Skuteczność opancerzenia pojazdów.pdf

(357 KB) Pobierz
Microsoft Word - Szudrowicz 2_P.doc
mjrdrinŜ.MarekSZUDROWICZ
WojskowyInstytutTechnikiPancernejiSamochodowej
SKUTECZNOŚĆOPANCERZENIAPOJAZDÓW
Wojskowepojazdysamochodowe,poruszającesięw
strefiekonfliktuzbrojnegopowinnyspełniaćodpowiednie
wymagania co do ochrony balistycznej. Najlepszą
sytuacją przy stawianiu wymagań jest moŜliwość
przywołania odpowiednich dokumentów normatywnych.
Obowiązujewkrajunormynieobejmująswoimzakresem
badańcałychobiektówjakimisąpojazdy,dotycząbadań
próbek materiałów lub w wąskim zakresie wybranych
elementów konstrukcji. W chwili obecnej funkcjonuje w
NATO dokument mogący stanowić podstawę do
stawiania odpowiednich wymagań co do ochrony
balistycznejpojazdów.JestnimSTANAG4569Poziomy
zabezpieczeniaosóbznajdującychsięwlogistycznychi
lekkich pojazdach opancerzonych. W artykule
przedstawiono analizę wymagań dla pojazdów
opancerzonych wynikających ze STANAGu 4569.
Spełnienie tych wymagań pociąga za sobą potrzebę
stworzenia odpowiedniego zaplecza badawczego, nie
tylko w celu wyprodukowania nowych czy teŜ
modernizacjieksploatowanychsamochodów,alerównieŜ
w celu przeprowadzania oceny konstrukcji istniejących.
Sposóbpodejściadobadańpojazdówopancerzonychwg
STANAG4569zostałuŜytydoocenyprzykładowychkilku
pojazdówzagranicznychikrajowychprzeznaczonychdo
uŜyciapodczasnp.misjipokojowych.
1.Wstęp
Wojskowepojazdysamochodowe,poruszającesięwstrefiekonfliktuzbrojnego
powinnyspełniaćodpowiedniewymaganiacodoochronybalistycznej.Woperacjach
ocharakterzekonwencjonalnymtzn.takichgdzieznanajestlokalizacjaprzeciwnikai
moŜna jednoznacznie zdefiniować teren własny, kierunek natarcia czy teŜ linię
frontu, istnieje moŜliwość przyjęcia takiego sposobu prowadzenia działań, aby
uniknąćwiększościzagroŜeń.Jednakdoświadczeniaostatnichlat,przedewszystkim
z Groznego, z miast Bałkańskich oraz z miast Iraku, wskazują, Ŝe jednym z
największychwyzwańjestibędzieprowadzenieoperacjiwmiastachiichwsparcie
poprzezwprowadzeniewterenzurbanizowanysprzętuzmechanizowanego.
Analizując zmiany zachodzące w wyposaŜeniu róŜnych armii oraz kierunki
modernizacji sprzętu moŜna znaleźć potwierdzenie, Ŝe największe obawy budzą
właśnie zagroŜenia związane z walkami w mieście, a ogólnie rzecz ujmując taka
sytuacja, gdy zaciera się wyraźna granica pomiędzy terenem wroga i własnym,
nieprzyjacielatakujeniewzwartychformacjach,alejestprzewaŜnierozproszonyi
uderza z ukrycia. Teren w którym prowadzone są operacje posiada róŜnorodną
79
infrastrukturę, co zwiększa prawdopodobieństwo ataku z małej odległości, a
rozpoznanieizwiązaneznimsystemywspomaganiawalkistająsięnieefektywne.
2.ZadaniaizagroŜenia
Zadania, które są stawiane Ŝołnierzom kontyngentów wojskowych, swoim
zakresemobejmujątradycyjnezadaniacharakterystycznedlanp.policjidziałającej
natereniewłasnegopaństwaorazzadaniaspecjalne,wynikającezprzeciwdziałania
terroryzmowi lub przestępczości zorganizowanej, jak równieŜ wsparcia operacji
pokojowych. W czasie wypełniania postawionych zadań moŜliwych jest wiele
scenariuszy rozwoju sytuacji, charakteryzujących się róŜnorodnymi zagroŜeniami
(tabela 1). Dlatego teŜ samochody przeznaczone do działania w strefie konfliktów
powinny spełniać specyficzne wymagania w celu zapewnienia jak najlepszej
dodatkowejochronyŜołnierzom.
Tabela 1.
ZAGROśENIA
Aresztowaniaizatrzymaniaprzestępców
Blokadydrogowe
Zabezpieczaniedemonstracji
Ochronabudynków
Transportpododdziałówdomiejsca
operacji
Wspomaganieoperacjipieszych
Kamienie,cegły,puszkizfarbąi
środkamikorozyjnymi
Gwoździeiinneśrodkipowodujące
przebicieopon
Palącesięoponyiinnemateriały
dymotwórcze
„KoktajleMołotowa”
NoŜeiinneostrenarzędzia
Pociskipistoletowe
Ochronagranicy
Ochronabudowlistrategicznych(lotniska,
stacjeenergetyczne)
Przeciwdziałaniezamachom
Aresztowania
Likwidacjagrupprzestępczych,
magazynów,kwater
Patrolowanie,konwojowanieirozpoznanie
Eskortowaniekonwojów
Ewakuacjarannych
Transportiochronalekkouzbrojonych
pododdziałów
Wspomaganieoperacjipieszych
WalkazuŜyciembronipokładowej
ZagroŜeniawynikającez
asymetrycznegocharakteruoperacji,
obejmującedziałalność
demonstrantów,partyzantów,
przestępców,terrorystów;skierowane
przedewszystkimprzeciwkosiłom
porządkowym,patrolom,
posterunkom,konwojom
logistycznym,zespołomtechnicznym
brakjasnegozdefiniowania„pola
walki”,„liniifrontu”czy„tyłów”.
Pociskikarabinowezwykłei
przeciwpancerne
Granaty
Minyprzeciwpiechotne
IEDimprowizowaneurządzenia
wybuchające
Pociskiartyleryjskie
Pociskimoździerzowe
Bomby
Minyprzeciwczołgowe
RPG
80
ZADANIA
208913929.029.png 208913929.030.png 208913929.031.png
3.Polskienormy
Najlepszą sytuacją przy stawianiu wymagań co do opancerzenia pojazdów
byłaby moŜliwość przywołania odpowiednich dokumentów normatywnych. W kraju
obowiązuje obecnie kilka norm obejmujących swoim zakresem tematykę osłon i
wyrobów odpornych na przebicie pociskami róŜnego typu. PoniŜej przywołano te
normyzkrótkimkomentarzemdotyczącymobiektówbadańipewnychograniczeńw
ichstosowaniu.
  PNEN1522Okna,drzwi,Ŝaluzjeizasłony.Kuloodporność.Wymaganiaiklasyfikacja.
  PNEN1523Okna,drzwi,Ŝaluzjeizasłony.Kuloodporność.Metodybadań.
Normy mają zastosowanie przy ataku strzelaniem do okien, drzwi, Ŝaluzji i
zasłon,łączniezichramamiiwypełnieniami,uŜytkowanymiwewnątrzinazewnątrz
budynków.
Po przeprowadzeniu badań skrzydła drzwiowe i/lub jakiekolwiek otwieralne
skrzydła okienne, Ŝaluzje i zasłony powinny pozostać w połoŜeniu zamkniętym,
niezaleŜnieodtego,czymechanizmyotwierającesąjeszczezdolnedodziałaniai
nie powinno być moŜliwe uzyskanie dostępu od strony atakowanej do Ŝadnego
elementutegomechanizmu,pozostającegowstaniedofunkcjonowania
W normie nie podano informacji dotyczącej zachowania się badanych
elementówpoddawanychinnymrodzajomobciąŜeń.
W normie nie podano informacji odnośnie kuloodporności połączeń między
ramamiaścianamilubinnymiotaczającymielementami.
Warunkibadańprzedstawionowtabeli2.
Tabela2.
Poziom
Amunicja
Odległość
FB1
22LRLead;V=36010m/s;
10m
FB2
9mmPara;V=40010m/s;
5m
FB3
0.357Magnum;V=43010m/s;
5m
FB4
0.357Magnum;V=43010m/s;
0.44Magnum;V=44010m/s;
5m
FB5
5,56x45SS109;V=95010m/s;
5m
FB6
5,56x45SS109;V=95010m/s;
7,62x51SC;V=83010m/s;
10m
FB7
7,62x51HC;V=82010m/s;
10m
  PNEN1063Szkłowbudownictwie.Bezpieczneoszklenia.Badanieiklasyfikacja
odpornościnauderzeniepocisku.
Próbki do badań powinny mieć wymiary 500x500mm. Próbka powinna być
zamocowana prostopadle do linii strzału. Między obrzeŜami szkła i ramy naleŜy
umieścić paski z gumy. Wszystkie cztery obrzeŜa szkła powinny być jednolicie
zaciśnięte na obszarze o szerokości 30 5mm, pozostawiając wolny obszar do
ostrzałuokoło440x440mm.Warunkibadańpodanowtabeli3.
81
Poziom
Amunicja
Odległość
FB1
22LRLead;V=36010m/s;
10m
FB2
9mmPara;V=40010m/s;
5m
FB3
0.357Magnum;V=43010m/s;
5m
0.357Magnum;V=43010m/s;
0.44Magnum;V=44010m/s;
5m
FB4
FB5
5,56x45SS109;V=95010m/s;
5m
5,56x45SS109;V=95010m/s;
7,62x51SC;V=83010m/s;
FB6
10m
FB7
7,62x51HC;V=82010m/s;
10m
208913929.032.png
Tabela3.
Poziom
Amunicja
Odległość
BR1
22LRLead;V=36010m/s;
10m
BR2
9mmPara;V=40010m/s;
5m
BR3
0.357Magnum;V=43010m/s;
5m
BR4
0.44Magnum;V=44010m/s;
5m
BR5
5,56x45SS109;V=95010m/s;
10m
BR6
7,62x51SC;V=83010m/s;
10m
BR7
7,62x51HC;V=82010m/s;
10m
  PNV87000 Osłony balistyczne lekkie. Kamizelki kulo i odłamkoodporne.
Wymaganiaogólneibadania.
  PNV87001 Osłony balistyczne lekkie. Hełmy ochronne odłamkowo i
kuloodporne.Wymaganiaogólneibadania.
Normy dotyczą wymagań i sposobu prowadzenia badań kamizelek
kuloodpornychlubwkładówbalistycznychorazhełmów.Warunkibadańpodanow
tabelach4i5.
Tabela4.Kuloodporność.Tabela5.Odłamkoodporność
Poziom
Amunicja
Poziom
GranicaochronybalistycznejV 50 (FSP1,1g)
1
9mm Makarow ;V=3 0 0 + 1 5 m/s ;
1
450m/s<V 50 <525m/s
2
525m/s<V 50 <600m/s
9mmPara;V= 358+ 1 5 m/s ;
2
3
600m/s<V 50 <675m/s
3
7,62mmTT ; V =4 2 0 + 1 5 m/s ;
4
675m/s<V 50 <750m/s
4
7,62x39PS ;V= 710+2 0m/s ;
5
7,62 x 39 BZ ;V= 725 +2 0m/s ;
AnalizującprzytoczonenormymoŜnaprzedstawićnastępującewnioski:
  Wymienionenormyniedotycząbadańcałychobiektówjakimisąpojazdy,dotyczą
badań próbek materiałów lub w wąskim zakresie wybranych elementów
konstrukcji.
  Badaniawykonywanesąnapróbkachspecjalniedotegoceluprzygotowanych.
  Badaniatetylkoklasyfikująmateriałlubelementdojednegozpoziomówochrony
(certyfikat).
  Klasyfikacjamateriału(elementu)napodstawie
tychnormmoŜebyćwarunkiemkoniecznym
ewentualnegoichzastosowaniawpojeździe
opancerzonym,niejestjednakwarunkiem
wystarczającymskutecznejochronycałego
pojazdu(narysunku1fragmentzespawanychpod
kątemprostymdwóch6mmblachpancernych
ARMOX500Spoostrzalepociskami7,62x51mm
NATOBall,strefaprzegrzanapodczasspawania
traciswojewłaściwościochronne)
Rys.1.
82
Poziom
Amunicja
Odległość
BR1
22LRLead;V=36010m/s;
10m
BR2
9mmPara;V=40010m/s;
5m
BR3
0.357Magnum;V=43010m/s;
5m
BR4
0.44Magnum;V=44010m/s;
5m
BR5
10m
5,56x45SS109;V=95010m/s;
BR6
10m
7,62x51SC;V=83010m/s;
BR7
7,62x51HC;V=82010m/s;
10m
Amunicja
Poziom
GranicaochronybalistycznejV 50 (FSP1,1g)
Poziom
1
450m/s<V 50 <525m/s
9mm Makarow ;V=3 0 0 + 1 5 m/s ;
1
2
525m/s<V 50 <600m/s
9mmPara;V= 358+ 1 5 m/s ;
2
3
600m/s<V 50 <675m/s
7,62mmTT ; V =4 2 0 + 1 5 m/s ;
4
675m/s<V 50 <750m/s
3
7,62x39PS ;V= 710+2 0m/s ;
4
7,62 x 39 BZ ;V= 725 +2 0m/s ;
5
208913929.001.png 208913929.002.png 208913929.003.png 208913929.004.png
4.WymaganiaSTANAGu4569
WchwiliobecnejfunkcjonujewNATOdokumentmogącystanowićpodstawędo
stawiania odpowiednich wymagań co do ochrony balistycznej pojazdów. Jest nim
umowastandaryzacyjnaSTANAG4569Poziomyzabezpieczeniaosóbznajdujących
sięwlogistycznychilekkichpojazdachopancerzonych.
Celemumowyjeststandaryzacjapoziomówzabezpieczeniaosóbpotoaby:
  dowódcymogliwybraćodpowiednisprzętpotrzebnydowypełnieniazadaniaprzy
określonymzagroŜeniu;
  kraje członkowskie NATO miały wskazówki do wprowadzania wyposaŜenia
odpowiedniego do sprostania zagroŜeniom związanym z teatrem działań
wojennych;
  krajeczłonkowskiemogłyprzygotowywaćiunowocześniaćswojewyposaŜenie
tak,abybyłoonoodpowiedniedokonkretnychzagroŜeń.
TopomoŜezapewnićinteroperacyjnośćpodczasmisjimiędzynarodowych,bo
stosowane będzie podobne wyposaŜenie, zapewniające analogiczne poziomy
zabezpieczeniawprzypadkukonkretnegozagroŜenia.
Lista poziomów zabezpieczenia oparta jest o 90procentowe
prawdopodobieństwo zapewnieniaosłonyosobomznajdującymsięwpojazdachna
wypadekkonkretnegozagroŜenia.
Aneks A STANAGu 4569 rozróŜnia 5 poziomów ochrony przed przebiciem
pociskami oraz fragmentami pocisków artyleryjskich. Obejmuje on pociski
karabinowezwykłeiprzeciwpancernekalibrów5,56mm,7,62mm,14,5mmi25mm.
Poziomy odporności na przebicie fragmentami pocisków artyleryjskich uzaleŜnione
sąododległościdetonacjipociskukalibru155mm.AneksBtegoSTANAGuzawiera
poziomyochronyprzedprzebiciemodłamkamigranatówimin.
WymaganiaprzedstawionowtabelachponiŜej.
Kuloodporność
Odłamkoodpornośći
odpornośćnaminy
Odpornośćnaodłamki
pociskówartyleryjskich
Warunkitestu
Warunkitestu
Warunkitestu
7,62x51Ball;V=833m/s;
5,56x45SS109;V=900m/s;
5,56x45M193;V=937m/s;
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0 30
4b
Wybuchładunkupod
centralną częścią
pojazdu
MinaAT
omasie
10kg
Pocisk:155mm
Odległość wybuchu:100m
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0 18
1
4
1
Wybuchpodkołem
lubgąsienicą pojazdu
4a
2
7,62x39BZ;V=695m/s;
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0 30
Wybuchpod
centralną częścią
pojazdu
Pocisk:155mm
Odległość wybuchu:80m
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0 22
3b
30m
MinaATo
masie8kg
3
2
Wybuchpodkołem
lubgąsienicą pojazdu
7,62x51API(WC);V=930m/s;
7,62x54RB32;V=854m/s;
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0 30
3a
3
Wybuchpod
centralną częścią
pojazdu
Pocisk:155mm
Odległość wybuchu:60m
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0 30
2b
MinaATo
masie6kg
3
2
14,5x114B32;V=911m/s;
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0
200m
Wybuchpodkołem
lubgąsienicą pojazdu
4
2a
Pocisk:155mm
Odległość wybuchu:25m
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0 90
Granatyręczne,miny
przeciwpiechotne,niewybuchy
artyleryjskiejamunicjiodłamkoweji
inneniewielkieprzeciwpiechotne
materiaływybuchowe
detonowanewdowolnymmiejscu
podpojazdem.
25x137APDST;V0=1335m/s;
Kąt: 30
Kątpodniesienia:0
500m
5
4
1
Pocisk:155mm
Odległość wybuchu:25m
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0
5
83
Warunkitestu
Warunkitestu
Warunkitestu
Wybuchładunkupod
centralną częścią
pojazdu
7,62x51Ball;V=833m/s;
5,56x45SS109;V=900m/s;
5,56x45M193;V=937m/s;
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0 30
Pocisk:155mm
Odległość wybuchu:100m
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0 18
4b
MinaAT
omasie
10kg
4
1
1
Wybuchpodkołem
lubgąsienicą pojazdu
4a
Wybuchpod
centralną częścią
pojazdu
2
7,62x39BZ;V=695m/s;
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0 30
Pocisk:155mm
Odległość wybuchu:80m
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0 22
3b
30m
MinaATo
masie8kg
3
2
Wybuchpodkołem
lubgąsienicą pojazdu
7,62x51API(WC);V=930m/s;
7,62x54RB32;V=854m/s;
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0 30
3a
3
Wybuchpod
centralną częścią
pojazdu
Pocisk:155mm
Odległość wybuchu:60m
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0 30
2b
MinaATo
masie6kg
3
2
14,5x114B32;V=911m/s;
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0
200m
Wybuchpodkołem
lubgąsienicą pojazdu
4
2a
Pocisk:155mm
Odległość wybuchu:25m
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0 90
Granatyręczne,miny
przeciwpiechotne,niewybuchy
artyleryjskiejamunicjiodłamkoweji
inneniewielkieprzeciwpiechotne
materiaływybuchowe
detonowanewdowolnymmiejscu
podpojazdem.
25x137APDST;V0=1335m/s;
Kąt: 30
Kątpodniesienia:0
500m
4
5
1
Pocisk:155mm
Odległość wybuchu:25m
Kąt:azymut360
Kątpodniesienia:0
5
208913929.005.png 208913929.006.png 208913929.007.png 208913929.008.png 208913929.009.png 208913929.010.png 208913929.011.png 208913929.012.png 208913929.013.png 208913929.014.png 208913929.015.png 208913929.016.png 208913929.017.png 208913929.018.png 208913929.019.png 208913929.020.png 208913929.021.png 208913929.022.png 208913929.023.png 208913929.024.png 208913929.025.png 208913929.026.png 208913929.027.png 208913929.028.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin