Postępowanie naprawcze, postępowanie LIKWIDACYJNE (2).pdf

Postępowanie naprawcze, postępowanie

likwidacyjne, proces upadłości, postępowanie

układowe

SPIS TREŚCI

I. Wprowadzenie ............................................................................................. 3

II. Postępowanie naprawcze ............................................................................ 4

III. Postępowanie likwidacyjne ........................................................................ 7

IV. Proces upadłości ......................................................................................... 12

V. Postępowanie układowe .............................................................................. 21

Bibliografia ................................................................................................. 24

I. WPROWADZENIE

Proces budowy wielosektorowej gospodarki rynkowej przywraca znaczenie praktyczne

prawie zapomnianym, międzywojennym aktom prawnym dotyczącym postępowania

upadłościowego i układowego. Cechą bowiem charakterystyczną gospodarki rynkowej jest -

w pewnym uproszczeniu - powstawanie jednych i rozwiązywanie innych podmiotów

gospodarczych. W tym swoistym ruchu uczestniczą nie tylko małe podmioty gospodarcze,

ale także prowadzące działalność gospodarczą dużych rozmiarów. Wiele z nich rozwiązuje się

w wyniku postępowania upadłościowego w związku z trwałą niewypłacalnością.

Upadłość nie cechowała podmioty gospodarcze funkcjonujące w poprzedniej formacji

ustrojowej, zwłaszcza zwane jednostkami gospodarki uspołecznionej. Upadłość bowiem nie

wchodziła w zasadzie w rachubę głównie ze względu na nakazowo - rozdzielczy system

gospodarowania polegający na stałej ingerencji czynnika administracyjnego w proces

gospodarczy i "ratowania" przed bankructwem niekiedy wyjątkowo nieefektywnych

podmiotów gospodarczych różnego rodzaju dotacjami budżetowymi, tanimi kredytami itp.

Stąd też postępowanie upadłościowe, czy układowe poszło na wiele lat w zapomnienie. Tylko

w niewielkim zakresie wszczynano postępowanie upadłościowe w gospodarce spółdzielczej,

w stosunku do niektórych spółdzielni.

Definitywne odejście od tego systemu gospodarczego na rzecz gospodarki rynkowej

przesądza o mechanizmach tworzących pożądaną konkurencję w rynku. Jest ona

weryfikatorem podmiotów gospodarczych właśnie na mało użyteczne i rozwojowe. Pierwsze

bankrutują, drugie oczekuje rozkwit. Oczywiście sytuacja zmienia się w wyniku rozwoju

gospodarczego. Bankructwo części podmiotów wywołuje oczywiście odpowiednie skutki. W

makroskali następuje pożądana alokacja kapitału z jednych gałęzi i dziedzin gospodarki do

innych, zgodnie z sytuacją w rynku. Z drugiej jednak strony bankructwo otwiera problem

zaspokajania wierzytelności, często dużej wartości, decydujących o egzystencji podmiotów

gospodarczych będących wierzycielami.

II. POSTĘPOWANIE NAPRAWCZE

W stosunku do przedsiębiorstw, które prowadzą działalność gospodarczą ze stratą lub

w których zysk po opodatkowaniu nie wystarcza na zapłacenie dywidendy obligatoryjnej

może być wszczęte postępowanie naprawcze. Sposób jego prowadzenia określony jest w

ustawie o pp. w art. 65-74 .

Głównym motywem ekonomicznym, wskazującym na potrzebę przeprowadzenia

postępowania naprawczego jest zagrożenie interesów Skarbu Państwa w zakresie pobierania

dochodów budżetowych, przede wszystkim z tytułu dywidendy. Trudności ze spłatą

dywidendy są bowiem sygnałem świadczącym o nieefektywnym wykorzystaniu majątku

przedsiębiorstwa. Zmiana tego stanu rzeczy wymaga w pierwszym rzędzie usprawnienia

zarządzania przedsiębiorstwem.

W tym celu organ założycielski, działając w interesie państwa jako właściciela

przedsiębiorstwa ustanawia nad nim zarząd komisaryczny. Ustanowienie takiego zarządu

następuje w porozumieniu z Ministrem Finansów. Od decyzji organu założycielskiego w tej

sprawie nie przysługuje sprzeciw.

Zarząd komisaryczny ustanawia się na czas oznaczony, przy czym w razie potrzeby

czas ten może zostać wydłużony. Ustanowienie zarządu komisarycznego podlega wpisowi do

rejestru. Zarząd komisaryczny sprawowany jest przez osobę wyznaczoną przez organ

założycielski. Na osobę tą przechodzą kompetencje organów przedsiębiorstwa.

Innymi słowy – wydanie przez organ założycielski zarządzenia w sprawie

ustanowienia zarządu komisarycznego pociąga za sobą rozwiązanie organów

przedsiębiorstwa oraz odwołanie dyrektora przedsiębiorstwa.

Osoba powołana przez organ założycielski do sprawowania zarządu komisarycznego

zobowiązana jest do opracowania programu naprawy przedsiębiorstwa oraz przedstawienia

go temu organowi w celu zatwierdzenia.

W trakcie realizacji programu naprawczego konieczne jest przedstawienie organowi

założycielskiemu co trzy miesiące sprawozdania z postępu prac. W przypadku, kiedy

realizacja programu naprawczego nie przynosi oczekiwanych rezultatów w zakresie poprawy

gospodarki przedsiębiorstwa organ założycielski może uchylić zarząd komisaryczny oraz

podjąć decyzję o likwidacji przedsiębiorstwa.

Postępowanie naprawcze jest więc w praktyce próbą niedopuszczenia do likwidacji

przedsiębiorstwa oraz zapobieżeniem związanym z likwidacją niekorzystnym skutkom

ekonomicznym, finansowym oraz społecznym. Należy podkreślić, że często jednym z

elementów postępowania naprawczego jest postępowanie układowe, pozwalające na pewne

osłabienie i rozłożenie w czasie rygorów spłacania wierzytelności przedsiębiorstwa.

Jest sprawą oczywistą, że skuteczność postępowania naprawczego zależy od jakości

opracowanego programu naprawy przedsiębiorstwa. Generalnie program ten powinien

wskazywać drogi i sposoby poprawy efektywności wykorzystania majątku państwowego. Za

kryterium prawidłowego wykorzystania majątku przyjmuje się przy tym zdolność

przedsiębiorstwa do płacenia obligatoryjnej dywidendy. Przedsięwzięcia, składające się na

program naprawczy nie mogą jednak sprowadzać się do wypracowania środków

pozwalających na zapłacenie bieżącej i zaległej dywidendy, lecz stwarzać trwałe podstawy

poprawy sytuacji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstwa w dłuższej perspektywie,

zabezpieczając tym samym dalsze płatności zobowiązań wobec Skarbu Państwa i wszystkich

innych wierzycieli przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym program naprawy powinien uwzględniać:

• analizę i ocenę stanu ekonomiczno-finansowego przedsiębiorstwa oraz możliwości jego

dalszego rozwoju,

• propozycje konkretnych działań w sferze zarządzania przedsiębiorstwem, ze szczególnym

uwzględnieniem problemów ekonomicznych i organizacyjnych, opracowanych wariantowo

dla różnego poziomu nakładów oraz różnego rozłożenia w czasie oczekiwanych efektów

tych działań,

• wskazanie na możliwe do wykorzystania źródła finansowania przedsięwzięć naprawczych.

Podstawowe znaczenie dla opracowania programu naprawczego ma pełna i pogłębiona

diagnostyka stanu istniejącego w przedsiębiorstwie, pozwalająca w pierwszym rzędzie

sformułować odpowiedź na pytanie, czy pogorszenie stanu przedsiębiorstwa ma charakter

trwały, czy też jest efektem przejściowego spiętrzenia trudności. Innymi słowy chodzi o

odpowiedź na pytanie, czy wdrożenie programu naprawczego może doprowadzić do

skutecznego uzdrowienia przedsiębiorstwa, czy też należy przedsiębiorstwo zlikwidować.

Odpowiedź na te pytania wymaga:

• oceny przedsiębiorstwa na tle innych przedsiębiorstw o podobnym charakterze, w ujęciu

statycznym i dynamicznym, z zastosowaniem służących do tego celu mierników. Ocena

taka pozwala na wskazanie obszarów powstania zagrożeń oraz natężenia i kierunku

zachodzących zjawisk, np. w zakresie zaopatrzenia, sprzedaży, rentowności produkcji itp.

• pogłębionej analizy przyczyn stwierdzonych trudności z uwzględnieniem:

• sytuacji przedsiębiorstwa na rynku, w szczególności w związku z pojawieniem się

bariery popytu. Analiza powinna dotyczyć także eksportu, w tym oceny

kierunków, relacji cenowych, warunków serwisu itp.

• źródeł zaopatrzenia i kierunków kooperacji, głównie w aspekcie jakości i kosztów,

• rentowności produkcji poszczególnych asortymentów w związku z ewentualną

potrzebą zmiany struktury produkcji,

• analizy poziomu i struktury kosztów w celu zbadania możliwości ich obniżki,

• gospodarki środkami trwałymi i zapasami, w związku z ich najefektowniejszym

wykorzystaniem.,

• oceny płynności finansowej przedsiębiorstwa przez załatwienie należności i

zobowiązań, w ujęciu przedmiotowym i podmiotowym.

Sporządzenie tego typu analizy i oceny stanowi niezbędną podstawę merytoryczną do

skonstruowania wariantowych pozycji programu naprawczego.

Generalnie program naprawczy może zawierać propozycje dotyczące zmiany struktury i

wielkości produkcji, w tym nowych uruchomień, zmiany kierunków zaopatrzenia i zbytu,

łącznie z pozyskaniem nowych odbiorców i dostawców na rynkach krajowych i

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: