Diagnostyka obrazowa przewodu pokarmowego.doc

DIAGNOSTYKA OBRAZOWA PRZEWODU POKARMOWEGO

Ból trzewny:

Ø            Podrażnienie receptorów układu autonomicznego

Ø            Promieniuje do obszarów należących do tego samego segmentu nerwowego

Ø            Odruchy wegetatywne

Ø            Tępy, trudny do umiejscowienia

Ø            Przyczyna:

Ø                  - nagły wzrost napięcia ściany,

                    - skurcz mięśni gładkich narządów trzewnych
 

Ból somatyczny:

Ø            Podrażnienie zakończeń czuciowych nn rdzeniowych ( otrzewnej ściennej, krezki, ścian powłok brzusznych)

Ø            Ciągły, ostry lub tępy, ściśle zlokalizowany

Ø            Przyczyny: 

              - zmiany chorobowe narządów jamy brzusznej

                    - zmiany chorobowe narządów poza jamą brzuszną

                    - zaburzenia metaboliczne

                    - zaburzenia endokrynologiczne

                    - trucizny

                    - leki

                    - zaburzenia psychiczne

Nie wolno dawać silnych leków p/bólowych do momentu postawienia diagnozy!!!

Ostry brzuch chirurgiczny:

Ø            Zapalenie otrzewnej ściennej

                 - Bakteryjne

                 - Chemiczne (perforacja)

Ø            Ostra niedrożność mechaniczna

Ø            Zaburzenia naczyniowe

  - Zator lub zakrzepica

                - Niedokrwienie jelit

                - Pęknięcie tętniaka

Ø            Patologia narządów płciowych

                - Pęknięcie ciąży pozamacicznej

                - Skręt szypuły torbieli jajnika

                - Skręt szypuły torbieli jąder

Ostry brzuch internistyczny

Ø            Choroby dróg żółciowych

Ø            Choroby żołądka, dwunastnicy, jelit i trzustki

Ø            Choroby nerek i układu moczowego

Ø            Zapalenia narządów rodnych

Ø            Powłoki brzuszne – zapalenia mięśni, naciągnięcie torebki

Ø            Ból pochodzący ze źródeł pozabrzusznych

  - z klatki piersiowej

                - zmiany chorobowe kręgosłupa

                - ból neurogenny

Ø            Zaburzenia metaboliczne

Ø            Zaburzenia endokrynologiczne

Ø            Choroby układu krwiotwórczego i krzepnięcia

Ø            Choroby tkanki łącznej

Ø            Parazytozy

Badanie radiologiczne

Ø            Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej i klatki piersiowej                                  ( w pozycji stojącej, leżącej na plecach i boku, z doustnym lub doodbytniczym kontrastem)

Ø            CT

Ø            USG

Interpretacja zdjęć RTG

Ø            Obecność gazu i płynu w jelitach

Ø            Obecność wolnego gazu i płynu w jamie otrzewnej

Ø            Obecność gazu i płynu w ropniach

Ø            Obecność złogów cieniujących w drogach moczowych, żółciowych i trzustce

Ø            Zarysy mięśni lędźwiowych, ścian bocznych, narządów miąższowych

Ø            Obraz narządów klatki piersiowej

Niedrożność

Jest to stan, w którym dochodzi do zatrzymania pasażu treści jelitowej w skutek:

Ø            Przeszkody mechanicznej ( niedrożność mechaniczna)

Ø            Porażenia czynności motorycznej ( niedrożność porażenna)

Objawy zależą od:

Ø            Umiejscowienia (niska, wysoka)

Ø            Czasu trwania

Ø            Przyczyn

Objawy:

Ø            Ból brzucha

Ø            Wzdęcia

Ø            Wymioty

Ø            Zatrzymanie gazów i stolca

Niedrożność mechaniczna

Ø            Prosta ( z zatkania, e obturatione)

                 - ucisk z zewnątrz ( zrosty, guzy, zapalenia)

                 - zatkanie od wewnątrz (wady rozwojowe, ciała obce)

Ø            Z zadzierzgnięcia ( e strangulatione)

  - uwięźnięcie

                - skręt

                - wgłobienie

Ø            Czynnościowa

  - porażenna ( zapalenie otrzewnej, zapalenie wyrostka, pęcherzyka)

                - odruchowa

Przyczyny:

Ø            Zrosty 50%

Ø            Przepukliny 15%

Ø            Nowotwory 15%

Objawy radiologiczne:

Rozdęcie pętli jelitowych

Poziomy gazowo-płynowe w pozycji stojącej

Płyn: składa się z fizjologicznych wydzielin przewodu pokarmowego

Gaz: połknięte powietrze, znikoma ilość pochodząca z dyfuzji, fermentacji, procesów gnilnych.

Ocenia się:

Ø            Umiejscowienie rozdętych pętli jelitowych

Ø            Ich szerokość

Ø            Zarysy

Ø            Rzeźbę błony śluzowej

W 20% przypadków obraz jest niecharakterystyczny ( niedrożność mieszana, niedrożność z zadzierzgnięcia i niedrożność z niedokrwienia zatorowego krezki)

Objawy radiologiczne niedrożności mechanicznej:

Ø            Rozdęte pętle jelita cienkiego

Ø            Mają kształt obręczy i układają Się tarasowato lub drabiniasto

Ø            Fałdy okrężne w jelicie czczym

Ø            W pozycji stojącej liczne, krótkie poziomy płynu widoczne na różnych

          wysokościach w dwóch ramionach jednej pętli ( dowód perystaltyki i        ruchomości płynu)

Ø            „spadnięte” jelito grube

Ø            Uwięźnięcie pęcherzy gazu między fałdami okrężnymi w pętlach wypełnionych płynem – „sznur paciorków”; w pozycji leżącej „objaw prążkowania”

Niedrożność starngulacyjna

Złożona postać niedrożności ( czynnik mechaniczny oraz porażenny spowodowany zaburzeniem ukrwienia zadzierzgniętego jelita)

Objawy:

Ø            Wzdęcie ( zwykle małe)

Ø            Niewidoczna śluzówka

Ø            Pojedyncze poziomy płynów

Ø            Może być obecny gaz

Mechaniczna niedrożność jelita grubego

Ø            Zwykle przebieg podostry

Ø            75 % skuteczności diagnostycznej

Ø            W częściowej niedrożności rozdęcie bywa niewielkie

Ø            W ½ przypadków niskiej niedrożności występuje niewydolność zastawki krętniczo-kątniczej – cofanie się treści do jelita cienkiego

Ø            Skręt esicy – obraz „ziarna kawy”...