Kromer Marcin - Historia Jana i Katarzyny.pdf - Biografie - Aniulajda

MARCIN KROMER

HISTORYJA PRAWDZIWA

O PRZYGODZIE ŻAŁOSNEJ KSIĘCIA

FINLANDZKIEGO JANA I KRÓLEWNY

POLSKIEJ KATARZYNY

EDYCJA KOMPUTEROWA: WWW.ZRODLA.HISTORYCZNE.PRV.PL

MAIL TO: HISTORIAN@Z.PL

MMIII©

Jaśnie wielmożnej pani, pani Zofii ze Sprawy 1 ,

grabini [na] Jarosławiu, kasztelance wojnickiej,

starościnie sandomirskiej, stryjskiej etc., pani,

pani mnie miłościwej łaski Bożej i wszego

dobrego życzy.

Pospolicie jest przysłowie u ludzi, Jaśnie Wielmożna

a miłościwa Pani, które Salomon, on król, mądrością

swą po wszystkim świecie zawołany, i owszem,

raczej Duch święty przezeń powiedział w te słowa 2 :

,,iż kogo Pan Bóg miłuje, tego trestkce". A jako

pospolita to jest wieść między ludźmi, tak też i

prawdziwa i na wielu dowodnie się pokazać i z

samego Pisma bożego może. Albowiem, iż naprzód

pocznę od Abla, którego sam Pan Chrystus u

Mateusza świętego sprawiedliwym 3 zowie; ten się

Pana Boga bojąc, jemu służąc, a ofiary, jako

stworzycielowi i panu zwierzchniemu czyniąc, od

brata swego Kaima tak długo prześladowanie cierpiał,

iż go na koniec świata zbawił. Abraama zasię, który

anioły w domu swym miewał, i z którym często Bóg

rozmawiał, obiecując go rozmnożyć, jako gwiazdy na

niebie i piasek morski, a wżdy go długo na obietnicy

dzierżał, a ziściwszy mu ją i dawszy mu jedynego

synaczka, i tego mu kazał ofiarować; w tym go, w

czym największe kochanie, k temu w starości swej, po

Panie Bodze miał, doświadczając. Dawida także

króla, którego sobie Pan Bóg wedle serca swego

nalazł, jako na tym świecie rozmaitymi przygodami

nawiedzał, a kto by to wysło-

wić mógł? Awo w takim go krzyżu chciał mieć, że i

syna własnego nań dopuścił, aby nań walkę pod-

niósł, a na gardło mu stał. Co też na Joba, świętego

człowieka, prostego serca a bojącego się miłego Boga,

przychodziło. Nie wiem, by był jeden człowiek w

chrześcijaństwie, któryby o tym nie miał wiedzieć,

jako mu szatan z dopuszczenia bożego siedmioro

dziatek pobił, bydło i wszystką majętność odjął,

samego wrzodem nieznośnym zaraził; co wszystko

jednego czasu razem nań przyszło, że też go i żona z

przyjacioły przeklinała, a zinąd pociechy nie miał.

Tobiasza też świętego, któremu Pismo świadectwo

wydawa, iż nigdy nie odstąpił drogi prawdy, co za

kłopoty potykały, iż jaśnie się tego każdy doczytać

może, przeto nie chcę tego szerzyć. Co także Daniel i

Zuzanna, ona pani święta ucierpiała, by się

powiedzieć miało, długa by o tym historyja była. Awo

to pewna jest, co się na przodku powiedziało: iż kogo

Pan Bóg miłuje, tego już tym, już owym kłopotem

nawiedza, ani się mu zawsze po woli dzieje.

Ale jako z jednej strony Pan rozmaite dolegliwości na

swe miłośniki dopuszczać zwykł, tak zaś i tu na onym

świecie cieszyć raczy. O chwale niebieskiej nie chcę

na ten czas nic wspominać, gdy to i wszech wiernych

chrześcijan pewna a ista rzecz jest; iż po kłopociech

świata tego ludzie bogobojni do wiecznego

odpoczynienia idą, a te troski w wielkie się im wesele

obracają. Że też Pan i na tym świecie swych po

frasunkach pociechami pocieszać raczy, i ta rzecz nie

potrzebuje wiele wywodów. Albowiem o Jobie Pismo 4

święte świadczy, iż go i z choroby onej ciężkiej

wybawić i od prześladowników swych wyswobodzić i

one szkody wszystkie we dwójnasób powetować i

dziatki mu zaś dać,

a wszystkim dobrym pocieszyć raczył, tak iż się mu

on wielki smutek w radość wielką obrócił. Daniela też

świętego, między lwy wrzuconego tak ten Pan bronić

od [onych] bestyj zjadłych a głodnych raczył, iż mu nic

nie uczynili, i owszem, we zdrowiu od nich wyszedł, i

nadto przy nim lud wszystek izraelski, w niewoli

babilońskiej będący, pocieszył. Jako Pan Zuzannę,

tymże sposobem już na śmierć skazaną, od śmierci

wybawić i jej niewinność wszystkim ludziom okazać

raczył 5 . Z których przykładów jaśnie się pokazuje,

jako Pan swych nawiedzać a po nawiedzeniu

pociechy im dawać raczy.

A to, co Pan Bóg na on czas na swych dopuszczać i,

zasmuciwszy zaś nad mniemanie cieszyć zwykł, na

każdy czas czynić nie przestaje: której rzeczy świeży

a znakomity przykład tych blisko przeszłych czasów

mamy w Jej M.[iłości] najjaśniejszej Katarzynie 6 ,

królewnie polskiej, a na ten czas królowej szwedzkiej,

którą jako Pan Bóg przedziwnie z małżonkiem swym,

królem szwedzkim, dotykać, a bardzo znacznie przez

dosyć niemały czas frasować, a te frasunki zasię z

łaski swej świętej w wesele obrócić raczył, — te

książki, od jednego zacnego a wielkiego zawołania i

tych rzeczy dobrze wiadomego człowieka spisane,

lepiej będą umieć powiedzieć. Które to książki Waszej

Pańskiej Miłości, Pani swej miłościwej przypisać mi

się z tej przyczyny zdało, aby Wasza Pańska Miłość (a

od Pana Boga smętkiem dla sławnej pamięci pana

wojnickiego 7 , senatora koronnego, małżonka W.M.

nawiedzona) te rzeczy czytając, a Panu Bogu, jako

pani bogobojna ufając, w tym nic nie wątpiła, iż Pan

Bóg, smutki a troski W.M., które na W.M. na tym

świecie dopuszcza, w lepsze obrócić będzie raczył: tak

jako Zuzannę, Annę świętą, matkę Samuelową 8 ,

Elżbie-

tę 9 , Annę matkę Panny Maryi 10 i tę świętą panią,

królową dzisiejszą szwedzką, pocieszyć raczył. Nic

nie wątpię, iż W.M., jako Pani miłościwa tę chuć moje

przeciw W.M. wdzięcznie przyjąć będziesz raczyła 11 .

Dan w Krakowie, w wigiliją ś[w]. Jana Krzciciela, roku

1570 11 . W.M., Mojej Miłościwej Pani najniższy

służebnik

MIKOŁAJ SZARFFENBERGER

mieszczanin krakowski

Kromer Marcin - Historia Jana i Katarzyny.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: