pisula.doc

1. Każda populacja dąży do stanu stabilności. Proces stabilizacji
populacji można przedstawić na modelu populacji, w której są stosowane tylko dwie strategie - jastrzębia i gołębia (przy założeniu, że nie ma innych różnic między osobnikami). Strategia jastrzębia oznacza duże zyski przy dużym ryzyku odniesienia strat, (gdy spotkają się dwa jastrzębie to każdy z nich ma 50% szans na zwycięstwo - wygrany podwaja swoje zasoby a przegrany ginie). Strategia gołębia jest bardziej pokojowa, gdy spotkają się 2 gołębie to tez każdy ma 50% szans na zwycięstwo, z tym, że wygrany podwaja swoje zasoby, a przegrany ponosi niewielkie koszta (np: ucieczka czy lekkie rany).

Zatem która strategia się opłaca? Wygląda na to, że gołębiowa - są zyski zwycięzcy i małe straty pokonanego. Jednak, jeśli w tej populacji pojawi się jastrząb, to w starciu z nim gołębie są bez szans. Czyli 100% zysków dla jastrzębi i śmierć na miejscu dla gołębi. Efekt - jastrzębie się rozprzestrzeniają w populacji.

Ale! Im więcej jastrzębi, tym większe ryzyko starcia jastrzab-jastrzab, czyli znów - jeden zwycięża a drugi ginie. Im więcej jastrzębi, tym bardziej zaczyna opłacać się stosowanie strategii gołębia.

Czyli populacja stabilizuje sie - zwiększenie sie ilości osobników stosujących daną strategię sprawia, ze opłacać zaczyna sie strategia konkurencyjna. W takiej ewolucyjnie stabilnej populacji jest ok 58% jastrzębi i 42% gołębi. I gdy pojawi się jakiekolwiek odchylenie od tego, to stosowane strategie sprawiają, że populacja "wraca" do tej proporcji.

2. To taki mechanizm percepcyjny reagujący na pewne określone konfiguracje bodźców. Jest wrodzony - czyli nie trzeba się uczyć reakcji na te bodźce bodziec kluczowy. Dany mechanizm jest wrażliwy tylko na określone konfiguracje bodźców, tzw bodźce kluczowe. Reakcją jest na ogół sztywny wzorzec ruchowy, czyli ciąg reakcji zaprogramowanych endogennie w OUN.
Przykład: kobiety reagują opiekuńczością na osobniki spełniające schemat dziecięcości, (czyli np na pieski o duuużych oczach i małych noskach)

3. Suma skutków danej cechy, wywieranych przez każdy z łańcuchów przyczynowych i ich sumę, służących przetrwaniu oraz reprodukcji danej jednostki ( sukcesja bezpośrednia), a także przetrwaniu i reprodukcji jej krewnych, mierzona w zależności od stopnia pokrewieństwa

4. U typowego ssaka do momentu odstawienia od mleka matki rośnie intensywność zabawy oraz eksploracji, poczym częstotliwość zabawy dość gwałtownie spada do osiągnięcia preadolescencji. Wraz z osiąganiem dorosłości przez osobnika typowego częstotliwość nadal spada, natomiast częstość zachowań eksploracyjnych spada w wieku preadolescencji, jednak u dorosłych osobników utrzymuje się na stałym dość wysokim poziomie.
U ssaka „wysoko funkcjonującego” zarówno częstość zabawy jak i zachowań eksploracyjnych rośnie do momentu odstawienia od mleka matki. Jednak na późniejszych etapach rozwoju osobnika delikatnie zmniejszają się i przez cały okres dorosłości utrzymują się na wyrównanym dość wysokim poziomie.
Jak widać u ssaka „wysoko funkcjonującego” intensywność zabaw utrzymywana jest na wyższym poziomie po osiągnięciu dorosłości. U typowych ssaków na wysokim poziomie utrzymują się jedynie zachowania eksploracyjne.
Stąd wysnuwa się wniosek, że eksploracja, zabawa i inteligencja Ida zawsze razem i są dowodem na istnienie złożonego życia psychicznego

6. Feministyczna teoria gwałtu traktuje o tym, iż ofiarami gwałtów są przeważnie kobiety o wysokim statusie społecznym. Jednakże gwałt ma służyć zapewnieniu sukcesu reprodukcyjnego gwałcicielowi, który jest najczęściej osobą o niskim statusie społecznym, zatem wybiera on kobiety młode, w optymalnym wieku reprodukcyjnym. Sprzeczność wynika z tego, że takie kobiety posiadają z reguły niski status społeczny

7. W królestwie zwierząt matki maja stuprocentowa pewność, ze przekazują swoje geny potomstwu. Kiedy samica rodzi nie ulega wątpliwości, że jej dzieci będą miały 50% jej genów. Samce natomiast nigdy nie mogą być tego pewne gdyż nie można wykluczyć, że to jakiś rywal zapłodnił jego samicę. Samce nie mają żadnego sposobu na wykrycie czy młode są ich własnym potomstwem i dopuszczają się ich zabijania, eliminując w ten sposób potencjalną możliwość dalszego przekazania genów swoich rywali tego samego gatunku. Zachowanie takie jest zachowaniem adaptacyjnym z punktu widzenia "samolubnego genu". Z badań wynika, że ok. 40% niedźwiedzi ginie z powodu ataku starszych samców, podobnie jest u kotów, lwów czy ogierów.

8. ZNIERUCHOMIENIE - pozwala lepiej ocenić sytuację, schronić się przed napastnikiem, a czasami powoduje zaniechanie ataku. Jeśli nie jesteśmy pewni czy zostaliśmy zauważeni lub nie możemy zlokalizować napastnika znieruchomienie może być lepszym wyjściem niż zadawanie ciosów lub ucieczka. Znieruchomienie pełni funkcje obronna;

Reakcja znieruchomienia to forma zachowania, polegającą na zwrocie, zatrzymaniu wszelkiej aktywności ruchowej. Może przybierać formę znieruchomienia przy wysokim napięciu mięśniowym, lub wiotkość (udawanie martwego – tzw tanatoza). U kręgowców jest to wskaźnik tzw. biernego strachu. Znieruchomienie pełni funkcje obronną, pozwala lepiej ocenić sytuację, przygotować do ucieczki lub ataku, schronić się przed napastnikiem. Czasami zachowanie takie powoduje zaniechanie ataku. Jeśli nie jesteśmy pewni czy zostaliśmy zauważeni lub nie możemy zlokalizować napastnika znieruchomienie może być lepszym wyjściem niż zadawanie ciosów na oślep lub ucieczka.

9. Czynnikiem wpływającym na przemoc wobec dzieci jest hipoteza niepewności ojcostwa oraz hipoteza dotycząca stopnia pokrewieństwa genetycznego. Kiedy kobieta rodzi nie ulega wątpliwości, że jej dzieci będą miały 50% jej genów, mężczyźni nie mogą być tego pewni, gdyż nie można wykluczyć, że kobieta została zapłodniona przez innego mężczyznę. Mężczyźni ponoszą ogromne koszty, użyczając swoich zasobów potomkom innym mężczyzn. Dlatego też stopień pokrewieństwa genetycznego ma wielki wpływ na poziom inwestycji rodzicielskich oraz prawdopodobieństwo maltretowania dzieci. Zgodnie z teorią dostosowania łącznego stopień pokrewieństwa genetycznego wpływa na prawdopodobieństwo dzieciobójstwa – im mniejszy stopień pokrewieństwa między dzieckiem a dorosłym, tym wyższe to prawdopodobieństwo. Mężczyźni więcej inwestują w wykształcenie dzieci biologicznych niż przybranych. Inwestują mniej, jeżeli podejrzewają, że nie są prawdziwymi ojcami danego dziecka. Dzieci wychowywane przez przybranych rodziców są o wiele bardziej narażone na dzieciobójstwo i maltretowanie niż dzieci mieszkające ze swoimi rodzicami biologicznymi. Dostępne obecnie dane potwierdzają hipotezę, że stopień pokrewieństwa genetycznego ma ogromny wpływ na dystrybucję korzyści oraz ponoszenie kosztów wynikających ze związku z rodzicami. Opieka rodzicielska jest kosztowna, więc u ludzi rozwinęły się mechanizmy psychiczne pozwalające otaczać nią przede wszystkim biologiczne potomstwo.

10. Swoistym przełomem w teoriach przywiązania była koncepcja etologiczna. Powstała ona w oparciu o badania nad zwierzętami, prowadzonymi między innymi przez Harlowa, Lorenza i Hessa. Całkowitą nowością było stwierdzenie, że więź wytworzona między matką a dzieckiem nie dość, że jest pierwotna i wrodzona, to także nie opiera się tylko na zaspokajaniu potrzeb fizjologicznych: "Miłość małego dziecka nie żywi się wyłącznie mlekiem matki"- Zazzo.

W klasycznych już dziś badaniach Harlowa nad rezusami zostało dobitnie wykazane, że istotą więzi nie jest wcale zaspokajanie potrzeb głodu czy pragnienia, ale jest nią coś więcej - poszukiwanie bliskości, poczucia bezpieczeństwa, tworzonego na bazie przytulności, miękkości i "stopnia przyjazności" obiektu przywiązania (małpki nie wybierały matki drucianej, chociaż to ona je "żywiła", przebywały natomiast na matce futrzanej, traktując ją jako tzw. bezpieczną bazę, dającą oparcie psychiczne i redukującą lęk).

Całokształt przywiązania umożliwia, zdaniem etologów, przeżycie niemowlęcia. Te, które umieją wytworzyć i utrzymać bliskość stosunków z otoczeniem, mają większą szansę na przetrwanie. Jako że system ten zapewnia zachowanie pierwszego prawa biologicznego (wg Kempińskiego jest to przetrwanie), został ewolucyjnie utrwalony

11. Do miary porównawczej oceny mózgu stosuje się współczynnik encefalizacji, czyli stosunek faktycznego rozmiaru mózgu do rozmiaru oczekiwanego, na podstawie regresji wagi mózgu w stosunku do wagi ciała przedstawiciela danego gatunku. EQ = 1 średni mózg, mniej niż 1 rozmiar poniżej średniej, większy niż 1 powyżej średniej

14. Zdolność rozpoznania własnego odbicia w lustrze występuje w królestwie zwierząt bardzo rzadko. Do niedawna obserwowano to zjawisko jedynie u ludzi i małp człekokształtnych.
Umiejętność badania własnego ciała jest pochodną zdolności poznawczej związanej z fizycznym poczuciem własnego JA na tyle silnym, aby móc sobie zdawać sprawę i zastanawiać się nad nim. U większości ludzi pojawia się w wieku 18-20 miesięcy.
Delfiny butlonose wykorzystywały lustro do oglądania części swoich ciał, na których rysowano znaki.

15. "Syndrom młodego mężczyzny" to zjawisko posługiwania się niebezpiecznymi formami agresji niosącymi za sobą ryzyka poważnych obrażeń albo nawet śmierci, charakteryzujące młodych mężczyzn.. Zaobserwowano to zjawisko u chłopców w wieku dojrzewania do 25 roku życia. Ewolucyjne ujęcie tego zjawiska odnosi go do pierwotnego rywalizowania o partnerkę i wzrostu agresji w tym wieku.

16. Zachowanie upustowe - występowanie sztywnych wzorców ruchowych przy braku bodźca wyzwalającego, według teorii zjawisko to, wystepuje gdy poziom popędu zwierzęcia jest bardzo wysoki.
np. małe kotki - wyciągają się na naszych kolanach i drepczą przednimi łapkami ugniatając nasze kolana albo na przykład poduszkę, mrucząc przy okazji. Takie zachowanie jest porównywane do zachowania małych kociaków, które dotykają w ten sposób sutków swojej matki.

17. U ssaków do zmysłów odgrywających dużą rolę w życiu społecznym dołączyły: dotyk i węch. Dotyk pełni ważną rolę w tworzeni więzi społecznych. Matki opiekując się swoim potomstwem często je myją i przygarniają do siebie. Eksperymenty wykazały, że potomstwo używało atrapy matki z siatki, która dawała pokarm jedyni Edo uzyskania go, później przenosiły się do prawdziwej „miękkiej” matki.
Węch natomiast ułatwia odnajdywanie drogi do pokarmu oraz obronę przed przeciwnikami.

18. Najważniejszym zmysłem ptaka jest wzrok. Istotną funkcję pełni również słuch. Pozwalają one odnaleźć pokarm i uniknąć niebezpieczeństw. Powonienie i smak odgrywają rolę drugorzędną. U ptaków został dobrze rozwinięty podstawowy schemat prostego oka. Jest on zmodyfikowany na drodze ulepszenia systemu soczewek, co dało wyraźniejszy obraz. U większości ptaków drapieżnych skuteczność zmysłu wzroku wspierana jest systemem dwuocznym.
Ptaki słyszą dźwięki o największym zakresie częstotliwości. Nietoperz nie jest w stanie słyszeć dźwięków niskotonowych, jednak potrafi wysyłać i odbierać dźwięki o bardzo wysokiej częstotliwości (ultradźwięki), co pozwala mu posługiwać się echolokacją. Ptaki nie mają małżowin usznych, a otwory słuchowe są tylko widoczne u gatunków o nagiej głowie. Ucho wewnętrzne jest zarówno narządem słuchu, jak i równowagi. Narząd równowagi znajduje się w uchu środkowym i spełnia ważna rolę podczas lotu ptaka. Narządy węchu i smaku są bardzo słabo rozwinięte.

19. Zabawa - głównie ssaki, młode, są też takie, które bawią się w wieku dorosłym o tzw. wysokim współczynniku umózgowienia (duża kora mózgowa)
a z psych porównawczej pisuli:częściej bawią sie te, które:
- żyją w środowisku o wysokim poziomie zmienności, ponieważ są narażone na większą nieprzewidywalność sytuacji, nagłe zmiany, itp
- zabawa jest pozytywnie skorelowana ze współczynnikiem encefalizacji a nie z masą ciała lub szybkością przemiany materii, wynika to z wysokich wymagań poznawczych zabawy
- są młode, częściej w okresach szybkiego wzrostu allometrycznego - gwałtowne zmiany proporcji ciała prowadza do utraty równowagi
Przedstawiciele gatunków podejmujących zabawę należą głównie do gromad ssaków i ptaków i cechują się największą intensywnością i złożonością zachowań eksploracyjnych.

20. Różnice w budowie mózgu waleni i naczelnych widać na pierwszy rzut oka. W mózgu waleni wyraźnie widoczny jest rozrost tkanki w osi poprzecznej, w obszarze skroniowym i ciemieniowym. Natomiast mózg naczelnych cechuje się wyraźnym zgrubieniem w osi czołowo-potylicznej. Szczególnie charakterystyczna cecha mózgu u naczelnych jest duży płat czołowy, znacznie większy u większości naczelnych niż u innych grup ssaków – NIE MA PODOBIEŃSTW

21. Zjawisko cefalizacji polega, na ugłowowieniu tkanki nerwowej (skupień) – wyodrębnienie odcinka głowowego.

Encefalizacja, cerebralizacja, ewolucyjny proces prowadzący do koncentracji komórek nerwowych (neuron) w przedniej części ciała zwierzęcia, związany z wykształceniem się głowy i powstaniem mózgu – im wyżej dany bezkręgowiec stoi w rozwoju filogenetycznym, tym większa koncentracja komórek nerwowych i tym większa złożoność zachowań;
- od kinez (ruchy postępowe lub skręty ciała w różnych kierunkach niezorientowane względem kierunku działania bodźca) i nastii (skurcze całego ciała zwierzęcia w wyniku oddziaływania bodźca sensorycznego, u kręgowców występuje jedynie u jeża),
- przez tropizmy (wygięcie osi ciała w kierunku wyznaczonym przez kierunek działania bodźca, dodatnie „do” bodźca i ujemne „od” bodźca; traumatotropizm) i taksje (mechanizm reakcji prowadzących do przyjęcia bądź utrzymania właściwej pozycji ciała w odniesieniu do bodźców kierunkowych; człowiek geotropotakcja ujemna, czyli kąt 180 stopni względem siły przyciągania ziemskiego),
- reakcje optokinetyczne (podążanie oczu lub całego ciała za poruszającymi się obiektami) bezwarunkowe odruchy obronne (wrodzone reakcje na oddziaływanie określonych bodźców, kierowane przez OUN, np. odruch cofania, wymioty), reakcje startowe (rekcja inicjująca jakiś właściwy łańcuch zachowań, lecz nie przechodzi do kolejnego etapu; porównywane do ruchów intencjonalnych rozpoczynających sztywny wzorzec ruchowy), reakcje znieruchomienia (występuje w wyniku oddziaływania bodźców nowych oraz silnych i zagrażających; u kręgowców traktowana jako wyraz silnego lęku), do wrodzonego mechanizmu wyzwalającego lub sztywnego wzorca ruchowego.
A. Parzydełkowce posiadają wyspecjalizowaną tkankę nerwową, lecz układ nerwowy przyjmuje postać mało zróżnicowanej sieci, łączącej jedno- i dwubiegunowe neurony.
B. Płazińce – układ nerwowy posiada tendencje do centralizacji, szczególnie widoczne u wirków, które posiadają dwa zwoje w części głowowej i odchodzące od nich ku tyłowi pnie nerwowe. W ich zachowaniu zaznacza się rola centralnej części układu nerwowego.
C. Pierścienice – układ nerwowy wykazuje wyraźną tendencję centralizacyjną. Dżdżownica posiada zwoje nadprzełykowe, obręcz okołoprzełykową, zwoje podprzełykowe, a następnie zwoje pni brzusznych.
D. Stawonogi – układ nerwowy przyjmuje postać zwojów głowowych, tworzących mózg stawonogów, zwojów brzusznych i segmentowych oraz nerwów obwodowych. W porównaniu z pierścienicami stawonogi cechują się wyraźniejszym rozwojem mózgu i większym urozmaiceniem ogólnego planu budowy układu nerwowego.

22. Ewolucyjne kształtowanie się układu nerwowego było związane z powstaniem organizmów tkankowych, a następnie ze zmianą symetrii ciała z promienistej na dwuboczną (bilateralna) oraz ze wzrostem aktywności zwierząt. U pierwotnych zwierząt tkankowych wyspecjalizowały się komórki zdolne do odbierania, przewodzenia i reagowania na bodźce. Wyrazem przystosowani do pełnienia takiej roli wypustki komórek nerwowych i ich łączenie się między sobą oraz tworzenie połączeń z innymi częściami ciała.
O układzie nerwowym można mówić dopiero u zwierząt tkankowych. U nich wykształciły się dwie formy tego układu: Układ siatkowaty
= rozproszony, dyfuzyjny; Układ centralizujący się.
Komplikowanie się układu nerwowego polega na zwiększaniu różnorodności komórek nerwowych i złożoności ich budowy. Zwiększa się też złożoność wzajemnego rozmieszczenia neuronów, głównie ich związków miedzy sobą, jak związku ich z narządami odbiorczymi (receptorami) i wykonawczymi (efektorami).
Powstanie centralizującego się układu nerwowego było wynikiem koncentracji komórek (ganglionizacja) i tworzenia się ich skupisk, – które przejmując rolę centrów nerwowych łączyły się z obwodowymi częściami ciała za pomocą wypustek.
Ważnym czynnikiem przyspieszającym koncentrację komórek nerwowych w przedniej części ciała był proces cefalizacji - tworzenia się głowy. Powstanie odcinka ciała odbierającego wiele najważniejszych bodźców pobudziło dalszy rozwój zwoju centralnego – mózgu (proces cerebryzacji).
Wraz z doskonaleniem się budowy układu nerwowego następował rozwój receptorów i części wykonawczej – efektorów. Im bardziej złożony i doskonały układ nerwowy, tym bardziej złożone i różnorodne reakcje organizmów na bodźce. Komplikacji
towarzyszy powstanie różnorodnych struktur ochronnych, wzmacniających i innych przystosowań usprawniających pracę układu nerwowego. Ewolucyjny rozwój układu nerwowego doprowadził do takiego skomplikowania jego budowy, że możemy wyrazić w nim część ośrodkową i obwodową.
Podtyp układu scentralizowanego (rura położona w grzbietowej części ciała) występuje u strunowców.

23. Ograniczanie autonomii niższych struktur nerwowych i przejmowanie ich funkcji przez struktury wyższe w miarę rozwoju filogenetycznego; pozbawienie np. żaby półkul mózgu nie wpływa na jej zdolność wykonywania złożonych ruchów gdyż te są kierowane przez rdzeń kręgowy; u ssaków tymi ruchami kierują ośrodki w mózgu; u naczelnych (zwł. u człowieka) występuje kortykalizacja - przejęcie przez korę mózgową tych funkcji, które u niższych ssaków wykonują ośrodki podkorowe; proces e. trwa przez całe życie (np. automatyczne opróżnianie pęcherza i odbytnicy u noworodka sterowane przez ośrodki rdzeniowe jest - w miarę upływu lat - przejmowane przez korę i staje się zależne od woli).

24. Approach/withdrawal: stymulacja silna wywołuje zachowania zgodne z kierunkiem i zwrotem bodźca kierunkowego, a słaba zgodne z kierunkiem, lecz o przeciwnym zwrocie w stosunku do zwrotu działania bodźca;

W 1906 roku Henry Jennings zauważył, że organizmy wykazują dwie podstawowe formy ustosunkowania się do stymulacji zewnętrznej: dodatnią – polegającą na zbliżaniu się do źródła bodźca (approach), oraz ujemną – polegającą na oddalaniu się od niego (withdrawal). Zjawisko to jest uniwersalne, czyli występuje zarówno u bardzo prostych organizmów (np. ameby), jak i u złożonych. Theodore C. Schneirla, rozwijając myśl Jenningsa, zaproponował dwuprocesową teorię regulacji zachowania, w myśl, której stymulacja słaba wyzwala w organizmach procesy powodujące zbliżanie się do źródła bodźca, a silna – oddalanie

25. Ekstrapolacja to zdolności do przewidzenia zdarzeń fizycznych, szczególności ruchu obiektów znaczących biologicznie. Np. pościg drapieżnika za ofiarą, podczas której uciekające zwierzę gwałtownie zmienia kierunek ucieczki, często ścigającemu z pola widzenia.

28. Jestem młoda, 20 letnia kobieta, długie lśniące włosy, ponętne duże wargi, gładka skóra. Jestem osoba żywą, pełna energii, zdrowa fizycznie. Szukam pana starszego o maksimum 5 lat, cieszącego się wysoka pozycja społeczną, powszechnym szacunkiem, inteligentnego, który nie stoi w miejscu, podnosi swoja kwalifikacje. Kandydat powinien być osoba odpowiedzialna, zawsze dotrzymującą słowa. Jeśli chodzi o wygląd fizyczny, preferuje mężczyzn wysokich, dobrze zbudowanych, sprawnych fizycznie i dobrym zdrowiu. Szukam osoby gotowej do zaangażowania się w związek, która w przyszłości pragnie potomka.

30. Jest to jedna z dwóch faz zachowań popędowych, która prowadzi do osiągnięcia warunków umożliwiających redukcję danego popędu, np. skradanie się przez rysia w kierunku ofiary, zabicie jej i wyszarpanie kawałka mięsa. Po fazie apetencyjnej następuje faza kosumacyjna, czyli zachowanie redukujące popęd, która jest finalnym elementem łańcucha działań – w przykładzie połknięcie kawałka mięsa.

32. Jest to sekwencja działań, w której każdy etap pobudzany jest właściwym dla niego bodźcem kluczowym, zaś cała sekwencja motywowana jest jednym popędem, na przykład seksualnym. Gdy brakuje bodźca kluczowego dla danego etapu, sekwencja jest albo powtarzana póki nie pojawi się ów bodziec albo całkowicie przerywana, do momentu wystąpienia bodźca początkującego całą sekwencję. Bodziec kluczowy A -> działanie A -> bodziec kluczowy B -> działanie B itd.
Np. zaczerwienione narządy płciowe szympansic i ich zapach sprawia, iż samiec podchodzi i pokazuje swoją siłę; samica odpowiada przychylnie, więc samiec zachodzi ją od tyłu przygotowując się do kopulacji; kolejna odpowiedź przychylna sprawia, iż kopulacja się rozpoczyna.

33. Organizmy mają dużą zdolność do produkcji potomstwa, ale z tego nie korzystają, bo ich liczebność nie wzrasta bardzo. Dlatego między organizmami dochodzi do konkurencji walki ten, kto jest lepszy, czyli zwycięży ma większe szanse na reprodukcje i pozostawienia potomstwa. Dobór naturalny to walka o przetrwanie- Organizmy posiadające korzystne cechy mają większą szansę na przeżycie i rozmnażanie, co prowadzi do zwiększania częstości występowania korzystnych genów w populacji.

Dobór naturalny- składają sie na nia trzy podstawowe elementy
a) zróżnicowanie- organizmy żywe różnią sie od siebie pod wszytskimi możliwymi względami: gruboscia kości, ilością włosów, długością skrzydeł, siła mięśni itp. Zróżnicowanie jest konieczne, aby mogły zachodzić procesy ewolucji- dostarcza im ono ,,surowego materiału"
b) dziedziczenie- tylko część zmienności cech indywidualnych jest odziedziczalna tzn przekazywana potomstwu przez rodziców, z pokolenia na pokolenie. Cechy indywidualne, takie jak zniekształcenie skrzydła spowodowane wypadkiem, nie jest dziedziczne procesie ewolucyjnym liczy sie jedynie zmienność odziedziczalna
c) dobór- organizmy o pewnych określonych cechach dziedzicznych zostawiają więcej potomstwa, ponieważ cechy te sprzyjają przetrwaniu i reprodukcji

34. Istnieją pewne stałe relacje między zwierzętami np. wiewiórkami, które musiałby pamiętać, kto im pomógł a kto nie i odwzajemnić się tylko tym, od których otrzymały pomoc;

Mechanizmy psychiczne odpowiedzialne za działania na rzecz osób niespokrewnionych mogą się wykształcić, jeżeli uczynki altruistyczne będą odwzajemniane. Można to nazwać współpracą między 2 lub więcej osobnikami, z której wszyscy odnoszą korzyści - czerpanie korzyści z wzajemnej wymiany (np. u nietoperzy wampirów, pawianów, szympansów, ludzi)

35. Zasada Morgana mówi o tym, że nie można interpretować działania jako wyniku wyższej czynności psychicznej, jeśli może być ono interpretowane jako wynik procesu przebiegającego na niższym poziomie. Morgan wysunął ten pogląd przeciwko prostemu antropomorfizmowi w stosunku do zwierząt. Zasada ta przeciwstawiała się analizowaniu zachowania zwierząt w kierunku analogii do psychiki człowieka np. błędne jest wnioskowanie, że jeżeli budowa gniazda przez ptaka da sie porównać do budowy domu przez człowieka, i jeśli funkcje gniazda okażą się podobne do funkcji domu ludzkiego, to można przypuszczać że procesy psychiczne leżące u podłoża tych zachowań są podobne.

36. A) nieukierunkowane względem bodźca
- kinezy: ruchy postępowe (ortokineza) lub skręty ciała w rożnych kierunkach (klinokineza)
- nastia: zachowanie polegające na skurczu całego ciała zwierzęcia w wyniku zadziałania bodźca sensorycznego.

B) Ukierunkowane względem bodźca
- tropizmy: wygięcie osi ciała bądź jego części w kierunku wyznaczonym przez kierunek działania bodźca
- taksja- mechanizm reakcji prowadzący do przejęcia lub utrzymania właściwej pozycji ciała(kierunku ruchu) w odniesieniu do bodźców kierunkowych.