Miniutarowy nadajnik FM UKF.pdf

(287 KB) Pobierz
22779360 UNPDF
H
Mininadajniki FM UKF
2481
część1
Do czego to służy?
W związku z dużym zainteresowaniem na−
szych Czytelników wyrażanym w ramach
miniankiety, publikujemy dwa proste mini−
nadajniki FM UKF, które przy starannym
wykonaniu nie wymagają żmudnego stroje−
nia i działają od pierwszego włączenia. Mo−
gą służyć do przeprowadzania rozmaitych
eksperymentów, a zakres zastosowań prak−
tycznych na pewno nie wymaga specjalnego
omawiania. Moc promieniowania opisanych
urządzeń nie przekracza dopuszczalnych dla
układów eksperymentalnych 20mW.
winięte są one na wiertle o średnicy 4 lub 5 mm
w zależności od potrzebnego zakresu pracy:
a) 94 − 108MHz
b) 80 − 95 MHz
c) 70 − 81MHz
d) 66 − 75MHz
e) 50 − 66MHz
Cewki w celu usunięcia efektu "dzwonie−
nia" należy zabezpieczyć kawałkiem gąbki
poliuretanowej i nasączyć parafiną.
Nadajnik można zmontować na płytce
drukowanej pokazanej na rysunku 2 .
Na fotografii 2 przedstawiony jest zmon−
towany układ przygotowany do uruchomie−
nia i zestrojenia. Do uru−
chomienia tego i następ−
nego układu wskazane
jest wykonanie prostej
sondy wielkiej częstotli−
wości według rysunku 3
( fotografia 3 ). Potrzebny
będzie woltomierz o du−
żej rezystancji wewnętrz−
nej, w którym do pomia−
rów będziemy wykorzy−
stywali zakres pomiaro−
wy w przedziale 0 − 2 V.
Za pomocą sondy będziemy mogli stwier−
dzić pracę generatora, a dokładniej mówiąc,
obecność drgań wielkiej częstotliwości. Po
wlutowaniu wszystkich elementów, anteny
ok. 10 cm długości i sprawdzeniu montażu,
możemy podłączyć krótkimi przewodami za−
silanie, najlepiej baterię płaską 4,5 V (uwaga
na biegunowość). Cewkę sondy zbliżamy do
cewki w nadajniku − miernik powinien poka−
zać napięcie ok. 0,2 − 0,5V.
Odbiornik w zależności od zakresu usta−
wiamy w "cichym" miejscu. Wyłączamy
ARCz (jeśli jest taka możliwość), a regulator
głośności ustawiamy na 1/3 wartości. Potrzeb−
ny będzie jeszcze odpowiedni stroik. Wykona−
my go zpręcika PCVośrednicy ok. 3 mm (np.
od lizaka), jeden koniec ścinamy na płasko.
Tym płaskim końcem rozsuwamy delikatnie
zwoje cewki w celu zwiększenia częstotliwo−
ści lub ściskamy, aby ją obniżyć. Należy przy
tym uważać, aby nie dotykać cewki palcami.
Samo dostrojenie do wybranej częstotliwości
Jak to działa?
Układ z rysunku 1 jest chyba najprostszym
nadajnikiem jaki sobie można wyobrazić.
Zawiera tylko jeden tranzystor, który jedno−
cześnie wzmacnia sygnał z mikrofonu po−
jemnościowego, pracuje jako generator wiel−
kiej częstotliwości, a wzmocniony sygnał na
złączu kolektor − baza wytwarza modulację
częstotliwości.
Fot. 1
a)
b)
c)
Wykaz elementów
mininadajnika pierwszego
Rezystory
R1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1,,8k
R2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33k
R3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150
d)
Kondensatory
C1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47nF
C2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1nF
C3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39pF
C4,, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2pF
C5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5pF
C6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68pF
Półprzewodniki
T1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .BF 199 lub BF 240
Inne
L . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .w/g opiisu
miikroffon ellekttrettowy . . . . . . . . . . . . . . . . .CM−18W
Przełłączniik hebellkowy
e)
Rys. 1 Schemat ideowy
mininadajnika pierwszego
Rys. 2
Fot. 2
Montaż i uruchomienie
Mimo tak wielkiej prostoty i niewielu ele−
mentów, specjalnego omówienia wymaga
wykonanie cewki w obwodzie generatora.
Na fotografii 1 można obejrzeć cewki wy−
konane z drutu DNE 0,5 mm w emalii (najle−
piej koloru różowego − daje możliwość pocyno−
wania bez żmudnego skrobania końcówek), na−
Komplet podzespołów z płytkami do mininadajnika
opisanego w tym numerze, jak również
mininadajnika, który się ukaże w następnym
numerze jest dostępny w sieci handlowej AVT
jako kit szkolny AVT−2481
Elektronika dla Wszystkich
89
22779360.009.png 22779360.010.png 22779360.011.png 22779360.012.png 22779360.001.png 22779360.002.png 22779360.003.png 22779360.004.png 22779360.005.png 22779360.006.png
poznamy po pojawieniu się częstotliwości no−
śnej, ewentualnie głośnym pisku towarzyszą−
cym silnemu sprzężeniu mikrofonu z głośni−
kiem przez tor radiowy. Po kilku próbach
z dostrojeniem możemy włączyć ARCz, a dla
sprawdzenia jakości transmisji powiedzieć
coś do mikrofonu z bliskiej odległości.
Antena wnadajniku nie powinna być dłuż−
sza niż 25cm, aby zbliżanie ręki nie rozstraja−
ło generatora poza zakres działania ARCz.
Zasięg z odbiornikiem o dużej czułości i roz−
łożoną anteną teleskopową może być większy
niż 40m(zależy on też bardzo od napięcia za−
silania oraz egzemplarza tranzystora).
Jeżeli zależy nam na miniaturyzacji, cały
nadajniczek wkładamy do małego pudełka,
ado zasilania możemy wykorzystać np. bate−
rię litową CR2032 lub akumulatorek "kom−
puterowy" 3,6V/60mAh. Zresztą wszystko
zależy od pomysłowości i przeznaczenia....
Żeby rozbudzić apetyt konstruktorów, na
fotografii 4 pokazany jest nadajnik "długo−
pisowy" z baterią 3V, wykonany wg tego sa−
mego schematu, lecz techniką SMD (no
comment!).
W następnym
numerze EdW za−
prezentowany zo−
stanie drugi, bar−
dziej skompliko−
wany nadajnik,
posiadający znacz−
nie lepsze parame−
try możliwość re−
gulacji poziomu
wysterowania, de−
wiacji i tzw. pre−
emfazy.
Rys. 3
Piotr
Świerczek
Fot. 3
Fot. 4
90
Elektronika dla Wszystkich
22779360.007.png 22779360.008.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin