JÓZEF AUGUSTYN SJ
W Jego ranach
Rozważania rekolekcyjne oparte na trzecim tygodniu Ćwiczeń duchownych św. Ignacego Loyoli
WPROWADZENIA DO KONTEMPLACJI EWANGELICZNYCH
I. WSTĘP DO KONTEMPLACJI MĘKI JEZUSAPowaga i dramat męki i śmierci Jezusa; Mała apokalipsa; Jak kontemplować mękę i śmierć Jezusa?; Miejcie te same uczucia, co Jezus Chrystus; Miłość i posłuszeństwo; Męka Jezusa w naszym życiu
II. OFIARA ABRAHAMA, IZAAKA I JEZUSACzas spełnionych marzeń; Abrahamie!; Dialogowanie z Bogiem; Potem wrócimy do was
III. BARANA ZŁOŻYŁ W OFIERZE CAŁOPALNEJ ZAMIAST SWEGO SYNAOjcze mój!; Sięgnął po nóż, aby zabić swego syna; Nie podnoś ręki na chłopca i nie czyń mu nic złego; Barana złożył w ofierze całopalnej zamiast swego syna
IV. OSTATNIA WIECZERZAJudasz szukał sposobności, żeby im Go wydać; Gorąco pragnąłem spożyć tę Paschę z wami; Łamanie Chleba, błogosławienie Kielicha; To czyńcie na moją pamiątkę!; Sakrament kapłaństwa
V. UMYCIE NÓG APOSTOŁOMPanie, Ty chcesz mi umyć nogi?; Jeżeli cię nie umyję, nie będziesz miał udziału ze Mną; Dałem wam przykład
VI. MODLITWA JEZUSA W OGRÓJCUKuszenie Jezusa w Ogrójcu; Męka Jezusa źródłem pokoju i radości; Kuszenie na Górze Oliwnej; Dramatyczna walka i krwawy pot; Modlitwa warunkiem zwycięstwa nad pokusą
VII. POJMANIE JEZUSAJeden z Dwunastu; Wydanie się w ręce nieprzyjaciół; Przestańcie, dosyć!; Wyszliście z mieczami i kijami jak na zbójcę; Ucieczka Apostołów
VIII. JEZUS PRZED WYSOKĄ RADĄNocne przesłuchanie; Poranne przesłuchanie i wyrok Wysokiej Rady; Mesjasz, Syn Człowieczy, Syn Boży
IX. ZAPARCIE SIĘ PIOTRAZapowiedź zdrady; Nie znam tego Człowieka; Gorzko zapłakał
X. JEZUS PRZED PIŁATEMNienawiść Sanhedrynu i strach Piłata; Jezus Królem; Jezus wobec Piłata
XI. JEZUS PRZED HERODEM — JEZUS I BARABASZPokorne oblicze Boga; Barabasz i Jezus; Parodia sądu
XII. BICZOWANIE, UKORONOWANIE CIERNIEMBiczowanie Jezusa; Koronowanie cierniem; Oto Człowiek!; Skazany na śmierć
XIII. DROGA KRZYŻOWAOn sam dźwigał krzyż; Szymon Cyrenejczyk; Płaczące niewiasty; Obnażenie z szat; Spodobało się Panu zmiażdżyć Go cierpieniem
XIV. UKRZYŻOWANIE JEZUSAUkrzyżowanie Jezusa; Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią; Co jest moim krzyżem?; Boże mój, Boże mój, czemuś Mnie opuścił?
XV. JEZUS NA KRZYŻUOto Matka twoja; Kuszenie Jezusa na krzyżu; Sąd Boga nad światem; Ekonomia Bożego zbawienia; Złożyć głowę na krzyżu Jezusa
XVI. ŚMIERĆ JEZUSAŚwiadkowie śmierci Jezusa; Śmierć Jezusa; Przebicie serca włócznią
XVII. POGRZEB JEZUSAMartwe ciało Jezusa; Pogrzeb Jezusa
XVIII. KONTEMPLACJA CAŁEJ MĘKI JEZUSAPrzemiana posiadania w ofiarowanie; Pasywność Jezusa w czasie męki i śmierci
ROZWAŻANIA REKOLEKCYJNE
XIX. PRZYPOWIEŚĆ O WINNICYZałożenie winnicy; Gdy nadszedł czas zbiorów, posłał swoje sługi; W końcu posłał swojego syna; . Możliwość powiedzenia Bogu nie; Co właściciel winnicy czyni z owymi rolnikami?
XX. MOWA POŻEGNALNATrwanie w miłości Jezusa; Trwanie we wzajemnej miłości
XXI. EUCHARYSTIA SZKOŁĄ MIŁOŚCIMiłość mierzy się darem; Miejsce pojednania
XXII. ŻYWA EUCHARYSTIAWdzięczność; Spełnianie pragnień; Miłość ukrzyżowana i zwycięska; Dawanie świadectwa
XXIII. EUCHARYSTIA ŹRÓDŁEM SIŁY I RADOŚCIChleb grzeszników; Źródło radości; Przygotowanie do Eucharystii
XXIV. CIEMNA NOC MISTYKÓW I JEZUSA UKRZYŻOWANEGOŚwiadectwa mistyków; Nasze duchowe udręki; Współuczestnictwo w cierpieniu Jezusa na krzyżu
XXV. POSŁUSZEŃSTWO EWANGELICZNEPosłuszeństwo Jezusa; Nauczył się posłuszeństwa przez to, co wycierpiał; Kto was słucha, Mnie słucha; Dwie płaszczyzny posłuszeństwa; Dynamiczne i statyczne rozumienie woli Bożej; Dojrzewanie do posłuszeństwa; Posłuszeństwo zakonne; Przełożony
JAK MOŻNA WYKORZYSTAĆ PROPONOWANE ROZWAŻANIA?Dla odprawienia trzeciego tygodnia Ćwiczeń; Dla odprawienia trzeciego tygodnia w życiu codziennym; Jako wprowadzenie do przedłużonej modlitwy indywidualnej
Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne. Albowiem Bóg nie posłał swego Syna na świat po to, aby świat potępił, ale po to, by świat został przez Niego zbawiony. Kto wierzy w Niego, nie podlega potępieniu; a kto nie wierzy, już został potępiony, bo nie uwierzył w imię Jednorodzonego Syna Bożego (J 3, 16–18).
Kontemplacja męki Jezusa domaga się od nas żywej wiary, że wchodzimy w niepojętą dla nas tajemnicę, której sami nie potrafimy zgłębić. Tajemnicę męki, śmierci i zmartwychwstania może nam jedynie objawić sam Chrystus. Stąd też św. Ignacy zachęca nas, aby prosić i pytać Jezusa, jak to On będąc Stwórcą, do tego doszedł, że stał się człowiekiem, a od życia wiecznego przeszedł do śmierci doczesnej i do konania za moje grzechy (ĆD, 53) 2. Kontemplując mękę i śmierć Jezusa, winniśmy naprawdę rozumieć powagę i dramatyczność tego typu rozmyślania — mówi kardynał C. M. Martini.
Nieśmiertelny Król wieków, do którego należy wszelka chwała i cześć (por. 1 Tm 1, 17) zostaje upokorzony przez mękę i śmierć, tak iż mówi o sobie: Ja zaś jestem robak, a nie człowiek, pośmiewisko ludzkie i wzgardzony u ludu (Ps 22, 7).
Wcielony Bóg, najpiękniejszy z synów ludzkich, zostaje w męce zmaltretowany, oszpecony tak, iż nie było na co patrzeć, a wszyscy odwracali od Niego swoje twarze (por. Iz 53, 2–3).
Jedyny sprawiedliwy i jedyny niewinny zostaje zaliczony w poczet złoczyńców i powieszony na drzewie hańby jako jeden z nich.
Najwierniejszy z ludzkich synów, który z największym oddaniem pełnił wolę swojego Ojca i Jemu służył, zostaje oskarżony i skazany jako bluźnierca i grób Mu wyznaczono między bezbożnymi (Iz 53, 9).
Bóg–Człowiek, który ukochał wszystkich nieskończoną Boską miłością aż do końca (por. J 13, 1), staje się ofiarą ludzkiej nienawiści i zemsty.
H. U. von Balthasar, wielki teolog współczesny, aby ukazać dramatyzm rozważań o męce i śmierci Jezusa przytacza tekst małej apokalipsy Proroka Izajasza:
Groza i dół,i sidło na ciebie,mieszkańcu ziemi:kto umknie przed krzykiem grozy,wpadnie w dół,a kto się wydostanie z dołu,w sidła się omota!Tak, upusty otworzą się w górzei podwaliny ziemi się zatrzęsą.Ziemia rozpadnie się w drobne kawałki,ziemia pękając wybuchnie,ziemia zadrgawszy zakołysze się,ziemia się mocno będzie zataczać jak pijanyi jak budka na wietrze będzie się chwiała;grzech jej zaciąży nad nią tak,iż upadniei już nie powstanie.Nastąpi w ów dzień to,iż Pan skarze wojsko niebieskie tam, w górzei królów ziemskich tu — na dole.Zostaną zgromadzeni,uwięzieni w lochu;będą zamknięci w więzieniu,a po wielu latach będą ukarani.Księżyc się zarumieni,słońce się zawstydzi,bo zakróluje Pan Zastępów na górze Syjoni w Jeruzalem:wobec swych starców będzie uwielbiony(Iz 24, 17–23).
Tekst ten, podobny raczej do poezji, niż do realistycznego opisu, oddaje stan zagrożenia, w jakim znajduje się człowiek. H. U. von Balthasar przytacza małą apokalipsę Izajasza, aby przywołać dramatyzm człowieka i uzasadnić konieczność męki i śmierci Boga–Człowieka. Ten wielki teolog mówi: Jeżeli Bóg umiera, wszystko umiera, jeżeli słowo objawiające Boga w pewnym momencie milczy, cały świat milczy. Śmierć Boga–Człowieka i Jego milczenie oddaje jedynie śmierć i milczenie człowieka. Jezus Chrystus wchodzi bowiem w okrutną mękę i śmierć krzyżową nie ze względu na siebie samego, ale tylko ze względu na nas:
On dźwigał nasze boleści. (...)Lecz On był przebity za nasze grzechy,zdruzgotany za nasze winy.Spadła Nań chłosta zbawienna dla nas,a w Jego ranach jest nasze zdrowie.
I dalej:
Pan zwalił na Niego winy nas wszystkich. (...)Za grzechy mego ludu został zbity na śmierć(Iz 53, 4–6. 8).
Dramat męki i śmierci Syna Bożego odzwierciedla więc dramat człowieka uwikłanego w grzech pierworodny i grzech osobisty. Poważna jest sytuacja całej ludzkości, a w niej każdego z nas, skoro Bóg–Człowiek musiał przyjąć na siebie tak okrutny los: musiał wiele wycierpieć, być odrzuconym, wzgardzonym i ukrzyżowanym (por. Łk 9, 22).
Cierpiący Jezus sam nas poucza, jak mamy kontemplować Jego mękę i śmierć krzyżową: Nie płaczcie nade Mną, płaczcie raczej nad sobą i nad waszymi dziećmi! (...) Bo jeśli z zielonym drzewem to czynią, cóż się stanie z suchym? (Łk 23, 28. 31).
Św. Ignacy w Ćwiczeniach duchownych zachęca nas, abyśmy łączyli rozważania męki i śmierci Jezusa z naszymi grzechami. Każe nam prosić o boleść, współczucie i zawstydzenie, że z powodu mych grzechów Pan idzie na mękę (ĆD, 193).
W rozważaniach męki i śmierci Jezusa trzeba nam przechodzić od kontemplacji ran Jezusa do rozmyślania o naszych grzechach, które były przyczyną Jego ran. W nieszczęściu, upokorzeniu i zranieniu Syna Bożego winniśmy dostrzegać nasze nieszczęście, upokorzenie i zranienie grzechem cudzym i własnym. Męka i śmierć Jezusa ma być dla nas zwierciadłem, w którym poznamy naszą dramatyczną sytuację; ma być również siłą w naszym dążeniu do wolności, jaką ofiaruje nam Bóg w swoim ukrzyżowanym Synu.
Słowa, które Izajasz stosuje do cierpiącego Sługi, możemy odnieść także do nas samych. Parafrazując słowa Proroka możemy więc mówić: Jak nieludzko przez grzech, cudzy i osobisty, został oszpecony mój wygląd; moja postać jest niepodobna do ludzi. To grzechem niszczę w sobie to, co jest najbardziej ludzkie. Z ...
lisewska-m