mikro.pdf

(202 KB) Pobierz
MIKROEKONOMIA
WYKŁAD
1 Ekonomia jest nauką o procesach gospodarczych , czyli o 4 głównych procesach tzn. :
- procesie produkcji
- procesie podziału
- procesie wymiany
- procesie konsumpcji
Ekonomia jest nauką , zajmującą się badaniem zachowań podmiotów gospodarczych w dziedzinie
wykorzystania ograniczonych środków .
Ekonomia jako nauka w której celem jest sformułowanie teorii racjonalnego gospodarowania środkami
rzadkimi , czyli ograniczonymi , które mają zastosowania alternatywne .
2 Historia :
OIKOS NOMOS - prawo i dom
“ ekonomia “ Kseloponta i Arystotelesa oznaczała naukę zajmującą się zachowaniem gospodarstw domowych
.
ŚREDNIOWIECZE :
Do słowa ekonomia MONTCHRETTEN dołoŜył słowo Politykas oznaczający w nazwie społeczna . Ekonomia
zajmowała się w skali narodu .
Wiek XX :
Ikonomiks ( zamiast ekonomi społecznej ) - zajmuje się w skali całego świata za wyjątkiem krajów w których
panuje ustrój socjalistyczny.
3 . Podział ekonomi :
a ) MIKROEKONOMIA :zajmuje się zachowaniem podmiotów gospodarczych , takich jak gospodarstwo
domowe i przedsiębiorstwo ( małe przedsiębiorstwo jak i ogromna korporacja ) , a takŜe problemami
funkcjonowania rynku .
b ) MAKROEKONOMIA : zajmuje się badaniem wielkości agregatowych , związanych z działaniem takiego
podmiotu gospodarczego jakim jest państwo .
4 . W ekonomi wykorzystuje się dwa podej ś cia :
a ) POZYTYWNE - zajmuje się obiektywnym badaniem rzeczywistości gospodarczej , odkrywa i formułuje
prawa i prawidłowości ( słuŜy do tego abyśmy odkryli prawidłowości ) .
Przykład :
inflacja w tym roku wynosiła 13 %
b ) NORMATYWNE - dokonuje sądów wartościujących czyli oceniających
( stosują ją politycy gospodarczy aby wyciągnąć wnioski )
Przykład :
polityk powie Ŝe to źle lub dobrze
5 . Potrzeba jest odczuciem braku , które zaspokajane jest przy pomocy dóbr .
Dobra są to materialne środki zaspokajania potrzeb .
Dobra dzielimy na :
a ) DOBRA WOLNE -to są dobra które występują w nadmiarze w stosunku do potrzeb i czerpiemy je
bezpośrednio z przyrody , do ich pozyskania nie musimy wykorzystywać pracy ( np. powietrze , energia
słoneczna ) .
b ) DOBRA GOSPODARCZE - są to dobra które powstają w wyniku nakładu pracy ludzkiej i przetworzenia
zasobów przyrody .
ZASOBY - wielkość określona na dany moment
STRUMIE Ń - wielkość zmieniająca się w czasie
KOSZT ALTERNATYWNY - wybieramy określoną opcję ( np. płyty - koncert)
6 . Proces produkcji
Produkcja jest działalno ś ci ą ś wiadom ą i celow ą i polega na przetwarzaniu zasobów i dóbr przyrody w celu
zaspokojenia potrzeb .
twierdzenie sformułował
A.SMITH i D.RICARDO
A ) czynniki produkcji
a ) PRACA - jest procesem wymiany materii między człowiekiem a przyrodą w którym to procesie człowiek
realizuje , reguluje i kontroluje tę wymianę .
b ) ZIEMIA - nie tylko sama ziemia , ale takŜe wszelkie bogactwa w niej zawarte ( złoŜa ) .
c ) KAPITAŁ - jest to wartość , która ma zdolność do przynoszenia większej wartości .
Wyró Ŝ niamy dwie formy kapitału :
- forma rzeczowa
- forma pienięŜna - pieniądz staje się kapitałem w momencie kiedy zostaje zainstalowany w procesie
produkcyjnym .
B ) ś rodki produkcji
a ) PRZEDMIOTY PRACY - jest to wszystko , na co człowiek oddziałowuje w procesie produkcji czyli
surowce ( materiały , półfabrykaty )
b ) Ś RODKI PRACY - jest to czym oddziałujemy na przedmioty pracy , oraz tzw. infrastruktura ekonomiczna
czyli to wszystko co umoŜliwia i zabezpiecza proces produkcji ( budynki , hale fabryczne , drogi , wszelkie
instalacje np. gazowa , wodna , elektryczna )
c ) SIŁA ROBOCZA -człowiek wraz z jego zdolnościami i umiejętnościami do wykonywania pracy .
7. CETEERIS PARIBUS – przy danych załoŜeniach ekonomiści zajmują się modelami .
Model – jest to uproszczony obraz rzeczywistości gospodarczej .
WYKŁAD.
METODA EKONOMI polega na stworzeniu takiego systemu , który umoŜliwiłby nam poznanie prawdy (
dojście do wiedzy ) o zjawisku które omawiamy .
KaŜda nauka posiada róŜne metody .
1 . Dwie główne nauki ;
A ) nauki matematyczno – przyrodnicze ( zawsze te same wyniki )
B ) nauki społeczne ( ekonomia – zawsze róŜne wyniki )
2 . Ekonomia stosuje nauki składaj ą ce si ę z trzech etapów :
- ABSTRAKCJA - INDUKCJA
- STOPNIOWA KONKRETYZACJA - DEDUKCJA
- WERYFIKACJA - REDUKCJA
A ) ABSTRAKCJA – polega na myślowym wyodrębnieniu elementów najbardziej istotnych , waŜnych ,
znaczących a odrzuceniu tego co w danym zjawisku jest przypadkowe i nie istotne . Na etapie abstrakcji
stosujemy jako sposób wnioskowania indukcję niezupełną .
Indukcja jest to wyciąganie wniosków z przesłanek będących poszczególnymi przypadkami danego wniosku .
Indukcja zupełna – w ekonomi badamy wybrane elementy ( przesłanki ) dlatego na początku przyjmujemy Ŝe
popełnimy błąd , gdyŜ element moŜe nie być reprezentacyjny .
Na etapie abstrakcji tworzymy :
a ) Kategorie ekonomiczne – wyraŜają nam trwałe i istotne cechy zjawisk gospodarczych . ( Pieniądz jest
powszechnym ekwiwalentem . Cena jest pienięŜnym obrazem wartości .)
b ) Prawa ekonomiczne – są to trwałe , potrzebne i konieczne związki pomiędzy kategoriami ekonomicznymi .
( prawo popytu i podaŜy )
c ) Teoria – jest to usystematyzowanie zbioru praw i kategorii ekonomicznych . ( Jest ich niewiele )
B ) STOPNIOWA KONKRETYZACJA –polega na sprawdzeniu wniosków wyciągniętych na pierwszym
etapie w odniesieniu do tych elementów zbioru , które nie zostały uwzględnione przy wysuwaniu wniosku na
etapie abstrakcji .
Wysuwamy wniosek ogólny .
C ) WERYFIKACJA moŜe być :
a ) Weryfikacja statystyczna – czyli stosuje się ją do zjawisk mających charakter mierzalny ( ilościowy )
b ) Weryfikacja historyczna – generalnie dotyczy ona wszystkich zjawisk i tych mierzalnych i tych które mają
jedynie cechy jakości . W praktyce oznacza to Ŝe prawdziwym weryfikatorem ekonomi jest historia .
Na tym etapie jako sposób wnioskowania stosujemy redukcję . Polega ona na uzasadnieniu prawdziwości
przesłanek na podstawie prawdziwości wynikającego z nich wniosku .
Gdy statystyka i historia potwierdzi nasze przesłanki , moŜemy powiedzieć Ŝe dobrze je wybraliśmy .
4 . Klasyfikacja i podział praw :
A ) ze wzgl ę du na rodzaj zwi ą zków :
a ) Przyczynowo – skutkowe ( prawo popytu i podaŜy )
b ) Współistnienia b ą d ź prawo struktury ( dwa lub więcej prawa jednocześnie funkcjonujące – nie ma prawa
podaŜy bez prawa popytu ) .
c ) Prawa funkcjonalne – to te prawa w których wykryte relacje moŜemy zapisać w postaci funkcji
matematycznych , dotyczą zjawisk o charakterze mierzalnym .
B ) Cech praw ekonomicznych ( charakter )
a ) Obiektywny – to znaczy Ŝe są istotą i rzeczywistą cechą procesu gospodarczego .
b ) ś ywiołowo ść – występuje wówczas , kiedy skutek działania praw jest niezgodny z naszą wolą .
Nieznajomość prawa powoduje wystąpienie Ŝywiołowości .
c ) Stochastyczno ść – polega na tym Ŝe są one wykrywalne jedynie na nieskończonej wielkiej liczbie zdarzeń . (
rzucanie kostką do gry )
d ) Historyczno ść – oznacza iŜ prawa ekonomiczne działają w ściśle określonych historycznie warunkach w
momencie kiedy w momencie kiedy warunki te ulegną zmianie , prawa podlegają modyfikacji , bądź teŜ
przestają działać .
“ c “ i “ d “ – róŜnice między prawami przyrody a ekonomi .
Prawa ekonomiczne róŜnią się od prawa ekonomi .
Prawa ekonomiczne – to te które funkcjonują w gospodarce , ale nie są do końca odkryte .
Prawa ekonomi –są to prawa wykryte przez naukę ( np. prawo matematyczno - fizyczne )
5 . Z punktu widzenia historyczno ś ci prawa dzielimy na :
a ) Prawo o charakterze uniwersalnym – są to prawa funkcjonujące we wszystkich systemach społeczno –
gospodarczych ( prawo postępującego rozwoju )
b ) Prawo wspólne dla kilku formacji społeczno – gospodarczych – wszystkie prawa gospodarki towarowo –
pienięŜnej ( prawo popytu i podaŜy )
c ) Prawa specyficzne – dla jednej formacji i wyznaczają one główny cel funkcjonowania formacji ( prawo
zysku -–gospodarka kapitałowa )
d ) Prawa studialne – rozległe w czasie – gospodarka kapitałowa
e ) Prawo wynikaj ą ce z oddziaływania nadbudowy ( np. zlikwidowanie ulgi budowlanej – zwiększenie się
liczby chętnych do budowy )
NA NAUKACH SPOŁECZNYCH NIE POWONNO SIĘ EKSPERYMENTOWAĆ , SKUTKI TAKICH
EKSPERYMENTÓW MOGĄ BYĆ TRAGICZNE . MOśEMY EKSPERYMENTOWAĆ TYLKO W SKALI
MIKRO ( JEDNA FIRMA , JEDNO MIASTO )
Ćwiczenie
Usługa – świadczenie człowieka dla człowieka przez jakiś czas
Towar – jest rzeczą , nie spotykamy człowieka
ZASOBY
LUDZKIE NATURALNE KAPITAŁOWE
( WIEDZY , UMIEJĘTNOŚCI ( MUSI PRZYNIEŚĆ KORZYŚĆ )
KFALIFIKACJE )
ODWRACALNE FINANSOWE
( WODA, POWIETRZE, LASY )
NIEODWRACALNE RZECZOWE
( MINERAŁY )
ŚRODKI PRZEDMIOTY
PRACY PRACY
( MUSI SŁUśYĆ DO ( MATERIAŁ W
PRACY ) ZAKŁADACH
PRACY )
Ćwiczenia
Potrzeba jest odczuciem braku , które zaspokajamy przy pomocy dóbr . Potrzeby odradzaj ą si ę , s ą
nieograniczone co do rodzaju a ograniczone co do pojemno ś ci .
SUBSTYTUTY –moŜna zastąpić innymi towarami o gorszej jakości , jednakŜe tańsze .
KOMPLEMENTARNE – uzupełniające się ( kaseta + magnetofon )
Z czego wynikaj ą potrzeby ?
- z fizycznych wymogów organizmu ludzkiego
- z warunków klimatycznych ( przyrodniczych )
- z warunków Ŝycia społecznego ( naśladownictwo )
- z duchowych właściwości człowieka
POTRZEBY:
A ) materialne i niematerialne
B ) teraźniejsze i przyszłe
C ) biologiczne ( podstawowe ) i wyŜszego rzędu
D ) indywidualne i zbiorowe
E ) kulturalne i kulturowe
PIRAMIDA A. MASLOWA
7 . ESTETYCZNE ( PRZEśYWANIE , DOZNANIE PIĘKNA )
6 . WIEDZY I ROZUMIENIA
5 . SAMOREALIZACJI ( MOśNA GRAĆ , CHODZIĆ DO PRACY )
4 . UZNANIE
3 . PRZYNALEśNOŚĆ DO GRUPY I MIŁOŚĆ
2 . BEZPIECZEŃSTWA ( PRACA , RODZINA )
1 . BIOLOGICZNE ( FIZJOLOGICZNE )
OD 1 – 3 - potrzeby podstawowe
OD 4 – 7 - potrzeby wyŜszego rzędu
Wykład
PIENI Ą DZ
Df.
Pieniądz jest powszechnym albo ogólnym ekwiwalentem .
HISTORIA :
1. Pieni ą dz towarowy – powstał równocześnie z najstarszą historycznie formą wymiany która była wymianą
prostą , pojedynczą , przypadkową .Na tym etapie z ogromnej liczby towarów pojawiły się takie towary ,
które były najbardziej poŜądanymi , upragnionymi . Ocenia się iŜ do chwili obecnej funkcje pieniądza
pełniło około 2000 towarów w róŜnych regionach świata . Polska – sól , skóry , bursztyn
Na terenie wysepek Palinejskich – muszle
Azji – bydło i wielbłądy
2. System pieni ą dza kruszcowego dzieli się na :
A ) System pieniądza monometalicznego ( 1 kruszec )
B ) System pieniądza bimetalicznego ( co najmniej 2 kruszce )
Kruszce wyróŜniają się z pośród innych towarów cechą trwałości . Kruszec jest podzielny . W stosunkowo
niewielkiej ilości kruszcu zawarta jest znaczna wartość wiąŜe się to z faktem rzadkości i ograniczoności
zasobów kruszców . Pierwotnie dla obsługi towarów uŜywano samorodnych bryłek kruszcu . Ale juŜ w
staroŜytności rozpoczęto przeróbkę i bicie monet . ( moneta – nazwa od świątyni w pobliŜu której rozpoczęto
bicie monet – pierwsza mennica ) .
PRAWO KOPERNIK GRESHAM :
- pieniądz gorszy wypiera z obiegu pieniądz lepszy
- pieniądz pod wartościowy wypiera z obiegu pieniądz pełnowartościowy , pieniądz w pełni wartościowy
wypiera z obiegu pieniądz nad wartościowy .
( srebro – złoto , srebro pozostanie w obiegu , a złoto będziemy gromadzić w sejfie ).
Pieni ą dz pod warto ś ciowy – jest to pieniądz którego rzeczywista wartość jest mniejsza od wybitego nominału (
monety o niepełnej wadze , monety o niepełnej próbie kruszcu ).
Pieni ą dz w pełni warto ś ciowy – jego wartość odpowiada nominałowi .
Pieni ą dz nad warto ś ciowy – posiada wartość większą niŜ nominał ( numizmaty – stary grosz , monety bite
okolicznościowo ).
System pieniądza kruszcowego funkcjonował do roku 1971 .
3 . System pieni ą dza papierowego składa się trzech podsystemów :
a ) system pieniądza papierowego o pełnej wymienialności na kruszec
b ) system pieniądza papierowego o ograniczonej wymienialności na kruszec :
-
system dewizowo – złoty
-
system sztabowo – złoty
Zgłoś jeśli naruszono regulamin