Choroby czynnosciowe przewodu pokarmowego.pdf

(77 KB) Pobierz
108202429 UNPDF
Diagnostyka chorób czynnościowych przewodu pokarmowego
Choroba czynnościowa przewodu pokarmowego (p.p.)
to zespół zmian o kreślonym obrazie klinicznym, których przyczyną są złożone zaburzenia
czynności motorycznej i / lub wydzielniczej, uwarunkowane wzajemną indukcją czynników
emocjonalnych i neurowegetatywnych bez pierwotnych zmian organicznych i biochemicznych czy
nieprawidłowości biochemicznych występujących przez co najmniej 12 tygodni w ciągu ostatnich
12 m-cy
Rozpowszechnienie
35-48% cierpiących w różnych populacjach
ponad 50% porad gastrologicznych
stały i szybki wzrost zachorowań
nasilenie w wieku 10-25 i 40-60 lat
kobiety chorują częściej niż mężczyźni
Przyczyny
przewlekły dyskomfort psychiczny
dysregulacja n. układu autonomicznego
nieprawidłowa funkcja receptorów
nadwrażliwość na hormony p.p.
dyshormonozy
zmiany sposobu odżywiania
skażenie naturalnego środowiska
nadużywanie leków
inne
Leki ”enteroaktywne”
przeciwzapalne
hormonalne
blokujące kanaly wapniowe
azotany i azotyny
moczopędne
antyhistaminowe
przeciwdepresyjne
benzodwuazepiny
inne
Patogeneza
dysfunkcja bioelektrycznych rozruszników
zaburzenia w przewodzeniu potencjałów
rozkojarzenie czynności skurczowo-rozkurczowej:
nadmierny i/lub przedłużony skurcz zwieraczy
nadmierna relaksacja zwieraczy
hipotonia mięśniówki podłużnej
Choroby czynnościowe przewodu pokarmowego – KRYTERIA RZYMSKIE III 2006r.
A Zaburzenia czynnościowe przełyku
A1. Czynnościowa zgaga
A2. Czynnościowe bóle w klatce piersiowej (pochodzące z przełyku)
A3.Czynnościowa dysfagia
A4.Kula ( gałka)
1 Przygotowano: http://www.wojsk-lek.org
B Czynnościowe zaburzenia żołądka i dwunastnicy
B1. Dyspepsja czynnościowa
B1a. Zespół dyskomfortu poposiłkowego
B1a. Zespół bólowy w nadbrzuszu
B2. Odbijania
B2a. Aerofagia
B1b. Niespecyficzne nadmierne odbijanie
B3. Nudności i wymioty
B3a. Przewlekłe samoistne nudności
B3b. Wymioty czynnościowe
C Zaburzenia czynnościowe jelit
C1. Zespół jelita nadwrażliwego
C2. Czynnościowe wzdęcie brzucha
C3. Zaparcia czynnościowe
C4. Biegunka czynnościowa
C5. Nieokreślone czynnościowe zaburzenia jelit
D Zespół czynnościowego bólu brzucha
E Czynnościowe zaburzenia pęcherzyka żółciowego i zwieracza Oddi’ego
E1. Czynnościowe zaburzenia pęcherzyka żółciowego
E2. Czynnościowe żółciowe zaburzenia zwieracza Oddi’ego
E3. Czynnościowe trzustkowe zaburzenia zwieracza Oddi’ego
F. Zaburzenia czynnościowe odbytu i odbytnicy
F1. Czynnościowe nieotrzymanie stolca
F2. Czynnościowe bóle odbytu i odbytnicy
F2a. Przewlekłe bóle odbytnicy
F2a1. Zespół dźwigacza odbytu
F2a2. Nieokreślony czynnościowy ból odbytu i odbytnicy
F2b. Napadowy ból odbytu
F3. Czynnościowe zaburzenia defekacyjne
F3a. Defekacja dyssynergiczna
F3b. Nieodpowiednia siła propulsywna podczas defekacji
G. Czynnościowe zaburzenia u noworodków i niemowląt
G1. Dziecięce ulewanie
G2. Dziecięcy zespół przeżuwania
G3. Zespół nawracających wymiotów
G4. Kolka dziecięca
G5. Dziecięca dyschezia
G6. Zaparcia czynnościowe
H. Czynnościowe zaburzenia u dzieci i młodzieży
H1. Wymioty i aerofagia
H1a. Zespół przeżuwania u młodzieży
H1b. Zespół nawracających wymiotów
H1c. Aerofagia
H2. Czynnościowe bóle brzucha
H2a. Czynnościowa dyspepsja
H2b. Zespół jelita drażliwego
H2c. Migrena brzuszna
H2d. Dziecięce czynnościowe bóle brzucha
H2d1. Zespół czynnościowy bólu brzucha u dzieci
H3. Zaparcie i nieotrzymanie stolca
H3a. Czynnościowe zaparcie
H3b. Przemijające nieotrzymanie stolca
Mianownictwo kliniczne
zespół nadwrażliwego przełyku
achalazja
choroba refluksowa przełyku
dyspepsja czynnościowa
gastropareza
dysfunkcja pęcherzyka i dróg żółciowych
zespół jelita drażliwego
dysfunkcja odbytu i odbytnicy
2 Przygotowano: http://www.wojsk-lek.org
Objawy kliniczne
bóle
dysfagia, odynofagia
zgaga, kwaśne i/lub gorzkie odbijania
nudności, wymioty
zaburzenia łaknienia
wzdęcia brzucha
zaparcia, biegunki
objawy neurowegetatywne
inne
Rozpoznawanie
Zadania:
wykluczenie chorób somatycznych
wykazanie związku czasowego między dolegliwościami a stanem emocjonalnym chorego
wyzwolenie dolegliwości w próbie prowokacyjnej
próby prowokacyjne
pozycyjna
Valsalvy
kaloryczna
Bernsteina
insuflacyjna
distensyjna
osmotyczna
elektrostymulacyjna
z użyciem
ergometryny
edrophonium
metacholylu
morfiny
prostygminy
pentagastryny
nifedipiny
hydralazyny
glukagonu i innych
wykonanie badan specjalistycznych, takich jak
kineradiografia
scyntygrafia
ultrasonografia
endoskopia
manometria
pH-metria
bilimetria
elektrometria
Badania czynnościowe w chorobach jelit
Badania biochemiczne (morfologia, OB., hormony tarczycy)
Badanie kału: parazytologiczne, bakteriologiczne, na krew utajoną
Badanie per rectum
3 Przygotowano: http://www.wojsk-lek.org
Badanie radiologiczne (wlew kontrastowy jelita grubego, pasaż jelitowy
Badanie endoskopowe
USG jamy brzusznej
Badanie ginekologiczne u kobiet
Badanie scyntygraficzne
Manometria
Badanie psychologiczne
Badanie radiologiczne z użyciem kontrastu
I - brak wyraźnych zmian w badaniu RTG pomimo stwierdzania objawów
klinicznych choroby
II - poszerzenie przełyku zakończone obrazem tzw. „ptasiego dzioba”
III - znaczna deformacja przełyku powodująca jego nieosiowy przebieg. W skrajnych
przypadkach może on swoim kształtem przypominać esicę
pH-metria przełykowa
Badanie przeprowadzane jest za pomocą sondy umieszczonej w przełyku około 5 cm nad wpustem.
Można stosować także sondy mające dwa lub więcej czujników umieszczonych w przełyku oraz w
żołądku.
DeMeester stworzył specjalną skalę do oceny refluksu. Wyniki pH pomiędzy 5 - 7 uznaje się za
prawidłowe, a powyżej 7 za refluks alkaliczny. Każdy, mierzony parametr ma przypisaną wartość
punktową a ich łączna suma tworzy wskaźnik DeMeestera.
Wskazania do wykonania pH-metrii / bilimetrii
Wskazania bezwzględne
uporczywe dolegliwości bez zmian w przełyku
przypadki oporności na IPP
kwalifikacje do leczenia operacyjnego
ocena skuteczności leczenia zabiegowego
Wskazania względne
występowanie objawów pozaprzełykowych
ocena związku czasowego między GER a bólami w klatce piersiowej i / lub
napadami duszności.
Bilimetria – Bilitec 2000
Metoda ta pozwala na ciągły 24-godzinny spektrofotometryczny pomiar zawartości bilirubiny w
przełyku lub w żołądku. Zasada działania systemu (Bilitec 2000) polega na różnicy w pomiarze
absorpcji światła przy długości fal 470nm i 565nm za pomocą sondy światłoczułej. Długość tych fal
jest charakterystyczna dla bilirubiny co zapewnia rzeczywisty pomiar ich stężenia. Zaletą tej
metody jest mała inwazyjność, całodobowy zapis i możliwość wykonania w warunkach
ambulatoryjnych. Za patologiczna wartość progową przyjęto wzrost absorbancji bilirubiny
powyżej 0,14. Należy jednak pamiętać o konieczności wykluczenia w dniu badania wielu
produktów z diety ( np. kawa, kakao, owoce), które mogą być przyczyną wyników fałszywie
dodatnich. Ponadto bilirubina w środowisku kwaśnym (pH<3,5) ulega izomeryzacji, co powoduje
zmianę długości fali z 453nm do 40nm; prowadzi to do zmniejszenia dokładności tej metody.
Metoda impedancji
System monitorowania GERD z zastosowaniem technologii MultiChannel Intraluminal
Impedance (MII) – pomiar impedancji wewnątrzprzełykowej
4 Przygotowano: http://www.wojsk-lek.org
Manometria dolnego odcinka przełyku:
Manometria przełyku bada czynność skurczowa górnego zwieracza przełyku, trzonu przełyku oraz
dolnego zwieracza przełyku. Badanie polega na rejestracji fali ciśnienia wywołanej skurczami
przełyku za pomocą czujników umieszczonych na sondzie pozostającej w świetle przełyku.
Wyróżnia się dwa zasadnicze typy sond; przepływowe i o zwartej budowie. Rozróżniamy
manometrię stacjonarną i dynamiczną - z reguły całodobową.
GERD – wskazania do wykonania manometrii
ocena czynności motorycznej przełyku przed zabiegiem antyrefluksowym
ocena skuteczności leczenia zabiegowego
objawy dysfagii
bóle zamostkowe
LESP- norma: 0,98-1,96 kPa ( 10 – 20 cm H2O )
Manometria dolnego odcinka przełyku
1. Podwyższone ciśnienie spoczynkowe LES (często >45mmHg)
2. Brak relaksacji LES w trakcie aktu połykania
3. Osłabienie lub całkowity zanik pierwotnej fali perystaltycznej przełyku
Elektrogastrografia
Elektrogastrografia jest nieinwazyjną metodą zapisu czynności elektrycznej żołądka przy użyciu
elektrod rozmieszczonych na powierzchni skóry jamy brzusznej. Przy zastosowaniu Digitrapera
EGG prowadzona jest diagnostyka i badania czynności mioelektrycznej żołądka.
Metoda ta jest stosowana w:
ocenie czynności mioelektrycznej żołądka u pacjentów z gastroparezą na tle cukrzycy
(gastroparesis diabeticorum)
określeniu czynności mioelektrycznej żołądka u pacjentów z podejrzeniem gastroparezy
ocenie wpływu hormonów jelitowych, środków farmakologicznych i czynników
prokinetycznych na aktywność mioelektryczną żołądka
badaniu czynności mioelektrycznej żołądka u kobiet ciężarnych estymacji opróżniania
żołądkowego
Zaburzenia potencjałów elektrycznychw żołądku
bradygastria
tachygastria
dysrytmia
rozruszniki ektopiczne
stymulacja wsteczna
5 Przygotowano: http://www.wojsk-lek.org
Zgłoś jeśli naruszono regulamin