Zwyczaje ludowe.docx

(1388 KB) Pobierz

Zwyczaje ludowe

Cała społeczność wiejska zawsze z wielką radością uczestniczyła w tradycyjnych obrzędach i zwyczajach świątecznych, np.: bożonarodzeniowych czy wielkanocnych. Kultywowane zgodnie z kalendarzem, podkreślają specyfikę i charakter wsi polskiej.

WIOSNA

·  śmigus - dyngus


http://www.interklasa.pl/portal/dokumenty/m016/obrazki/35.jpg
W drugi dzień świąt wielkanocnych, młodzi ludzie od niepamiętnych czasów obchodzą tzw. lany poniedziałek lub
śmigus dyngus. Ostatnio, w naszym regionie, w drugi dzień świąt wielkanocnych watahy chłopców
z wiadrami i butelkami wypełnionymi wodą, gonią nieznane im dziewczęta
i kobiety idące do kościoła i wylewają na nie duże ilości wody.

 

LATO

·  sobótka

W wigilię dnia św. Jana młodzież z okolic Nowego Korczyna tak jak dawniej zbiera się pod lasem, nad rzeką, pali ogniska, przez które skaczą chłopcy. W przeszłości dziewczęta rzucały na wodę wianki lub pęczki ziół i wróżyły sobie o przyszłym zamążpójściu, obserwując dokąd wianki popłynęły. Często chłopcy czekali na wianki. Jeśli któremuś wianek udało mu się wyłowić, jego właścicielkę miał pojąć za żonę.


http://www.interklasa.pl/portal/dokumenty/m016/obrazki/45.jpg
W sobótkową noc Kupały na świętokrzyskiej górze, Łysicy, odbywa się sabat. Czarownice i diabły przybywają za wszech stron, by świętować wśród wspólnych tańców i zabaw. Jednak gdy północ wybija, wiedźmy przemieniają się w cudne dziewczęta. Te, niegdyś zaklęte w czarownice, mają możliwość raz jeszcze powrócić do swojej wcześniejszej postaci. Dziewice pląsają w tańcach związanych z magią palenia ziół, przywołują w swych pieśniach świętego Jana i Kupałę, puszczają wianki na wodzie. Chciałyby zatrzymać czas... Lecz kur pieje, bezlitośnie oznajmiając koniec nocy świętojańskiej. Wtedy już nie dziewice, a czarownice odlatują z sabatowej góry.

 

·  dożynki


http://www.interklasa.pl/portal/dokumenty/m016/obrazki/46.jpg
Dożynki, święto dostatku, święto plonów, organizowane są po zakończeniu żniw. Z kłosów robi się wieniec, który następnie zanosi się do kościoła. Dożynkom często towarzyszy konkurs wieńców, zabawy, występy zespołów folklorystycznych.

Z dojrzałych kłosów ręce dziewcząt

Uplotły żniwny wieniec.

Bierz gospodarzu,

Symbol dobrych plonów

i dożynkowej uciechy.

Owies w wieńcu

Pomnoży twój dobytek,

Zasuszony kwiat

Serce rozweseli.

Niechaj co roku

dożynkowy wieniec obfite kończy zbiory.

 

JESIEŃ

·  Andrzejki

W przeddzień imienin św. Andrzeja, panny spotykały się, aby przepowiadać przyszłość na najbliższy rok. Jedną z najpopularniejszych współcześnie wróżb andrzejkowych jest lanie na wodę przez dziurkę od klucza roztopionego wosku, kiedyś ołowiu. Z cieni rzucanych na ścianę przez zastygłe figurki odczytuje się przyszłość. Znaków od przeznaczenia doszukuje się też w ukrytych pod talerzykami: listkiem, koronką i czepkiem. Wyciągnięcie jednego z przedmiotów oznacza odpowiednio: staropanieństwo, życie w zakonie lub zamążpójście.

ZIMA

·  Wigilia

Gdy na niebie zabłyśnie pierwsza gwiazdka, zapalamy pierwszą świeczkę i zaczyna się kolacja wigilijna. Kiedy choinka jest już ubrana siadamy wokół niej i śpiewamy kolędy. O godzinie 24 wszyscy udają się na Pasterkę.

 

·  Kolędowanie

Kolędowaniem nazywano odgrywanie scen, które upamiętniają czasy panowania Heroda i historię narodzenia Jezusa. Głównym jednak celem było składanie życzeń gospodarzom odwiedzanych domów. Choć przedstawienie jest wszystkim bardzo dobrze znane, to co roku publiczność oczekuje na nie z niecierpliwością. Kolędowanie trwa od Wigilii aż do końca karnawału. Współcześni kolędnicy to często dzieci, które chodzą w przebraniu od domu do domu i śpiewają kolędy. Tylko na niektórych wsiach pozostał zwyczaj odgrywania większych scen.

...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin