Bunsch Karol - 12 Powrotna droga.pdf - ebooki Historia z przygodą - Templariusz1978

BUNSCH KAROL

POWROTNA DROGA

POWIEŚCI PIASTOWSKIE 11

Z wieży kościoła Najświętszej Panny sandomierski kasztelan,

Piotr z Krępy, patrzył na rozległy u stóp wzgórza kraj. Pogod-

ny dzień zimowy miał się ku wieczorowi, w miarę jak słońce

chyliło się, błękitnawe cienie pełzły na wschód, a śnieżny całun mie-

nić się zaczął różowymi odblaskami. Szło na zmianę, trzaskający

mróz sfolgował, na zachodnim niebie wstawała srzeżoga, w którą za-

nurzając się słońce czerwieniało, potem przeświecał już tylko mie-

dziany, spłaszczony krążek i wreszcie rozmazał się w tumanie. Krótki

dzień styczniowy skończył się, barwy zgasły i niebo poszarzało. Wi-

doczność malała szybko. Stojący obok kasztelana brat jego, Zby-

gniew, trącił go, mówiąc:

- Pójdźmy! Niczego nie wypatrzym. Stamtąd odsiecz nic przyjdzie.

Nie odwracając się, Piotr odparł z goryczą:

- Znikąd. Wstydliwy pod Sieradz pociągnął, by napaść łęczyckiego

Kazka odeprzeć. Jeno na to stać Piastowiców, by między sobą się wa-

dzić o ochłapy rozerwanego królestwa, nie by je bronić od postronne-

go wroga. Od sześci niedziel sami dzierżym brzemię najazdu.

- Może książę na węgierskie posiłki czekają, w sile się nie czując -

wtrącił Zbygniew. - Jeśli Bela zięcia nie wspomoże, jemu z kolei Ta-

tarzyn na gardło nastąpi.

-1 Węgrom zadość czasu było. Ninie choćby nadeszli, nie przepra-

wią się. Słysz! Lody pękają.

Przeciągłe trzaski biegające po białej płaszczyźnie Wisły potwier-

dziły jego słowa, ciemniejsze plamy na niej zwiastowały, że wezbrana

woda dźwiga lodową skorupę. Gdy skruszy ją w krę, przeprawa - już

teraz niebezpieczna - stanie się niemożliwa. Zbygniew westchnął:

- Aby pocieplało. Nieraz zda mi się, że śpik zamarzł mi w kościach.

Zmarznięte ścierwo końskie przez gardziel przełazić nic chce...

- Nie chce? Aby jeno starczyło. Kończy się już.

- Tedy czemużeś onego bojara odprawił, który swobodne wyjście

nam zapewniał? - z wymówką rzucił Zbygniew.

- Czemu? Bo to jeno podstęp. Mamli ginąć, to chcę z mieczem

w ręku, jako rodzic nasz pod Chmielnikiem.

- Skąd wiesz, że podstęp? Ruscy kniazie z musu Tatarzyna posiłku-

ją, nie jemu sprzyjają. Nie buntuje się to Ruś przeciwko pogańskiemu

uciskowi?

- Buntuje się prosty naród, gdy wydzierżyć nie może zdzierstwa

chańskich baskaków1. A kniazie do Berke Seraju jeżdżą po jarłyk2 -

na kniażenie z chańskiej łaski, to i dbać o nią muszą. Nie wierzę im.

- Tedy na co liczysz?

-Rzeknij: liczyłem, iże Tatarzyn, wyniszczywszy kraj kędy okiem

sięgnąć, jeńca i łupu nabrawszy, sam odejdzie, gdy głodno mu być

zacznie.

- A ninie?

- Na nic; ni na Boże zmiłowanie.

Zaległo ciężkie milczenie. Po dłuższej chwili przerwał je Zbygniew:

-Coś ci przed się zamyślać winieneś. Nie będziemże czekać, aż

z łaknienia i mrozu nikt ręki nie dźwignie ku obronie, by nas wyrze-

zano iście jako bydło...

-Praweś! Tedy ty wybieraj, bom ja niezdolny: wyżenąć z grodu

wszystko, co bronią nie władnie...

- W gorętwie to chyba mówisz - zakrzyknął Zbygniew, Piotr jed-

nak ciągnął:

- Tatarzyn, jeńca nabrawszy, raniej odejdzie, by mu się jasyr nie

zmamił...

- Tfu! - splunął Zbygniew - przepomniałeś, iże tu jest mój syna-

czek i dziewuszka. Ich żywotem lubo niewolą swoje chcesz zapłacić?

Nie mniemałem, iżeś tchórzem podszyty.

- Nie za ich żywot swój chcę kupować - gniewnie odciął Piotr. -

Nie o żywot stoję, jeno o gród. Jako rzekłem, tobie dam wybór i porę-

kę, iże nie serca mi niedostawa: kto oręż udźwignąć zdolen, z grodu

wypadnie, by się w lasy przebić. Niesporo ujdzie, ale jeśli nie gród, to

choć co żywej siły ocaleje, by w polu opór dać najazdowi.

Baskaków - wielkorządców w podległych Tatarom okręgach o ludności

osiadłej.

Jarłyk - pisemne rozporządzenie chana.

- Ja pierwszy nie pójdę za tobą i nikt, co serce ma w piersi, swoich

bezbronnych na rzeź i łup poganom nie ostawi.

- Tedy masz wybór. Słów szkoda.

Jakoż długo milczeli. Wreszcie Zbygniew podjął:

Bunsch Karol - 12 Powrotna droga.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: