1.Rodzaje chodu
n Dwutaktowy
n Trójtaktowy
n Czterotaktowy
2. Zasady nauki chodzenia:
Nauka podstawowego kroku:
Najlepiej prowadzić w poręczach. Uczymy naprzemiennego obciążenia stojąc na obu stopach, w rozkroku, w wykroku.
Nauka wykroku:
ü Przemieszczenie masy ciała na jedną kd.
ü Uniesienie miednicy lub zgięcie kd w stawie kolanowym po stronie nie obciążonej
ü Wysunięcie kd. w przód i oparcie pięty o podłoże z równoczesnym przemieszczeniem środka ciężkości ciała i pełnym obciążeniem kd. wykrocznej.
Opanowanie tych czynności pozwala na dobranie odpowiedniego rodzaju kroku tj. dwu-, trój-, cztero taktowego.
1) Ćwiczenia przygotowujące do pionizacji
2) Pionizacja
3) Nauka podstawowego kroku
4) Nauka chodu użytecznego
5) Nauka czynności użytecznych i asekuracyjnych np. siadania, padania.
3 sprzęt wykorzystywany do nauki chodzenia i zasady jego doboru.
Urządzenia proste: laski, kule, trójnogi, poręcze, balkoniki, chodziki
Urządzenia złożone: parapodia( dla tetraplegii i paraplegii), transportery do nauki chodzenia
Sprzęt dobiera się w zależności od stopnia dysfunkcji pacjenta, jego odczuć, celów które chcemy osiągnąć. Ważne jest aby pacjent czuł się komfortowo, a sprzęt był dobrany w taki sposób by nie wykonywał ruchu za pacjenta ani go nie utrudniał. Należy zwrócić uwagę czy pacjent będzie w stanie chodzić bez podpierania, w takim wypadku nie należy stosować pomocy. Używając laski bądź kuli należy zadbać aby miała ona odpowiedniej szerokości końcówkę gumową zabezpieczająca przed ślizganiem się jej , a także aby miała odpowiednio dobraną wysokość do pacjenta. Kule stanowią stabilniejszy środek lokomocji niż laska, wytrzymują także większy nacisk. Bardzo stabilną formą pomocy są balkoniki, poręcze i chodziki, posiadają wiele udogodnień umożliwiających stawianie pierwszych kroków osobom poważnymi dysfunkcjami którzy nie chodzili przez dłuższy okres.
4. ZASADY ASEKURACJI W CZASIE NAUKI CHODZENIA
Asekuracja - Terapeuta porusza się z tyłu lub z tyłu i boku pacjenta możliwie jak najbliżej. W czasie utraty równowagi terapeuta chwyta pacjenta pod pachy, ściąga do tyłu na siebie i po ugiętych kończynach dolnych sprowadza do pozycji siedzącej. W momencie utraty równowagi asekuracja polega na bezpiecznym sprowadzeniu pacjenta na podłoże.
Asekuracja jest bardzo ważnym elementem, ma zapewnić maksimum bezpieczeństwa. Działania z nią związane dzielimy na czynne i bierne, od osoby asekurującej wymagana jest pełna koncentracja psychiczna, znajomość rodzajów i faz chodu oraz umiejętność przewidywania niebezpieczeństwa. Pomaga przy asekuracji znajomość stanu funkcjonalnego i psychicznego pacjenta.
Zasady:
· Asekuracja nie polega na utrzymaniu pacjenta w pozycji stojącej w momencie, kiedy traci on równowagę, tylko na bezpiecznym sprowadzeniu go na podłoże. Utrzymanie chorego w pozycji stojącej jest możliwe tylko w przypadku drobnych zachwiań równowagi lub przy dużej dysproporcji w możliwościach fizycznych asekurującego i asekurowanego na korzyść pierwszego,
· instruktor porusza się z tyłu lub z tyłu i z boku za pacjentem, możliwie najbliżej, ale tak by nie krępować swobody ruchów. W momentach krytycznych (obciążanie chorej kończyny) musi stać pewnie na obu kończynach. W przypadku utraty równowagi przez asekurowanego powinien chwycić go pod pachy, ściągnąć do tyłu na siebie i po ugiętych kończynach dolnych sprowadzić do pozycji siedzącej,
· przy wchodzeniu na schody asekurujący porusza się zawsze z tyłu za pacjentem. Przy schodzeniu zabezpiecza się go od strony dołu schodów. Najgroźniejsze są upadki właśnie w dół
Asekuracja czynna: charakteryzuje się kontaktem rąk terapeuty z pacjentem ( nie może on krępować swobody ruchów) albo stanem czuwania, który nie polega na swobodnym chodzeniu obok asekurowanego. Towarzyszenie – to właśnie asekuracja bierna, może być stosowana w sytuacji obaw natury psychicznej (lęk przed chodzeniem, upadkiem).
5.Co rozumiesz przez naukę chodu użytecznego?
Chód użyteczny pozwala na poruszanie się osób które utraciły bądź nigdy nie miały nawyku prawidłowego chodzenia. Może odbiegać od normy ale pozwala osobie niepełnosprawnej na poprawienie komfortu życia. Chód użyteczny pozwala na pokonywanie przeszkód różnymi sposobami. Jest wskazany gdy okres „plateau” nie pozwala na w pełni usprawnienie chorego.
W tym celu uczymy chodu po różnym terenie, podłożu
Zmiana szybkości chodu
Zwiększenie zasięgu dystansu
Dostosowanie protezy, aparatu
Zastosowanie stymulatorów np.. W stopach opadających,
Stopniowe eliminowanie pomocy np.. Jednej kuli, jednej laski, aparatu odciążającego itp..
6. Co rozumiesz poprzez naukę czynności użytecznych i asekuracyjnych w czasie nauki chodzenia?
Nauka czynności użytecznych i asekuracyjnych to:
n Siadania na krześle, w fotelu, sedesie itp..
n chodzenie po schodach
n Wsiadanie do środków komunikacji
n Padanie i wstawanie
7. ZASADY NAUKI CHODZENIA PO SCHODACH
nNaukę rozpoczyna się od schodów z poręczami
nWchodzenie –kula stawiana jest na pierwszy stopień następnie kończyna dolna sprawniejsza funkcjonalnie, chorą dostawia się
nSchodzenie – kula stawiana jest na niższym stopniu następnie słabsza funkcjonalnie kończyna dolna, zdrowa jest dostawiana
Sposoby utrudnienia:
üRezygnacja z podparcia na poręczy i przejście na dwie kule
üPróba chodzenia naprzemiennego
üNaukę rozpoczyna się od niskich schodów przechodząc do wysokich tzw. komunikacyjnych
Asekuracja:
Terapeuta asekuruje pacjenta trzymając się jedną dłonią poręczy i znajduje się zawsze od dołu schodów i jest skierowany do niego przodem.
(nie wiem czy to wszystko jeśli chodzi o to pytanie, jest tego więcej, ale reszta dotyczy konkretnie nauki chodzenia po schodach po amputacjach, więc jeśli trzeba to mogę dopisac! )
8.Omów i uzasadnij potrzebę nauki padania
- naukę padania należy zacząć od padania na miękkie podłoże z niskich pozycji (siadu klęku)
-w trakcie padania pacjent powinien być rozluźniony
-ręce lekko wysunięte do przodu ,przygotowane do amortyzacji upadku
-głowa w skłonie bocznym z dotknięciem brodą do mostka
ü nie bronić się przed upadkiem za wszelką cenę,
ü W czasie upadku natychmiast odrzucić od siebie kule,
ü Kontrolować upadek aby upaść na przód.
ü Siłę uderzenia amortyzować przez zgięcie kkg. w stawach łokciowych na odpowiednio położonych na podłożu dłoniach,
ü Samodzielne wstanie poprzez uniesienie miednicy i „cofanie się” na kkg równocześnie wspierając się na kulach. W tym czasie kkd. wyprostowane w stawach kolanowych a stopy umieszczone przy ścianie
Stopniowanie trudności:
ü Opad o prostym tułowiu na ścianę, na kkg. od niewielkiego kąta wychylenia do większego. Odchylenie zwiększa się przez odsunięcie pacjenta od ściany.
ü Upadek w przód na kilka warstw materacy stopniowo zmniejszając ich liczbę,
ü Upadek w przód na twarde podłoże,
ü Upadek w przód ze zmianą kierunku ciała
ü Upadek z wyborem momentu utraty równowagi i wiadomym kierunku
ü Upadek niespodziewany
9. Co rozumiesz poprzez naukę czynności użytecznych i asekuracyjnych w czasie nauki chodzenia?
10. Wymień podział metod kinezyterapeutycznych i omów jedną z nich.
*Metody reedukacji nerwowo- mięśniowej:-metoda PNF http://www.ravopt.phg.pl/pnf.htm-met. Bobath-met. Brunston'a-met. Vojty-met. Sprzeżenia zwrotnego*Metody kształtujące siłę:-metoda De Lorme'a-met. Mac Queena-met. Hettingera-met. Walickiego*Metody korekcji postawy:-metoda Klappa-met. Majocha-met. Schroth-met. Hoppe
12. CEL, WSKAZANIA I PRZECIWSKAZANIA REEDUKACJI
Reedukacja - uczenie od nowa.
Cel:
odbudowa utraconej funkcji poprzez oddziaływanie ideomotoryczne tzn. czynności zmierzające do nauki, utrwalenia i zapamiętania nowych wzorców ruchowych.
Wskazania:
Schorzenia i zaburzenia ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego.
Przeciwwskazania:
13. Zadania reedukacji ruchowych
Uaktywnienie torowania:
F proprioceptywnego,
F eksteroceptywnego,
F pól korowych tej samej półkuli i przeciwnej
F Jąder podkorowych
F Kory móżdżku
o przywrócenie utraconych umiejętności ruchowych lub utraconej sprawności fizycznej
o początkowo ma na celu przywrócenie ruchów prawidłowych a dopiero później gdy staje się to możliwe szkoli ruchy zastępcze
o konieczność unikania niekorzystnych dla reedukacji zjawisk w postaci substytucji ponieważ zły ruch jest gorszy niż zupełny brak ruchu
o utrzymywanie lub przywracanie pamięci ruchowej
o torowanie drogi dla bodźców ruchowych
o hamowanie niepożądanych odruchów czy współruchów i związane z tym wszystkim ułatwianie ruchu
o odtwarzanie całych aktów ruchowych
Pyt 14 Sygnalizacja proprioceptywna:
Oznacza pobudzenie receptorów głębokich znajdujących się w mięśniach, na powierzchniach stawowych, lub receptorów odpowiednich pól kory mózgowej, jąder podkorowych oraz kory móżdżku.
Pobudzenie proprioceptorów następuje przez skurcz mięśni połączonych z ruchem w stawie.
Czynniki intensyfikujące pobudzenie proprioreceptorów:
n Ruch złożony w płaszczyźnie skośnej połączony z elementem rotacji
/ oznacza to, że ruch powinien być globalny wykonywany w sposób płynny i skoordynowany, tzn., że ruch powinien zachodzić jednocześnie w kilku płaszczyznach, w których poszczególne jego elementy nakładają się na siebie/,
n Ruch wykonywany przeciwko oporowi submaksymalnemu zakończony skurczem izometrycznym całej pobudzonej taśmy mięśniowej
n Ruch w pełnym zakresie – od pełnego rozciągnięcia do pełnego skurczu mięśnia,
/ właściwie dobrany opór wpływa na wzmocnienie słabszego zespołu mięśni poprzez wykorzystanie zespołu silniejszego/
n Pełne zaangażowanie i współdziałanie pacjenta z terapeutą
/ impulsy torujące z ośrodka wzroku i słuchu/
15 czynniki intensyfikujące pobudzenie eksteroreceptorów
Pobudzenie eksteroreceptorów:
n Oznacza pobudzenie receptorów czucia powierzchownego znajdujących się w skórze. Pobudzenie eksteroreceptorów następuje przez dotyk i ucisk ręki terapeuty.
n Terapeuta chwyta kończynę po stronie pracujących mięśni. Umożliwi to stymulację eksteroreceptorów / dotyk i temperatura dłoni/, torowanie kierunku ruchu oraz dawkowanie oporu
n Kontakt werbalny: Komenda słowna uświadamia choremu ruch, stymuluje do ćwiczenia, uspokaja, rozluźnia przez to, że: wyjaśnia choremu ruchu, Rozpoczyna i kończy ruch
n Kontakt wzrokowy: Kontroluje, koryguje ruch oraz wzmacnia napięcie mięśniowe
16. Omów mechanizm reedukacji utraconej funkcji mięśni.
Istota reedukacji polega na maksymalnym pobudzeniu obwodu (ekstero- i proprioreceptorów) oraz różnych stref kory mózgowej (ośrodek wzroku i słuchu) w celu uzyskania silnej sygnalizacji i koncentracji pobudzeń w obszarze uszkodzonym. Zakładając, że ruch będzie wielokrotnie powtarzany może dojść, głównie na bazie kompensacji do utworzenia nowej drogi ruchowej, czyli do przywrócenia przewodnictwa nerwowego.
Kontakt manualny-chwyt.
Terapeuta chwyta kończynę po stronie pracujących mięśni. Umożliwi to stymulację eksteroreceptorów (dotyk, temp. dłoni), torowanie kierunku ruchu oraz dawkowanie oporu.
Kontakt werbalny
Komenda słowna uświadamia choremu ruch, stymuluje do ćwiczenia, uspokaja.
Kontakt wzrokowy
Kontroluje, koryguje ruch oraz wzmacnia napięcie mięśniowe.
Opór
-Toruje napięcie mięśniowe
-Poprawia kontrolę motoryczną
-Poprawia czucie ruchu
-Wzmacnia mięśnie agonistyczne
-Rozluźnia mięśnie antagonistyczne
-Poprawia koordynację mięśniową
-Intensyfikuje i wzmacnia pobudzenie
Trakcja
-rozciągniecie mięsni przed i w czasu ruchu
-zmniejszenie bólu stawowego
Kompresja-aproksymacja
-szybki, krótki, impulsowy docisk powierzchni stawowych poprawia stabilizację.
-powolny długi docisk powierzchni stawowych stymuluje mięśnie antygrawitacyjne.
-toruje odruchy równoważne.
17 Możliwości różnicowania trudności ćwiczeń czynno – biernych .
Ćwiczenia czynno-bierne - stosowane są w celu zwiększenia zakresu ruchu w stawach przez czynne rozluźnienie napiętych grup mięśniowych, ruch prowadzony jest biernie ręką fizjoterapeuty.
1) Zwiększenie ilości powtórzeń
2) Skrócenie czasu przerwy pomiędzy ćwiczeniami
3) Zwiększenie ilości serii ćwiczeń
4) Przekraczanie granicy bólu
5) Zwiększanie tempa ćwiczeń
6) ...
przemked