19.Rośliny biblijne - Daktylowiec.pdf - Rośliny Biblijne - zadok

Daktylowiec

Daktylowiec właściwy - Phoenix dactylifera

Palma daktylowa należy do grupy najwcześniej uprawianych roślin drzewiastych. Dzieje

jej nierozerwalnie wiążą się z historią ludów starożytnego Bliskiego Wschodu: Sumerów,

Asyryjczyków, Chaldejczyków i Kananejczyków. O wysokim poziomie wiedzy dotyczącej

uprawy tej rośliny świadczą wykopaliska, między innymi relief asyryjski z okresu 3000 lat

przed Chr. Przedstawia on sztuczne krzyżowe zapylenie palmy daktylowej. Hebrajczycy

znali daktylowca i wysoko cenili jako źródło pokarmu i innych materialnych dobrodziejstw,

ale również jako symbol zwycięstwa, sprawiedliwości i triumfu. Hebrajskie słowo tamar w

Biblii pojawia się w dwudziestu trzech księgach. Występuje w Księdze Rodzaju, jako

nazwa miejscowości (14,7) i imię kobiety (38,6) a także w ostatniej Księdze Apokalipsie

św. Jana, symbolicznie przedstawiając triumf wybranych przez Boga: "Potem ujrzałem: a

oto wielki tłum, którego nie mógł nikt policzyć, z każdego narodu i wszystkich pokoleń,

ludów i języków, stojący przed tronem i przed Barankiem. Odziani są w białe szaty, a w

ręku ich palmy" (Ap 7,9).

Daktylowiec właściwy zwany potocznie palmą daktylową jest charakterystycznym,

wysokim do 20 metrów, rozdzielnopłciowym drzewem, które stanowi wyróżniający się

element w krajobrazie, jak opisane w Biblii miejsce urzędowania Sędziego Debory (por.

Sdz 4,5). Roślina dzięki głębokiemu systemowi korzeniowemu potrafi korzystać z

głębokich wód gruntowych i toleruje zasolenie, co spowodowało, że jest szczególnie

cenioną w oazach na terenach pustynnych. Rodzi pożywne, zasobne w cukry owoce (60-

65% masy owoców), które spożywano na surowo, prasowane i suszone oraz w postaci

placków, chleba i miodu daktylowego. Kłodziny i nerwy środkowe liści były podstawowym

materiałem budulcowym dla potężnych obiektów jak na przykład grobowce faraonów, z

około 2700 lat przed Chrystusem. Z liści budowano szałasy na pustyni, w których

Izraelici mieszkali przez 40 lat wędrówki, a później corocznie przez siedem dni, na

pamiątkę tych dni, obchodząc święto sukkot (por. Kpł 23,40). Włókna daktylowca, które

pojawiają się u podstawy młodych liści używano do wyrobu pędzli. Do tego celu

wykorzystywano też nerwy główne liści, które ostukiwano na jednym końcu w celu

odsłonięcia włókien. Pestki mielono na pożywienie dla zwierząt lub wykonywano z nich

ozdoby: naszyjniki i bransolety. Z liści wyplatano maty i pokrycie dachów, a nawet rózgi

do chłostania niewolników.

Od czasów Machabeuszy (około 160 lat przed Chrystusem) liście używane były jako

symbol zwycięstwa i triumfu w czasie procesji (por. 1 Mch 13,51; 2 Mch 10,7; 14,4).

Zwyczaj ten ma miejsce w opisanym przez Jana Ewangelistę wjeździe Jezusa do

Jerozolimy: "Nazajutrz wielki tłum, który przybył na święto, usłyszawszy, że Jezus

przybywa do Jerozolimy, wziął gałązki palmowe i wybiegł Mu naprzeciw" (J 12,12-13).

Daktylowiec właściwy Phoenix dactylifera

19.Rośliny biblijne - Daktylowiec.pdf