29. Koncepcja wolności i praw podstawowych
-prawa wolnościowe, wyznaczone przez normy prawa pozytywnego sfery zachowań ssię jednostki, wolne od ingerencji ze strony państwa oraz innych podmiotów,
-prawa negatywne, nakaz zaniechania podejmowania określonego rodzaju działań (np. także zakaz niewolnictwa),
-prawa – uprawnienia, od których realizacji prowadzi do osiągnięcia konkretnej i pożądanej korzyści przez jednostkę, przy czym korzyść ta jest następstwem wywiązania się przez jednostkę, przy czym korzyść ta jest następstwem wywiązania się przez podmiot zobowiązany przez państwo i jego organy, z nałożonych na niego obowiązków,
-prawa – kompetencje rozumiane jako „kompetencja jednostki do dokonywania czynności konwencjonalnej doniosłej prawnie, czego skutkiem jest zaktualizowanie lub ewentualnie ustalenie określonych obowiązków podmiotu podległego kompetencji”,
-prawa – instytucje, roszczenie o wywiązanie się przez władze państwowe z obowiązków utworzenia instytucji prawnych,
-prawa proceduralne - ogół instytucji, procedur i regulacji prawnych mających na celu umożliwienie i ochronę realizacji gwarantowanych uprawnień jednostki. Treść ta ma jasno i czytelnie informować jednostkę o możliwościach zainicjowania i postępowania, którego celem jest ochrona przyznanych praw i wolności. Bez określenia treści praw proceduralnych nie moglibyśmy mówić o wykonaniu praw podmiotowych.
-konstytucyjne wolności i prawa są nie tylko zawarte w II rozdziale Konstytucji. Nie można wykluczyć, że w konkretnej sprawie dojdzie do naruszenia podmiotowego, które można zrekonstruować na gruncie bądź jednej samodzielnej, bądź kilku norm konstytucyjnych usytuowanych w innych częściach konstytucji, albo też w jej tzw. części ogólnej, w której nie wymienia się poszczególnych praw i wolności – SK 26/01
-preambuła – wyłączona –SK 10/00
-tylko przepis prawa podmiotowego, a nie zasada ustrojowa – SK 2/01
-zasada państwa prawnego nie stanowi samoistnego źródła konstytucyjnych wolności lub praw o charakterze podmiotowym. Obowiązkiem skarżącego jest wskazanie, w jakim zakresie retroakcji lub zasadą ochrony praw nabytych – samo odwołanie się do art. 2 Konstytucji nie jest wystarczające – SK 20/04.
-nie jest podstawą art. 18 konstytucji, także art.. 20,22,24,
-nie jest samodzielną podstawą art. 31 ust.3 konstytucji, trzeba ponadto wykazać naruszenie konkretnej wolności lub prawa konstytucyjnego (prawa podmiotowego)
-podobnie art.32 – stanowi zasadę systemu prawa, a nie wolność lub prawo konstytucyjne,
-nie jest podstawą art. 71 i 75 konstytucji.
-art.32 – meta prawo; łączy się z art. 33 (dyskryminacja),
-art. 37 – zasada powszechności, ustawowe różnicowanie.
weronia155