9-Diagnostyka fizjologiczna pacjentów po urazach rdzenia kręgowego.doc

Diagnostyka fizjologiczna pacjentów po urazach rdzenia kręgowego.

Potrzeba diagnostyki wysiłkowej u osób po urazach rdzenia kręgowego wynika z następujących przesłanek:
- zmiana trybu życia SCI związana z ciężkim urazem,
- mała aktywność ruchowa spowodowana urazem obniża wydolność fizyczną
( 1 na 4 SCI osiąga parametry VO2 max. i inne cechy funkcjonalne zbliżone do normy populacyjnej koniecznej dla tych chorych do skutecznej egzystencji)
             

W  wyniku hipokinezji towarzyszącej chorobie obserwujemy znacznie szybciej niż w populacji ludzi zdrowych:
- schorzenia krążenia,
- hiperlipidemię,
- insulinoodporność,
- spadek siły i wytrzymałości mięśni,
- otyłość brzuszną i cukrzycę.
              Aby SCI żyli dłużej muszą koniecznie osiągnąć odpowiedni poziom wydolności fizycznej.

Obniżenia wydolności populacji SCI wynika z tego że:
- 40 % tych chorych ma ponad 45 lat,
-  1 na 4 żyje obecnie ponad 20 lat po urazie.
    Pacjenci ci potrzebują określonego poziom wydolności do utrzymania odpowiedniej aktywności ADL. 
                           

             


Zgodnie z International Standarts for Classification of SCI opublikowaną przez  Neurological  Standards Committee w zakresie badań wydolności i diagnostyki tej grupy chorych musimy pamiętać, że występuje:
- obniżone BP, HR i CD na skutek ograniczenia kontroli parasympatycznej,
- wzrasta wydzielanie katecholamin,
- przepływ krwi w kończynach dolnych spada o 50-67% na skutek zaburzeń pracy układu autonomicznego,
- wzrasta TC, LDL-C  a  spada  wartość  HDL-C,
- zaburzenia  termoregulacyjne,
- zredukowana  gęstość  kości  poniżej  uszkodzenia rdzenia

Prowadzenia diagnostyki czynnościowej u pacjentów z SCI powinno być prowadzone zgodne z ICF (International Classification of Functioning) wg. przedstawionego schematu:

                                                                      CYKL REHABILITACYJNY

                                                                                    rozpoznanie schorzenia

                                                                            i potrzeb leczniczych pacjenta

                                          ocena skuteczności                                          możliwości rehabilitacji

rehabilitacji                                                        z uwzględnieniem czynników

                                                                                                  modyfikujących i linitujących

                            opracowanie planów                                          wybór sposobu usprawniania

                            stosowania interwencji                            i metod diagnostycznych

                            koordynujących                           

              Obciążenia wysiłkowe u pacjentów z SCI nie powinny być stosowane jeśli:
-  Htc 25% poniżej normy,
-  Hb 8-10 g/Dl,
-  obniżone BPs spoczynkowe o więcej niż 20 mmHg,
-  wzrost wysiłkowy BPS > 250 mmHg a BPd > 120 mmHg,
-  różnica HR w spoczynku i po zakończeniu ćwiczeń nie przekracza  20 ud/min.,
-  gorączka >37,7 o C,

-  glikemia < 40 mg/dL lub >500 mg/dL,
-  częstość oddechów > 30/min.,
-  zaburzenia elektrolitowe,
-  spadek temperatury ciała, nadmierne pocenie, sinica obwodowa, nudności, bóle głowy,
-  choroba wieńcowa, kardiomiopatie, wady zastawek, arytmie, obniżenie frakcji wyrzutowej o 30%, zwężenie tętnic wieńcowych, podwyższona leukocytoza, choroby zakaźne,
- analiza działania stosowanych leków.

             
      
DIAGNOSTYKA  WYDOLNOŚCI   PACJENTA
Ocena możliwości funkcjonalnych pacjenta w   oparciu  o  badania wydolności.
1 MET (3.5 ml tlenu \ kg\ min)
stan po okresie hipokinezji; BMR mierzona w pozycji leżącej; konieczne ćwiczenia izometryczne, przyłóżkowe zapobiegające niedowładom i odleżynom

2 MET ( 7 ml tlenu \ kg \ min)

początki rehabilitacji szpitalnej, ćwiczenia przyłóżkowe, wspomagana pionizacja i kontrolowana lokomocja w obrębie pokoju

4 MET (14 ml 02 \kg \ min )                   
graniczny poziom wydolności uzyskany podczas reh szpitalnej pozwalający opuścić szpital, aktywność rekreacyjna, proste ćwiczenia usprawniające i ogólnokondycyjne
6 MET lub mniej ( 21 ml O2 \ kg \min )   

granica możliwości wydolnościowych pacjentów kardiologicznych, poniżej tego progu mogą wystąpić objawy niewydolności krążeniowej, bóle w klatce piersiowej, duszność wysiłkowa                           
4 – 7  MET (14-25 ml tlenu \ kg\ min)       

program rehabilitacji domowej z okresową kontrolą fizjoterapeuty; możliwość podjęcia pracy zawodowej bez znaczącej komponenty pracy fizycznej

8 –10  MET( 28-35 ml tlenu \ kg \min)          

pełne możliwości ADL I pracy zawodowej bez obaw o nawrót niewydolności krążeniowej; stan wydolności fizycznej pozwalający na umiarkowany wysiłek fizyczny

10 –15  MET ( 35-52 ml O2\ kg \ min )  

norma wysokiej wydolności fizycznej; pacjenci w pełni wydolni mogący podejmować program bardzo intensywnej reh fizycznej; możliwości prowadzenia działalności zawodowej lub rekreacyjno- sportowej o dużej komponencie pracy fizycznej

WARTOŚĆ VO2 max. ml / kg / min. PARAPLEGIA (DAVIS)

WSKAŹNIKI  FIZJOLOGICZNE  TESTU  WYSIŁKOWEGO  PARAPLEGIKÓW
O RÓŻNYM STOPNIU AKTYWNOŚCI  FIZYCZNEJ

WYDATEK ENERGETYCZNY  LOKOMOCJI  PACJENTA  PO URAZACH  RDZENIA KR

Zużycie O2 ml /kg/metr-OEI