materiały szkoleniowe ABC Akademia
mówień, planowanie dystrybucji czy wystawia-
nie faktur. W momencie wykonywania tych dzia-
łań można zidentyfikować, na rzecz których
klientów są one wykonywane. Koszty tych pro-
cesów są alokowane na poszczególnych klien-
tów, są to tzw. koszty ABC/M klienta. Na sche-
macie 2 koszty ABC/M klienta prezentuje prawa
część modelu kosztowego.
kosztów odpowiednich działań. Zakres informa-
cji kosztowych zawartych w lewej części modelu
pozwala na optymalizację produkcji i zaopatrze-
nia firmy. Menedżerowie mają dostęp do infor-
macji, która pozwala na określenie kosztochłon-
ności różnych wariantów produkcji i zaopatrze-
nia. W rezultacie możliwe jest np. wyznaczanie
optymalnych długości serii produkcyjnych czy
optymalnych strategii zaopatrzeniowych.
Zadaniem prawej części modelu kosztowego
jest odzwierciedlenie zróżnicowanej koszto-
chłonności odmiennych zachowań sprzedażo-
wych i logistycznych poszczególnych klientów
w zakresie sprzedaży i dostarczania im produk-
tów i usług. Można również to interpretować ja-
ko wycena warunków handlowych oferowanych
Dwumodułowa budowa modelu
Warto przez moment zastanowić się, co tak
naprawdę jest wyceniane w lewej, a co w pra-
wej części modelu ABC/M przedsiębiorstwa.
Zadaniem lewej części modelu jest wycena or-
ganizacji produkcji i zaopatrzenia poszczegól-
nych produktów poprzez przypisywanie do nich
Controlling nr 5 1–31 maja 2007 39
830741783.175.png 830741783.177.png 830741783.178.png 830741783.179.png 830741783.180.png 830741783.181.png 830741783.182.png 830741783.183.png 830741783.184.png 830741783.185.png 830741783.186.png 830741783.188.png 830741783.189.png 830741783.190.png 830741783.191.png 830741783.192.png 830741783.193.png 830741783.194.png 830741783.195.png 830741783.196.png 830741783.197.png 830741783.199.png 830741783.200.png 830741783.201.png 830741783.202.png 830741783.203.png 830741783.204.png 830741783.205.png 830741783.206.png 830741783.207.png 830741783.208.png 830741783.210.png 830741783.211.png 830741783.212.png 830741783.213.png 830741783.214.png 830741783.215.png 830741783.216.png 830741783.217.png 830741783.218.png 830741783.219.png 830741783.221.png 830741783.222.png 830741783.223.png 830741783.224.png 830741783.225.png 830741783.226.png 830741783.227.png 830741783.228.png 830741783.229.png 830741783.230.png 830741783.232.png 830741783.233.png 830741783.234.png 830741783.235.png 830741783.236.png 830741783.237.png 830741783.238.png 830741783.239.png 830741783.240.png 830741783.241.png 830741783.243.png 830741783.244.png 830741783.245.png 830741783.246.png 830741783.247.png 830741783.248.png 830741783.249.png 830741783.250.png 830741783.251.png 830741783.252.png 830741783.254.png 830741783.255.png 830741783.256.png 830741783.257.png 830741783.258.png 830741783.259.png 830741783.260.png 830741783.261.png 830741783.262.png 830741783.263.png 830741783.265.png 830741783.266.png 830741783.267.png 830741783.268.png 830741783.269.png 830741783.270.png 830741783.271.png 830741783.272.png 830741783.273.png 830741783.274.png 830741783.276.png 830741783.277.png 830741783.278.png 830741783.279.png 830741783.280.png 830741783.281.png 830741783.282.png 830741783.283.png 830741783.284.png 830741783.285.png 830741783.287.png 830741783.288.png 830741783.289.png 830741783.290.png 830741783.291.png 830741783.292.png 830741783.293.png 830741783.294.png 830741783.295.png 830741783.296.png 830741783.298.png 830741783.299.png 830741783.300.png 830741783.301.png 830741783.302.png 830741783.303.png 830741783.304.png 830741783.305.png 830741783.306.png 830741783.307.png 830741783.309.png 830741783.310.png 830741783.311.png 830741783.312.png 830741783.313.png 830741783.314.png 830741783.315.png 830741783.316.png 830741783.317.png 830741783.318.png 830741783.320.png 830741783.321.png 830741783.322.png 830741783.323.png 830741783.324.png 830741783.325.png 830741783.326.png 830741783.327.png 830741783.328.png 830741783.329.png 830741783.331.png 830741783.332.png 830741783.333.png 830741783.334.png 830741783.335.png 830741783.336.png 830741783.337.png 830741783.338.png 830741783.339.png 830741783.340.png 830741783.342.png 830741783.343.png 830741783.344.png 830741783.345.png 830741783.346.png 830741783.347.png 830741783.348.png 830741783.349.png 830741783.350.png 830741783.351.png 830741783.353.png 830741783.354.png 830741783.355.png 830741783.356.png 830741783.357.png 830741783.358.png 830741783.359.png 830741783.360.png 830741783.361.png 830741783.362.png 830741783.364.png 830741783.365.png 830741783.366.png 830741783.367.png 830741783.368.png 830741783.369.png 830741783.370.png 830741783.371.png 830741783.372.png 830741783.373.png 830741783.375.png 830741783.376.png 830741783.377.png 830741783.378.png 830741783.379.png 830741783.380.png 830741783.381.png 830741783.382.png 830741783.383.png 830741783.384.png 830741783.386.png 830741783.387.png 830741783.388.png 830741783.389.png 830741783.390.png 830741783.391.png 830741783.392.png 830741783.393.png 830741783.394.png 830741783.395.png 830741783.397.png 830741783.398.png 830741783.399.png 830741783.400.png 830741783.401.png 830741783.402.png 830741783.403.png 830741783.404.png 830741783.405.png 830741783.406.png 830741783.408.png 830741783.409.png 830741783.410.png 830741783.411.png 830741783.412.png 830741783.413.png 830741783.414.png 830741783.415.png 830741783.416.png 830741783.417.png 830741783.419.png 830741783.420.png 830741783.421.png 830741783.422.png 830741783.423.png 830741783.424.png 830741783.425.png 830741783.426.png 830741783.427.png 830741783.428.png 830741783.430.png 830741783.431.png
 
Koszty w zarządzaniu
Rachunek kosztów działań
przez przedsiębiorstwo poszczególnym klientom.
W efekcie możliwe jest wyznaczenie optymalne-
go poziomu obsługi klientów np. w zakresie mi-
nimów logistycznych, wsparcia przedstawicieli
handlowych, wsparcia marketingowego czy
transportowania dostaw.
Dwumodułowa budowa modelu kosztowego
nie oznacza, że na poszczególnych produktach
nie można uzyskać informacji o pełnym koszcie
wytworzenia i sprzedaży produktu. Zapewnia to
relacja obustronna pozwalająca na alokowanie
kosztów pomiędzy obiektami produktów i obiek-
tami klientów. Podobnie dostępna jest informa-
cja o pełnym koszcie klienta (relacja ta jest po-
kazana w dolnej części modelu zaprezentowa-
nym na schemacie 2 ).
lub nieefektywna organizacja produkcji i zaopa-
trzenia produktów, jakie kupuje ten klient (lewa
część modelu).
Problematyka kosztu całkowitego klienta i pro-
duktu w systemach ABC/M oraz techniki zwięk-
szania zyskowności zostaną przedstawione w ko-
lejnych częściach cyklu „As Easy As ABC”.
Skoro koncepcja rachunku kosztów działań jest
taka prosta i logiczna (bo przecież chodzi o zaso-
by i wykonywane przez nie działania na rzecz
produktów oraz klientów), to jaka jest przyczyna
częstych niepowodzeń wdrożeniowych?
Przyczyn jest oczywiście kilka, lecz najczę-
ściej spotykane to:
1. Brak zasobowego rachunku kosztów przekłada-
jący się na niedostępność informacji o kosztach
poszczególnych zasobów organizacyjnych, przez
co już w pierwszej fazie rozliczeń kosztów zespo-
ły wdrożeniowe napotykają na duże problemy.
2. Nadmierny apetyt menedżerów na informację
o rzeczywistym, faktycznym i w 100% dokład-
nym koszcie obsługi każdego produktu i każde-
go klienta.
3. Niedocenianie istoty wdrożenia systemu
ABC/M przejawiające się słabym merytorycznym
zaangażowaniem najwyższej kadry kierowniczej
i brak odpowiedniego zaangażowania pracowni-
ków firmy.
4. Brak przyjaznego i specjalistycznego środowi-
ska informatycznego do projektowania i utrzy-
mania złożonych modeli kosztowych przedsię-
biorstw.
Szczegółowy opis wymienionych przyczyn
niepowodzeń wdrażania systemów ABC/M oraz
skutecznych sposobów ich unikania przedsta-
wiony zostanie w kolejnym artykule cyklu „As
Easy As ABC”.
Koszt całkowity produktu
Koszt całkowity produktu to suma kosztów
wszystkich działań zrealizowanych na rzecz pro-
duktu (koszty ABC/M produktu) plus ta część
kosztów klientów, która przypada na ten pro-
dukt. Oznacza to, że na koszt produktu składają
się 2 elementy. Pierwszy to koszty organizacji
produkcji i zaopatrzenia produktu, a drugi to
koszty kanału dystrybucji, w którym sprzedawa-
ny jest ten produkt.
Jeżeli wyrób jest produktem nierentownym, to
przyczyny tej sytuacji mogą być dwie: nieefek-
tywna organizacja produkcji i zaopatrzenia pro-
duktu (lewa część modelu) lub zbyt kosztochłon-
ne zachowania zakupowe, logistyczne i marke-
tingowe klientów kupujących ten produkt (prawa
część modelu).
Koszt całkowity klienta
Koszt całkowity klienta to suma kosztów
wszystkich działań zrealizowanych na rzecz
klienta (koszty ABC/M klienta) plus ta część
kosztów produktów, która przypada na produk-
ty nabyte przez tego klienta. Oznacza to, że
na koszt klienta, podobnie jak w przypadku pro-
duktu, składają się 2 elementy. Pierwszy to
koszty sprzedaży, logistyki i wsparcia handlowe-
go oraz marketingowego realizowanego na rzecz
danego klienta, a drugi to koszty organizacji
produkcji i zaopatrzenia produktów, jakie kupu-
je ten klient. I tak, w przypadku gdy dany od-
biorca jest klientem nierentownym, przyczyny
tej sytuacji mogą być ponownie dwie: zbyt kosz-
tochłonna obsługa sprzedażowa, logistyczna
i marketingowa klienta (prawa część modelu)
OD REDAKCJI
W kolejnych częściach cyklu „As Easy As ABC” zosta-
nie rozwinięta problematyka: (2) eliminowania przy-
czyn niepowodzeń wdrażania systemów ABC/M,
(3) zasobowego rachunku kosztów, (4) kalkulacji
kosztów niewykorzystanych zasobów, (5) kalkulacji
całkowitego (pełnego) kosztu produktu oraz (6) kal-
kulacji całkowitego (pełnego) kosztu obsługi klien-
ta. Zadaniem tych opracowań jest przedstawienie
Czytelnikom, na bazie polskich i zagranicznych do-
świadczeń wdrożeniowych firmy ABC Akademia,
głównych zasad projektowania i skutecznego wdra-
żania systemów ABC/M.
40 www.controlling.infor.pl
830741783.432.png 830741783.433.png 830741783.434.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin