{155}{226}W Auschwitz, w po�owie stycznia 1945 roku, {230}{276}hitlerowcy wiedzieli ju�, {280}{376}�e nadej�cie Armii Czerwonej to kwestia dni. {380}{451}To, co by�o najwi�kszym obozem koncentracyjnym|i najwi�kszym obozem �mierci {455}{501}w ca�ym nazistowskim imperium, {505}{594}mia�o wkr�tce przesta� istnie�. {705}{751}Esesmani robili, co w ich mocy, {755}{826}by ukry� szczeg�y tego wszystkiego,|co si� tu wydarzy�o: {830}{876}akta zabrali lub spalili, {880}{971}komory gazowe zosta�y zniszczone. {1005}{1051}Wszyscy, kt�rzy pracowali w Auschwitz, {1055}{1101}wiedzieli, �e wielkimi krokami|nadchodzi moment, {1105}{1219}w kt�rym alianci|poci�gn� ich do odpowiedzialno�ci. {1230}{1320}By�em tylko trybem w maszynie. {1330}{1376}Bezpo�rednio po wojnie {1380}{1451}ka�dy, kto by� w Auschwitz - {1455}{1526}niezale�nie od stanowiska:|czy pracowa� w biurze, czy w stra�y, {1530}{1601}czy wrzuca� Cyklon B do kom�r - {1605}{1676}ka�dy czu�, �e najlepiej b�dzie {1680}{1776}nie �ci�ga� na ten fakt niczyjej uwagi. {1780}{1826}Oto opowie�� o tym, {1830}{1901}jak esesmani z Auschwitz,|ale i nieliczni wi�niowie, kt�rzy ocaleli, {1905}{2001}radzili sobie w ostatnich dniach wojny|i tu� po jej zako�czeniu. {2005}{2130}To opowie�� w r�wnym stopniu|nieprzewidywalna, co szokuj�ca. {2430}{2501}AUSCHWITZ|Nazi�ci i �Ostateczne Rozwi�zanie� {2505}{2590}Odcinek 6|WYZWOLENIE I ODWET {2730}{2826}Sowieckie si�y wyzwoli�y Auschwitz|27 stycznia 1945 roku. {2830}{2901}Oczekiwa�o ich ledwie kilka tysi�cy wi�ni�w. {2905}{2976}Znacz�ca wi�kszo�� wi�ni�w {2980}{3051}zosta�a wyprowadzona z obozu przez hitlerowc�w|dos�ownie kilka dni wcze�niej - {3055}{3131}na zach�d, do Rzeszy. {3155}{3201}Ci, kt�rzy zostali - {3205}{3251}w wi�kszo�ci uznani|za niezdolnych do wymarszu - {3255}{3326}mieli zosta� rozstrzelani przez SS, {3330}{3401}ale w og�lnym zamieszaniu uszli z �yciem. {3405}{3501}*Wasilij Gromadzki -|*sowiecka 60. armia {3505}{3576}Dotar�o do mnie, �e to wi�niowie,|a nie robotnicy. {3580}{3651}Wi�c zawo�a�em:|Jeste�cie wolni, wychod�cie! {3655}{3726}Zacz�li i�� w nasz� stron�, wielki t�um. {3730}{3822}P�akali, przytulali nas, ca�owali. {3880}{3926}W�r�d wi�ni�w macierzystego obozu Auschwitz {3930}{3976}znajdowa�o si� kilkaset dzieci - {3980}{4026}wiele z nich by�o bli�ni�tami, {4030}{4126}kt�re pad�y ofiar�|nazistowskich eksperyment�w medycznych. {4130}{4221}By�a tam 10-letnia Eva Mozes Kor. {4230}{4301}Podbieg�y�my do nich, a oni przytulali nas, {4305}{4351}dawali nam ciastka, czekolad�. {4355}{4401}Jak si� jest takim samotnym, {4405}{4484}u�cisk znaczy wi�cej... {4505}{4576}wi�cej ni� ktokolwiek mo�e sobie wyobrazi�. {4580}{4626}Bo on nam przywraca� godno�� ludzk�, {4630}{4701}kt�rej by�y�my z�aknione. {4705}{4776}By�y�my spragnione nie tylko jedzenia, {4780}{4872}by�y�my spragnione ludzkich uczu�. {4930}{5001}I ci �o�nierze sowieccy|okazali je nam, chocia� troch�. {5005}{5101}Pomimo niedawnych gor�czkowych wysi�k�w SS, {5105}{5201}wsz�dzie wok� mo�na by�o dostrzec|dowody na masow� zag�ad�. {5205}{5316}By�o jasne, �e pope�niono tu|straszliw� zbrodni�. {5380}{5451}�a�owa�em, �e nale�� do gatunku ludzkiego. {5455}{5553}To, �e ci faszy�ci go skompromitowali, {5580}{5626}poruszy�o mnie i innych �o�nierzy: {5630}{5676}�eby ich jak najszybciej pozabija�, {5680}{5771}pos�a� ich do wszystkich diab��w. {5880}{5926}Ledwie 84 dni po oswobodzeniu Auschwitz {5930}{6029}Armia Czerwona znalaz�a si� w Berlinie. {6205}{6251}30 kwietnia 1945 roku {6255}{6326}cz�owiek, kt�ry nadzorowa� ca�y horror Auschwitz -|Adolf Hitler - {6330}{6376}pope�ni� samob�jstwo w swoim bunkrze, {6380}{6470}w podziemiach Kancelarii Rzeszy. {6530}{6576}Kilka dni p�niej, {6580}{6651}5 maja 1945 roku, {6655}{6726}by�y komendant Auschwitz,|podpu�kownik SS Rudolf H�ss, {6730}{6776}zmierza� na spotkanie,|od kt�rego - jak s�dzi� - {6780}{6866}mia� zale�e� jego w�asny los. {6930}{7001}Mia�o si� ono odby� tutaj: {7005}{7076}w Akademii Morskiej M�rwik|we Flensburgu na p�nocy Niemiec. {7080}{7189}Ta cz�� kraju|wci�� by�a w niemieckich r�kach. {7255}{7301}H�ss mia� zosta� wtajemniczony|w plan awaryjny, {7305}{7426}kt�ry jego szef - Heinrich Himmler -|opracowa� dla swego kluczowego personelu. {7430}{7526}H�ss przytoczy� p�niej s�owa Himmlera|w swoich wspomnieniach: {7530}{7626}��Dlatego te� wydaj� Wam ostatni rozkaz: {7630}{7729}ukryjcie si� w szeregach Wehrmachtu! �. {7780}{7826}To by�o po�egnalne przes�anie od cz�owieka, {7830}{7876}kt�rego tak podziwia�em, {7880}{7926}w kt�rym pok�ada�em tak siln� wiar�, {7930}{7976}i kt�rego rozkazy, ka�de jego s�owo, {7980}{8061}by�y dla mnie ewangeli��. {8255}{8326}H�ss by� wyra�nie rozczarowany. {8330}{8376}Spodziewa� si� us�ysze� rozkaz {8380}{8501}wzi�cia udzia�u w jakim� spektakularnym,|ostatnim akcie hitlerowskiego oporu. {8505}{8551}Teraz, wype�niaj�c rozkazy, {8555}{8601}przebiera� si� w mundur mata - {8605}{8651}�Bootsmaata� w niemieckiej flocie. {8655}{8701}Mia� si� ukry� w�r�d marynarzy {8705}{8788}na wakacyjnej wyspie Sylt. {8855}{8926}Podobnie jak jego dow�dca - Himmler, {8930}{9051}zosta� pojmany przez aliant�w|zaledwie kilka dni p�niej. {9180}{9226}*Himmler - otruty {9230}{9301}�Do tego domu zabrany zosta�|pojmany dow�dca gestapo - Himmler. {9305}{9376}Ten przest�pca nie m�g� oczekiwa� lito�ci. {9380}{9426}Trzyma� w ustach kapsu�k�,|kt�r� nast�pnie po�kn��. {9430}{9565}Mia� przy sobie jeszcze jedn� kapsu�k� -|by� w niej cyjanek potasu�. {9580}{9626}Niemal wszyscy esesmani Himmlera {9630}{9701}mieli na ramieniu tatua� ze swoj� grup� krwi. {9705}{9751}Dzi�ki tym tatua�om, {9755}{9826}alianci mogli ustali� to�samo��|by�ych cz�onk�w SS. {9830}{9901}Nie mogli jednak zidentyfikowa�|tych spo�r�d esesman�w, {9905}{9951}kt�rzy s�u�yli w Auschwitz. {9955}{10026}Takich jak Oskar Gr�ning. {10030}{10101}Przed ko�cem wojny trafi�|do jednostki frontowej SS {10105}{10176}i ostatecznie aresztowano go|na granicy du�sko-niemieckiej. {10180}{10295}*Oskar Gr�ning -|*by�y cz�onek za�ogi SS w Auschwitz {10305}{10351}Wiedzia�em oczywi�cie, �e moje zwi�zki {10355}{10401}z obozem koncentracyjnym Auschwitz {10405}{10491}wywo�a�yby negatywn� reakcj�. {10505}{10576}Stara�em si� wi�c nie �ci�ga� zbytniej uwagi|tych, kt�rzy mnie przes�uchiwali, {10580}{10671}na fakt, �e s�u�y�em w Auschwitz. {10755}{10826}Wiedzieli�my oczywi�cie,|�e wszystko to, co si� tam dzia�o, {10830}{10934}nie zawsze by�o zgodne z prawami cz�owieka. {10955}{11026}Przyk�adem dzia�a�,|kt�re Oskar Gr�ning okre�la jako: {11030}{11101}�nie zawsze zgodne z prawami cz�owieka�, {11105}{11176}by�o to, co w Bergen-Belsen|odkryli Brytyjczycy, {11180}{11226}kt�rzy wyzwolili ten ob�z|w kwietniu 1945 roku. {11230}{11339}To by�a jedna|z najgorszych zbrodni w historii. {11430}{11501}To w�a�nie do Belsen zosta�o wys�anych|ponad 10 tysi�cy wi�ni�w Auschwitz, {11505}{11601}kiedy Niemcy cofali si�|przed naporem Sowiet�w. {11605}{11733}Nie dostawali tu wody ani jedzenia -|zostawiono ich na �mier�. {11780}{11851}�Tego, co jest w tym obozie,|nie da si� opisa�. {11855}{11901}Kiedy cz�owiek zobaczy to na w�asne oczy, {11905}{11951}wie, o co w tej wojnie walczy. {11955}{12026}Fotografie w gazetach|nie oddadz� tego wszystkiego. {12030}{12076}Rzeczy, kt�rych oni si� dopu�cili... {12080}{12193}Nikt teraz nie pomy�li,|�e oni w og�le s� lud�mi�. {12280}{12326}Wielu ludzi bezpo�rednio odpowiedzialnych {12330}{12376}za horror hitlerowskich oboz�w, {12380}{12426}unikn�o natychmiastowego schwytania {12430}{12501}i nadal ukrywa�o si�|gdzie� na terenie Niemiec. {12505}{12576}Jednym z nich by�|by�y komendant Auschwitz - Rudolf H�ss. {12580}{12626}Brytyjczycy najpierw go uj�li, {12630}{12676}ale potem zosta� zwolniony. {12680}{12726}Jego przebranie zadzia�a�o - {12730}{12809}uznano go za marynarza. {12855}{12926}Pracowa� teraz w gospodarstwie rolnym|w Gottrupel ko�o Flensburga, {12930}{13029}pos�uguj�c si� nazwiskiem �Franz Lang�. {13130}{13176}Jednak mimo z�ych pocz�tk�w {13180}{13276}Brytyjczycy zn�w wpadli na jego trop. {13280}{13326}Zanim spalili pozosta�o�ci|obozu Bergen-Belsen, {13330}{13376}jego byli wi�niowie zacz�li opowiada� {13380}{13426}o swoich prze�yciach|w innym obozie na wschodzie - {13430}{13493}Auschwitz. {13505}{13630}A tak�e o cz�owieku, kt�ry nim kierowa�:|by� to Rudolf H�ss. {13680}{13726}Brytyjski wywiad dotar� do rodziny H�ssa, {13730}{13826}kt�ra mieszka�a niedaleko|na p�noc od Belsen. {13830}{13936}Aresztowano i uwi�ziono �on� H�ssa - Hedwig�. {14030}{14101}Przez pi�� dni zadawano jej pytanie,|gdzie przebywa jej m��. {14105}{14151}Wci�� odpowiada�a, �e nie �yje. {14155}{14226}Rankiem sz�stego dnia {14230}{14276}oficerowie wywiadu uciekli si� do podst�pu, {14280}{14361}by zmusi� j� do m�wienia. {14555}{14626}Kapitan William Cross,|dow�dca 92. sekcji wywiadu polowego, {14630}{14735}ujawni� potem, jak przebieg�o przes�uchanie: {14780}{14826}�- Pani H�ss, zapytamy ostatni raz: {14830}{14905}Gdzie jest Pani m��? {14930}{15000}Gdzie on jest? {15005}{15069}Nie �yje. {15080}{15165}S�yszy Pani tamten poci�g? {15180}{15276}Ten poci�g pojedzie do Rosji - na Syberi�. {15280}{15351}B�dzie w nim Pani syn,|kt�ry siedzi teraz w celi obok. {15355}{15456}B�dziecie mie� dwie minuty na po�egnanie. {15480}{15551}Albo mo�e Pani tu napisa�... {15555}{15626}adres Pani m�a i jego fa�szywe nazwiska. {15630}{15748}Wtedy b�dzie Pani mog�a wr�ci� do domu,|razem z synem. {15755}{15820}10 minut�. {16355}{16401}My�l�c, �e ratuje �ycie syna, {16405}{16489}�ona H�ssa ujawni�a prawd�. {16605}{16676}�o�nierze 92. sekcji wywiadu polowego {16680}{16726}czekali na farmie, kt�r� wskaza�a {16730}{16827}jeszcze tej samej nocy, o godzinie 23. {17155}{17225}Podnie�cie go! {17405}{17479}Jak si� nazywasz? {17605}{17679}Prawdziwe nazwisko! {17830}{17901}Wiedzieli o zbrodniach,|jakich H�ss si� dopu�ci�. {17905}{17976}I nie mieli zamiaru si� hamowa�. {17980}{18026}Jak wyni...
bilu456