Michał Werpachowski
Mitologia
Geneza mitu
Mit jest odpowiedzią na dręczące ludzkość pytania
n Jak powstał świat i człowiek
n Jakie jest przeznaczenie człowieka
n Wyjaśnienie zjawisk pogody; zmienność pór roku, skąd się wziął ogień
Funkcje mitu
n Poznawcze; pozwalają interpretować zjawiska przyrody
n Światopoglądowe; mity są podstawą wierzeń religijnych
n Sakralne; mają powiązania z kultem bóstw i rytuałami obrzędowymi
PODZIAŁ MITÓW
-Genealogiczne - Teogoniczne - Kosmogeniczne - Antropogeniczne
(Powstanie rodu) (Powstanie bogów) (Powstanie kosmosu) (Powstanie człowieka)
Formy mitów
Mit „posługuje” się metaforą[1], alegorią[2], symbolami, co oznacza iż nie wyraża treści wprost.
Mit nie jest gatunkiem literackim, ale spowodował powstanie gatunków literackich, którymi autorzy posługiwali się aby je tworzyć, tj. Epos, epopeja, tragedia.
Archetyp
Archetypy są pierwotnymi wzorami ludzkich postaw i zachowań[3]
Toposy, topika[4]
n Złoty wiek
n Arkadia
Powstanie wszechświata w mitologii greckiej a przekaz biblijny
Chaos
Uranos + Gaja
Kronos + Reja Tytani
Hera, Deneta, Hestia, Hades, Posejdon, Dzeus Sturęcy, Okeanos, Cyklopi
Różnice i zbieżności w mitologii greckiej, a przekazie biblijnym
Mitologia Mitologia + Biblia Biblia
Nie znają astronomii
Przekonanie o płaskości ziemi
Powstanie roślin, zwierząt, nieba i ziemi
Duża ilość bogów i bóstw - politeizm
Wszechświat tworzony w nieokreślonym czasie.
Bogowie nie przywiązują wagi do nazw stworzeń.
Odpowiedzialność nad sprawowaniem władzy w przyrodzie podzielona pomiedzy bogów.
Bogowie są władcami wszechświata.
Bogowie mają swoje postaci i cechy, istnieje także ich wyobrażenie
Podlegają przeznaczeniu
Ingerują pośród spraw ludzkich.
Z bogami rodzi się świat
Jeden Bóg - monoteizm
Świat tworzony jest w czasie sześciu dni - 6 obrazów.
Bóg przywiązuje wagę do nazw stworzeń
Bóg czyni człowieka władcą przyrody.
Bóg tworzy tylko istoty dobre, i daje im własną wolę.
Tworzy człowieka na swoje podobieństwo.
Bóg nie ma obrazu, ani postaci, próby ukazania go w jakiejkolwiek postaci są grzechem.
Bóg istnieje poza czasem i przestrzenią.
Bóg
Odpowiednik
Rola
Atrybuty
Historia
Uwagi
Dzeus
Jowisz
Władca bogów
Egida, berło, tron, dąb, orzeł, błyskawica
Dzeus = jasność, światło. Jeden z synów Kronosa i Reji, ukrywany przed dziecio żernym ojcem , ukryty w górach, wychowywany przez kozę - Almateję, z której zrobił tarczę - Egidę
Hera
Żona Dzeusa, opiekunka domostwa, bogini małżeństwa i narodzin
Lilia, krowa, paw, owoc granatu
Hades
Brat Dzeusa, strażnik umarłych i władca Hadesu (krainy podziemi).
Róg obfitości i hełm niewidzialności
Posejdon
Neptun
Także brat Dzeusa, władca mórz, to dzięki niemu tryskały źródła, ujarzmiał konie i byki
Trójząb, koń i ryba.
Hefajstos
Syn Dzueusa i Hery , bóg kowalstwa, ognia i wulkanów. Wykół dla Dzeusa pioruny, Achillesowi zbroję.
Młot, kowadło
Ares
Mars
Syn Dzeusa i Hery, bóg wojny
Dzik
Dionizos
Syn Dzeusa, bóg wina płodności, roślinności i teatru
Winorośli, tyrs, pantera, róg obfitości i bluszcz.
Apollo
Syn Dzeusa, bóg światła, przepowiedni, muzyki i poezji
Laur, łuk, lira, delfin, kruk
Hermes
Syn Dzeusa, bóg mówców, kupców i złodziei, posłaniec bogów i przewodnik dusz do świata zmarłych
Kadyceusz
Atena
Córka Dzeusa, bogini sztuki i techniki, wojny i pokoju
Tarcza, włócznia, drzewko oliwne i sowa.
Ulubienica Dzeusa, wyskoczyła z jego głowy w zbroi
Artemida
Volakis