Diego Rodriguez de Silva Velazquez - Wenus z lustrem 1649-51 Oil on canvas, 122,5 x 177 cm National Gallery, London
Diego Rodriguez de Silva Velazquez - portret Filipa IV, Philip IV 1624-27
Diego Rodriguez de Silva Velazquez - portret Filipa IV, Philip IV c. 1655
Diego Velazquez - Panny dworskie
Obraz Panny dworskie przedstawia pięcioletnią infantkę Małgorzatę Teresę, jedyną córkę króla Filipa IV i jego żony Marianny, w uroczystym stroju w otoczeniu dworzan. Scena przedstawiona na obrazie rozgrywa się w galerii Cuarto del Principe Starego Alkazaru w Madrycie. Jedna z dwórek, klęcząc podaje napój na tacy, druga w ukłonie pochyla się ku infantce. Z boku znajduje się para karzełków nazywanych Maribarbola (Maria Barbola) i Nicolasito, stojących przy potężnym, nieco znudzonym psie. Na drugim planie znajdują się jeszcze dwie niezbyt wyraźnie widoczne postacie zajętych rozmową ochmistrza i ochmistrzyni. Po lewej stronie przy sztalugach z paletą i pędzlem w ręce stoi malarz w stroju Zakonu Santiago, którym jest sam Velázquez. Uwagę przyciąga jednak niezauważony w pierwszej chwili odbijający się w lustrze w głębi obraz pary królewskiej. W głębi obrazu po prawej widać stojącego w otwartych drzwiach majordomusa odsłaniającego kotarę, jakby w oczekiwaniu na kogoś. Na ścianach w tyle sali wiszą znacznych rozmiarów obrazy ukazujące sceny mitologiczne.
Kompozycja obrazu jest niezwykła z względu na odwrócenie ról. W takich portretowych dziełach zwykle osoby znajdujące się na malowidle są oglądane z pozycji malarza. Tutaj malarz sam znalazł się na obrazie i patrzy na przypatrujących się tej scenie monarchów. Widz znajduje się zaraz obok nich.
Powszechnie przyjmuje się, że ukazano tu scenę malowania przez Velazqueza portretu Małgorzaty Teresy. Podkreśla to jej strój, postawa, centralne miejsce i rozświetlenie tej postaci. Jednak sam obraz jest fotograficznym uchwyceniem momentu, kiedy w sali pojawia się para królewska i przelotnie przygląda się temu zajęciu, prawdopodobnie przechodząc gdzieś dalej, na co wskazuje oczekująca na nich postać majordomusa. Wzrok malarza, infantki, majordomusa i karlicy skupiony jest na przyglądających się ich monarchach.
Sala pałacu królewskiego jest dość ciemna, tylko część w której znajduje się centralna grupa postaci jest oświetlona jasnym światłem padającym z okna po prawej stronie.
Niewidoczny jest obraz malowany przez Velazqueza i ustawiony na sztalugach. Według niektórych interpretacji jest to portret Małgorzaty Teresy. Nie wiadomo gdzie stoją król i królowa. Gdzie stoi malujący ten obraz Velazquez (obok pary królewskiej)?
Większość interpretacji za zasadniczą wymowę Las Meninas uważa ukazanie monarszego majestatu, nadziei pokładanych w infantce oraz podkreśleniu roli artysty jako zbliżonego do pary królewskiej dworzanina.
__
Jose de Ribera – Kulawiec, 1642
Jose de Ribera - Męczeństwo św. Filipa, Martyrdom of St Philip 1639 Oil on canvas, 234 x 234 cm Museo del Prado, Madrid
Esteban Bartolome Murillo – Immaculata,
Francisco Zurbaran - Pogrzeb św. Bonawentury, The Lying-in-State of St Bonaventura 1629 Oil on canvas 250 x 225 cm Musée du Louvre, Paris
Francisco Zurbaran - Martwa natura z czterema przedmiotami, 1660 Oil on canvas, 46 x 84 cm Museo del Prado, Madrid
GEORGES DE LA TOUR:
Georges de la Tour - Znalezienie ciała św. Sebastiana, c. 1649 Oil on canvas, 167 x 130 cm Musée du Louvre, Paris
Georges de la Tour - Sen św. Józefa, The Dream of St Joseph c. 1640 Oil on canvas, 93 x 81 cm Musée des Beaux-Arts, Nantes
Georges de la Tour - Pracownia stolarska św. Józefa, Christ in the Carpenter's Shop 1645 Oil on canvas, 137 x 101 cm Musée du Louvre, Paris
Georges de la Tour - Pokutująca Maria Magdalena, The Penitent Magdalen 1638-43 Oil on canvas, 133,4 x 102,2 cm Metropolitan Museum of Art, New York
Pokutująca Magdalena - seria obrazów malarza francuskiego z okresu baroku Georgesa de La Toura.
Georges de La Tour namalował sześć (lub cztery) wersje przedstawiające Marię Magdalenę siedzącą przed różnymi artefaktami: świecę, lustro, czaszkę lub perłę. Na każdym obrazie ubrana jest w białą bluzkę i czerwoną spódnicę, kolory symbolizujące czystość i miłości.
Na wszystkich dziełach duże znaczenie odgrywa światło co sugeruje, iż malarz był pod wpływem twórczości Caravaggia i caravaggionistów.Na płótnie święta została przedstawiona w chwili nawrócenia. Na sobie ma jeszcze drogi strój, lecz na stole leżą zdjęte już korale z pereł i kolczyki. Podobny motyw porzuconych pereł znajduje się na obrazie Caravaggia Maria Magdalena pokutująca'. Ręce spoczywają na czaszce, co ma sugerować kontemplacje nad nieuchronna śmiercią. Może też nawiązywać do śmierci Chrystusa na górze Golgoty (Góra czaszki). Wzrok Magdaleny pada na lustro a jej profil przedstawiony w skrócie perspektywicznym sprawia wrażenie, że kobieta jest zupełnie zamyślona i nieobecna. Lustro symbolizuje wiedzę, oświecenie i prawdę, natomiast świeca symbolizuje tu nadzieję i przemijanie życia.
Na wszystkich obrazach, co jest najbardziej charakterystyczne i zaskakujące kobieta jest w ciąży.
Dzieło „Pokutująca Maria Magdalena” powstało około 1639-1643 roku. Przedstawia ono scenę nocną, oświetloną pojedynczą świecą, co jest charakterystyczne dla La Toura. „Pokutująca Maria Magdalena” została wykonana techniką olejną na płótnie. Paleta barw jest dość surowa i jednostronna, pozbawiona błękitów i zieleni. Postacie przedstawione na jego obrazach są lekko uproszczone, zgeometryzowane. W jego dziełach kompozycja jest statyczna, a dominujący nastrój to powaga i skupienie. Sama Maria Magdalena według Biblii była kobietą należącą do kręgu uczniów Jezusa. Przyłączyła się do niego po tym, gdy wypędził z niej siedem złych duchów. Towarzyszyła Mu aż do Jego ukrzyżowania i śmierci. pierwsza dowiedziała się o zmartwychwstaniu. Na płótnie święta została przedstawiona w chwili nawrócenia. W lustrze nie odbija się twarz Magdaleny, ale świeca stojąca obok, co wzmacnia znaczenie tego przedmiotu. Jej jasne promienie oświetlają całą scenę i nadają dziełu ciepły kolor. Pokutująca Maria Magdalena otoczona jest niepokojącą ciemnością, a jedynie niewielkie światło świecy chroni ją od mroku. Dla chrześcijan ciemność jest stanem grzechu, z którego wyjście zapewnia wiara w Chrystusa - światłość. Świecę można więc kojarzyć z osobą Jezusa. Ciemność otaczająca Magdalenę nie opanowuje jej, lecz przypomina o przeszłości i oddaleniu się od Boga, jeszcze przed poznaniem Jezusa.
Louis le Nain - Rodzina chłopska, Peasant Family c. 1640 Oil on canvas, 113,3 x 159,5 cm Musée du Louvre, Paris
Claude Lorrain - Lądowanie Kleopatry w Tarsie, 1642-43 Oil on canvas, 119 x 170 cm Musée du Louvre, Paris
Claude Lorrain - Odjazd św. Urszuli, 1641 Oil on canvas, 113 x 149 cm National Gallery, London
NICOLAS POUSSIN:
Nicolas Poussin - Pogrzeb Fokiona, 1648 Oil on canvas, 114 x 175 cm National Museum of Wales
Nicolas Poussin - Orfeusz i Eurydyka, 1648 Oil on canvas, 124 x 200 cm Musée du Louvre, Paris
Nicolas Poussin - Et in arcadia ego, 1637-1638, olej na płótnie, 87 x 120 cm, Luwr, Paryż
Obraz przedstawia trzech pasterzy i kobietę, którzy spacerując po Arkadii, krainie wiecznej szczęśliwości, znaleźli grób z wyrytym napisem ET IN ARCADIA EGO. Pasterze starają się odczytać inskrypcję, która uświadamia im przemijanie, o którym zapewne nigdy nie myśleli, żyjąc w raju. Wcześniejsza wersja obrazu, jest bardziej dynamiczna, barokowa, o weneckim kolorycie. Wersja późniejsza jest zdecydowanie klasycyzująca: kompozycja jest centralna i czytelna, dramatyzm z wcześniejszego przedstawienia został zastąpiony przez zadumę, w tle ukazany został pejzaż.
Interpretacje
Znaczenie napisu do dziś nie zostało jednoznacznie ustalone, można go bowiem tłumaczyć na dwa sposoby: I ja żyłem w Arkadii albo Ja (śmierć) jestem nawet w Arkadii. Podobnie dyskusyjna jest identyfikacja postaci kobiecej, stojącej po prawej.
André Félibien pisał, że inskrypcja Et in Arcadia Ego, rozumiana jako I ja żyłem w Arkadii, jest epitafium zmarłego, który też żył w Arkadii[4]. Zdaniem Erwina Panofsky'ego, autora artykułu z 1938 roku poświęconego obrazowi, Félibien popełnił błąd gramatyczny i prawidłowe tłumaczenie brzmi: Nawet w Arkadii jestem, gdzie wypowiadającym te słowa jest nie nieboszczyk, ale śmierć.
Claude Lévi-Strauss odwołuje się do obrazu Guercina o tym samym tytule, powstałego w latach 20. XVII wieku. Jego zdaniem Poussin inspirował się nim, tworząc własne dzieła. Poprzez dwukrotne przekształcanie przez Poussina obrazu Guercina powstały trzy "fazy". Na obrazie Guercina dwaj pasterze patrzą na czaszkę, leżącą na skale z wyrytą inskrypcją; słowa Et in Arcadia Ego, tłumaczone jako I ja żyłem w Arkadii, odnosiłyby się do czaszki i miały uświadamiać, że nawet w Arkadii nie można uciec od śmierci. Wcześniejszy obraz Poussina byłby wg Lévi-Straussa stadium pośrednim między dziełem Guercina a późniejszym obrazem Poussina. Skała została zastąpiona sarkofagiem, a czaszka znacznie zmniejszona i usunięta na dalszy plan. Pojawiła się natomiast pasterka. Zdaniem Lévi-Straussa czaszka stopniowo zanika, aby zostać zastąpioną przez postać kobiety. I to właśnie ta kobieta z drugiej wersji poussinowskiego płótna, przedstawiająca śmierć, ma mówić I ja jestem w Arkadii.
Zgodnie z inną koncepcją, odwołującą się do Ikonologii Cesarego Ripy, kobieta jest personifikacją rozumu. Ripa ragione opisywał jako młodą kobietę w niebiesko-złotym stroju, z laurem w ręku (na obrazie Poussina laur rośnie na drugim planie)
Gianbattista Tiepolo - Gloryfikacja Hiszpanii,- freski w pałacu królewskim w Madrycie 1762-66 – ROKOKO
Antonio Canale (Canaletto) - Widok kościoła San Giorgio Maggiore, c. 1724 Oil on canvas Royal Collection, Windsor – ROKOKO
Francesco Guardi - Canale Grande, c. 1765 Oil on canvas, 56 x 75 cm Pinacoteca di Brera, Milan – ROKOKO
ANTOINE WATTEAU: - ROKOKO
Antoine Watteau - Odjazd na Cyterę, 1718-20 Oil on canvas, 129 x 194 cm Schloss Charlottenburg, Berlin
Odjazd na Cyterę to tytuł obrazu Jean-Antoine Watteau, namalowanego około 1717 roku i odzwierciedlającego świetnie wyczute marzenie tego czasu, aby wybrać się w podróż na ową cudowną Wyspę Miłości, święte miejsce Afrodyty/Wenus – jednej z niewielu mieszkanek antycznego Olimpu, którym rokoko składało hołd. Rokoko, zaplątane w podręcznikach gdzieś pomiędzy barokiem, oświeceniem i romantyzmem. Być może dlatego, że jest tak ulotne, efemeryczne, wymykające się wszelkim powierzchownym klasyfikacjom, tak surrealistyczne. Tak wieloznaczne, jak modne wówczas francuskie słowo esprit (finesse intelectuelle, humour, spirituel, brillant). Ornament rocaille ma sobie wdzięk egzotycznej muszli odnalezionej nagle pośród grzebieni morskich fal.
Odjazd na Cyterę jest trwającą tylko dwa dni efemerydą. Czas jest jednak, jak wiadomo, pojęciem dość względnym… Jak zauważył rokokowy Beaumarchais, Nie wiadomo czy świat potrwa trzy tygodnie.
Antoine Watteau najwybitniejszy artysta tego okresu przedstawia dworzan w jednym z najsłynniejszym z jego dzieł pt. "Odjazd na Cyterę" w rzeczywistości przedstawiających powrót kochanków z wyspy miłości po założeniu ślubowań w przybytku Wenery. Elegancki, sztuczny, trochę smutny "Odjazd na Cyterę" daje stosunkowo jeszcze różowy wizerunek osiemnastowiecznych kół towarzyskich .W jednym z ostatnich obrazów Watteau "Szyld salonu sztuki Gersainta" widzimy to samo towarzystwo , wszakże już nie zajęte igraszkami miłosnymi , ale uważnie oglądające obrazy i artystyczne przedmioty w sklepie przyjaciela Watteau, Gersainta, dla którego ten szyld został namalowany.
Antoine Watteau – Szyld Gersainta
FRANCOIS BOUCHER – ROKOKO:
(Gilles) Francois Boucher - Toaleta Wenus, 1740, Oil on canvas, 130 x 162 cm Nationalmuseum, Stockholm - ROKOKO
Francois Boucher - Kąpiel Diany 1742 Oil on canvas, 56 x 73 cm Musée du Louvre, Paris
Obraz jest typowym obrazem Bouchera, należącym do płócien dekoracyjnych. Na pierwszym planie widoczna jest naga bogini Diana, która przez założoną nogę na nogę przecina obraz diagonal...
rafont1