n Zarządzanie to zestaw czynność obejmujące planowanie (i podejmowanie decyzji), organizowanie, przewodzenie kontrolę skierowanych na zasoby organizacji  ludzkie, finansowe, rzeczowe i informacyjne i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i  skuteczny

Niezbędne definicje
menedżerowie

n                    Najwyższego szczebla – kadra kierownicza kontrolująca organizację

n                    Średniego szczebla – odpowiadają za realizację polityki i planów oraz za nadzorowanie i koordynację komórek niższego szczebla

n                    Pierwszej linii – nadzorują i koordynują działania pracowników wykonawczych

n                    Pracownicy operacyjni – odpowiadają za realizację określonych zadań

Menedżerowie różnych obszarów zarządzania

n                     Marketingu – pozyskanie konsumentów i klientów dla nabycia produktów i usług

n                     Finansów – zajmują się głównie zasobami finansowymi organizacji

n                     Eksploatacji – konstruowanie systemów wytwarzających produkty i usługi i zarządzanie tymi systemami

n                     Zasobów ludzkich – kierownicy działu kadr

n                     Administracyjni – wszechstronni, mają podstawową znajomość wszystkich dziedzin funkcjonalnych

Planowanie – wytyczanie celów organizacji i określanie sposobu ich najlepszej realizacji nPodejmowanie decyzji – część procesu planowania obejmująca wybór trybu działania spośród zestawu dostępnych możliwości. nOrganizowanie – ookreślanie najlepszego sposobu grupowania rodzajów działań i zasobów

Podstawowymi składowymi organizowania są:

n projektowanie stanowisk pracy (zakresów czynności),

n łączenie stanowisk, podział na komórki organizacyjne
  (wydziały),

n stosunki władcze,

n zakres kontroli,

n role liniowe (odpowiedzialne za realizację celów) i sztabowe (służące doświadczeniem i wsparciem).             

n Kontrolowanie – Obserwowanie i wprowadzanie korekt do bieżących działań dla ułatwienia realizacji celów Etapy procesu kontrolowania Ustalanie norm/ Mierzenie wyników/ Porównanie wyników z normami/Ocena wyników działania (reakcja)

Podstawowe funkcje zarządzanie Planowanie i podejmowanie decyzji / Przewodzenie / Kontrola / Organizowanie

Podstawowe umiejętności menedżerskie techniczne / interpersonalne / koncepcyjne / diagnostyczne / komunikacyjne / decyzyjne / zarządzania czasem

nKlasyczne spojrzenie na zarządzanie składa się z dwóch gałęzi:

nZarządzania naukowego

nFrederick Taylor

nFrank i Lilian Gilbreth

nHenry Gantt

nZarządzania administracyjnego

nHenri Fayol nMax Weber nChester Barnard

Kroki w zarządzaniu naukowym
Koncepcja R. Taylora 1Naukowo opracować każdy element pracy na danym stanowisku w miejsce praktykowanych metod „mniej więcej” 2 Naukowo dobierać pracowników i następnie szkolić ich do wykonywania pracy  zgodnie z krokiem 1 3Nadzorować pracowników, by mieć pewność ,że będą się stosować

do przypisanych im metod wykonywania

pracy 4 Dalej planować pracę,  ale wykorzystać robotników do faktycznego wykonywania pracy

Zasady sprawnego działania według H. Fayola  Podział pracy – wysoki stopień specjalizacji

  Autorytet – formalny i osobisty niezbędny do kierowania

Dyscyplina – trzeba szanować reguły rządzące organizacją

Jedność rozkazodawstwa – polecenia tylko od jednego przełożonego

Jedność kierowania – podobne czynności zgrupowane Podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu Wynagrodzenie sprawiedliwe dla pracowników i organizacji

Centralizacja - koncentracja władzy i autorytetu na wyższych szczeblach

Hierarchia – linia władzy w organizacji zawsze z góry w dół

Ład (wszystko na właściwym miejscu i we właściwym czasie)

Sprawiedliwość – menedżerowie powinni być uprzejmi i sprawiedliwi

Stabilność personelu – unikać dużej fluktuacji pracowników

Inicjatywa – podwładni powinni mieć swobodę inicjatywy

harmonia – wsparcie dla pracy zespołowej, poczucia jedności i przynależności do jednej grupy.

Teoria biurokracji Maxa Webera Organizacja powinna przyjąć wyraźny podział pracy (na stanowiskach)

Organizacja powinna stworzyć spójny zestaw zasad i przepisów w celu zapewnienia jednolitego wykonywania zadań 

Organizacja powinna ustalić hierarchię stanowisk od góry do dołu organizacji

menedżerowie powinni kierować organizacją
w sposób bezosobowy i utrzymywać dystans. Przyjmowanie i awansowanie pracowników powinno być oparte na technicznej wiedzy fachowej.

Ruch na rzecz stosunków międzyludzkich

nZałożenie, że robotnicy reagują przede wszystkim na społeczny kontekst pracy, przygotowanie społeczne, normy grupowe i dynamikę kontaktów międzyludzkich.

nTroska menedżera o robotników prowadzi do wzrostu zadowolenia,
które zaowocuje poprawą wyników.

Rozwój behawioralnego spojrzenia na zarządzanie bieżąca troska o zachowanie organizacyjne i znaczenie zasobów ludzkich

nAbraham Maslow Człowiek jest motywowany przez potrzeby, układające się w hierarchię i obejmujące bodźce pieniężne i społeczną akceptację.

nDouglas McGregor Zaproponował teorie X i Y odzwierciedlające dwa skraje zespoły poglądów menedżerów na temat ich pracowników

Teoria X negat

nLudzie nie lubią pracować i starają się uniknąć pracy.

nPonieważ ludzie nie lubią pracować, menedżerowie by skłonić ich do pracy musza ich kontrolować, zmuszać, kierować nimi i grozić karami.

nLudzie wolą, by nimi kierowano, pragną unikać odpowiedzialności, pragną też bezpieczeństwa. Ich ambicje są niewielkie.

Teoria Y pozyt

nLudzie nie wykazują przyrodzonej awersji do pracy; praca jest naturalną częścią ich życia.

nLudzie są wewnętrznie motywowani do osiągania celów, do których są przywiązani.

nWe właściwych warunkach ludzie dążą do odpowiedzialności oraz ją podejmują.

nLudzie zdolni są do nowatorskiego podejścia do rozwiązywania problemów organizacji.

nLudzie nie są głupi, ale w najczęstszych warunkach organizacyjnych ich możliwości intelektualne są wykorzystywane tylko częściowo.

Spojrzenie klasyczne bieżąca troska o efektywność i wydajność

Behawioralne spojrzenie na zarządzanie nOsiągnięcia

nPrzyniosło ważne wnioski w dziedzinie motywacji, dynamiki grupowej i innych procesów interpersonalnych w organizacji.

nZogniskowało uwagę menedżerów na wspomnianych wyżej procesach.

nPodważyło pogląd, że pracownicy są tylko narzędziem i upowszechniło przekonanie, że są cennym zasobem.

nOgraniczenia

nZłożoność zachowania indywidualnego  utrudnia jego trafne przewidywanie.

nWiele koncepcji behawioralnych nie zostało wprowadzone w życie ze względu na niechęć menedżerów.

nRezultaty badań rozwijających koncepcje behawioralne nie docierają do menedżerów w formie dla nich zrozumiałej.

Spojrzenie ilościowe Podejście do zarządzania, w którym stosuje się techniki ilościowe. nakierowane na podejmowanie decyzji, efektywność ekonomiczną i modele matematyczne oraz na wykorzystanie komputerów w zarządzaniu organizacją. Wyróżnia się:

nIlościową teorię zarządzania

nZarządzanie operacyjne nOsiągnięcia

nOpracowanie skomplikowanych technik ilościowych służących pomocą w podejmowaniu decyzji.

nZastosowanie modeli zwiększyło zrozumienie złożonych procesów i sytuacji organizacyjnych i pomogło w procesach planowania i kontroli.

nOgraniczenia

nNie jest w stanie w pełni wyjaśnić, czy przewidzieć ludzkich zachowań

nMatematyczne wyrafinowanie może być osiągnięte kosztem innych potrzebnych umiejętności.

nModele mogą wymagać nierealistycznych lub bezzasadnych założeń.

Spojrzenie systemowe System to zestaw wzajemnie powiązanych elementów funkcjonujących jako całość. nOrganizacja funkcjonująca jako system składa się z następujących elementów:

§Nakłady (zasoby materialne i/lub ludzkie)

§Proces transformacji (procesy techniczne i zarządzanie)

§Wyniki (produkty i usługi)

§Sprzężenie zwrotne (reakcja z otoczeniem)

nSynergia Dwa współpracujące podsystemy produkujące więcej, niż wynosiłaby łączna suma produkcji każdego z nich, gdyby pracowały osobno.

nEntropia Normalny proces prowadzący do upadku systemu

Spojrzenie sytuacyjne Podejście do zarządzania sugerujące, że właściwe zachowanie kierownicze w danej sytuacji zależy od szerokiej gamy elementów. sytuacja jest uwarunkowana elementami niepowtarzalnymi, właściwymi tylko dla tej sytuacji.

Lata 80

Model typu Z Integracja różnych praktyk gospodarczych.  Model pośredni  między tradycyjnymi firmami amerykańskimi (model A) i japońskimi (model J).

Ruch na rzecz doskonałości

„doskonałe” firmy to te, które mają długą historię, robią pewne rzeczy w sposób systematyczny. nZespół cech prowadzących do doskonałości:

1)Terminowe załatwianie spraw.

2)Ścisły kontakt z klientem.

3)Popieranie autonomii i przedsiębiorczości.

4)Maksymalizacja wydajności.

5)Wykorzystanie bezpośredniego podejścia do kierowania.

6)Zajmowanie się tym, na czym firma się zna najlepiej.

7)Utrzymanie prostej struktury organizacyjnej.

8)Jednoczesne popieranie zarówno centralizacji i decentralizacji

Współczesne wyzwania zarządzania

1)Globalizacja działalności gospodarczej i konkurencji.

2)Jakość (ogół cech produktu lub usługi decydujących o ich zdolności do zaspokojenia stwierdzonych i potencjalnych potrzeb) i wydajność (ekonomiczna miara efektywności ujmująca wielkość produkcji odniesioną do wielkości zasobów użytych do jej wytworzenia).

3)Zmniejszenie rozmiarów i redukcja personelu (pozbycie się zbędnych operacji i obniżenie kosztów).

4)Własność (rozproszenie własności, udział funduszy inwestycyjnych itp powoduje ogromną presję na uzyskiwanie szybkich wyników).

5)Etyka i społeczna odpowiedzialność (wzrost wrażliwości opinii publicznej na skandale w życiu gospodarczym, wzrost zainteresowania zagrożeniami i ochroną środowiska.

6)Różnorodność siły roboczej (napływ pracowników do nowych zajęć i zawodów, zróżnicowanie potrzeb na poszczególnych stanowiskach pracy, globalizacja zawodów i zatrudnienia.

Pięć wymiarów otoczenia ogólnego Wymiar ekonomiczny – ogólna kondycja systemu ekonomicznego w jakim działa organizacja

Wymiar technologiczny – metody pozwalające przekształcić zasoby w produkty i usługi.

Wymiar prawno-poliyczny – państwowa regulacja działalności gospodarczej i ogólne stosunki między gospodarką i państwem

Wymiar socjo-kulturowy — zwyczaje nawyki, wartości i demograficzne cechy społeczeństwa , w którym funkcjonuje organizacja

Wymiar międzynarodowy — zakres w jakim organizacja uczestniczy w działalności gospodarczej w innych krajach lub pozostaje pod ich wpływem.

Pięć wymiarów otoczenia celowego Konkurenci – organizacje które konkurują o zasoby.

Klienci – ci którzy płacą za nabycie wyrobów lub usług organizacji.

Dostawcy ...