Temat: Jaki jest związek rehabilitacji ruchowej z pozostałymi

               formami uczestnictwa w kulturze fizycznej.

    Termin rehabilitacja wywodzi się od łacińskiego słowa rehabilitare – przywracać do stanu właściwego – i może dotyczyć różnego rodzaju utraconych właściwości osobniczych (dobrego imienia , praw publicznych , zdrowia itp.).W odniesieniu do zdrowia rehabilitacja najogólniej oznacza kompleksowe oddziaływanie na osoby okresowo lub stale niepełnosprawne , mające na celu przywrócenie im optymalnej sprawności psychofizycznej i zdatności społecznej . Rechabilitacja ruchowa jest tą postacią rehabilitacji zdrowotnej , a zarazem formą uczestnictwa w kulturze fizycznej , której celem jest przywracanie lub kompensacja utraconych w następstwie choroby lub kalectwa funkcji psychomotorycznych i ubytków somatycznych za pomocą fizycznych środków , a zwłaszcza ruchu . Obecnie nazwa rehabilitacja ruchowa nie wyczerpuje całego zakresu świadczonych w jej obrębie usług leczniczo – usprawniających i dlatego coraz częściej bywa zastępowana terminem fizjoterapia  w skład której wchodzą kinezyterapia , fizykoterapia i masaż . Ze względu na możliwości somatyczno – motoryczne rehabilitacja ruchowa jest przeciwieństwem sportu .

    Początków wykorzystania ruchu do celów leczniczo – zdrowotnych można doszukać się już w bardzo odległych czasach , np. w praktykach medycyny orientalnej starożytnego Wschodu (Chiny , Egipt , Indie). Za jednego z prekursorów gimnastyki leczniczej uważany jest ojciec medycyny europejskiej Hipokrates (460 – 377 p.n.e.). Galen (130 – 200 r.) jako pierwszy dokonał podziału gimnastyki na zdrowotną , wojenna i sportową . Rolę pomostu łączącego dorobek świata antycznego z nowożytnym w dziedzinie gimnastyki leczniczej odegrało dzieło Girolamo Mercuriale De arte gimnastica . Naukowe podstawy gimnastyki leczniczej , będącej pierwowzorem współczesnej rehabilitacji ruchowej , stworzył Per Henryk Ling , który w kierowanym przez siebie od 1813 r. Centralnym Królewskim Instytucie Gimnastycznym w Sztokholmie jako pierwszy wprowadził specjalizację z tego zakresu w ramach studiów wychowania fizycznego . W Polsce narodziny i rozwój gimnastyki leczniczej wiążą się m.in. z takimi nazwiskami jak Jędrzej Śniadecki (1768 – 1838) , Ludwik Bierkowski (1801 – 1860) i Helena Kuczalska (1854 – 1927) , która jako pierwsza na naszych ziemiach założyła placówkę kształcenia fachowców w tej dziedzinie .

    Szczególne znaczenie dla rozwoju nowoczesnej , tzn. kompleksowej rehabilitacji miały tragiczne skutki pierwszej i drugiej wojny światowej . Pionierską rolę w tym względzie odegrały Stany Zjednoczone . W Polsce nasilenie zainteresowań rehabilitacją nastąpiło na początku lat pięćdziesiątych z powodu epidemii choroby Heinego-Medina . Okres ten wiąże się również z powstaniem oryginalnej polskiej szkoły rehabilitacyjnej , w ukształtowaniu której pierwszoplanową rolę odegrał prof.. Wiktor Dega .

    Początkowo rehabilitacja ruchowa miała głównie zastosowanie w chorobach i dysfunkcjach narządu ruchu . Dzisiaj stanowi nieodłączny element postępowania leczniczego w większości schorzeń , niezależnie od wieku pacjenta . W niektórych specjalnościach medycznych spełnia rolę podstawowego środka leczniczego , w innych przyspiesza proces rekonwalescencji , jeszcze w innych służy przygotowaniu do zabiegów operacyjnych , a także utrwalaniu ich skutków . Niekiedy postępowanie rehabilitacyjne dotyczy narządu , w którym zlokalizowana jest choroba , w innych przypadkach polega na ćwiczeniu nie objętych zmianami chorobowymi części ciała w celu uzyskania kompensacyjnej poprawy sprawności ogólnej .

    Do niewątpliwych zalet rehabilitacji należy m.in. brak skutków ubocznych  , towarzyszących często leczeniu farmakologicznemu , jak również dodatni – na ogół – jej wpływ na stan psychiczny  pacjenta , wynikający z osobistego i świadomego udziału w usprawnianiu chorego narządu lub organizmu jako całości .

    O miejscu rehabilitacji ruchowej w  kulturze fizycznej świadczy nie tylko jej gimnastyczny rodowód , ale także liczne jej powiązania ze wszystkimi pozostałymi formami uczestnictwa w tej dziedzinie kultury . Kreację rekreację i rehabilitację ciała różnią intencje podmiotu jego uprawy (agonistyczne , hedonistyczne , zdrowotne). Łączy je natomiast wspólny przedmiot (ciało) oraz ruch jako środek oddziaływania .

    Najściślejsze , choć nie jedyne , związki rehabilitacji ruchowej z wychowaniem fizycznym dotyczą korektywy (korektywa – działalność lecznicza). Zalicza się do niej przede wszystkim gimnastykę korekcyjno – kompensacyjną . Gimnastyka ta jest gimnastyką profilaktyczno – leczniczą i zapobiegawczą ,  której  głównymi założeniami są :

-korygowanie istniejących zaburzeń statyki ciała i doprowadzenie jej do stanu          prawidłowego

-doprowadzenie sprawności fizycznej dziecka do stanu uznanego za prawidłowy

-nie dopuszczenie do powstania wad postawy ciała.

Przed podjęciem działań związanych z prowadzeniem zajęć z gimnastyki korekcyjnej należy przeprowadzić badania postawy ciała , ponieważ podczas organizowania zespołów korekcyjno – kompensacyjnych łączy się uczniów w grupy kierując się rodzajem zaburzeń :

      -w zespole K1 znajdą się uczniowie z zaburzeniami statyki ciała

      -w zespole K2 uczniowie z obniżoną sprawnością fizyczną w przebiegu zaburzeń  rozwoju somatycznego i motorycznego

      -w zespole K3 uczniowie z obniżoną sprawnością fizyczną i zaburzeniami w stanie zdrowia.

    Istnieje także związek pomiędzy rehabilitacją a sportem . Rehabilitacja korzysta z form i metod treningowych wypracowanych przez sport , a także z wielkości obciążeń treningowych , które utożsamia dla siebie . Sport inwalidów i rehabilitacja zdrowotna sportowców świadczą również o występowaniu powiązań między tymi z pozoru najbardziej odległymi od siebie formami uczestnictwa w kulturze fizycznej . Sport daje szanse pozytywnych oddziaływań psychicznych na ludzi kalekich , a atrakcyjność , agonistyka i chęć sprawdzenia swoich możliwości są dla nich ogromna motywacją . W ten sposób profilaktyczno – terapeutyczne wartości ćwiczeń fizycznych znajdują szerokie zastosowanie w medycynie , zaś kultura fizyczna w osiągnięciach medecyny uzyskuje potwierdzenie znaczenia aktywności fizycznej w kształtowaniu zdrowia .

    Rehabilitacja ruchowa wykazuje także związek z kolejną formą uczestnictwa w kulturze fizycznej jaką jest rekreacja . Rekreacja fizyczna jest formą uczestnictwa w kulturze fizycznej ludzi głównie w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym , której celem jest renowacja , podtrzymanie i pomnażanie zdrowia , sprawności fizycznej i urody ciała , a podstawowym środkiem jest aktywność ruchowa . Krotko mówiąc rekreacja to forma racjonalnego spędzania czasu dla odnowy sił , rozrywki i samodoskonalenia . Rekreacja ,  podobnie jak rehabilitacja , spełnia takie funkcje jak:

      -zdrowotna – dotyczy profilaktyki chorób

      -regeneracyjna – np.odnowa sił po pracy zawodowej

      -społeczno – afiliacyjna – uwalnianie się od stresów i napięć

      -autoekspresyjna – możliwość samorealizacji

      -kompensacyjna – wyrównuje niedobór bodżców

      -antyinwolucyjna – zapobiegająca procesowi starzenia się .

Jedną z form rekreacji jest turystyka .

Istnieje zdecydowany związek pomiędzy rekreacja a rehabilitacją . Jedną ze wspólnych cech , które pokazują związek rekreacji z rehabilitacją  jest chociażby ruch , ale także cel obydwu jest podobny . Zarówno w jednym jak i w drugim przypadku chodzi nam o pomnażanie , przywracanie i ochronę zdrowia . Obydwie formy działań wpływają także na regenerację sił psychicznych .

    Również wiele cech wspólnych wykazuje rehabilitacja w stosunku do wychowania fizycznego . Podstawową cechą wspólną , która upodabnia rehabilitację do wychowania fizycznego , jest , podobnie jak przy wcześniej wymienionych formach , ruch . Ale także wspólne nazewnictwo jak i podobne ćwiczenia wykazują związek pomiędzy tymi dwoma przedmiotami .

    Uważam że rehabilitacja ruchowa wykazuje bardzo duży związek z pozostałymi formami uczestnictwa w kulturze fizycznej . Istnieje bardzo dużo cech wspólnych dla wychowania fizycznego , sportu , gimnastyki , rekreacji , turystyki i rehabilitacji . Podstawową cechą , która jest wspólna dla tych wszystkich form jest na pewno ruch , ale oprócz niego także walory estetyczne , higieniczne a także zdrowotne decydują o powiązaniu rehabilitacji ruchowej z pozostałymi formami uczestnictwa w kulturze fizycznej.

Wykonał : Tott Bartłomiej