Specyficzne problemy rehabilitacji kardiologicznej w różnych sytuacjach klinicznych.pdf

Folia Cardiol.

2004, tom 11, supl. A, A32–A41

ISSN 1507–4145

5. Specyficzne problemy rehabilitacji kardiologicznej

w różnych sytuacjach klinicznych

5.1 Wstęp

— model A2 (7–10 dni):

• zawał serca z przetrwałym uniesieniem

odcinka ST (STEMI) z upośledzeniem funk-

cji lewej komory;

— model B (> 10 dni):

• zawał serca powikłany.

Okres pobytu pacjenta z ostrym zespołem

wieńcowym w szpitalu nie powinien być krótszy niż

4 dni, nawet u chorych, u których uzyskano opty-

malny efekt terapeutyczny. Decyzję o zakończeniu

hospitalizacji można podjąć nie wcześniej niż po

upływie 2 dni bezobjawowego przebiegu rekonwa-

lescencji.

W 4. dobie w przypadku chorych z ostrym ze-

społem wieńcowym bez zawału serca i NSTEMI lub

w 6. dobie w przypadku osób z niepowikłanym

STEMI (przed wypisaniem ze szpitala!) należy wy-

konać submaksymalne badanie wysiłkowe do 70%

maksymalnej częstotliwości rytmu serca lub do

osiągnięcia poziomu umiarkowanego zmęczenia

— 13 punkt według skali Borga. Badanie wykonuje

się w celu kwalifikacji do dalszych etapów rehabili-

tacji lub dalszej diagnostyki i leczenia.

Okres pobytu w szpitalu, poza przeprowadze-

niem niezbędnych badań diagnostycznych, powinien

pozwolić również na wdrożenie rehabilitacji psy-

chicznej, poradnictwa socjalnego, a także na udzie-

lenie niezbędnych wskazówek edukacyjnych na te-

mat choroby, dalszego postępowania i zasad wtór-

nej prewencji.

Uwzględniając powyższe uwarunkowania, na-

leży uznać, że chory z niepowikłanym STEMI wy-

maga co najmniej 7-dniowego pobytu w szpitalu.

Tak krótki okres hospitalizacji dotyczy pacjentów,

którzy zostaną bezpośrednio skierowani do ośrod-

ka rehabilitacyjnego lub w warunkach domowych

mają możliwość korzystania z opieki członków ro-

dziny i lekarza pierwszego kontaktu.

W innych przypadkach okres pobytu w szpitalu

może być dłuższy, ale zgodnie z dotychczasową wiedzą

nie jest uzasadnione wydłużanie go ponad 14 dni.

Wystąpienie wszelkiego rodzaju powikłań wy-

magających dodatkowej terapii zmusza do wydłu-

żenia okresu hospitalizacji aż do uzyskania efektów

wdrożonego leczenia.

Opisane w innych rozdziałach ogólne zasady

KRK należy dostosować do podstawowej choroby

pacjenta. Poniżej omówiono problemy specyficzne

dla rehabilitacji, w tym szczególnie rehabilitacji ru-

chowej.

5.2. Rehabilitacja pacjentów po zawale

serca i po ostrym zespole wieńcowym

bez zawału serca

Etap I

Hospitalizacja chorych z ostrym zespołem

wieńcowym jest coraz krótsza, jednak czas pobytu

pacjenta w szpitalu powinien być wystarczająco dłu-

gi, aby możliwe było wykonanie niezbędnych badań

diagnostycznych (echokardiografia, ambulatoryjne

monitorowanie EKG, badanie wysiłkowe), ocenia-

jących stopień uszkodzenia serca i ryzyko nawrotu

choroby, a także wdrożenie wczesnego komplekso-

wego postępowania rehabilitacyjnego.

Każdego chorego należy traktować indywidu-

alnie. Czas trwania i intensywność postępowania re-

habilitacyjnego są inne u pacjentów z niepowikła-

nym przebiegiem choroby oraz prawidłową lub nie-

znacznie upośledzoną czynnością lewej komory,

a inne w przypadku wystąpienia powikłań oraz

współistnienia istotnego uszkodzenia mięśnia serco-

wego. Pobyt w szpitalu może być krótszy u pacjen-

tów poddanych wczesnej diagnostyce i leczeniu in-

terwencyjnemu, a dłuższy — u pozostałych chorych.

Modele wczesnej rehabilitacji szpitalnej dla

chorych z zawałem serca i ostrymi zespołami wień-

cowymi bez zawału serca dzieli się na (szczegóły

— patrz rozdział 4.1):

— model A1 (4–7 dni):

• ostry zespół wieńcowy bez zawału serca,

• zawał serca bez przetrwałego uniesienia

odcinka ST (NSTEMI, non-ST-elevation-

-myocardial infarction ),

• zawał serca z przetrwałym uniesieniem

odcinka ST (STEMI, ST-elevation-myocar-

dial infarction) bez istotnego upośledzenia

czynności lewej komory;

A32

www.fc.viamedica.pl

Specyficzne problemy rehabilitacji kardiologicznej w różnych sytuacjach klinicznych

Odrębnego modelu postępowania wymagają

szczególnie pacjenci ze znacznie upośledzoną czyn-

nością lewej komory i utrzymującymi się objawami

niewydolności serca. U tych osób należy zastosować

model wolniejszego usprawniania (model B). Wraz

z uzyskaniem stabilizacji obrazu klinicznego dalsze

leczenie i rehabilitację można kontynuować po skie-

rowaniu pacjenta do ośrodka rehabilitacji kardiolo-

gicznej.

tacja medyczna. T. II. Urban & Partner, Wrocław 2003:

309–338.

The Task Force on the Management of Acute Coronary

Syndromes of the European Society of Cardiology.

Management of acute coronary syndromes in patients

presenting without persistent ST-segment elevation.

Eur. Heart J. 2002; 23: 1809–1840.

The Task Force on the Management of Acute Coronary

Syndromes of the European Society of Cardiology.

Management of acute myocardial infarction in patients

presenting with ST-segment elevation. Eur. Heart J.

2003; 24: 28–66.

Etap II

Ten etap rehabilitacji może odbywać się w for-

mie stacjonarnej-szpitalnej lub wczesnej ambulato-

ryjnej oraz można go kontynuować w warunkach

domowych. Powinien trwać co najmniej 4 tygodnie

i rozpocząć się możliwie szybko po zakończeniu I eta-

pu. W przypadku pacjentów z licznymi czynnikami

ryzyka choroby niedokrwiennej serca, powikłanym

przebiegiem choroby i średnim lub wysokim ryzy-

kiem zdarzeń sercowych (patrz rozdział 3.10) okres

ten należy wydłużyć do 8–12 tygodni.

Program kinezyterapii omówiono w rozdziale 4.1.

5.3. Rehabilitacja pacjentów

po przezskórnych interwencjach

wieńcowych

Wpływ przezskórnych interwencji wieńcowych

(PCI, percutaneous coronary interventions ) na reha-

bilitację ruchową zależy od:

— sytuacji klinicznej, w której wykonano zabieg;

— stanu klinicznego pacjenta po wykonanym za-

biegu;

— osiągniętego stopnia rewaskularyzacji;

— obecności lub braku powikłań w miejscu wkłu-

cia (krwawienie, krwiak, powikłania zakrzepo-

we i/lub zapalne, przetoki).

W celu realizacji I etapu rehabilitacji stan kli-

niczny pacjenta po PCI (metodzie leczenia ostrego

incydentu wieńcowego) określa się, oceniając na-

stępujące parametry:

— zawał serca (tak/nie);

• z przetrwałym uniesieniem odcinka ST (tak/nie)

• powikłany (tak/nie),

— pełna rewaskularyzacja (tak/nie);

— niewydolność serca (tak/nie);

— groźne arytmie komorowe (tak/nie).

Na tym etapie należy realizować te same cele,

stosując te same metody jak w przypadku ostrego

incydentu sercowego bez wykorzystania PCI. Zmie-

nia się jedynie harmonogram, który powinien

uwzględnić:

— konieczność przestrzegania w ciągu pierwszej

doby ograniczeń związanych z unieruchomie-

niem do momentu usunięcia „koszulki”;

— skrócenie I etapu rehabilitacji u chorych bez

powikłań oraz w przypadku uzyskania pełnej

rewaskularyzacji i nieobecności objawów istot-

nej dysfunkcji lewej komory.

Wystąpienie powikłań zmusza do indywiduali-

zacji postępowania i wydłuża I etap rehabilitacji.

W pozostałych sytuacjach, gdy PCI jest zapla-

nowane wcześniej, występują:

Etap III

Rehabilitacja ambulatoryjna późna u pacjentów

po zawale serca, tak jak u każdego chorego na ser-

ce, ma na celu poprawę i możliwie jak najdłuższe

utrzymanie osiągniętej sprawności fizycznej, a tak-

że systematyczne motywowanie pacjentów do kon-

tynuacji prozdrowotnego stylu życia.

Nie jest ograniczona czasowo i należy ją kon-

tynuować do końca życia.

U pacjentów po zawale serca co najmniej raz

w roku trzeba wykonać badanie wysiłkowe, echo-

kardiografię oraz ambulatoryjne monitorowanie za-

pisu EKG.

Ocenę efektywności zwalczania czynników ry-

zyka choroby niedokrwiennej serca należy przepro-

wadzać zgodnie ze standardami PTK.

Program kinezyterapii omówiono w rozdziale 4.1.

Piśmiennictwo

Dylewicz P., Przywarska I., Borowicz-Bieńkowska S. Za-

sady rehabilitacji pozawałowej. W: Opolski G., Fili-

piak K.J., Poloński L. (red.). Ostre zespoły wieńcowe.

Urban & Partner, Wrocław 2002: 466–471.

Giannuzzi P. Saner H., Björnstad P. i wsp. Secondary Pre-

vention Through Cardiac Rehabilitation. Position Pa-

per of the Working Group on Cardiac Rehabilitation

and Exercise Physiology of the European Society of

Cardiology. Eur. Heart J. 2003; 24: 1273–1278.

Rudnicki S. Rehabilitacja w chorobach układu krążenia

i po operacjach serca. W: Kwolek A. (red.). Rehabili-

www.fc.viamedica.pl

A33

Folia Cardiol. 2004, tom 11, supl. A

— rehabilitacja przed zabiegiem;

— skrócenie I etapu rehabilitacji w przypadku bra-

ku powikłań.

Powikłania miejscowe i/lub ogólne zabiegu PCI

mogą utrudnić bądź uniemożliwić realizację I etapu

rehabilitacji i wymagają indywidualnego postępowa-

nia.

toryjnych lub — po udzieleniu instrukcji — w wa-

runkach domowych.

Metody przygotowania chorego do zabiegu:

— edukacja pacjentów na temat istoty zabiegu

i przebiegu okresu pooperacyjnego;

— zmniejszenie ryzyka powikłań ze strony ukła-

du oddechowego;

— trening mięśni oddechowych;

— nauka oddychania torem brzusznym;

— nauka efektywnego kaszlu;

— lekkie ćwiczenia fizyczne dostosowane do sta-

nu chorego;

— przygotowanie psychoterapeutyczne.

W celu realizacji II i III etapu rehabilitacji stan

kliniczny pacjenta po PCI określa się według ogól-

nych zasad.

Piśmiennictwo

Gąsior M., Zębik T. Szkodziński J., Wilczek K. Ostre

zespoły wieńcowe postępowanie inwazyjne. W: Opols-

ki G., Filipiak K.J., Poloński L. (red.). Ostre zespoły

wieńcowe. Urban & Partner, Wrocław 2002: 235–258.

Lekston A., Krupa H. Planowa angioplastyka wieńcowa.

W: Opolski G., Filipiak K.J., Poloński L. (red.). Ostre

zespoły wieńcowe. Urban & Partner, Wrocław 2002:

332–350.

The Task Force on the Management of Acute Coronary

Syndromes of the European Society of Cardiology.

Management of acute coronary syndromes in patients

presenting without persistent ST-segment elevation.

Eur. Heart J. 2002; 23: 1809–1840.

The Task Force on the Management of Acute Coronary

Syndromes of the European Society of Cardiology.

Management of acute myocardial infarction in patients

presenting with ST-segment elevation. Eur. Heart J.

2003; 24: 28–66.

Okres pooperacyjny

Etap I

Etap ten trwa do osiągnięcia stanu klinicznego

umożliwiającego samodzielne opuszczenie szpita-

la. Usprawnianie według modelu A2 (przebieg nie-

powikłany) lub B (przebieg powikłany) (patrz roz-

dział 4.1).

Miejscem rehabilitacji mogą być:

— sala intensywnego nadzoru — 2–3 dni;

— oddział kardiochirurgiczny — od 3. do 7. dnia;

— oddział kardiochirurgiczny, kardiologiczny,

chorób wewnętrznych lub rehabilitacji kardio-

logicznej — od 7. dnia.

Etap II

Drugi etap rehabilitacji powinien trwać 6 tygo-

dni, a w przypadkach powikłanych może być wydłu-

żony do 8–12 tygodni. U chorych bez powikłań po-

winien rozpocząć się po 10 dniach od zabiegu.

Rekonwalescencja (ok. 7–10 dni) obejmuje:

— pielęgnację ran;

— delikatne ćwiczenia oddechowe (z wyjątkiem

ćwiczeń rozciągających mostek i ćwiczeń

w pozycji na brzuchu);

— ćwiczenia ułożeniowe kończyn dolnych wspo-

magające poprawę odpływu żylnego (szczegól-

nie z kończyny, z której pobrano żyłę);

— delikatną fizykoterapię zmniejszającą bolesność

klatki piersiowej (ciepło, lekki masaż);

— ćwiczenia ogólnokondycyjne.

Program treningowy trwa minimum 3 tygodnie.

W 3. tygodniu po zabiegu należy przprowadzić

test wysiłkowy do 70% tętna maksymalnego lub do

osiągnięcia poziomu umiarkowanego zmęczenia

— 13 punkt według skali Borga (patrz rozdział 3.2).

Od 3. tygodnia po zabiegu pacjentów można

kwalifikować do odpowiednich modeli kinezyterapii,

zgodnie z tolerancją wysiłku stwierdzoną w teście

wysiłkowym i stopniem ryzyka zdarzeń sercowych.

5.4. Rehabilitacja pacjentów po zabiegu

pomostowania aortalno-wieńcowego

Przygotowanie przedoperacyjne

Cele przygotowania przedoperacyjnego:

— zmniejszenie ryzyka powikłań zatorowo-

-zakrzepowych;

— zmniejszenie ryzyka powikłań ze strony ukła-

du oddechowego;

— utrzymanie sprawności mięśni obwodowych

w celu szybkiego uruchomienia pacjenta po za-

biegu;

— minimalizacja stresu pooperacyjnego.

Miejsce przygotowania chorego do zabiegu

Zależy ono od indywidualnego stanu chorego

i od pilności wykonania zabiegu. W przypadku pa-

cjentów ze zwiększonym ryzykiem zaleca się przy-

gotowanie w warunkach stacjonarnych. Natomiast

w przypadku osób z niższym ryzykiem, oczekują-

cych na zabieg planowy, przygotowanie to może być

prowadzone w warunkach stacjonarnych, ambula-

A34

www.fc.viamedica.pl

Specyficzne problemy rehabilitacji kardiologicznej w różnych sytuacjach klinicznych

U pacjentów, u których wykonano sternotomię,

ćwiczenia górnej połowy ciała powodujące rozcią-

ganie mostka należy rozpoczynać nie wcześniej niż

3 miesiące po zabiegu.

Na zakończenie II etapu rehabilitacji należy

wykonać submaksymalną próbę wysiłkową (do 85%

tętna maksymalnego lub do 15. pkt wg skali Borga)

lub test typu symptom limited (patrz rozdział 3.2).

Etap III

Etap ten przeprowadza się zgodnie z ogólny-

mi zasadami KRK.

płucnym i mięśniach szkieletowych. Okres popra-

wy czynności serca i wydolności fizycznej po zabie-

gu ocenia się na 3–6 miesięcy, przy zachowanych

możliwościach adaptacyjnych układu krążenia. Dla-

tego rehabilitacja ruchowa we wczesnym okresie

(na oddziale kardiochirurgicznym), mająca na celu

zapobieganie powikłaniom pooperacyjnym i samo-

obsługę chorego w zakresie podstawowych funkcji

życiowych, przebiega w podobny sposób jak uspraw-

nianie chorych po operacjach pomostowania aortal-

no-wieńcowego (model A2 w przypadkach niepowi-

kłanych lub model B w przypadkach powikłanych

— patrz rozdział 4.1), jednak musi następować wol-

niej, z wydłużeniem trzeciego okresu I etapu.

Ocenę wstępną w II etapie rehabilitacji prze-

prowadza się na podstawie badań podmiotowych,

przedmiotowych oraz dodatkowych, takich jak:

— badania laboratoryjne krwi (morfologia krwi,

OB, wskaźnik INR, stężenie kreatyniny, elek-

trolity);

— elektrokardiogram spoczynkowy;

— 24-godzinna monitorowanie EKG metodą Holtera;

— badanie radiologiczne klatki piersiowej;

— echokardiografia spoczynkowa;

— elektrokardiograficzna próba wysiłkowa.

W rehabilitacji tej grupy pacjentów zaleca się

stosowanie obciążeń treningowych — od lekkich do

umiarkowanych.

Za zasadę należy przyjąć monitorowanie EKG

w czasie treningu.

W kompleksowej rehabilitacji tej grupy chorych

ważne jest kontynuowanie postępowania profilak-

tycznego zapobiegającego powikłaniom zakrzepo-

wo-zatorowym, bakteryjnemu zapaleniu wsierdzia

oraz kolejnemu rzutowi reumatycznego zapalenia

mięśnia sercowego zgodnie z ogólnie przyjętymi

zasadami.

Piśmiennictwo

ACC/AHA Guidelines for Coronary Artery Bypass Graft

Surgery: Executive Summary and Recommendations.

Circulation 1999; 100: 1464–1480.

Dubach P., Myers J., Wagner D. Optimal timing of phase

II rehabilitation after cardiac surgery. Eur. Heart Supl.

1998; 199 (supl. O): O35–O37.

Dylewicz P. Rehabilitacja po chirurgicznym leczeniu

choroby niedokrwiennej serca. Kardiol. Pol. 1998; 48:

159–162.

Dylewicz P., Borowicz-Bieńkowska S. Prewencja wtórna

po operacjach pomostowania aortalno-wieńcowego.

Rehabilitacja Medyczna 2001; 5: 25–28.

Engelman R.M., Rousou J.A., Flack J.E. i wsp. Fast-track

recovery of the coronary bypass patient. Ann. Thorac.

Surg. 1994; 58: 1742–1746.

Rudnicki S. Rehabilitacja w chorobach układu krążenia

i po operacjach serca. W: Kwolek A. (red.). Rehabili-

tacja medyczna. T. II. Urban & Partner, Wrocław 2003:

309–338.

5.5. Rehabilitacja pacjentów

po operacjach wad serca

Rehabilitacja kardiologiczna chorych po opera-

cjach wad serca wymaga wielokierunkowego dzia-

łania opartego na wnikliwej ocenie czynnościowej

stanu pacjenta. Program usprawniania ruchowego

musi być indywidualnie opracowany z uwzględnie-

niem przesłanek, takich jak:

— stan kliniczny chorego przed korektą wady

(czas trwania objawów, stopień zaburzeń hemo-

dynamicznych, rytm serca, obecność powikłań

zakrzepowo-zatorowych, stan narządu ruchu);

— rodzaj wady i sposób jej korekty;

— stan rany pooperacyjnej;

— obecność wczesnych powikłań po zabiegu.

Należy szczególnie podkreślić, że korekta kar-

diochirurgiczna wady nie powoduje natychmiasto-

wego usunięcia narastających przez lata następstw

strukturalnych i funkcjonalnych w sercu, krążeniu

Piśmiennictwo

Alonso Gomez A.M., Aros F., Bello M.C. i wsp. The pre-

scription of physical exercise in the individual with

aortic prostheses. The role of Doppler exercise study.

Rev. Esp. Cardiol. 1993; 46: 727–734.

Aviles R.J., Nishimura R.A., Pellikka P.A. i wsp. Utility of

stress Doppler echocardiography in patients undergo-

ing percutaneous mitral balloon valvotomy. J. Am. Soc.

Echocard. 2001; 14: 676–681

Bonow R.O., Carabello B., de Leon A.C. Jr., Guidelines

for the management of patients with valvular heart

disease: executive summary. A report of the American

College of Cardiology/American Heart Association

Task Force on Practice Guidelines (Committee on

Management of Patients with Valvular Heart Disease).

Circulation 1998; 98: 1949–1984.

www.fc.viamedica.pl

A35

Folia Cardiol. 2004, tom 11, supl. A

Dajani A.S., Taubert K.A., Wilson W. i wsp. Prevention

of bacterial endocarditis: recommendations by the

American Heart Association. Circulation 1997; 96:

358–366.

Dajani A., Taubert K., Ferrieri P. i wsp. Treatment of

acute streptococcal pharyngitis and prevention of

rheumatic fever: a statement for health professionals:

Committee on Rheumatic Fever, Endocarditis, and

Kawasaki Disease of the Council on Cardiovascular

Disease in the Young, the American Heart Associa-

tion. Pediatrics 1995; 96: 758–764.

Standardy PTK. Leczenie przeciwzakrzepowe w choro-

bach układu krążenia. Kardiol. Pol. 1996; 44, 458–

–463.

Standardy PTK. Infekcyjne zapalenie wsierdzia. Kardiol.

Pol. 1997; 46 (supl. I): 133–144.

Parametry treningu

U chorych z bardzo małą wydolnością fizyczną

stosuje się małą intensywność i krótki czas trwa-

nia ćwiczeń, zwiększając ich częstotliwość (liczbę

powtórzeń), natomiast u chorych z większą wydol-

nością należy wydłużyć czas wysiłku i zwiększyć

jego intensywność, zmniejszając jednocześnie czę-

stotliwość sesji treningowych.

Rodzaj treningu

Trening wytrzymałościowy

Preferowaną formą jest trening na cykloergo-

metrze metodą interwałową z okresami pracy trwa-

jącymi od 30 s do 4 min, przedzielonymi 1–3-minu-

towymi okresami „powrotu” ( recovery ), w których

pacjent, w celu uniknięcia niekorzystnych hemody-

namicznych efektów nagłego przerwania wysiłku,

w pozycji siedzącej ( overshoot ) powinien pedałować

bez obciążenia.

Inną zalecaną formą może być trening marszo-

wy przeprowadzany na bieżni ruchomej, stepperach

lub jako marsze w warunkach kontrolowanych ze

stopniowo zwiększanym dystansem. Trening na

bieżni, podobnie jak na cykloergometrze, można pro-

wadzić metodą interwałową, np. 1 min pracy/1 min

„powrotu” ( recovery ).

Planowanie czasu trwania, częstotliwości i in-

tensywności wysiłku podczas treningu wytrzyma-

łościowego, jak już wspomniano, jest uwarunkowa-

ne stanem klinicznym i wydolnością fizyczną. Zasadą

jest, aby trening był prowadzony w warunkach aero-

bowych. Zależność pomiędzy wydolnością czynno-

ściową a zalecanym czasem trwania i częstotliwością

ćwiczeń lub treningu zestawiono w tabeli 5.1.

5.6. Rehabilitacja pacjentów

z niewydolnością serca

Niewydolność serca w okresie stabilizacji obra-

zu klinicznego nie stanowi przeciwwskazania do re-

habilitacji. Wręcz przeciwnie, liczne publikacje

z ostatniej dekady dostarczyły wielu dowodów wska-

zujących na korzystne efekty zastosowania u chorych

z przewlekłą niewydolnością serca aktywności ru-

chowej i innych elementów kompleksowej rehabili-

tacji, na wszystkich jej etapach. Znalazło to swój

wyraz w zalecanych standardach postępowania.

Diagnostyka wstępna

Przed podjęciem treningu fizycznego należy

dokonać oceny czynnościowej chorego w sposób

typowy, uwzględniając 6-minutowy test marszu,

ewentualnie (w miarę możliwości) badanie spiroer-

gometryczne.

Kryteria kwalifikacji do odpowiednich modeli

rehabilitacji ruchowej chorych z niewydolnością

serca opierają się na analizie tych samych parame-

trów co w innych jednostkach chorobowych.

U pacjentów z niewydolnością serca przed każ-

dym treningiem należy przeprowadzić ocenę stanu

klinicznego.

Trening oporowy

Postępujące zaniki i osłabienie mięśni z rozwi-

jającym się wyniszczeniem oprócz duszności są

charakterystyczne dla chorych z zaawansowaną nie-

wydolnością serca. Zastosowanie odpowiednich

ćwiczeń czy prawidłowo zaplanowanego treningu

oporowego może poprawić siłę i wytrzymałość mię-

śni, co nawet ciężko chorym umożliwia powrót do

Tabela 5.1. Wydolność aerobowa a czas trwania i częstotliwość ćwiczeń

Wydolność aerobowa

Czas trwania wysiłku

Częstotliwość ćwiczeń/treningu

Bardzo ciężka niewydolność

3–5 min

Kilka sesji w ciągu dnia

Poniżej 3 MET, < 0,5 W/kg

5–10 min

Kilka sesji w ciągu dnia

3–5 MET, ok. 1,2 W/kg

15 min

1–2 sesji na dobę

Powyżej 5 MET, > 1,2 W/kg

20–30 min

1 sesja na dobę

A36

www.fc.viamedica.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: