15+lat+III+Rzeczypospolitej.pdf

15 lat III Rzeczypospolitej

Artykuł · dziennik „Gazeta” (Toronto) · grudzień 2004

Od kiedy rozpoczyna się historia III Rzeczypospolitej? Nieliczni upatrują jej początek już

1 stycznia 1989 roku, kiedy to weszła w życie ustawa o działalności gospodarczej.

Chociaż nie towarzyszyły jej fanfary, miała ona niewątpliwie znaczenie przełomowe, bo

likwidowała w Polsce tzw. „ realny socjalizm ” uchylając fundamentalną jego zasadę,

wprowadzoną w roku 1947 przez Hilarego Minca, ówczesnego dyktatora gospodarczego

Polski.

Hilary Minc, jeden z „ wielkiej trójki ” Żydów wyznaczonych przez Stalina, by nam

mentorowali: Jakub Berman, Roman Zambrowski i Hilary Minc, ustalił, że prowadzenie

jakiejkolwiek działalności gospodarczej wymaga uprzedniej zgody władz państwowych.

Ustawa uchylała ten warunek, pozostawiając koncesjonowanie w niewielu dziedzinach:

w obrocie bronią i amunicją, w obrocie spirytusem i wódką, w obrocie lekarstwami i

jeszcze kilku innych. Dzięki temu ulice i place polskich miast stały się jednym wielkim

targowiskiem. Setki tysięcy ludzi rzuciło się do handlu, słusznie upatrując w nim

najprostszą metodę pierwotnej akumulacji kapitału. Wielu się zawiodło, ale wielu się

udało.

Trudno jednak zgodzić się, by od tej daty liczyć początek III Rzeczypospolitej, bo

sytuacja polityczna jeszcze w niczym się nie zmieniała. PZPR nadal miała monopol

władzy i wszelkie zmiany mogły być w każdej chwili zablokowane, a może nawet

cofnięte. Dlatego też większość skłonna jest upatrywać moment narodzin III

Rzeczypospolitej w dniu 4 czerwca 1989 roku, kiedy to odbyły się wybory według zasad

ustalonych przy „ okrągłym stole ”. Do tych wyborów stanęli bowiem kandydaci „ strony

społecznej ”, których PZPR już nie wyznaczała. To fakt, z drugiej jednak strony wybory

„ kontraktowe ” nie były przecież wolne. Partia zarezerwowała sobie dwie trzecie miejsc w

Sejmie, dopuszczając jedynie wolne wybory do Senatu, który miał i ma oczywiście

mniejszy ciężar gatunkowy niż Sejm.

Z tego powodu trudno uznać, by właśnie 4 czerwca już narodziła się III Rzeczpospolita.

Była to raczej jakaś forma przejściowa: „ ni pies, ni wydra ”, z generałem Jaruzelskim jako

prezydentem na czele. Z tych właśnie powodów niektórzy upatrują moment narodzin III

RP w dniu powołania Tadeusza Mazowieckiego na premiera rządu. Z drugiej jednak

strony warto przypomnieć, że pierwszym zagranicznym gościem, z jakim spotkał się

premier Mazowiecki, był szef KGB Kriuczkow. Związek Sowiecki istniał jeszcze w

najlepsze, dysponując w Polsce swoja ekspozyturą w postaci PZPR, no i utrzymując tu

co najmniej 10 dywizji ogólnowojskowych i pancernych, które wraz z 35 dywizjami

stacjonującymi w NRD, wchodziły w skład Północnej Grupy Wojsk Radzieckich

dowodzonej przez stacjonującego w Legnicy generała Dubynina.

Więc może narodziny III RP liczyć od dnia, a właściwie nocy, kiedy w roku 1990

rozwiązała się PZPR? Czy może raczej od wyboru Lecha Wałęsy na prezydenta w

grudniu 1990 roku? Czy od pierwszych, rzeczywiście wolnych wyborów w roku 1991? A

może należałoby datę narodzin III RP przesunąć aż do roku 1993, kiedy to terytorium

Polski opuścił ostatni żołnierz już nie Armii Radzieckiej, tylko sił zbrojnych Federacji

Rosyjskiej? Już na pierwszy rzut oka widać wyraźnie, że narodziny III Rzeczypospolitej

były raczej procesem, niż jednorazowym aktem. Tak czy owak III RP jednak się

narodziła, a skoro tak, to powinniśmy poświęcić nieco uwagi jej rodzicielom.

„ Chamy ” i „ Żydy ”

O ile moment narodzin najwyraźniej jest rozciągnięty w czasie, o tyle moment, że tak

powiem, poczęcia III Rzeczypospolitej pozwala się już bardziej skonkretyzować nie tyle

może podczas obrad „ okrągłego stołu ”, co sekretnych spotkań w wyselekcjonowanym

gronie w Magdalence, dla których „ okrągły stół ” stanowił rodzaj ochronnego parawanu.

W spotkaniach tych brali udział przedstawiciele tzw. strony rządowej, tzn. bezpieki i partii

oraz przedstawiciele tzw. strony społecznej, która również była wewnętrznie

zróżnicowana.

Żeby przyjrzeć się bliżej tym różnicom, które nadal odgrywają rolę na polskiej politycznej

scenie, musimy cofnąć się w czasie do połowy lat 50-tych, kiedy to po śmierci Józefa

Stalina w roku 1953 i likwidacji Wawrzyńca Berii, zarówno w Związku Sowieckim, jak i w

Polsce pojawiło się pytanie, komu przypisać odpowiedzialność za zbrodnie komunizmu.

Wprawdzie „ tajny ” referat Chruszczowa uznawał za zbrodnie jedynie represje wobec

komunistów, ale i tych przecież wystarczyło, żeby w dygnitarskich szeregach pojawiło się

zaniepokojenie. Na kogo wskaże nieubłagany palec Historii?

W takich chwilach ogromnie liczy się refleks, a wiadomo, że nie wszyscy są nim

obdarzeni w jednakowym stopniu. Wśród komunistów rządzących Polską lepszym

refleksem wyróżnili się Żydzi. Specjalnym nosem wyczuwając kierunek wiatru historii,

jednym susem przeskoczyli na nieprzejednany grunt swobód obywatelskich, naturalnie w

ramach jedynie słusznego ustroju socjalistycznego i podnieśli sztandar pryncypialnej

krytyki „ błędów i wypaczeń ” poprzedniego „ etapu ”.

Nie ma chyba też potrzeby dodawać, że kreując się na rzeczników Historii, wskazali

nieubłaganym palcem na swoich towarzyszy partyjnych pochodzących z polskiej

ludności tubylczej, jako sprawców wszelkich nieprawości. Ci na ten widok zapłonęli

świętym oburzeniem, nie bez słuszności przypominając, że to jednak oni wydawali im

rozkazy, jako stojący wyżej w partyjnej hierarchii. Na takie dictum tamci zarzucili

tubylcom „ antysemityzm ”.

W ten sposób wykształciły się w partii dwie frakcje: „ Puławianie ” od mieszkania przy ul.

Puławskiej w Warszawie, gdzie ta frakcja odbywała swoje konwentykle, oraz

„ Natolińczycy ” – od pałacyku w Natolinie, gdzie spotykała się druga. Potocznie obydwie

frakcje określały się nawzajem inaczej; „ Puławianie ” nazywali „ Natolińczyków ”

„ Chamam i”, a tamci ich – „ Żydami ”.

W ten oto sposób w okresie tzw. polskiego października PZPR tworzyły dwie grupy:

„ Chamy ” i „ Żydy ”. Gomułka próbujący początkowo lawirować między nimi, musiał w

końcu pogodzić się ze stanowiącymi większość „ Chamami ”. Część „ Żydów ” skorzystała z

okazji na wszelki wypadek i czmychnęła z Polski na Zachód, chroniąc się w ten sposób

przed odpowiedzialnością za współudział w zbrodniach komunistycznego ludobójstwa, a

pozostali coraz bardziej się od partii-przewodniczki dystansowali.

Ostateczne zerwanie nastąpiło w latach 1967-1968, kiedy z powodu wojny

sześciodniowej na Bliskim Wschodzie, cały tzw. „ obóz ” socjalistyczny nabrał do Żydów

nieufności. Ta nieufność do Żydów siłą rzeczy przenoszona była również na „ Żydów ”.

Nieufność tę podsycał dodatkowo najwybitniejszy przywódca „ Chamów ”, Mieczysław

Moczar vel Michał Diomko, który wykombinował sobie, by najwyraźniej więdnącą

komunistyczną latorośl zaszczepić na pniu nacjonalistycznym, wykazującym

zadziwiającą żywotność na przekór wszelkim przeciwnościom. W tym celu dał żyć

maltretowanym wcześniej przez siebie AK-owcom, których wprawdzie powypuszczano z

więzień, ale nie wolno im było nawet jęknąć. Oni zaś, chociaż uważali go za zbrodniarza,

przecież byli mu za to wdzięczni i spośród komunistów jego właśnie wyróżniali.

Ta wycieczka „ Chamów ” na zakazany teren patriotyczny doprowadziła do powstania

nieformalnej grupy nacisku w postaci „ partyzantów ”, charakteryzującej się ciągotkami

nacjonalistycznymi. Problem polegał na tym, że nacjonalizm wymaga, by nieubłaganym

palcem wskazać mu wroga. Taki wróg oczywiście był, w postaci Związku Sowieckiego,

ale ze zrozumiałych względów Moczar na niego wskazać ani nie mógł, ani nie chciał.

Natomiast na Żydów – aaa, proszę bardzo! Nie tylko można było zasłużyć na życzliwe

zainteresowanie „ radzieckich ”, ale i dokończyć stare porachunki z „ Żydami ”. Tak właśnie

doszło do „ wydarzeń marcowych ”, z których po kilku latach narodziła się „ opozycja

demokratyczna ”, a właściwie ta jej część, której trzonem były „ Żydy ”, a więc dawni

stalinowcy, w pierwszym, lub drugim pokoleniu, nawróceni na „ demokrację ”. Drugą część

opozycji demokratycznej stanowiła poakowska i po NSZ-towska opozycja

niepodległościowa, na poły piłsudczykowska, na poły narodowo-katolicka.

Wicher dziejów

Pod koniec lat 70-tych Stany Zjednoczone, Kościół katolicki i opozycja demokratyczna

zorganizowały potężny napór na PRL, dzięki czemu doszło do wyłomu w komunistycznej

twierdzy, w którym zagnieździła się Solidarność. Gen. Jaruzelski doraźnie ten wyłom

zaklajstrował, ale zarodki klęski były „ nie tylko u nas w kraju, lecz i na wschodzie, w

cudnym raju ”. Związek Sowiecki, któremu nie powiódł się skok na Afganistan, mający być

punktem startu do opanowania roponośnych obszarów wokół Zatoki Perskiej, uznał się

za pokonanego.

Nowy, z powodu swego wstrętu do wódki nazywany „ mineralnym sekretarzem ” KPZS,

sowiecki przywódca Michał Gorbaczow w 1985 roku spotkał się w Genewie z

amerykańskim prezydentem Ronaldem Reaganem. W następnym roku, na spotkaniu w

Rejkjaviku na Islandii obydwaj przywódcy uzgodnili sposób ewakuacji Związku

Sowieckiego z Europy Środkowej, zaś na spotkaniu w Waszyngtonie, które odbyło się

rok później – dopięto szczegóły.

Jednym z tych szczegółów było nie tylko zjednoczenie Niemiec, ale również

zobowiązanie Zachodu, by nie przesuwać broni jądrowej na wschód od dawnej

zachodniej granicy NRD, no i gwarancje bezpieczeństwa dla sowieckich kolaborantów w

państwach dawnego „ obozu ”, które teraz miały przeczołgać się do „ wolnego świata ”.

Krótko mówiąc obydwaj przywódcy ustalili kierunki i siłę, z jaką będzie wkrótce dął wicher

dziejów w ramach „ jesieni ludów ”.

Jej scenariusz przewidywał również ludowe wystąpienia spontaniczne, które, ma się

rozumieć, wymagały starannych i drobiazgowych przygotowań, szczególnie w NRD.

Oczywiście nie było aż tak, jak szydził Tuwim, że „ władza w zapale ludności dynamit

dawała na kartki; przy każdej karteczce był plan demonstracji ”, bo jużci – już Mahatma

Gandhi zauważył, że nic nie jest tak kosztowne, jak stworzenie wrażenia ubóstwa i

prostoty, ale każdy przecież rozumie, ile trzeba było się natrudzić, żeby stworzyć pozór

całkowitej naturalności.

Nawet szturm centrali STASI w Berlinie przez konfidentów, którzy chcieli poniszczyć

dowody swojej agenturalności, wyglądał jak zdobycie Bastylii, co przynosi zaszczyt

profesjonalizmowi tych, którzy opracowywali didaskalia „ jesieni ludów ”, a potem czuwali

nad planowym jej przebiegiem. Nawet rozstrzelanie Mikołaja Ceaucescu z małżonką

mieściło się w tej konwencji, bo jego Gorbaczow, w odwecie za liczne afronty i flirty z

Chinami, mógł pominąć na liście kolaborantów objętych gwarancjami, a poza tym – cóż

to za rewolucja bez chociaż jednego rozstrzelanego tyrana?

Jak Polak z Polakiem

Stan wojenny, spychając Solidarność do podziemia, zahamował normalną ewolucję

sceny politycznej po stronie demokratycznej opozycji. Internowanie wybijających się

działaczy, a następnie skłonienie wielu z nich do emigracji sprawiło, że polityczna

kontrolę nad podziemiem przechwyciła ta część opozycji demokratycznej, której rodowód

wyprowadzamy od „ Żydów ”.

Była ona nie tylko lepiej zorganizowana, w znacznej mierze na zasadzie kontaktów

towarzyskich, żeby nie powiedzieć – rodzinnych, ale też – w odróżnieniu od nurtu

niepodległościowego opozycji – miała znacznie lepsze kontakty zagraniczne, nie tylko

wśród zachodnich socjaldemokracji, ale również dzięki dawnym stalinowcom, którzy

wyemigrowali z Polski zaraz po 1956 roku. Nie wolno również lekceważyć wpływu

„ strony rządowej ”, dla której taki rozwój sytuacji był korzystny również w perspektywie

przeczuwanej już, a od 1985 roku nawet spodziewanej „ jesieni ludów ”.

Jedną z podstawowych trosk ówczesnych przywódców tego nurtu opozycji

demokratycznej jest kształt sceny politycznej po upadku komunizmu. Tę troskę można

wydestylować z ówczesnych „ tekstów ” Adama Michnika. Walczymy z komunizmem, bo

komunizm jest zły. A jest zły dlatego, ze tłumi wszelką spontaniczną aktywność ludzi.

Jednak różne są formy ludzkiej aktywności; jedne dobre, a drugie – złe. Na przykład w

mrocznych zakamarkach duszy narodu polskiego drzemią straszliwe demony ksenofobii i

antysemityzmu. Teraz komunizm przytłumia te demony wraz z duszą anielską.

Ale przecież z komunizmem walczymy i może, a właściwie nie „ może ”, tylko na pewno

go pokonamy. I co wtedy? Wtedy owe straszliwe demony wydostaną się w Tartaru na

powierzchnię życia politycznego! Zatem, zanim nastąpi ostateczne zwycięstwo, trzeba

rozwiązać problem następujący: w jaki sposób, już bez komunizmu zatrzymać jednak te

straszliwe demony na uwięzi? Na tak postawione pytanie była tylko jedna odpowiedź:

trzeba dogadać się z tymi, którzy dotychczas te demony w lochu trzymali i wspólnie

zorganizować scenę polityczną tak, by zabrakło dla nich miejsca bez względu na to, co

się będzie działo.

Taka konkluzja pociągała za sobą co najmniej dwie, a właściwie nawet trzy poważne

konsekwencje. Po pierwsze, że w tej sytuacji nie wolno obezwładnić „ strony rządowej ”

ani pod względem możliwości ekonomicznych, ani pod względem wpływu politycznego.

Oznaczało to stanowczy sprzeciw przeciwko dekomunizacji państwa, zarówno

personalnej, jak i strukturalnej. Po drugie – że ponad podziałami należy stworzyć

mechanizm konsultacji i współdziałania, by nie dopuścić do powrotu na polityczną scenę

sił narodowo-katolickich, a jeśli nawet na niej się objawią – by wspólnie utrzymywać je na

bezpiecznym dla obydwu stron marginesie. I wreszcie konsekwencja trzecia – że należy

pozostawić jak najszersze możliwości agenturalnego oddziaływania na scenę polityczną.

Te trzy ustalenia, jakie zapadły w Magdalence, stanowią prawdziwą konstytucję III

Rzeczypospolitej. Dopiero na tym tle lepiej możemy zrozumieć zarówno gwałtowny

sprzeciw przywódców Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego, a potem ROAD-u i Unii

Demokratycznej wobec dekomunizacji i lustracji, jak i przyczyny gwałtownego ataku

środowisk „ lewicy laickiej ”, czyli w większości dawnych stalinowców, ponawracanych na

demokrację z jednej strony, a SLD z drugiej strony na Kościół katolicki z powodu

rzekomego popychania przezeń Polski w kierunku „ państwa wyznaniowego ”.

Był to atak prewencyjny, by Kościół dla świętego spokoju zrezygnował z kreowania

„własnej” partii politycznej, która siłą rzeczy musiałaby mieć charakter jeśli nie narodowo-

katolicki, to w każdym razie do niego zbliżony. Zarówno ta presja, jak też uruchomienie

czynnej wśród duchowieństwa agentury sprawiły, że już wkrótce hierarchia została

wytresowana do tego stopnia, iż dziś znaczna jej część tańcuje w rytmie jankielowych

cymbałów.

Transformacja ustrojowa

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: