EKONOMIA – nauka o gospodarowaniu dobrami rzadkimi ( McKenzy )
Ekonomia była nazywana społeczną , polityczną ale od czasu Marshalla mamy samą
ekonomię .
Funkcje ekonomii :
MIKROEKONOMIA – ta część badań ekonomicznych , która skupia się na badaniu
poszczególnych podmiotów gospodarczych lub poszczególnych rynków .
Narzędzia : cena , popyt podaż , zysk .
MAKROEKONOMIA – badanie i interpretacja zjawisk zachodzących między podmiotami .
Badanie zależności całej gospodarki .
EKONOMIA POZYTYWNA – wypracowanie uniwersalnych narzędzi , polega na dokony –
waniu bezstronnych uogólnień systemów , obiektywizm , brak wartościowania .
EKONOMIA NORMATYWNA – sądy wartościujące , umożliwiające budowę ideologii .
Kierunki ekonomii :
pieniądza pełnowartościowego .
i rynku .
Prawo rynków Saya – każdy popyt rodzi swoją podaż , a każda podaż rodzi swój popyt ,
popytowa , prawo Saya jest niesłuszne gdyż zdarzają się takie okresy , że
państwo musi pomóc gospodarce , mikroekonomiczna polityka państwa .
Keynes – 1936 -
sprawiedliwość społeczną , naczelną kategorią jest człowiek i jego potrzeby .
· Monetaryzm – Milton Friedman
· Teoria racjonalnych oczekiwań
Problem ograniczoności zasobów – RZADKOŚĆ
Zjawisko a ) powszechne Luka między potrzebami a
b ) pozytywne możliwościami ich realizacji
wynikającymi z ilości dóbr jakimi
dysponujemy w danym czasie .
Subiektywizm odzwierciedla rzadkość .
POTRZEBA – uczucie braku połączone z chęcią jego zaspokojenia .
POTRZEBA
podstawowe jednorazowe wyższego rzędu powtarzalne
fizyczne duchowe społeczne egzystencjonalne
Trójczłonowa koncepcja podziału człowieka .
CZŁOWIEK
Biosystem Socjosystem Psychosystem
( nie jest sam ) ( człowiek istota
myśląca , podejmuje
samodzielne decyzje )
Geneza powstania potrzeb :
· pierwotne ( instynktowne )
· społeczne ( nabyte , wyuczone w procesie rozwoju )
Prawo powtarzania potrzeb ( Jevons )
1. Powietrze ( oddychanie )
2. Pożywienie
3. Ubranie
4. Mieszkanie
5. Szeroko pojmowana rozrywka
6. Przedmioty zbytku luksus
Zasady Marshalla :
Cech potrzeb :
PIRAMIDA POTRZEB
potrzeby
samorealizacji
( praca nad sobą )
potrzeby szacunku i poważania wg . Maslowa
( poczucie własnej wartości )
potrzeby społeczne ( poczucie przynależności )
potrzeby bezpieczeństwa ( pewność ochrona )
potrzeby fizjologiczne ( głód , pragnienie , seks )
Nienasyconość człowieka przewyższa tempo możliwości .
DOBRA – wszystkie rzeczy służące do zaspokajania potrzeb .
Dobra gospodarcze – wytworzone przez człowieka .
Dobra konsumpcyjne – służą zaspokajaniu potrzeb bieżących .
Dobra inwestycyjne – konsumpcja na przyszłość .
PRODUKCJA oddziaływanie człowieka na przyrodę w celu uzyskania dobra gospodarczego
W aspekcie ekonomicznym proces produkcji polega na zastosowaniu czynników produkcji
i przetwarzaniu ich w produkt .
Czynniki produkcji – są to wszystkie środki użyte w produkcji .
Czynniki produkcji :
czynsz dzierżawny ) , rośliny , zwierzęta .
znaki firmowe , kapitał pieniężny ( gotówka , akcje , obligacje i należności ) .
jednym procesie wytwarzania dóbr i usług , przynosi maksymalne efekty .
Podstawowe czynniki produkcji - ziemia , kapitał , praca ( zdolności fizyczne i umysłowe
człowieka które może on dać ) .
Krzywa możliwości produkcyjnych
Dobra A
C
Dobro B
B
OGRANICZONOŚĆ ZASOBU – dynamiczna teoria zasobów mówi o tym , że zasobów w
gospodarce nie brakuje , brakuje naszych zdolności do ich wykorzystania .
Rzadkość jest czasowa , a zasoby dynamiczne się odnawiają .
ALOKACJA – rozdysponowanie rzadkich zasobów między konkurencyjne cele .
KOSZT ALTERNATYWNY – koszt zaniechanych możliwości , korzyści wynikających z
najlepszego niezastosowanego zasobu .
Aspekt gospodarowania :
· pozytywny – osiąganie korzyści
· negatywny - ( konieczność ) – straty
KOSZTY :
· alternatywne – to co utraciliśmy
· rzeczywiste – wyłożenie pewnej ilości kapitału po to aby uzyskać korzyści
Cel naszej pracy – realizacja ma być najlepsza , racjonalna - najlepsze rozwiązanie w
danych warunkach , z punktu widzenie celu ekonomicznego .
GOSPODAROWANIE - jest procesem w którym wykorzystujemy w sposób racjonalny
ograniczone zasoby .
Dwie zasady racjonalnego gospodarowania :
efekt .
najmniejszych środków .
RACJONALNOŚĆ :
· rzeczywista – jest to wybór maksymalizujący wynik ( korzyści ) – jedno rozwiązanie
· proceduralna – dochodzenie do najlepszego rozwiązania , każde lepsze od poprze –
dniego jest racjonalne ( wiele rozwiązań )
RACHUNEK EKONOMICZNY – zespół rachunków symulacyjnych pozwalających nam na
wybór rozwiązania optymalnego czyli najlepszego w danych warunkach .
· tylko w jednostkach wartościowych
· musi być celowy
· musi być dualny ( tylko jedna z zasad racjonalnego działania )
· musi być wariantowy – im więcej symulacji tym większe prawdopodobieństwo że
wybierzemy najlepiej
· kompletność –musimy uwzględnić jak najwięcej czynników wpływających na dane
zjawisko ( nigdy nie mamy wszystkich czynników )
EKONOMIA to nauka statyczna . Próby prowadzące do wyników , musi być wiele prób ,
im więcej prób tym lepszy wynik przy założeniu błędu statystycznego .
Przedmiot badań ekonomii – proces gospodarowania wszelkie działania w sferze produkcji
dóbr i usług , w sferze podziału i konsumpcji . Motywem działania jest:
· zaspokojenie potrzeb ludzkich
· uzyskiwanie korzyści z produkcji ( dla producenta )
Sposobem będzie podejmowanie racjonalnych wyborów co , gdzie , kiedy .
METODY BADAWCZE ekonomii :
· obserwowanie procesu gospodarczego ( empiria )
· dokonujemy uogólnień ( abstrakcja) pomijanie elementów o marginalnym znaczeniu
dla przebiegu zjawiska ekonomicznego , wyodrębnienie podstawowych wiadomości
dla danego zjawiska .
ZJAWISKA GOSPODARCZE , cechy :
1. Sprężenie zwrotne , skutek – przyczyna
2. Zjawiska mające miejsce w mikroskali nie zawsze sumują się w makro , po dogłębnym
zbadaniu okazuje się , że zależność nie występuje .
3. Złudność zależności ekonomicznych .
4. Jest subiektywna .
5. Dobór technik i metod badawczych wpływa na wyniki badań ( mogą się różnić )
KONKRETYZACJA – zbliżenie teoretycznej formuły do rzeczywistości .
WERYFIKACJA – sprawdzanie czy formuła jest prawdziwa czy nie .
a) statystyczna ( badania )
b) historyczne odnoszenie się do przeszłości
FALSYFIKACJA - ( odwrotna do weryfikacji ) – obalenie hipotezy poprzez wykazanie że w
jakimś przypadku ona nie zachodzi .
Narzędzia pomocnicze w badaniu ekonomii :
a) logiczne myślenie : indukcja , redukcja , dedukcja .
TEORIA EKONOMICZNA - zbiór twierdzeń wyjaśniających zjawiska i procesy ekonomiczne ,
musi być odpowiednio skomponowana , interpretuje , daje diagnozę gospodarki .
Podstawy do prognozowania przyszłości .
NARZĘDZIA EKONOMICZNE :
danego zjawiska , pomija te które nie mają wpływu na dane zjawisko . ( Badania
modelowe są niezbędne , korzystne , bo to jedyny sposób badania rzeczywistości
gospodarczej .
warunków nie występujących w rzeczywistości gospodarczej .
· Eksperyment kontrolowany – polega na stworzeniu kilku kontrolowanych prób , w
każdej próbie zmiana jednego czynnika .
SYSTEM SPOŁECZNY – całość związków i zależności występujących w społeczeństwie .
Wszelkie działania w ramach systemu to układ społeczny .
SYSTEM SPOŁECZNY
system polityczny system kulturalny system ekonomiczny –
- bezpieczeństwo - nawyki gospodarczy
zewn. i wewn. - tradycje - całokształt związków
- instytucje - oczekiwania członków i zależności między
społeczeństwa członkami społeczeństwa
wynikających z działania ich
na płaszczyźnie ekonomicznej
decyzyjny motywacyjny
kontrolny koordynacyjny
PRAWA EKONOMICZNE – istotne , konieczne i stale powtarzające się związki zależności
między kategoriami ekonomicznymi . Charakteryzują się statystycznością ,
sprawdzają się w wielu przypadkach , są obiektywne , są historyczne – pojawiają
się tam gdzie mogą i znikają tam nie mają miejsca bycia . Są niezmienne .
Reforma – pewien cykl zmian
TRANSFORMACJA – cykl zmian powodujących przejście systemu od systemu mniej do
bardziej efektywnych
TRANSFORMACJA
modyfikacyjna systemowa
modyfikacje , zmiany rewolucyjne dotyczy systemu ekonomicznego ,
ewolucyjne w systemie ekonomicznym politycznego , kulturowego
( kraje Europy środkowej )
1. od centralnie planowanej do
rynkowej
2. od socjalizmu do demokracji rynkowej
Jak wyglądała gospodarcza organizacja człowieka
1. GOSPODARKA NATURALNA – podstawowym podmiotem jest gospodarstwo domowe
( jego cel to produkcja i konsumpcja ) , to taki typ organizacji , w której każdy
podmiot wytwarza dobro na zaspokajanie własnych potrzeb .
Nadwyżka była przyczyną do zmiany typu gospodarowania – społeczny PODZIAŁ
PRACY ( grupy – zawody – specyficzne zawody )
SPECJALIZACJA – ukierunkowanie swoich predyspozycji , doskonalenie ich .
Wolność osobista niezbędna do zmian formy gospodarczej , własność prywatna również .
2. GOSPODARKA RYNKOWA - typ organizacji ekonomicznych człowieka , gdzie podsta -
wową instytucją jest rynek na której dokonuje się wymiana , a motywem
...
pabl0s90