Piłsudski Józef - Biografia.pdf - Książki - oktawian101

Józef Piłsudski - Mesjasz i Federalista

Środkowej Europy

Patryk Dole

patryk_dole@yahoo.com

The American University of Paris

Być zwyciężonym i nie ulec, to zwycięstwo.

J. Piłsudski

Pośród słynnych mężów stanu, którzy odegrali wybitną rolę

w dziejach Europy pierwszej połowy XX wieku, w

porównaniu z Leninem, Stalinem, Hitlerem i Churchillem,

Piłsudski pozostaje wyraźnie w cieniu. A przecież to jemu

właśnie Polska zawdzięcza swoje zmartwychwstanie w

latach 1918-1939, a Europa swoje ocalenie przed zaciekłością

bolszewizmu w czasie "cudu nad Wisłą" w sierpniu 1920

roku. Był on twórcą nowoczesnej Polski, a zarazem walczył

całe swoje życie o przywrócenie wielkości Polski, Litwy,

Ukrainy i Białorusi w koncepcji dawnej Rzeczypospolitej.

Piłsudski planował federację środkowej Europy w czasach

samookreślenia narodów, od Finlandii do

Morza Czarnego i Adriatyku, w celu obrony

krajów Europy Środkowej przed niemieckim

faszyzmem i rosyjskim komunizmem. Życie i

myśl Piłsudskiego to symbol tej idei.

Józef Klemens Piłsudski urodził się 5 grudnia

1867 w dworku w Zulowie na Litwie. Był on

drugim synem starej polsko-litewskiej rodziny

szlacheckiej żyjącej w zniewoleniu, które

narzuciły Polsce władze rosyjskie po upadku

Rzeczypospolitej w 1795, a zwłaszcza po

powstaniach 1830-31 oraz 1863-64 roku. Był pod

silnym wpływem swojej głęboko patriotycznej rodziny. Jego

matka była żarliwą patriotką, która opowiadała dzieciom

"nieskończone opowieści o polsko-litewskim bohaterstwie, a

w tajemnych, zamkniętych na cztery spusty szufladach

trzymała portrety polskich i litewskich patriotów, które

otwierała od czasu do czasu, aby pokazać je dzieciom". W

domu Piłsudskich żyła też ciotka przezywana "generałem" z

powodu swego nieugiętego patriotyzmu. Nic dziwnego, że

już w młodym wieku Piłsudski buntował się przeciw

rezygnacji swoich współrodaków, którzy żyli przytłoczeni

klęską przegranych powstań i antypolską polityką carskiej

administracji. Rusyfikacja sięgała szczytu, a celem jej było

wymazanie z pamięci Polaków tego wszystkiego, co polskie.

Polskie szkoły były pozamykane, używanie języka polskiego

w miejscach publicznych zakazane, a cała literatura polska

była na indeksie. Piłsudski wspominał owe czasy, które

spędził jako uczeń w gimnazjum jako najokropniejsze lata w

swoim życiu.

"Ich system - pisał - miał na celu zgniecenie do maksimum

niezależności i godności osobistej uczniów (...) Moja duma

była podeptana, kiedy musiałem słuchać kłamstw i

obraźliwych słów o Polsce, Polakach i ich historii". Piłsudski

został wyrzucony ze szkoły za używanie języka polskiego w

klasie. Jego dzieciństwo i dzieje jego rodziny tłumaczą

dlaczego historyk angielski Norman Davies pisze o

Piłsudskim jako o "buntowniku z pokolenia ugodowców i

romantyku w epoce pozytywizmu". Był on adeptem

polskiego mesjanizmu, który porównywał podział Polski w

1795 roku pomiędzy trzy "imperia zła" do ukrzyżowania

Jezusa: Polska była więc Chrystusem narodów!

Kiedy Piłsudski miał lat 19, został aresztowany i zesłany na

pięć lat do wschodniej Syberii tylko dlatego, ze był bratem

Bronisława Piłsudskiego. Ten ostatni, nic nie wiedząc o

przygotowywanym zamachu, dostarczył Aleksandrowi

Uljanowowi (bratu Lenina) chemikaliów, które posłużyły do

spreparowania bomby, jaką rzucono na cara Aleksandra III

w 1887 roku. Bronisław miał mniej szczęścia od Józefa:

zesłano go na wieloletnie roboty przymusowe na Syberii. Dla

Józefa natomiast pobyt na Syberii to były jakby długie

wakacje: polował i łowił ryby podziwiając piękne syberyjskie

krajobrazy. Zaprzyjaźnił się też wtedy z wybitnym socjalistą

polskim Bronisławem Szwarce, który też tam przebywał na

zesłaniu i wpłynął na rozwój chłopca.

Zainteresowanie Piłsudskiego socjalizmem i przyłączenie się

do tego ruchu datuje się jednak jeszcze sprzed jego

doświadczeń syberyjskich. Ale choć interesował się bytem

proletariatu wileńskiego, nie był socjalistą typowym. Czytał

Marksa, ale nie zgadzał się z jego teorią ekonomiczną - nie

był więc marksistą. Uważał, że walka robotników polskich

była walką z rosyjskim caratem, a nie walką klas. Innymi

słowy, Piłsudski posłużył się socjalizmem, by dać upust całej

swojej nienawiści do Rosji i caratu. Nie był jednak pewien

różnicy między socjalizmem i nacjonalizmem.

Po powrocie z Syberii założył pismo Polskiej Partii

Socjalistycznej "Robotnik", którego został redaktorem. Musiał

się jednocześnie ukrywać, bo władze uważały go za

politycznego wywrotowca. Ta działalność zmusiła go do

emigracji do Londynu, gdzie związał się z rewolucjonistami

polskimi na wygnaniu. Po powrocie do Polski w 1900 roku

został jeszcze raz aresztowany jako redaktor "Robotnika".

Przebywając pod wysokim nadzorem w więzieniu Piłsudski

zaczął symulować obłęd, licząc na umieszczenie go w

szpitalu psychiatrycznym w Sankt-Petersburgu, skąd

zamierzał uciec przy pomocy znajomego polskiego lekarza.

Lekarz, który go badał w wiezieniu, od razu spostrzegł się,

ze Piłsudski odgrywał komedie. Ale wzbudził w nim

współczucie swoimi opowieściami o Syberii, tym bardziej, ze

- na szczęście dla Piłsudskiego - lekarz uważał się za

Sybiraka a nie Rosjanina.

W latach 1904-1905 Piłsudski odbył podróż do Japonii, aby

uzyskać poparcie Japończyków przeciw Rosjanom - był to

przecież okres wojny japońsko-rosyjskiej. W tym czasie

zorganizował także bojówki, których zadaniem było

dokonywanie aktów dywersji i sabotażu. Zwycięstwo

Japonii nad Rosja zrobiło na Polakach wielkie wrażenie, ale

jednocześnie obawiali się oni o los tysięcy młodych polskich

żołnierzy, którzy ginęli na Dalekim Wschodzie. W Tokio

Piłsudski zaproponował utworzenie legionu polskiego

złożonego z jeńców Polaków. Sądził, ze partyzantka na

terenie Polski mogłaby osłabić armie rosyjską. Japończycy

mieliby w zamian dostarczyć jego ludziom broni i

zażądaliby utworzenia niepodległej Polski w czasie rokowań

pokojowych. Japończycy wahali się jednak z

zaangażowaniem się w sprawę polską. Plany Piłsudskiego

upadły z chwila przybycia do Tokio jego długoletniego

wroga i rywala, Romana Dmowskiego, który przyjechał tam,

by je pokrzyżować i przekonać Japończyków, by nie

wspomagali Polski przeciw Rosji.

Roman Dmowski (1864-1939) stał na czele Narodowej

Demokracji znanej pod nazwa endecji. W przeciwieństwie do

PPS Piłsudskiego znajdującego się na lewicy, endecy

znajdowali się na prawicy. Dmowski był tzw. realistą lub

pozytywistą. Sądził, że Polska może odzyskać częściową

niepodległość drogą legalną, zachowując wierność Rosji,

atakując Niemcy i podporządkowując się wielkim

mocarstwom. Innymi słowy Dmowski był konformistą, a nie

romantykiem. Jego hasłem była "Polska dla Polaków" czyli

kraj bez mniejszości narodowych. Polityka partii

Dmowskiego polegała na "nadstawianiu drugiego policzka",

inaczej mówiąc na "superugodowości". Endecy ostrzyli broń

przeciw wrogom wewnętrznym, PPS natomiast ostrzyła ja

przeciw wrogom zewnętrznym. PPS nawiązywała do

ideałów tolerancji Rzeczypospolitej, endecy je odrzucali. W

ramach tej logiki postawa tych ostatnich była zażarcie

antysemicka, piłsudczycy natomiast uważali Żydów za

nieodłączny element rzeczywistości polskiej.

Lata 1908-1921, to drugi okres kariery Piłsudskiego, w

którym musiał on odwoływać się do użycia siły, po tym jak

frakcje rewolucyjne w Rosji uległy rozproszeniu. Pieniądze

dla partii zdobył droga akcji terrorystycznej: 26 września

1908 w Bezdanach koło Wilna przeprowadził wraz z grupą

dwunastu bojowców atak na pociąg przewożący pieniądze

rządowe pochodzące z podatków. Rzucono bomby, które

otworzyły wagon pocztowy. Jeden konwojent został zabity,

pięciu innych było rannych. Piłsudski wyraził ówczesny stan

swego ducha w liscie-testamencie napisanym na wypadek

śmierci do swego przyjaciela, socjalisty Feliksa Perla:

"Nie idzie mi, naturalnie, o to bym Ci miał dyktować ocenę

mojej pracy i życia (...) Proszę tylko o to, byś nie robił ze mnie

"dobrego oficera lub mazgaja i sentymentalistę" (...) Walczę i

umrę jedynie dlatego, że w wychodku, jakim jest nasze życie

żyć nie mogę (...) Niech inni bawią się w hodowanie kwiatów

czy socjalizmu czy polskości (...) Ostatnią moją ideą, której

nie rozwinąłem jeszcze nigdzie, jest konieczność w naszych

warunkach wytworzenia w każdej partii, a tym bardziej

naszej, funkcji siły fizycznej (...) funkcji przemocy brutalnej

(...) Zrobiłem już dosyć dużo w tym kierunku, ale za mało,

by móc wypocząć na laurach (...) i teraz stawiam siebie na

kartę (...) Moneta! Niech ją diabli wezmą (...) wolę ją brać tak

jak zdobycz w walce niż żebrać o nią u zdziecinniałego z

tchórzostwa społeczeństwa polskiego, bo przecie jej nie

mam, a mieć muszę dla celów zakreślonych..."

Po akcji w Bezdanach, Piłsudski (a raczej jego partia PPS)

znalazła się w posiadaniu pieniędzy, o jakich nawet nie

mogła marzyc: 200812 rubli czyli około 100000 dolarów w

przeliczeniu na ówczesny kurs. W 1908 roku w Europie

wschodniej była to istna fortuna.

Akcje terrorystyczne Piłsudskiego przypominały podobne

akcje bolszewików. Dzieliła ich jednak zasadnicza

rozbieżność postaw: Piłsudski uważał, że patriotyzm polski

był lepszą drogą zapewnienia sobie lojalności współrodaków

niż tzw. walka klas. Po akcji w Bezdanach Piłsudski nie

ustawał w aktywności bojowej i zatrzymał się dopiero u

wrót niepodległości. Miał rację przepowiadając wybuch

wielkiej wojny pomiędzy mocarstwami imperialistycznymi.

Była to według niego niesłychana szansa dla Polski: dzięki

umiejętnej grze mógłby przy okazji wygrać kartę jej

niepodległości! Piłsudski przewidział wszystkie niemal

koleje pierwszej wojny światowej i stworzył legiony polskie

w Austrii pod przykrywką klubów strzeleckich. Doszedł do

stopnia generała brygady i poprowadził swoje oddziały aż w

Karpaty przekonawszy wielkie mocarstwa o ich

użyteczności w czasie wojny. Dowodził legionami w czasie

walk na froncie wschodnim w latach 1914-1917. Jako

minister wojny w Tymczasowej Radzie Stanu powołanej

przez mocarstwa centralne został aresztowany przez

Piłsudski Józef - Biografia.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: