POLECENIE USUNIĘCIE OD PRACY.pdf

OPINIE

Rozdział 6/7.

6/7. Polecenie niezw³ocznego odsuniêcia od pracy

pracownika zatrudnionego przy pracy wzbronionej,

a tak¿e pracownika, który swoim zachowaniem lub

sposobem wykonywania pracy stwarza bezpoœrednie

zagro¿enie ¿ycia lub zdrowia w³asnego albo innych

osób

6/7. Polecenie niezw³ocznego odsuniêcia od pracy pracownika...

Spis treœci

1. Komentarz ................................ 1

1.1. Podstawa prawna ....................... 1

1.2. Bezpoœrednie zagro¿enie ................. 2

1.3. Praca wzbroniona ....................... 2

1.4. Pracownik stwarzaj¹cy bezpoœrednie

zagro¿enie ¿ycia lub zdrowia .............. 4

1.5. Forma odsuniêcia pracownika ............. 4

Wzór „Polecenia odsuniêcia od pracy pracownika

zatrudnionego przy pracy wzbronionej, a tak¿e

pracownika, który swoim zachowaniem lub

sposobem wykonywania pracy stwarza

bezpoœrednie zagro¿enie ¿ycia lub zdrowia

w³asnego albo innych osób”................... 6

1. Komentarz

1.1 Podstawa prawna

Do uprawnieñ s³u¿by bhp zapisanychw§3rozporz¹dzenia RM z 2.9.1997 r.

w sprawie s³u¿by bezpieczeñstwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 109, poz. 704, ze zm.),

nale¿y m.in. niezw³oczne odsuniêcie od pracy pracownika, który:

jest zatrudniony przy pracy wzbronionej (§ 3 pkt 6) lub

swoim zachowaniem lub sposobem wykonywania pracy stwarza bezpoœrednie

zagro¿enie ¿ycia lub zdrowia w³asnego albo innych osób (§ 3 pkt 7).

Wy¿ej wymienione uprawnienie przys³uguje równie¿ pracownikowi zatrudnione-

mu przy innej pracy, któremu pracodawca powierzy³ wykonywanie zadañ s³u¿by

bhp oraz specjaliœcie spoza zak³adu pracy wykonuj¹cemu zadania s³u¿by bhp

w danym zak³adzie.

Wykorzystywanie ww. uprawnienia przez pracownika s³u¿by bhp (inn¹ osobê

wykonuj¹c¹ zadania s³u¿by bhp) zale¿y od jego oceny konkretnej sytuacji, po której

samodzielnie podejmie on decyzjê.

październik 2008

Rozdzia³ 6/7.

Les³aw Zieliñski

6. Analiza stanu bhp

paŸdziernik 2008

OPINIE

6. Analiza stanu bhp

Rozdział 6/7.

Oceny bezpoœrednioœci zagro¿enia dokonuje samodzielnie pracownik s³u¿by bhp

(inna osoba wykonuj¹c¹ zadania s³u¿by bhp), który powinien umieæ szybko roz-

poznaæ zagro¿enie i jego skutki dla zdrowia lub ¿ycia ludzkiego. Powinien te¿

prawid³owo oceniæ mo¿liwoœæ wyst¹pienia zagro¿enia w danej sytuacji.

Przy braku pewnoœci nale¿y sprawê wyjaœniæ z osob¹ nadzoru lub specjalist¹

technicznym.

W ¿adnych przepisach nie zosta³o okreœlone:

co to jest bezpoœrednie zagro¿enie ¿ycia lub zdrowia?

co to jest zachowanie lub sposób wykonywania pracy stwarzaj¹cy bezpoœred-

nie zagro¿enie ¿ycia lub zdrowia w³asnego albo innych osób?

w jakiej formie nale¿y dokonaæ odsuniêcia pracownika od pracy?

1.2. Bezpoœrednie zagro¿enie

Definicja

Poniewa¿ zagro¿eniem jest stan œrodowiska pracy mog¹cy spowodowaæ wypadek

lub chorobê, wiêc za bezpoœrednie zagro¿enie, jakie pracownik stwarza swoim

zachowaniem nale¿y uznaæ takie zachowanie pracownika, które mo¿e spowodo-

waæ, ze znacznym prawdopodobieñstwem, wyst¹pienie szkody w zdrowiu osoby

lub doprowadziæ do jej œmierci. Chodzi tu o przypadki, gdy szkoda wprawdzie

jeszcze nie nast¹pi³a, jednak¿e prawdopodobieñstwo jej wyst¹pienia jest znaczne.

Dzia³anie pracownika s³u¿by bhp w tych sytuacjach jest dzia³aniem typowo pre-

wencyjnym.

1.3. Praca wzbroniona

Prac¹ wzbronion¹ mo¿e byæ praca:

zapisana w przepisach prawa pracy dotycz¹ca konkretnych osób (np.: prace

wzbronione kobietom i kobietom w ci¹¿y, prace wzbronione m³odocianym),

do której pracownik nie posiada odpowiednich kwalifikacji zawodowych czy

uprawnieñ,

do wykonywania której pracownik ma przeciwwskazania lekarskie (potwier-

dzone orzeczeniem lekarskim),

wymagaj¹ca obsady dwuosobowej a wykonywana przez jednego pracownika.

PRZYKŁAD

Przyk³adem prac wzbronionych kobietom w ci¹¿y, zapisanych w rozporz¹dzeniu Rady Ministrów

z 10.9.1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uci¹¿liwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet

(Dz.U. Nr 114, poz. 545, ze zm.) s¹, np. prace:

na wysokoœci – poza sta³ymi galeriami, pomostami, podestami i innymi sta³ymi podwy¿szenia-

mi, posiadaj¹cymi pe³ne zabezpieczenie przed upadkiem (bez potrzeby stosowania œrodków

ochrony indywidualnej przed upadkiem), oraz wchodzenie i schodzenie po drabinach i klamrach,

w wykopach oraz w zbiornikach otwartych,

nurków i wszystkie prace w warunkach podwy¿szonego lub obni¿onego ciœnienia,

stwarzaj¹ce ryzyko zaka¿enia: wirusem zapalenia w¹troby typu B, wirusem ospy wietrznej

i pó³paœca, wirusem ró¿yczki, wirusem HIV, wirusem cytomegalii, pa³eczk¹ listeriozy, toksoplaz-

moz¹,

w wymuszonym rytmie pracy (na przyk³ad na taœmie).

październik 2008

6/7. Polecenie niezwłocznego odsunięcia od pracy pracownika...

OPINIE

Rozdział 6/7.

Przyk³adem prac wzbronionych m³odocianym, okreœlonych w rozporz¹dzeniu RM z 24.8.2004 r.

w sprawie wykazu prac wzbronionych m³odocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych

z tych prac (Dz.U. Nr 200, poz. 2047, ze zm.) s¹, np. prace:

PRZYKŁAD

za³adunkowe i wy³adunkowe, przy przewo¿eniu ciê¿arów œrodkami transportu, przy przetacza-

niu beczek, bali, kloców, itp.,

wymagaj¹ce stale wymuszonej i niewygodnej pozycji cia³a (wykonywane m.in.: na kolanach,

np. przy rêcznym cyklinowaniu pod³óg, pracach brukarskich; w pozycji le¿¹cej, np. przy napra-

wie pojazdów),

zwi¹zane z produkcj¹, sprzeda¿¹ i konsumpcj¹ wyrobów alkoholowych (np.: obs³uga konsumen-

tów w zak³adach gastronomicznych),

w nara¿eniu na szkodliwe dzia³anie czynników chemicznych, biologicznych, fizycznych i py³ów,

nara¿aj¹ce na zwiêkszone niebezpieczeñstwo urazów (np. obs³uga: m³otów mechanicznych,

pras, walców, no¿yc, krajalnic, pilarek ³añcuchowych z napêdem, pilarek tarczowych, taœmo-

wych, ramowych (traków), maszyn do obróbki drewna o bezpoœrednim rêcznym posuwie mate-

ria³u oraz wszelkie prace przy zrywce, pozyskiwaniu i transporcie drewna, prace kierowców po-

jazdów silnikowych i ich pomocników, prace pod ziemi¹, w zag³êbieniach o g³êbokoœci wiêkszej

ni¿ 0,7 m, których szerokoœæ jest mniejsza ni¿ dwukrotna g³êbokoœæ, przy budowie i rozbiórce

obiektów budowlanych, prace na wysokoœci powy¿ej 3 m gro¿¹ce upadkiem z wysokoœci, a tak¿e

uruchamianie maszyn bezpoœrednio po naprawie).

Prace, do których pracownik powinien mieæ odpowiednie kwalifikacjê, to np.:

PRZYKŁAD

obs³uga urz¹dzeñ dŸwignicowych czy wózka wid³owego,

prace przy urz¹dzeniach elektrycznych,

kierowanie pojazdami.

Prace wymagaj¹ce obsady dwuosobowej zosta³y okreœlone w rozporz¹dzeniu MPiPS z 28.5.1996 r.

w sprawie rodzajów prac, które powinny byæ wykonywane przez co najmniej dwie osoby (Dz.U.

Nr 62, poz. 288), np. prace:

PRZYKŁAD

wykonywane wewn¹trz zbiorników, kot³ów, silosów i urz¹dzeñ technologicznych, które nie po-

zwalaj¹ na bezpoœredni kontakt wizualny co najmniej z jednym pracownikiem,

w pomieszczeniach, gdzie wystêpuj¹ gazy lub pary truj¹ce, ¿r¹ce lub dusz¹ce, przy wykonywa-

niu których wymagane jest stosowanie œrodków ochrony indywidualnej,

zwi¹zane z konserwacj¹, monta¿em i napraw¹ dŸwigów, suwnic, ¿urawi wie¿owych i samojezd-

nych, uk³adnic magazynowych i schodów ruchomych,

spawalnicze, ciêcie gazowe i elektryczne oraz inne prace wymagaj¹ce pos³ugiwania siê otwartym

Ÿród³em ognia w pomieszczeniach zamkniêtych lub zagro¿onych po¿arem albo wybuchem,

przy urz¹dzeniach elektroenergetycznych znajduj¹cych siê ca³kowicie lub czêœciowo pod napiê-

ciem, z wyj¹tkiem prac polegaj¹cych na wymianie w obwodach o napiêciu do 1 kV bezpieczników

i ¿arówek,

w wykopach i wyrobiskach o g³êbokoœci wiêkszej od 2 m,

ziemne wykonywane metod¹ bezodkrywkow¹.

październik 2008

OPINIE

6. Analiza stanu bhp

Rozdział 6/7.

1.4. Pracownik stwarzaj¹cy bezpoœrednie zagro¿enie ¿ycia

lub zdrowia

W grupie pracowników, którzy swoim zachowaniem lub sposobem wykonywania

pracy stwarzaj¹ bezpoœrednie zagro¿enie ¿ycia lub zdrowia w³asnego albo innych

osób, znajd¹ siê osoby, które:

s¹ podejrzane o wykonywanie pracy w stanie nietrzeŸwoœci, pod wp³ywem

œrodków odurzaj¹cych lub substancji psychotropowych,

zachowuj¹ siê niebezpiecznie wskutek lekcewa¿enia zagro¿enia,

wykonuj¹ prace wymagaj¹ce sprawnoœci fizycznej czy psychofizycznej bêd¹c

w stanie zmêczenia,

sposobem wykonywania pracy doprowadzaj¹ do nadmiernego wzrostu stanu

zagro¿enia.

PRZYKŁAD

Pracownicy lekcewa¿¹cy zagro¿enie, to np.:

wykonuj¹cy prace elektryczne bez wy³¹czenia napiêcia,

prowadz¹cy œrodki transportu czy maszyny mobilne z nadmiern¹ prêdkoœci¹,

u¿ywaj¹cy Ÿróde³ otwartego ognia w miejscach po¿arowo niebezpiecznych (przy tym oznakowa-

nych),

wykonuj¹cy prace na wysokoœci bez prawid³owego przymocowania linki bezpieczeñstwa,

zrzucaj¹cy materia³y z wysokoœci zamiast np. opuszczania na lince,

prowadz¹cy czynnoœci konserwacyjne przy niewy³¹czonej i niezabezpieczonej maszynie w po-

bli¿u czêœci ruchomych,

wchodz¹cy do studzienek kanalizacyjnych bez ich uprzedniego odpowiedniego przewietrzenia.

PRZYKŁAD

Prace wymagaj¹ce sprawnoœci fizycznej czy psychofizycznej nie powinny byæ wykonywane przez

osoby, które s¹ zmêczone poniewa¿:

czas ich pracy zosta³ przed³u¿ony (pracuj¹ w godzinach nadliczbowych),

pracuj¹ bez mo¿liwoœci odpoczynku.

W wiêkszoœci opisanych powy¿ej sytuacji bêdzie chodzi³o o czasowe odsuniêcia

pracownika od wykonywanej pracy , do której mo¿e on powróciæ po usuniêciu czy

ustaniu zagro¿enia.

Oddzieln¹ kwesti¹ jest sposób usuniêcia zagro¿enia , którego wybór nale¿y do pra-

codawcy lub osoby kieruj¹cej pracownikami.

1.5. Forma odsuniêcia pracownika

Nastêpn¹ spraw¹, która wymaga omówienia jest forma, w jakiej dokonuje siê odsu-

niêcia od pracy pracownika. Mo¿e to byæ:

polecenie ustne lub pisemne wydane prze³o¿onemu pracownika,

zapis w protokole kontroli stanowiska pracy wskazuj¹cy na:

zagro¿enie i jego potencjalne skutki zdrowotne oraz

polecenie odsuniêcia pracownika od pracy.

W przypadku zapisu w protokole kontroli, dokument ten musi byæ natychmiast

dostarczony osobie nadzoruj¹cej prace.

październik 2008

6/7. Polecenie niezwłocznego odsunięcia od pracy pracownika...

OPINIE

Rozdział 6/7.

Nale¿y równie¿ zdawaæ sobie sprawê z tego, ¿e:

pracownik w miejscu pracy podlega swojemu bezpoœredniemu prze³o¿o-

nemu (osobie nadzoru) i ma obowi¹zek stosowaæ siê do poleceñ swoich prze-

³o¿onych, które dotycz¹ pracy (art. 100 Kodeksu pracy),

pracownik s³u¿by bhp nie ma uprawnieñ do dysponowania innym pracow-

nikiem niepodlegaj¹cym mu s³u¿bowo, co oznacza, ¿e pracownik ten mo¿e nie

dostosowaæ siê do jego poleceñ (nie pos³uchaæ pracownika s³u¿by bhp).

Warto te¿ w tym miejscu podkreœliæ, ¿e za bezpieczeñstwo pracowników odpowia-

da pracodawca i osoba kieruj¹ca pracownikami, organizuj¹ca pracê.

Zapisami ustawy z 26.6.1974 r. – Kodeks Pracy (tj. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze

zm.), a wiêc aktu prawnego wy¿szej rangi ni¿ rozporz¹dzenie w sprawie s³u¿by

bhp, zobowi¹zano pracodawcê, osoby kieruj¹ce pracownikami, jak i samych pra-

cowników do przestrzegania przepisów i zasad bhp – ka¿dego w zakresie swoich

kompetencji wynikaj¹cych z zajmowanego miejsca w strukturze organizacyjnej

zak³adu. W art. 211 Kp wymieniono szczegó³owo obowi¹zki pracowników, w tym

m.in.:

wykonywania pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp oraz sto-

sowania siê do wydawanych w tym zakresie poleceñ i wskazówek prze³o¿o-

nych (pkt 2), a tak¿e

wspó³dzia³ania z pracodawc¹ i prze³o¿onymi w wype³nianiu obowi¹zków

dotycz¹cych bhp (pkt 7).

Odpowiedzial-

ność za bhp

Jak widaæ, nie ma tu mowy o tym, ¿e pracownik ma jakikolwiek obowi¹zek w sto-

sunku do pracownika s³u¿by bhp, zarówno w zakresie sposobu wykonywania

pracy, jak te¿ w zakresie wspó³dzia³ania. Je¿eli jednak pracownika s³u¿by bhp po-

traktujemy jak ka¿dego innego pracownika (co nie powinno przecie¿ budziæ ¿ad-

nych w¹tpliwoœci), to ma on obowi¹zek wynikaj¹cy równie¿ z pkt 6 przytoczonego

powy¿ej artyku³u 211 Kodeksu pracy – tzn. powinien on powiadomiæ o wystê-

puj¹cym zagro¿eniu prze³o¿onego i ostrzec nara¿one osoby.

Ponadto w niektórych sytuacjach odsuniêcie od pracy pracownika mo¿e nie byæ

spraw¹ zupe³nie oczywist¹, np.: pracownik bez zabezpieczeñ wykonuje prace na

wysokoœci – jak doprowadziæ do jego bezpiecznego zejœcia na dó³?

Dlatego warto, aby ca³y proces odsuniêcia od pracy by³ sformalizowany . Najlepiej

dokonaæ tego w formie pisemnego polecenia i przekazaæ go konkretnej osobie od-

powiedzialnej za bezpieczeñstwo pracownika, czyli osobie nadzoru.

W niektórych sytuacjach odsuniêcie pracownika od pracy mo¿e mieæ dla niego

ujemne skutki finansowe (nie dostanie wynagrodzenia za niewykonan¹ pracê,

zostanie ukarany), dlatego pracownicy niejednokrotnie wzbraniaj¹ siê przed wy-

konaniem polecenia odsuniêcia od pracy.

październik 2008

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: