74_o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.pdf

©Kancelaria Sejmu

s. 1/1

USTAWA

z dnia 30 października 2002 r.

o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy

i chorób zawodowych

Opracowano na pod-

stawie: Dz.U. z 2002

r. Nr 199, poz. 1673,

Nr 241, poz. 2074, z

2003 r. Nr 83, poz.

760, Nr 223, poz.

2217, z 2004 r. Nr 99,

poz. 1001, Nr 121,

poz. 1264, Nr 187,

poz. 1925, Nr 210,

poz. 2135, z 2005 r.

Nr 164, poz. 1366, z

2007 r. Nr 115, poz.

792, z 2008 r. Nr 228,

poz. 1507, z 2009 r.

Nr 6, poz. 33, Nr 22,

poz. 120.

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

Ustawa określa:

1) rodzaje świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz

warunki nabywania prawa do tych świadczeń;

2) zasady i tryb przyznawania świadczeń, ustalania ich wysokości oraz zasady

ich wypłaty;

3) zasady różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne

z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od za-

grożeń zawodowych i ich skutków;

4) zasady finansowania prewencji wypadkowej.

Art. 2.

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) „fundusz wypadkowy” - fundusz wyodrębniony w ramach Funduszu Ubez-

pieczeń Społecznych, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 13 paź-

dziernika 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz.

887 i Nr 162, poz. 1118 i 1126, z 1999 r. Nr 26, poz. 228, Nr 60, poz. 636,

Nr 72, poz. 802, Nr 78, poz. 875 i Nr 110, poz. 1256, z 2000 r. Nr 9, poz.

118, Nr 95, poz. 1041, Nr 104, poz. 1104 i Nr 119, poz. 1249, z 2001 r. Nr

8, poz. 64, Nr 27, poz. 298, Nr 39, poz. 459, Nr 72, poz. 748, Nr 100, poz.

1080, Nr 110, poz. 1189, Nr 111, poz. 1194, Nr 130, poz. 1452 i Nr 154,

poz. 1792 oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 41, poz. 365, Nr 74, poz. 676,

Nr 155, poz. 1287 i Nr 169, poz. 1387), zwanych dalej „przepisami o sys-

temie ubezpieczeń społecznych”;

2) „lekarz orzecznik” - lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;

2a) „komisja lekarska” - komisję lekarską Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;

2009-02-26

©Kancelaria Sejmu

s. 2/2

3) okres ubezpieczenia wypadkowego - okres podlegania ubezpieczeniu wy-

padkowemu, a także okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub za-

opatrzeniu emerytalnemu przed dniem 1 stycznia 1999 r.;

4) „płatnik składek” - płatnika składek na ubezpieczenie wypadkowe w rozu-

mieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;

5) „przeciętne wynagrodzenie” - przeciętne miesięczne wynagrodzenie w go-

spodarce narodowej w poprzednim roku, ogłaszane do celów emerytalnych

w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez

Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, stosowane poczynając od dru-

giego kwartału każdego roku przez okres jednego roku;

6) „ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia chorobowego” -

ustawę z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpie-

czenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. Nr 60, poz. 636

i Nr 110, poz. 1256, z 2000 r. Nr 53, poz. 633 oraz z 2001 r. Nr 99, poz.

1075 i Nr 154, poz. 1791);

7) „ustawa o emeryturach i rentach z FUS” - ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r.

o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr

162, poz. 1118, z 1999 r. Nr 38, poz. 360, Nr 70, poz. 774, Nr 72, poz. 801 i

802 i Nr 106, poz. 1215, z 2000 r. Nr 2, poz. 26, Nr 9, poz. 118, Nr 19, poz.

238, Nr 56, poz. 678 i Nr 84, poz. 948, z 2001 r. Nr 8, poz. 64, Nr 27, poz.

298, Nr 85, poz. 924, Nr 89, poz. 968, Nr 111, poz. 1194 i Nr 154, poz.

1792 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676);

8) „rok składkowy” - okres obowiązywania stopy procentowej składek na

ubezpieczenie wypadkowe należnych za okres od dnia 1 kwietnia danego

roku do dnia 31 marca następnego roku;

9) „rejestr REGON” - krajowy rejestr urzędowy podmiotów gospodarki naro-

dowej;

10) „rodzaj działalności według PKD” - rodzaj przeważającej działalności zako-

dowanej według Polskiej Klasyfikacji Działalności w rejestrze REGON;

11) „ubezpieczony” - osobę fizyczną podlegającą ubezpieczeniu wypadkowemu,

a także osobę, która przed dniem 1 stycznia 1999 r. podlegała ubezpieczeniu

społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu, z wyłączeniem osób podlega-

jących ubezpieczeniu społecznemu rolników;

12) „ubezpieczenie wypadkowe” - ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków

przy pracy i chorób zawodowych w rozumieniu przepisów o systemie ubez-

pieczeń społecznych;

13) „uraz” - uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działa-

nia czynnika zewnętrznego;

14) „Zakład” - Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Art. 3.

1. Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną ze-

wnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czyn-

ności lub poleceń przełożonych;

2009-02-26

©Kancelaria Sejmu

s. 3/3

2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na

rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;

3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze

między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynika-

jącego ze stosunku pracy.

2. Na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń okre-

ślonych w ustawie, traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:

1) w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust.

1, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, któ-

re nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań;

2) podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;

3) przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organi-

zacje związkowe.

3. Za wypadek przy pracy uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyną

zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpiecze-

nia wypadkowego z danego tytułu podczas:

1) uprawiania sportu w trakcie zawodów i treningów przez osobę pobierającą

stypendium sportowe;

2) wykonywania odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie

odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;

3) pełnienia mandatu posła lub senatora, pobierającego uposażenie;

3a) sprawowania mandatu posła do Parlamentu Europejskiego wybranego w

Rzeczypospolitej Polskiej;

4) odbywania szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub

przygotowania zawodowego w miejscu pracy przez osobę pobierającą sty-

pendium w okresie odbywania tego szkolenia, stażu, przygotowania zawo-

dowego dorosłych lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy na

podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy lub przez

inny podmiot kierujący;

5) wykonywania przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni

kółek rolniczych oraz przez inną osobę traktowaną na równi z członkiem

spółdzielni w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych,

pracy na rzecz tych spółdzielni;

6) wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub

umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym sto-

suje się przepisy dotyczące zlecenia;

7) współpracy przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy agencyjnej,

umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Ko-

deksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia;

8) wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności

pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecz-

nych;

9) wykonywania zwykłych czynności związanych ze współpracą przy prowa-

dzeniu działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubez-

pieczeń społecznych;

2009-02-26

©Kancelaria Sejmu

s. 4/4

10) wykonywania przez osobę duchowną czynności religijnych lub czynności

związanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi;

11) odbywania służby zastępczej;

12) nauki w Krajowej Szkole Administracji Publicznej przez słuchaczy pobiera-

jących stypendium;

13) wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub

umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym sto-

suje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowa ta-

ka została zawarta z pracodawcą, z którym osoba pozostaje w stosunku pra-

cy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje ona pracę na rzecz praco-

dawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy;

14) pełnienia przez funkcjonariusza celnego obowiązków służbowych.

4. Za śmiertelny wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego na-

stąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku.

5. Za ciężki wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło

ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności

rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające pod-

stawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu,

trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w

zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.

6. Za zbiorowy wypadek przy pracy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego

samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.

Art. 4.

Za chorobę zawodową uważa się chorobę określoną w wykazie chorób zawodowych,

o którym mowa w art. 237 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy, jeżeli została spowodowana

działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy

lub sposobem wykonywania pracy.

Art. 5.

1. Ustalenia okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, o których mowa w art.

3 ust. 3, dokonuje w karcie wypadku:

1) podmiot wypłacający stypendium sportowe - w stosunku do pobierających

te stypendia;

2) podmiot, na którego rzecz wykonywana jest odpłatnie praca w czasie odby-

wania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania - w sto-

sunku do wykonujących tę pracę na podstawie skierowania do pracy;

3) Kancelaria Sejmu w stosunku do posłów i posłów do Parlamentu Europej-

skiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej oraz Kancelaria Senatu w

stosunku do senatorów;

4) pracodawca, u którego osoba pobierająca stypendium odbywa staż, przygo-

towanie zawodowe dorosłych, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy

lub szkolenie, lub jednostka, w której osoba pobierająca stypendium odby-

wa szkolenie – w stosunku do osoby pobierającej stypendium w okresie od-

2009-02-26

s. 5/5

bywania tego stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, przygotowania

zawodowego w miejscu pracy lub szkolenia na podstawie skierowania wy-

danego przez powiatowy urząd pracy lub przez inny podmiot kierujący;

5) spółdzielnia produkcyjna, spółdzielnia kółek rolniczych - w stosunku do

członków tych spółdzielni oraz innych osób traktowanych na równi z człon-

kiem spółdzielni, w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecz-

nych, wykonujących pracę na rzecz tych spółdzielni;

6) podmiot, na którego rzecz wykonywana jest praca na podstawie umowy

agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której

zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia - w

stosunku do wykonujących te umowy;

7) osoba wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia

lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym

stosuje się przepisy dotyczące zlecenia - w stosunku do współpracujących z

tą osobą;

8) Zakład - w stosunku do prowadzących pozarolniczą działalność oraz współ-

pracujących przy prowadzeniu takiej działalności w rozumieniu przepisów o

systemie ubezpieczeń społecznych;

9) (uchylony);

10) właściwa zwierzchnia instytucja diecezjalna lub zakonna - w stosunku do

duchownych;

11) pracodawca, u którego osoba odbywa służbę zastępczą – w stosunku do od-

bywających tę służbę;

12) Krajowa Szkoła Administracji Publicznej - w stosunku do słuchaczy tej

szkoły pobierających stypendium;

13) pracodawca - w stosunku do osób wykonujących pracę na podstawie umowy

agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której

zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo

umowy o dzieło, jeżeli umowa taka została zawarta z pracodawcą, z którym

osoby te pozostają w stosunku pracy;

14) podmiot, z którym została zawarta umowa agencyjna, umowa zlecenia lub

umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym sto-

suje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowa o dzieło - w stosunku do

osób wykonujących umowę, jeżeli w ramach takiej umowy praca jest wy-

konywania na rzecz pracodawcy, z którym osoby te pozostają w stosunku

pracy;

15) podmiot, w którym funkcjonariusz celny pełni służbę - w stosunku do tych

funkcjonariuszy.

2. Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, jakiemu uległ ubezpie-

czony będący pracownikiem, a także stwierdzenie choroby zawodowej

u pracownika następuje w trybie określonym przepisami Kodeksu pracy.

3. W sprawach zgłaszania i stwierdzania chorób zawodowych do ubezpieczonych

wymienionych w art. 3 ust. 3 stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu pracy.

4. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze roz-

porządzenia, tryb uznawania zdarzenia, o którym mowa w art. 3 ust. 3, za wypa-

dek przy pracy, kwalifikację prawną zdarzenia, wzór karty wypadku i termin jej

2009-02-26

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: