JAMES WHITE antidotum Daleko, na samym skraju Galaktyki, w Sektorze Dwunastym, gdzie uk�ady gwiezdne s� z rzadka rozsiane, a ciemno�ci niemal absolutne, unosi si� w przestrzeni olbrzymia kanciasta bry�a Szpitala Kosmicznego. Na trzystu osiemdziesi�ciu czterech poziomach odtworzono tam �rodowiska, w kt�rych �yje sze��dziesi�t dziewi�� r�nych znanych Federacji Galaktycznej form �ycia istot rozumnych; biologiczne spektrum przebiega od skrajnie zimnych gatunk�w metanowych przez cz�ciej spotykane typy tleno-, chloro- lub wododyszne do stworze�, kt�rych istnienie opiera si� na konwersji twardego promieniowania. A w niewielkiej sali na dwie�cie trzecim poziomie starszy medyk Conway prowadzi� w�a�nie wyk�ad dla trzech specjalist�w fizjologicznej klasy ELNT i czu� si� wytr�cony z r�wnowagi i nieszcz�liwy, bo usycha� z wielkiej, nieodwzajemnionej mi�o�ci. Obiektem uczu� pana doktora by� jeden z trzech ELNT-�w z planety Melfa Cztery, sze�cionoga, okryta szkieletem zewn�trznym istota troch� przypominaj�ca kraba; im d�u�ej trwa� wyk�ad, tym cz�ciej przyci�ga�a ona jego spojrzenia, kt�re z �arliwych zmienia�y si� w niemal lubie�ne. Po�owa umys�u Conwaya - ta zdrowa psychicznie, ludzka po�owa - obstawa�a, �e nami�tne po��danie jakiej� ogromnej krabicy jest po prostu �mieszne, podczas gdy druga po�owa rozp�ywa�a si� nad przepi�knie nakrapianym pancerzem i og�lnie rzecz bior�c mia�a ochot� wy� do ksi�yca. Mam problem, pomy�la� Conway nieweso�o; a podobnie jak wiele problem�w w przesz�o�ci, tak i ten zacz�� si� od wizyty w biurze naczelnego psychologa O'Mary... Major O'Mara rozpocz�� rozmow� od pochwa� takiego rodzaju, �e gdyby Conway nie zna� wcze�niej naczelnego psychologa, nie zdo�a�by odr�ni� ich od obelg. Do tej pory, m�wi�, doktor Conway mia� na terenie szpitala praktycznie ca�kowit� swobod� dzia�ania i z wielkim talentem wyszukiwa� sobie robot� przy samych atrakcyjnych, soczystych, dramatycznych przypadkach - jak lewituj�ce dinozaury, SRTT-y ogarni�te praoceaniczn� mani� i temu podobne... - ...Takie popisowe, melodramatyczne numery nie s� jednak typowe dla egzystencji lekarza - ci�gn�� O'Mara - i teraz, kiedy awansowali ju� pana na starszego medyka, przyszed� czas, by pan sobie to u�wiadomi�. Nie oznacza to, �e przestanie pan leczy�, daleki jestem od tego, by tak twierdzi�, ale zamiast po�wi�ca� ca�� energi� jednemu tylko pacjentowi, b�dzie pan teraz odpowiada� za ponad pi��dziesi�ciu. A je�eli kt�ry� przypadek oka�e si� prosty, nawet pan okiem na niego nie rzuci, tylko przeka�e leczenie podw�adnemu. Poza tym b�dziemy oczekiwa�, �e przy��czy si� pan do kt�rego� z prowadzonych w szpitalu d�ugoterminowych projekt�w badawczych, a to b�dzie oznacza�o zaj�cia rutynowe, nieprzynosz�ce ani odrobiny chwa�y, oraz proporcjonalnie wi�cej czasu po�wi�canego obowi�zkom dydaktycznym. Kolejn� konsekwencj� jest konieczno�� przyswojenia sobie jednej albo kilku ta�m Edukatora i zatrzymania ich na d�u�szy czas w pami�ci. Wie pan, co to oznacza? - spyta� z pos�pn� min� O'Mara. Conway przytakn��, s�dz�c, �e wie. Bez ta�moteki Edukatora taki wielo�rodowiskowy szpital nie m�g�by w og�le istnie�. �aden pojedynczy m�zg, czy to ludzki, czy inny, nie zdo�a�by opanowa� olbrzymiej ilo�ci wiedzy zwi�zanej z fizjologi� tak rozmaitych pacjent�w, jakich tu przysy�ano, i niezb�dnej do skutecznego ich leczenia. Ale dzi�ki hipnota�mom lekarze mieli dost�p do kompletnych danych o fizjologii pacjenta ka�dej rasy; ta�ma taka by�a po prostu zapisem cerebralnym jakiego� wielkiego medyka, nale��cego do tego samego albo zbli�onego gatunku co pacjent, kt�ry mia� by� poddany terapii. Lekarz, kt�ry przyswaja� sobie hipnota�m�, musia� dos�ownie dzieli� umys� z kompletnie obc� osobowo�ci�. A przynajmniej takie si� odnosi�o wra�enie, poniewa� do umys�u odbiorcy nap�ywa�y wszystkie wspomnienia i do�wiadczenia istoty, kt�ra przekaza�a dan� ta�m�, a nie tylko wyselekcjonowane informacje, dotycz�ce danych medycznych. Ta�m Edukatora nie dawa�o si� redagowa�. - ...Dotychczas - ci�gn�� O'Mara powa�nie - do�wiadcza� pan dzia�ania ta�m tylko przez kr�tkie okresy podczas operacji lub dla cel�w diagnostycznych, po czym nagrania kasowano. A nawet w takich przypadkach pa�ska mentalna dezorientacja bywa�a znaczna i zdarza�o si�, �e musia�em ordynowa� panu hipnokuracj�, by przypomnie�, kt�ry z dw�ch mieszka�c�w pana umys�u powinien by� g�r�. Od tej jednak chwili koniec z wszelk� pomoc�. - Koniec? - powt�rzy� Conway przera�ony. Spodziewa� si�, �e do sta�ej ta�my b�dzie przyzwyczaja� si� stopniowo i niespiesznie. - Starszych medyk�w uznaje si� za du�ych ch�opc�w - odpowiedzia� O'Mara u�miechaj�c si� krzywo, co wskazywa�o na rozbawienie zabarwione nutk� wsp�czucia. - Powinni by� w stanie toczy� mentalne batalie o w�asnych si�ach. Tak wi�c koniec z lekami i hipnopiel�gnacj�, s�u�y� b�d� m�g� panu wy��cznie radami, z kt�rych pan pewnie wcale nie zechce korzysta�. Ale niech si� pan nie martwi, pana pierwsze zadanie jest stosunkowo proste... O'Mara wyja�ni�, �e niedawno opracowano now� technik� operacyjn� dla formy �ycia klasy ELNT i Conwayowi mia� przypa�� w udziale obowi�zek zapoznania z ni� grupy wizytuj�cych lekarzy, kt�rzy nast�pnie nabyt� wiedz� przenios� na sw�j ojczysty �wiat. Operacja by�a podobna do tych, jakie Conway ostatnio wykonywa�, co sta�o si� jednym z powod�w, dla kt�rych wytypowano w�a�nie jego. Biuro dyrektora dostarczy mu modeli, pomocy technicznej i precyzyjnych szczeg��w dotycz�cych samej procedury. Ca�� spraw� mo�na te� uzna� za co� w rodzaju testu dla Conwaya. - ...Wiadomo, �e z lekarzami, kt�rzy przyswajaj� sobie hipnota�my na d�u�szy czas, dziej� si� r�ne dziwne rzeczy - m�wi� O'Mara, kiedy Conway uk�ada� si� wygodnie na kanapce, a psycholog zak�ada� mu he�m na g�ow�. R�ce O'Mary, podobnie jak ca�a reszta jego osoby, robi�y wra�enie brutalnych, mocnych i kompetentnych. - Niekt�rzy, idealni pod ka�dym innym wzgl�dem, okazywali si� psychologicznie niezdolni do przyswajania ta�my na d�u�ej ni� jeden dzie�. Pojawia�y si� u nich problemy dermatologiczne, dochodzi�o do niewydolno�ci organ�w oraz wyst�powa�y r�norakie b�le. Wszystkie dolegliwo�ci mia�y podstaw� psychosomatyczn�, to oczywiste, ale obydwaj wiemy, �e zainteresowany odczuwa je tak, jakby by�y prawdziwe. Nale�y zaznaczy�, �e silny umys� potrafi te zaburzenia kontrolowa�, a nawet kompletnie je anulowa�. Ale taki umys� musi si� po jakim� czasie za�ama� pod ich naciskiem. Konieczna jest elastyczno�� po��czona z si�� - spuentowa� major - a ja mam obowi�zek sprawdzi�, czy ta gruda owsianki, kt�ra s�u�y panu za m�zg, wykazuje obydwie te cechy. O'Mara poinstruowa� go nast�pnie, by podczas transferu w miar� mo�liwo�ci o niczym nie my�la�, a w kilka minut p�niej zdj�� Conwayowi he�m i kiwni�ciem g�owy odprawi� m�odego lekarza. Pierwsze objawy podw�jnej osobowo�ci wyra�nie dawa�y ju� zna� o sobie, kiedy Conway udawa� si� do biura dyrektora, �eby zapozna� si� bardziej szczeg�owo z czekaj�cym go zadaniem. A wszystko to wydarzy�o si� zaledwie sze�� godzin temu. Conway zebra� rozbiegane my�li i wr�ciwszy do chwili bie��cej przekona� si�, �e druga po�owa jego umys�u, nie przejmuj�c si� absencj� w�a�ciciela, nie pr�nowa�a. Potrz�sn�� g�ow� z rozdra�nieniem, usi�uj�c zespoli� dwie osobowo�ci w jedn�, i rozpocz�� rekapitulacj� wyk�adu. - Podczas wyk�adu wst�pnego zaj��em si� niemal nierozwi�zywalnym problemem leczenia cukrzycy u osobnik�w klasy ELNT. Podsumowuj�c, choroba ta, czy te� jej bliski ekwiwalent, znany jest praktycznie wszystkim ciep�okrwistym, tlenodysznym formom �ycia. Idealne leczenie powinno polega� na restymulacji wadliwej lub niedzia�aj�cej trzustki. Istniej� jednak gatunki, a zaliczaj� si� do nich r�wnie� ELNT-y, w przypadku kt�rych takie leczenie jest niemo�liwe, poniewa� prowadzi ono zwykle do zak��cenia r�wnowagi hormonalnej, a to niemal zawsze jest fatalne w skutkach i nieodmiennie szkodzi procesom umys�owym. Starsze i mniej wydajne metody, kt�re pozwala�y na kontrolowanie raczej ni� leczenie tej choroby, s� r�wnie� dla pa�stwa rasy nieodpowiednie. Podawanie insuliny w zastrzykach podsk�rnych zak�ada istnienie cienkiej elastycznej pow�oki oraz pod�o�a mi�niowego, ot�uszczonego i obs�ugiwanego przez uk�ad naczy� w�osowatych, kt�re powoli wch�aniaj� lek i r�wnomiernie dostarczaj� go do strumienia krwi. ELNT-y maj� szkielet zewn�trzny; nie da si� robi� zastrzyk�w przez pi�ciocalow� warstw� ko�ci. Pomys�, by wyborowa� w pancerzu niewielk� dziurk� i na sta�e zaimplantowa� ig��, z r�nych fizjologicznych wzgl�d�w nie mo�e si� powie��. A doustne pobieranie insuliny, kt�re opiera si� na za�o�eniu, �e pewna jej cz�� p�jdzie na straty i zostanie wydalona, a reszta b�dzie wch�oni�ta przez �cianki �o��dka, jest procedur� nieodpowiedni� dla ELNT-�w, poniewa� wydajno�� ich przewodu pokarmowego zmienia si� znacznie w zale�no�ci od stanu emocjonalnego. Wszystko to oznacza - zako�czy� po prostu Conway - �e wy, Melfanie, jeste�cie ostatnim gatunkiem, dla kt�rego cukrzyca jest przypad�o�ci� zab�jcz�. Tr�jka Melfan wyg�osi�a kolejno kr�tkie, pochlebne mowy, dzi�kuj�c wyk�adowcy za niezmiernie pouczaj�ce pierwsze spotkanie. Senreth, ELNT-ka, kt�r� Conway usilnie stara� si� traktowa� jak rodzaj nijaki, chocia� po�owa jego umys�u domaga�a si�, by u�ywa� zaimka "ona", chwali�a go najbardziej. A to zupe�nie nie pomaga�o panu doktorowi w odzyskaniu r�wnowagi ducha. Zwykle w tym momencie rozpu�ci�by s�uchaczy i wykorzysta� nast�pne dwadzie�cia minut, �eby doj�� do siebie; ale nie tym razem, pomy�la� z ironi�. Te ELNT-y by�y wa�nymi osobisto�ciami na swoim ojczystym �wiecie, tak wi�c oczekiwano, �e pan doktor b�dzie wyst�powa� nie tylko w roli nauczyciela, ale i gospodarza. To, �e siedzi po turecku przy wysokim na dwie stopy stoliku w jadalni, wcale mu tak bardzo nie przeszkadza�o, ale uporanie si� z mas� owoc�w morza - pochodzenia zar�wno ro�linnego, jak i zwierz�cego ...
Widmo2015