szykwyrazowwzdaniu.pdf
(
241 KB
)
Pobierz
SZYK WYRAZÓW W ZDANIU
SZYK WYRAZÓW W ZDANIU
Zdania złożone
W zdaniu oznajmującym
czasownik
(w formie osobowej) występuje zawsze na drugim
miejscu.
Wir
haben
täglich zwei Vorlesungen
.-
szyk prosty (podmiot na pierwszym miejscu w zdaniu)
Täglich
haben
wir zwei
Vorlesungen
. –
szyk przestawny (podmiot bezpośrednio po
orzeczeniu)
W zdaniu pobocznym bezpośrednio po spójnikach:
dass
,
ob
,
weil, da,während
,
bevor
,
seitdem
,
bis
,
sobald
,
solange
,
als
,
wenn
,
nachdem
,
damit
,
um...zu
,
ohne dass
,
indem
,
anstatt dass
,
obwohl
występuje
podmiot,
a
orzeczenie
znajduje się
na końcu zdania
.
Er sagt, dass
er
heute keine Zeit
hat
.
Der Professor,
der
erst 40 Jahre alt
ist
, hält interessante Vorträge.
Ich muss zum Zahnarzt, weil ich wegen Zahnschmerzen in der Nacht schlafen konnte.
W zdaniach współrzędnie złożonych po spójnikach:
und, aber, denn,oder,
sondern
występuje
szyk prosty.
Er lernt heute nicht
, sondern
er geht spazieren.
W zdaniach współrzędnie złożonych po spójnikach:
dann
,
deshalb
,
darum
,
deswegen
,
sonst
,
trotzdem
,
außerdem
występuje szyk przestawny.
Er verdient wenig Geld
, trotzdem
ist er zufrieden.
Wyróżniamy trzy rodzaje tworzenia zdań pytających:
•
Poprzez postawienie czasownika w formie osobowej na pierwszym miejscu w
zdaniu
.
Wann
besuchst du mich?
•
za pomoca zaimka pytajacego w połączeniu z przyimkiem
W zdaniu oznajmującym z czasownikiem modalnym,
czasownik modalny w formie
osobowej
z
najduje się na
drugim miejscu
w zdaniu, natomiast
czasownik w formie
bezokolicznika na końcu zdania.
Ich muss heute meiner Mutter beim Einkaufen helfen.
Zdanie może być zaprzeczone przez
:
nein, nicht, kein, keine
.
Przeczenie
nein
może zastąpić
całe zdanie przeczące.
Nicht
zaprzecza:
•
czasownik
Wir kommen nicht.
•
Całe zdanie
Ich kann dich heute nicht besuchen.
Gehst
du heute ins Kino?
•
za pomocą zaimka pytającego
.
Nach wem
fragt der Lehrer?
•
Przysłówki, przymiotniki, wyrażenia rzeczownikowe.
Wir gehen nicht ins Kino, sondern ins Theater
.
Zaimka
kein, keine
używa się dla zaprzeczenia rzeczownika.
Ich habe keinen neuen Wagen.
UWAGA!
W języku niemieckim nie używa się podwójnych zaprzeczeń!
Przydawka rozwinięta
Przydawkę rozwiniętą tworzy się poprzez oddzielenie zaimka lub rodzajnika od rzeczownika;
w powstałych w ten sposób ramach mieści się przydawka rozwinięta, przy czym
imiesłów
(niekiedy przymiotnik) występuje
bezpośrednio przed
rzeczownikiem.
Die von meinem Bruder gemietete Wohnung hat leider keine Zentralheizung.
Użycie bezokolicznika z
zu
i bez
zu
Bezokolicznik bez
zu
występuje:
•
Po czasownikach modalnych
Darf man hier rauchen? Ich kann nicht tanzen.
•
Po czasownikach:
helfen, hören, sehen, lassen, gehen, kommen, lernen, lehren,
bleiben
Wir hören ihn singen. Ich sehe ihn im Garten arbeiten.
Bezokolicznik z zu występuje:
•
Po czasownikach samodzielnych
Der Arzt verbietet mir zu rauchen. Die Gewerkschaft hat beschlossen zu
streiken.
•
Po wyrażeniach rzeczownikowych lub przymiotnikowych
Es ist nicht möglich, alles zu lernen.
Monika hat keine Lust, ins Wasser zu gehen.
Ich habe Angst, über den Fluss zu schwimmen.
SZYK WYRAZÓW W ZDANIU
Zdanie pojedyncze (der einfache Satz)
W zdaniu oznajmującym
czasownik w formie osobowej
występuje zawsze na
drugim
miejscu:
Ich gehe
jetzt gleich
zum Arzt.
(szyk prosty – podmiot na pierwszym miejscu przed
orzeczeniem)
Idę do lekarza.
Heute gehe ich zum Arzt
. (szyk przestawny – podmiot stoi za orzeczeniem,
orzeczenie stoi na drugim miejscu)
Dzisiaj
idę
do lekarza.
W zdaniu oznajmującym z czasownikiem modalnym,
czasownik modalny w formie
osobowej
znajduje się
na
drugim
miejscu w zdaniu
, natomiast
czasownik w formie bezokolicznika na końcu
zdania
.
Ich
muss
heute meiner Mutter beim Einkaufen
helfen.
Zdania pytające (Fragesätze)
Wyróżniamy trzy sposoby tworzenia zdań pytających:
1.
czasownik w formie osobowej stoi na pierwszym miejscu:
Gehst du heute ins Rockkonzert?
Czy idziesz dzisiaj na koncert rockowy?
Hast du Lust, heute ins Kino zu gehen?
Czy masz ochotę iść dzisiaj do kina.
Willst/Kannst du mir helfen?
Czy chcesz/możesz mi pomóc?
2.
za pomocą zaimka pytającego:
Wo ist die nächste Post?
Gdzie jest najbliższa poczta?
Wie viel kostet das Bilderbuch?
Ile kosztuje ta ilustrowana ksiąźka?
Wessen Projekt war am besten?
Czyj projekt był najlepszy?
3.
za pomocą zaimka pytającego w połączeniu z przyimkiem:
Nach wem fragt das Mädchen?
O kogo pyta dziewczynka?
Bei wem wohnst du?
U kogo mieszkasz?
An wen denkst du jetzt?
O kim myślisz?
Uwaga
Pytając o rzeczy posługujemy się słówkami pytającymi w postaci:
Wonach hat er gefragt?
O co pytał?
Womit ist er gekommen?
Czym przyjechał?
Wofür hat er sich interessiert?
Czym się interesował?
Woran denkst du jetzt?
O czym myślisz?
Zdanie może być zaprzeczone przez:
nein
,
nicht
,
kein
,
keine
.
Przeczenie
nein
może zastąpić całe zdanie przeczące.
Nicht
zaprzecza:
•
czasownik
Wir kommen
nicht
.
Wir lernen nicht.
•
Całe zdanie
Ich kann dich heute
nicht
besuchen
.
Ich kann den Text nicht verstehen.
•
Przysłówki, przymiotniki, wyrażenia rzeczownikowe
.
Wir gehen
nicht
ins Kino, sondern ins Theater
.
Peter ist nicht gesund. Wir lernen nicht Deutsch, sondern Englisch.
Zaimka
kein, keine
używa się dla zaprzeczenia rzeczownika.
Ich habe
keinen
neuen Wagen. Meine Tante hat
kein
neues Haus.
UWAGA!
W języku niemieckim nie używa się podwójnych zaprzeczeń!
Peter macht nichts.
Piotr nic nie robi
Die Polizei hat niemand(en) gesehen.
Policja nikogo nie widziała.
Zdania złożone
1.
współrzędnie
Po spójnikach
und
,
aber
,
sondern
,
denn
,
oder
stosujemy szyk prosty
(podmiot na pierwszym miejscu):
Ich gehe zum Arzt, denn
ich habe
Halsschmerzen.
Idę do lekarza, bo boli mnie gardło.
Ich fahre am Freitag nach Krakau, aber ich gehe in kein Museum.
Jadę w piątek do Krakowa, ale nie idę do muzeum.
Ich fahre am Freitag nach Krakau, oder ich bleibe hier in der Stadt.
Pojadę w piątek do Krakowa, albo zostanę tu w mieście.
Po spójnikach
deshalb
,
deswegen, zuerst, dann
,
dagegen
,
trotzdem
,
dennoch,
sonst
stosujemy szyk przestawny (podmiot stoi za orzeczeniem, orzeczenie stoi na drugim miejscu):
Das Wetter ist schön,
deshalb
fahren wir
in die Berge.
Pogoda jest ładna, dlatego jedziemy w góry.
Zuerst
essen wir in aller Ruhe,
dann
machen wir die Wanderung.
Najpierw zjemy spokojnie, a potem rozpoczniemy wędrówkę.
Du musst dich beeilen, sonst kommst du nicht rechtzeitig.
Musisz się pospieszyć, w przeciwnym razie nie będziesz punktualnie.
2.
podrzędnie
(istnieje zdanie główne i zdanie poboczne)
a.
Jeśli zdanie poboczne stoi przed zdaniem głównym, to orzeczenie zdania
głównego zajmuje miejsce bezpośrednio po zdaniu pobocznym (orzeczenie na
początku zdania, szyk przestawny):
Wenn das Wetter schön ist,
fahren wir
in die Berge.
Jeśli pogoda jest ładna, jedziemy w góry.
Da mein Auto kaputt ist, fahre ich mit dem Linienbus zur Arbeit.
Ponieważ mój samochód jest zepsuty, jadę autobusem do pracy.
b.
Jeśli zdanie poboczne stoi po zdaniu głównym, to orzeczenie zdania głównego
stoi na drugim miejscu (szyk prosty):
Wir fahren in die Berge, wenn das Wetter schön ist.
Jedziemy w góry, jeśli pogoda jest ładna.
Ich fahre mit dem Linienbus zur Arbeit, weil mei Auto kaputt ist.
Jadę autobusem do pracy, ponieważ mój samochód jest zepsuty.
Zdanie poboczne (Nebensätze)
Zdanie poboczne jest częścią zdania podrzędnie złożonego.
Najczęściej rozpoczyna się od spójnika zdania pobocznego.
Po spójnikach
dass
,
ob
,
weil
,
damit
,
obwohl
,
wenn
,
nachdem
,
damit
,
solange
,
sobald
,
indem
,
bevor
(i innych)
stoi bezpośrednio podmiot, natomiast orzeczenie na końcu zdania:
W języku niemieckim (podobnie jak w języku polskim) istnieje bardzo dużo zdań
pobocznych.
Konstrukcja tych zdań odbiega od konstrukcji zdania w języku polskim.
Ich wusste nicht, dass unsere Tante heute Geburtstag hat.
Nie wiedziałem, że nasza ciocia
ma
dzisiaj urodziny.
Herr Schmidt geht zum Arzt, weil
er
Halsschmerzen
hat
.
Pan Schmidt idzie do lekarza, bo (ponieważ)
boli
go gardło.
Ich habe Deutsch gelernt,
als
ich in Deutschland
gearbeitet habe
.
Nauczyłem się niemieckiego, gdy
pracowałem
w Niemczech.
Plik z chomika:
Romaniek
Inne pliki z tego folderu:
Helbig, Buscha, Übungsgrammatik Deutsch.pdf
(26923 KB)
Langenscheidt Grammatik Intensivtrainer A2.pdf
(59335 KB)
Grammatik in Feldern. Ein Lehr- und Übungsbuch für Fortgeschrittene.pdf
(9866 KB)
Schülerduden Übungen zur deutschen Sprache I.pdf
(35118 KB)
01_Elementargrammatik.pdf
(195 KB)
Inne foldery tego chomika:
_ Niemiecki ANDROID
_Profesor Klaus_
✔ GRAMATYKA W OPISIE OD A DO Z
✔ Szybki kurs mowienia
✔100 lekcji na mp3 rozmowki
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin