Pierwsza pomoc- wypadek komunikacyjny.pdf

PIERWSZA POMOC PRZEDLEKARSKA W WYPADKU KOMUNIKACYJNYM

Umiejętność ratowania życia może przydać się każdemu z nas,

jest również obowiązkiem z prawnego punktu widzenia.

Ocena stanu poszkodowanych

Po dotarciu do poszkodowanego należy ocenić jego stan:

• czy jest przytomny: czy reaguje na głos, czy reaguje na dotyk,

czy reaguje na ból

• czy oddycha : czy klatka piersiowa rytmicznie się unosi,

czy za pomocą przyłożenia ucha do jamy ustnej i nosa daje się

wyczuć strumień wydychanego powietrza

• czy ma zachowane tętno : kontroli dokonujemy na tętnicach

szyjnych znajdujących się po obu stronach, powyżej krtani,

w zagłębieniu pomiędzy krtanią a mięśniami szyi, używając

drugiego, trzeciego i czwartego palca. Nie wolno badać

tętna jednocześnie na obydwu tętnicach szyjnych .

Pierwsza pomoc przedlekarska w wypadku komunikacyjnym

polega na wykonaniu podstawowych czynności mających na

celu ratowanie życia lub zdrowia osób poszkodowanych, przed

przybyciem pogotowia ratunkowego i innych wyspecjalizowa-

nych służb ratowniczych.

Udzielając pierwszej pomocy pamiętaj o tym, aby postępować

zgodnie z zasadą „ po pierwsze nie szkodzić ” , a także o swoim

bezpieczeństwie.

W trakcie pomocy zawsze istnieje ryzyko bezpośredniego kontaktu

z płynami ustrojowymi, wydzielinami i wydalinami poszkodowa-

nego, które mogą być źródłem zakażenia. Do niebezpiecznych

chorób przenoszonych za ich pośrednictwem należą między innymi

HIV i wirusowe zapalenie wątroby. Dlatego też podczas udzielania

pierwszej pomocy ratownik powinien korzystać z lateksowych

lub foliowych rękawiczek.

Kontrola oddechu i tętna powinna trwać przynajmniej 5-10

sekund.

W przypadku braku wyczuwalnego tętna i oddechu należy

przystąpić do pełnej akcji reanimacyjnej.

Wypadek komunikacyjny

Po zauważeniu wypadku drogowego, przed przybyciem

profesjonalnych służb ratowniczych, zatrzymaj swój pojazd

tak, aby nie powodował zagrożenia dla innych uczestników

ruchu . Nie zapomnij o zabezpieczeniu go przed kradzieżą, włącz

światła pozycyjne, a jeżeli potrzeba oświetl nim miejsce wypadku.

Poszkodowanemu z wyczuwalnym tętnem ale bez oddechu

należy udrożnić drogi oddechowe i wykonać sztuczne

oddychanie.

Osobę nieprzytomną z zachowanym krążeniem i oddychaniem

należy ułożyć w pozycji bezpiecznej (bocznej ustalonej).

Następnie należy dokonać bardziej szczegółowej oceny stanu

poszkodowanego ze szczególnym uwzględnieniem takich

zagadnień jak krwawienie, złamania, uraz kręgosłupa, oparze-

nia, wstrząs.

Następnie powinieneś zasygnalizować innym uczestnikom ruchu

drogowego fakt wypadku poprzez ustawienie trójkątów ostrzegaw-

czych po obu stronach miejsca zdarzenia. Odległość umieszczenia

znaków ostrzegawczych zależy od wielu czynników jak przebieg

drogi, ukształtowanie terenu, pogoda i widoczność, a także rodzaju

drogi, od 30-50 m poza terenem zabudowanym do 100 m na

autostradzie lub na drodze szybkiego ruchu.

Jeżeli sytuacja nie zagraża życiu to nie ruszaj poszkodowanego!

Jeśli to konieczne zabezpiecz pojazd przez przewróceniem się.

Pamiętaj, że uszkodzony pojazd grozi zapaleniem bądź wybuchem,

stąd obowiązuje absolutny zakaz palenia w jego pobliżu. Nie ściągaj

klem z zacisków akumulatora gdyż powstała iskra może spowo-

dować zapalenie i wybuch pojazdu. Samochody które się palą,

w większości przypadków nie wybuchają tylko intensywnie się

palą przez krótki czas. Aby zgasić płomienie pod maską samo-

chodu uchyl ( nie otwieraj ) klapę, a następnie wprowadź całą

zawartość gaśnicy .

rys: ocena stanu poszkodowanego

Wezwanie pomocy

W każdym wypadku komunikacyjnym należy jak najszybciej

wezwać Pogotowie Ratunkowe oraz ekipę ratowniczą , która

wyposażona w odpowiednie przyrządy umożliwi dostęp do

poszkodowanych we wraku samochodu.

Po dostaniu się do wnętrza samochodu wyłącz zapłon i zabierz

kluczyki, zaciągnij hamulec ręczny na biegu , włącz światła

awa ryjne . Teraz można przystąpić do udzielenia pomocy

poszkodowanym.

Telefony alarmowe:

• 112 z telefonu komórkowego

• 999 pogotowie ratunkowe

• 997 policja

• 998 straż pożarna

Jeżeli sytuacja nie zagraża życiu (brak tętna, oddechu, pożar

samochodu) to nie ruszaj poszkodowanego .

Dyspozytorowi należy przekazać następujące informacje:

Transportem poszkodowanych w wypadku i pomocą medycz-

ną zajmie się wykwaliﬁkowany personel medyczny.

• dokładne miejsce wypadku

• co się wydarzyło

• kiedy doszło do wypadku

• jaki jest stan

Jeżeli istnieje na przykład groźba wybuchu samochodu należy

przetransportować poszkodowanych w bezpieczne miejsce. W

pierwszej kolejności należy ewakuować osoby w ciężkim stanie.

W celu dostania się do rannych może zaistnieć potrzeba wyła-

mania przedniego fotela i przecięcia pasów bezpieczeństwa.

poszkodowanych

• jaki rodzaj pomocy

został udzielony

Nigdy nie odkładaj pierwszy słuchawki!

Poczekaj na ewentualne pytania dyspozytora.

Resuscytacja

Dzięki akcji resuscytacyjnej zwiększamy szansę przeżycia poszko-

dowanego do czasu przybycia wyspecjalizowanego personelu

medycznego.

otwarte usta do rozchylonych ust ratowanego i robi wydech

usta-nos : jedna ręka przytrzymuje żuchwę zamykając szczelnie

usta ratowanego, ratujący szeroko otwartymi ustami obejmuje

szczelnie nos ratowanego i wydycha powietrze z płuc.

W przypadku zatrzymania oddychania i krążenia bardzo liczy

się czas i natychmiastowe rozpoczęcie odpowiednich

czynności.

Częstość oddychania powinna wynosić około 10-12 wydechów

na minutę . Powietrze należy wydychać spokojnie, następnie

wycofać swoją głowę od ratowanego obserwując ruchy klatki

piersiowej.

Do resuscytacji należą: udrożnienie dróg oddechowych ,

sztuczne oddychanie oraz zewnętrzny masaż serca .

Zewnętrzny masaż serca

Najpierw trzeba ułożyć poszkodowanego na płaskim,

twardym podłożu .

Następnie ułożyć jeden nadgarstek na jednej trzeciej dolnej

mostka. Drugi nadgarstek układamy na pierwszym splatając

bądź unosząc palce obu rąk, aby nie spowodować dodatko-

wych obrażeń żeber .

Wykonujemy ucisk na głębokość 3-5 cm , używając ciężaru

swojego tułowia wyprostowanymi ramionami z barkami

pionowo nad mostkiem.

Następna faza rozluźnienia polega na zdjęciu ciężaru z mostka

bez odrywania nadgarstka z miejsca ucisku , dzięki czemu

klatka piersiowa wraca do pozycji wyjściowej.

Częstość uciskania mostka powinna wynosić w miarę możliwo-

ści 80-100 uciśnięć na minutę .

W trakcie pełnej akcji reanimacyjnej na każde dwa wdechy

powinno przypadać 30 uciśnięć mostka .

Oddech i tętno powinno się kontrolować po każdych 4 cyklach.

Objawami wskazującymi na skuteczność resuscytacji są:

• zaróżowienie się skóry

• powrót akcji serca

• zwężenie uprzednio rozszerzonych źrenic

• powrót spontanicznego oddechu

Akcję resuscytacyjną należy kontynuować do czasu przybycia

personelu ratowniczego lub do momentu odzyskania przez

ratowanego czynności życiowych.

Opisany schemat resuscytacji dotyczy osób dorosłych.

W trakcie prowadzenia zewnętrznego masażu serca może

dojść do złamań żeber i mostka, co nie jest powodem do

przerwania resuscytacji .

przerwania resuscytacji

Rys: Resuscytacja

Sztuczne oddychanie

Najpierw należy udrożnić drogi oddechowe poprzez usunięcie

ewentualnych ciał obcych, protez zębowych, wymiocin lub

pokarmu z jamy ustnej.

Następnie należy wykonać odchylenie do tyłu głowy poszko-

dowanego . Jedną rękę układamy na czole i ostrożnie odchylamy

głowę do tyłu jednocześnie pociągając drugą ręką podbródek

ku górze. Aby zachować tę pozycję należy podłożyć poduszkę

lub zwinięty koc pod barki .

Rys: Zewnętrzny masaż serca

Krwotoki

Do krwotoku dochodzi na skutek przerwania ściany naczynia.

Utrata krwi powyżej 1,5 litra stanowi bezpośrednie zagro-

żenie życia.

Krwotoki dzielimy na :

• wewnętrzne gdy utrata krwi następuje do tkanek i jam ciała

• zewnętrzne gdy krew wydostaje się na zewnątrz

Rys: Sztuczne oddychanie

Objawami krwotoku są:

• osłabienie

• bladość skóry

• przyspieszenie tętna

• spadek ciśnienia tętniczego krwi

Przy podejrzeniu uszkodzenia kręgosłupa szyjnego w wy pad-

ku komunikacyjnym należy zrezygnować z odchylenia głowy!

Pierwsza pomoc przy krwotoku zewnętrznym polega na

ułożeniu poszkodowanego w pozycji przeciwwstrząsowej, a

jeśli krwawienie pochodzi z kończyny uniesieniu jej powyżej

poziomu serca, a następnie zastosowaniu opatrunku uciskowe-

go na miejsce krwawienia.

Istnieją dwie metody sztucznego oddychania :

usta-usta : jedna ręka oparta o czoło za pomocą kciuka o palca

wskazującego szczelnie zaciska nos, ratujący przyciska swe szeroko

Złamania

Wstrząs

Wstrząs jest stanem, w którym dochodzi do wielonarządowych

zmian powstałych na skutek przedłużającego się upośledzenia

przepływu, czyli perfuzji krwi w łożysku naczyń włosowatych

i niedotlenienia tkanek.

Złamania polegają na przerwaniu ciągłości tkanki kostnej.

Złamania dzielimy na:

• zamknięte gdy skóra wokół złamanej kości jest nienaruszona

• otwarte gdy dochodzi do rozerwania skóry a kość może

zostać narażona na zanieczyszczenia z zewnątrz

Objawami wstrząsu są:

• silne uczucie osłabienia

• niepokój

• bladość skóry

• zimne poty

Objawami złamania mogą być:

• ból, obrzęk i zasinienie nasilające się przy uciśnięciu lub

próbie poruszenia kończyną

• trudności w poruszaniu uszkodzoną kończyną

• przyspieszony i płytki oddech

• przyspieszone, słabo wyczuwalne tętno

• utrata przytomności

• deformacja kształtu kończyny

W przypadku złamań otwartych widoczne odłamy kostne

Pierwsza pomoc w przypadku złamań polega na:

• unieruchomieniu miejsca złamania wraz z przynajmniej

dwoma sąsiednimi stawami (poniżej i powyżej miejsca

złamania)

• zatamowaniu krwawienia

Poszkodowanego należy ułożyć w pozycji antywstrząsowej .

Polega ona na ułożeniu poszkodowanego na wznak i uniesie-

niu nóg nad poziom głowy na wysokość około 30-40 cm .

Gdy poszkodowany jest nieprzytomny należy go ułożyć w

pozycji bezpiecznej .

w przypadku złamań otwartych

Uwaga, pozycji antywstrząsowej nie wolno stosować przy

podejrzeniu urazu kręgosłupa!

Uraz kręgosłupa

Uraz kręgosłupa należy do najbardziej niebezpiecznych obrażeń,

w wyniku którego może dojść do uszkodzenia rdzenia kręgowego

a w jego następstwie do porażenia kończyn a nawet śmierci.

Pozycja bezpieczna

Pozycja bezpieczna czyli boczna ustalona jest stosowana w celu

zabezpieczenia nieprzytomnego poszkodowanego z zachowa-

nymi czynnościami życiowymi (oddychania i krążenie) do czasu

przybycia lekarza.

Uraz kręgosłupa należy podejrzewać gdy występuje:

• brak lub osłabienie czucia dotyku

• porażenie lub niedowład kończyn

• promieniujący ból od kręgosłupa

w stawie kolanowym, wsuwając jej stopę

pod kolano drugiej nogi

• bliższą rękę ułóż wzdłuż ciała poszkodowanego wsuwając

dłoń pod pośladek, częścią grzbietową ku górze

• drugą rękę zegnij w stawie łokciowym i połóż na piersi

poszkodowanego, tak aby dłoń spoczywała pomiędzy szyją a

barkiem strony przeciwnej

• przewróć poszkodowanego na swoją stronę jedną ręką

ciągnąc za biodro, a drugą asekurując za głowę

• kończynę górną , którą uprzednio włożyłeś pod pośladek

wyciągnij za ramię do tyłu

• odchyl głowę poszkodowanego do tyłu i zabezpiecz ją drugą

ręką

• nie zapomnij o konieczności kontrolowania czynności życio-

wych poszkodowanego

Pamiętaj aby nie przemieszczać poszkodowanego

z samo chodu, chyba że istnieje bezpośrednie zagrożenie

życia. Należy wówczas ułożyć chorego na siebie z zastosowa-

niem wyciągu na szyję trzymając za brodę, co powinno

zabezpieczyć kręgosłup szyjny .

Pozostawiając poszkodowanego w samochodzie należy

pamiętać o udrożnieniu dróg oddechowych , jednak bez

odginania głowy do tyłu , ze względu na możliwość uszkodze-

nia rdzenia kręgowego.

Oparzenia

Oparzenie polega na uszkodzeniu skóry i tkanek pod nią leżących

na skutek działania wysokiej temperatury, substancji chemicznych,

a także prądu elektrycznego i promieniowania jonizującego.

Wyróżniamy trzy stopnie oparzeń:

• stopień I zaczerwienienie skóry, obrzęk i uczucie pieczenia

• stopień II na zaczerwienionej i obrzękniętej skórze pojawiają się

pęcherze wypełnione płynem surowiczym, towarzyszy ostry ból

• stopień III dochodzi do martwicy skóry na całej jej grubości,

z towarzyszącym uszkodzeniem głębiej położonych tkanek

jak tkanka podskórna, mięśnie i ścięgna. Krańcową formą

oparzenia III stopnia jest zwęglenie tkanek.

Pierwsza pomoc w oparzeniach polega na schładzaniu czystą,

zimną wodą miejsca oparzenia przez okres 15-20 minut.

Jeżeli odzież przylgnęła do ciała nie wolno jej odrywać.

Następnie ranę osłania się jałowym opatrunkiem , nie może

on jednak wywierać ucisku na miejsce oparzenia.

Rys: Pozycja bezpieczna

Aby ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej:

• zegnij bliższą nogę

Zanim zaczniesz ratować

• Najpierw ostrożnie zbadaj oﬁarę . Należy ocenić jego

miejsce pod kątem bezpieczeństwa dla siebie i chorego.

Również ze względu bezpieczeństwa do leżącej oﬁary

podchodź od strony głowy.

problemach zdrowotnych - alergiach lub chorobach wyma-

gających specjalnego postępowania - ewentualnie bransolet-

ki lub wisiorka, które by o tym informowały.

• Nie zabieraj ze sobą dokumentów poszkodowanego .

Przekaż je lub lepiej wskaż gdzie leżą osobie upoważnionej

(rodzina, policja).

• Sprawdź jego reakcję . Spytaj się „Co się stało?”, jeśli nie

odpowie - uszczypnij go pod nosem.

• Sprawdź czy język, wydzieliny lub jakieś obce ciało nie

blokuje dróg oddechowych oﬁary? Jeśli drogi oddechowe

nie są drożne, oczyść je. Delikatnie odchyl jego głowę do tyłu -

często ten ruch przywraca normalny oddech.

Meldunek o wypadku powinien zawierać następujące dane

(dotyczy wszystkich numerów ratunkowych):

• CO? - rodzaj wypadku (np. zderzenie się samochodów),

• GDZIE? - miejsce wypadku,

• ILE? - liczba poszkodowanych,

• JAK? - stan poszkodowanych,

• CO ROBISZ? - informacja o udzielonej dotychczasowo pomocy,

• KIM JESTEŚ? - dane personalne osoby wzywającej pomoc

• Czy ranny oddycha? Jeśli nie, zastosuj sztuczne oddychanie.

• Czy ma tętno? Jeśli nie ma, serce nie pracuje. Zastosuj reanimację.

• Czy ma krwotok? Jeśli jest, staraj się go zatamować.

Jeżeli jest co najmniej dwóch ratujących, jeden z nich udaje

się po pomoc, zaraz po stwierdzeniu, że poszkodowany nie

oddycha.

Pamiętaj!!!

Nigdy nie odkładaj pierwszy słuchawki !!!

Gdy na miejscu wypadku jest jeden ratujący , a poszkodowany

jest osobą dorosłą, która nie oddycha, należy natychmiast wezwać

pomoc ( najpierw wzywasz pomoc, a następnie reanimujesz ,

gdyż masaż serca może przedłużyć się do kilkudziesięciu minut),

ostateczna decyzja zależy od dostępu środków łączności ze

służbami ratowniczymi.

• Pamiętaj o zapewnieniu sobie bezpieczeństwa , sam nie

możesz stwarzać sobie stanu zagrożenia

• Zaparkuj przed miejscem zdarzenia celem zabezpieczenia

miejsca i kierując koła w stronę pobocza, włącz światła

awaryjne .

W przypadku prawdopodobieństwa utraty przytomności

w wyniku braku oddechu, oraz gdy poszkodowanym jest

niemowlę lub dziecko ratujący powinien przez około 1 minutę

wykonywać zabiegi przywracające podstawowe czynności

życiowe (oddech, praca serca). Jeśli jesteś sam, chwilę czasu na

wezwanie pogotowia będziesz miał po wykonaniu pierwszych

4 serii reanimacji.

• Ustaw trójkąty ostrzegawcze lub światła w odpowiedniej

odległości (wg kodeksu ruchu drogowego) od miejsca wypadku

z obu stron .

• Wyłącz zapłon we wszystkich uszkodzonych pojazdach .

• Zajmij się w pierwszej kolejności tymi, których życie jest

zagrożone .

W niektórych przypadkach można bezpiecznie zmieniać położenie

ciała rannego. Gdy jednak oﬁara ma poważne obrażenia szyi

lub pleców, nie wolno jej ruszać - chyba że ratujemy ją przed

pożarem, wybuchem itp.

• Bezzwłocznie , jeśli jest potrzeba, przystąp do reanimacji

i opatrz obrażenia zagrażające życiu lub wyglądające niebez-

piecznie. Jeśli to możliwe, zajmij się poszkodowanymi nie

zmieniając ich pozycji (wyjątek - reanimacja).

• Sprawdź, czy oﬁara nie ma uszkodzonego kręgosłupa.

U oﬁar wypadków samochodowych zawsze musisz podejrze-

wać uszkodzenie kręgosłupa.

zawsze zakładaj, że nastąpiło uszkodzenie kręgów

szyjnych . Podtrzymuj rękami głowę i szyję oﬁary, tak aby mogła

ona swobodnie oddychać.

• Jeśli wymiotował - a masz pewność, że nie uszkodził kręgo-

W celu wyjęcia poszkodowanego z pojazdu

należy:

słupa - ułóż go na boku w pozycji bocznej ustalonej, by się

nie udusił.

• Okryj go kocami lub płaszczami, by nie tracił ciepła.

• stanąć z tyłu poszkodowanego,

• włożyć ręcę pod jego pachy,

• jedną ręką przytrzymać brodę poszkodowanego,

• lekko naciągnąć wzdłuż osi ciała (nie na boki),

• położyć jego głowę między swoim barkiem a głową,

przez cały czas utrzymując ją w tej ustabilizowanej pozycji,

• drugą ręką chwycić za przedramię,

• Jeśli to konieczne, rozetnij ubranie. Nie zdzieraj ubrania

z poparzonych miejsc , chyba że wciąż się tli.

• Uspokój oﬁarę i sam zachowaj spokój. To pozwoli rannemu

opanować strach, dzięki czemu nie wpadnie w panikę.

• Nie podawaj płynów osobie nieprzytomnej lub półprzytom-

nej, jak też osobie skarżącej się na ból brzucha ( obrażenia

narządów wewnętrznych ).

w takiej pozycji wyciągamy z samochodu.

Uwaga! Stopy, szczególnie u kierowcy, mogą być zaklinowane

przez pedały hamulca i sprzęgła. W takim przypadku w pierw-

szej kolejności delikatnie odblokowujemy nogi lekko zginając

je w kolanach.

• Nie próbuj jej cucić, poklepując bądź potrząsając nią ,

ponieważ osoba taka po dojściu do siebie w pierwszym

odruchu może spróbować ci oddać.

Po wydobyciu z pojazdu należy kontynuować stabilizację

głowy i szyi równocześnie udrożniając drogi oddechowe.

• Wśród rzeczy oﬁary

poszukaj informacji o szczególnych jej

• Wstępnie

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: