Zarządzanie ryzykiem w małych projektach.pdf

Zarządzanie ryzykiem

w małych projektach

Mirosław Prywata

UNIA EUROPEJSKA

EUROPEJSKI FUNDUSZ

ROZWOJU REGIONALNEGO

Autor:

Mirosław Prywata

Infovide-Matrix

Wydawca:

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP)

ul. Pańska 81/83

00-834 Warszawa

www.parp.gov.pl

Skład:

Małgorzata Gałązka

Infovide-Matrix

Wydanie I

Publikacja bezpłatna

Publikacja powstała w ramach projektu „Uruchomienie wielofunkcyjnej platformy komunikacji inter-

netowej wspierającej realizację działań 8.1 i 8.2 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka”,

realizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, współinansowanego ze środków

Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Wspieramy e-biznes www.web.gov.pl

żone. Żaden fragment nie może być wykorzystywany w jakiejkolwiek formie ani przekładany na język

mechaniczny bez zgody PARP.

Spis treści

1. Ryzyko w przedsięwzięciach

2. Deinicje

3. Metody zarządzania ryzykiem

3.1. M_o_R, Management of Risk

3. 2. Ryzyko w PRINCE2 4

3.3. Ryzyko w PMBoK Guide 5

3. 4. Przyczyna, zdarzenie i skutek

3. 5. Reakcje na ryzyko 6

4. Techniki i narzędzia zarządzania ryzykiem

4. 1. Rejestry ryzyka 6

4. 2. Macierz ryzyka 7

4. 3. Analiza Pareto 8

4. 4. Tolerancja ryzyka 8

4. 5. Pieniężna (inansowa) wartość oczekiwana

4. 6. Wskaźniki wczesnego ostrzegania

5. Budżet związany z ryzykiem 9

5.1. Budżet rezerwowy (rezerwa strategiczna) 9

5. 2. Rezerwa operacyjna 9

6. Zastosowanie zarządzania ryzykiem w małych projektów

7. Przykładowe kategorie ryzyka

8. Źródła

Zarządzanie ryzykiem w małych projektach

www.parp.gov.pl

www.web.gov.pl

1. Ryzyko w przedsięwzięciach

Specyika różnych przedsięwzięć, a więc np. ich unikalność i wieloaspektowość, powodują, że niepewność

(a więc ryzyko) stanowi ich nieodłączną część. Poziom tej niepewności nie zawsze jest taki sam, różni się

w zależności od rodzaju przedsięwzięcia, sposobu prowadzenia i wielu innych aspektów. Należy pamię-

tać, że nawet w przypadku tzw. bezpiecznych przedsięwzięć, gdzie ryzyko jest niskie, poziom ryzyka nie

spada do zera.

Niniejszy e-book jest w całości poświęcony sposobom radzenia sobie z ryzykiem w projektach ze szczegól-

nym uwzględnieniem narzędzi i technik, których można użyć w małych projektach.

2. Deinicje

Ryzyko – zgodnie z deinicją słownikową ryzyko to możliwość, prawdopodobieństwo, że coś się nie uda,

przedsięwzięcie, którego wynik jest nieznany, niepewny, problematyczny; odważenie się na takie nie-

bezpieczeństwo; ryzykowanie 1 . W zarządzaniu ryzykiem jest ono traktowane jako zagrożenie (w aspek-

cie negatywnym) lub szansa (w aspekcie pozytywnym). W projektach ryzyko jest deiniowane jako nie-

pewne zdarzenie lub zbiór zdarzeń, które w wypadku zaistnienia będzie mieć wpływ na projekt (pozy-

tywny lub negatywny). W języku polskim słowo ryzyko nie posiada liczby mnogiej – przyjęło się jednak

używać ryzyka także w liczbie mnogiej ze względu na trudność w zastąpieniu innymi określeniami, które

posiadałyby odpowiednie formy. W szczególności w ostatnim tłumaczeniu metodyki PRINCE2 TM 2009

przyjęto taką konwencję.

3. Metody zarządzania ryzykiem

3. 1. M_o_R, Management of Risk

Management of Risk to metoda i przewodnik zarządzania ryzykiem w organizacji. Właścicielem meto-

dyki jest OGC 2 i jest ona spójna z innymi metodykami OGC (jak np. PRINCE2:2009, Managing Successful

Programmes). M_o_R stanowi ramy do zarządzania ryzykiem w organizacji, a więc w szerszym kontekście

niż projekt, jednak wart jest wspomnienia, gdyż sposoby zarządzania ryzykiem w M_o_R mogą być ada-

ptowane na potrzeby projektów.

3. 2. Ryzyko w PRINCE2

Zarządzanie ryzykiem w metodyce PRINCE2 stanowi jeden z tematów (metodyka składa się z pryncypiów,

procesów i tematów 3 ). W wersji 2009 metodyki została ona ujednolicona z M_o_R. 4

Procedura zarządzania ryzykiem w PRINCE2 składa się z pięciu kroków

1. Identyikuj – w tym kroku identyikowane są ryzyka mające wpływ na projekt. Ryzyka te są odnotowy-

wane w Rejestrze Ryzyk.

2. Oceniaj – w tym kroku ryzyka podlegają analizie. Oceniane są takie elementy jak prawdopodobień-

stwo wystąpienia, wpływ na realizację celów projektu oraz bliskość, czyli czas, kiedy ryzyko może się zma-

terializować.

3. Planuj – krok ten obejmuje zaplanowanie działań zarządczych w reakcji na każde ryzyko. Planowane

i oceniane mogą być więcej niż jedna reakcja w odniesieniu do każdego z ryzyk. W wyniku przedstawienia

rekomendacji dokonywany jest wybór jednej reakcji na ryzyko.

4. Wdrażaj – wybrane reakcje na ryzyka są następnie wdrażane, czyli realizowane są zaplanowane dzia-

łania wobec ryzyk.

5. Komunikuj – ryzyko powinno być stale komunikowane w projekcie. Sposób i zakres komunikacji zależy

od rodzaju interesariuszy w projekcie.

1 Słownik języka polskiego PWN, 2004.

2 OGC – Oice of Government Commerce, brytyjska agenda rządowa, http://www.ogc.gov.uk/

3 Metodyki zarządzania projektami były omawiane w e-booku „Zastosowanie metodyk zarządzania projek-

tami w tworzeniu aplikacji internetowych”

4 PRINCE2TM – Skuteczne zarządzanie projektami, drugie wydanie polskie, 2010

Zarządzanie ryzykiem w małych projektach

www.parp.gov.pl

www.web.gov.pl

Kroki 1-4 są powtarzane cyklicznie, natomiast komunikacja zachodzi stale. Schematycznie przedstawione

jest to na Rysunku 1.

Rysunek 1. Procedura zarządzania ryzykiem w PRINCE2:2009 – ilustracja na podstawie metodyki

PRINCE2:2009

Wersja 2009 metodyki PRINCE2 wprowadza dokument zarządczy nazwany Strategia Zarządzania

Ryzykiem, który stanowi podstawę do podejścia do ryzyka w projekcie prowadzonym zgodnie z metodą

PRINCE2. Analiza ryzyka jest obowiązkowa w PRINCE2. Aktualizacja informacji nt. ryzyka w projekcie

powinna być przeprowadzona co najmniej na granicy etapów. Aktualizacja Rejestru Ryzyk powinna

zachodzić w trakcie całego projektu, przy czym w małych projektach można prowadzić zapisy doty-

czące ryzyka w Dzienniku projektu. Metodyka wprowadza reakcje na ryzyka: odpowiednio na zagroże-

nia i szanse.

3. 3. Ryzyko w PMBoK Guide 5

Ryzyko w PMBoK jest jednym z obszarów zarządzania. Poświęcone zostało temu 6 procesów

1. Zaplanowanie zarządzania ryzykiem – jest to proces deiniowania w jaki sposób w projekcie przepro-

wadzone będzie zarządzanie ryzykiem, jakie metody, narzędzia i techniki zostaną użyte.

2. Identyikowanie ryzyka – proces mający na celu określenie, które ryzyka mają wpływ na projekt.

3. Przeprowadzenie jakościowej analizy ryzyka – jest to proces, w którym ryzyka są priorytetyzowane

ze względu na ważność oraz wyodrębnienie tych ryzyk, którymi warto się dalej zajmować.

4. Przeprowadzenie ilościowej analizy ryzyka – dokonanie liczbowej analizy ryzyk wyodrębnionych

w jakościowej analizie ryzyka.

5. Zaplanowanie reakcji na ryzyko – to proces przygotowania możliwych reakcji na ryzyko, wybór

odpowiednich działań oraz przypisanie osób odpowiedzialnych za przeprowadzenie akcji związanych

z ryzykami.

6. Monitorowanie i kontrola ryzyka to proces wdrożenia przygotowanych uprzednio działań, śledzenie

wykonania tych działań oraz kontrola statusu ryzyk projektowych.

Oprócz tego PMBoK zawiera opis technik zarządzania ryzykiem takich jak:

1. diagram przyczyn i skutków ryzyka (diagram Ishikawy ryzyka), czyli hierarchiczna struktura, w której

przedstawione są przyczyny dla wymienionych zdarzeń w podziale na zdeiniowane kategorie;

2. macierz ryzyka – macierzowa struktura przedstawiająca zbiorcze zestawienie ryzyk projektowych;

3. burze mózgów do identyikacji ryzyka- zastosowanie metody burzy mózgów (rodzaj techniki kreatyw-

nej) do identyikacji nowych ryzyk projektowych;

5 PMBoK Guide, czyli A Guide to Project Management Body of Knowledge to kompendium wiedzy zarządzania

projektami stworzone przez Project Management Institute (http://www.pmi.org)

Zarządzanie ryzykiem w małych projektach

www.parp.gov.pl

www.web.gov.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: