Z.Raciecki_Jak_samemu.pdf

POWSZECHNY ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH

ARCH Z.

RACIĘCKI

JAK SAMEMU ZBUDOWAĆ Z GLINY

TANI, ZDROWY i TRWAŁY BUDYNEK

MIESZKALNY LUB GOSPODARCZY

1946

NAKŁADEM POWSZECHNEGO ZAKŁADU UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH

ŁÓDŹ, UL. KOŚCIUSZKI 57.

Jak samemu zbudować z gliny tani, zdrowy

i trwały budynek mieszkalny lub gospodarczy

POWSZECHNY ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH

ARCH. Z. RACIECKI

JAK SAMEMU ZBUDOWAĆ

Z GLINY

TANI, ZDROWY I TRWAŁY BUDYNEK

MIESZKALNY LUB GOSPODARCZY

NAKŁADEM POWSZECHNEGO ZAKŁADU

UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH

ŁÓDŹ. UL. KOŚCIUSZKI 57.

1946

ODBITO W DRUKARNI BRATNIEJ POMOCY STUDENTÓW UNIW. JAG. W KRAKOWIE M. 11604

SPIS RZECZY

Przedmowa.

1. Przedmowa Biura Prewencyjnego P. Z. U. W.

Str.

51'

§4 '

W okresie żmudnej i ciężkiej pracy w odbudowie zni

szczeń powojennych, szeroki ogół warstw wiejskich stanął

przed kompletnym brakiem pomocy technicznej w dziedzinie

budownictwa wiejskiego, przede wszystkim brakiem wydaw

nictw ujętych tak popularnie i przystępnie, by każdy laik

umiejący czytać, mógł je wykorzystać przy odbudowie swego

osiedla.

Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych, wczuwając

się w narastające potrzeby wsi, wydźwigające z nadzwyczaj

nym wysiłkiem z ruin i zgliszcz swe siedziby, powziął inicja

tywę i zapoczątkował opracowanie szeregu popularnych wy

dawnictw w tej dziedzinie. Zdając sobie nie od dziś sprawę,

że polski chłop stoi przed rozwiązaniem jednego z najtrud

niejszych problemów zastąpienia w budownictwie podstawowych

materiałów t. j. drzewa, którego katastrofalny brak jest oczy

wisty, cegły, produkcja której jest wielokrotnie niewystarcza

jąca i cementu, którego dostarczenie w dostatecznej ilości

nasz zdezorganizowany i drogi transport zabezpieczyć nie jest

w stanie — materiałami miejscowymi, takimi które nie wy

magają transportu t. j. które są do dyspozycji na każdej

budowie, jak się mówi „pod ręką" -

Do tych materiałów, poza miejscowym kamieniem, wap

nem w pobliżu wapienników, wreszcie trzciną i słomą, jest

zaliczana w pierwszym rzędzie glina, w którą obfituje większa

część naszego kraju w dostatecznej ilości i odpowiedniej ja

kości.

2. Wstęp — ogólne uwagi autora

3. Wytyczenie budynku na placu

4. Wykonanie wykopów

5. Fundamentowanie . .

a) fundamenty z kamienia

b) fundamenty z betonu

..']-••.

6. Izolacja fundamentów

7. Glina . . . . .

8. Fotvmy i przybory do ubijania ścian

9. Wykonanie murów ubijanych z gliny ze słomą .

10. Wykonanie -murów obijanych z gliny z chrustem

11. Wykonanie bl«ków glinianych i ścian z bloków

12. OtWory okienne i drzwiowe

13. Kominy i wentylacja

14. , Stropy

a) drewniane, wałkowe

......

b) żelbetowe

15. Więźba dachowa

16. Wykonanie szczytów

17. Pokrycie dachu

. '

a) słomą uglinioną .

b) dachówką cementową .

18. Wyprawa ścian

19. Uwagi o czasie wykonania prac

20. Analiza materiałów i robocizny

Budownictwo z gliny dotychczas w Polsce prawie nie

było stosowane, gdyż opierając się na przesądach uważano je

jako niezdrowa, nietrwałe i jako będące oznaką niozamożno-

ści gospodarza. Znalazło budownictwo z gliny natomiast sze

rokie rozpowszechnienie w sąsiednich państwach od wielu

dziesiątków, a nawet setek lat. Cale wsie budowane na Wę

grzech w niektórych okolicach Niemiec, a przede wszystkim

w Rosji i na Ukrainie są niezbitymi dowodami jak budynki

nietylko parterowe, lecz nawet o dwóch kondygnacjach, od

powiednio i fachowo wykonane, mogą być trwałe,

zdrowe, widne i mieć wygląd estetyczny. W okolicach bez

leśnych Podola i Besarabii od połowy ubiegłego stulecia bu

dowano z gliny nietylko budynki wiejskie typu gospodarstw

chłopskich, lecz wybudowano szereg budynków mieszkalnych

i gospodarczych dworskich nie wyłączając samych dworów,

które do dzisiejszych czasów są w dobrym stanie i całkowicie

spełniają swe zadanie. Tylko brakowi odpowiednio wykwali

fikowanych majstrów i nieświadomości społeczeństwa należy

przypisać u nas niechęć do budownictwa tego rodzaju, które

bez uciążliwych i kosztownych zabiegów o drzewo, cegłę" czy

cement,, daje możliwość każdemu posiadaczowi działki budo

wlanej, nakładem pracy własnej, jego rodziny i otoczenia,-

wznieść dach nad głową dla siebie i inwentarza.

WSTĘP

Użycie gliny w stanie surowym do wykonania budynków

mieszkalnych i gospodarskich nie jest rzeczą nową. W Syberii

gliniane ściany budynków nie przemarzają przy 50 stopniach

mrozu. W Turkiestanie (południowo wschodnia Rosja) budynki

wykonane z gliny przetrwały trzęsienie ziemi, skutecznie kon

kurując z budynkami wykonanymi z cegły palonej, które ru

nęły.

Na naszym terenie przedwojennym znany był piękny

renesansowy pałac hr. Platerów w Opsie koło Bracławia, ściany

którego wykonane były z gliny, ubitej z wrzosem. Bogata wy

prawa ścian i gzymsy obsadzone w murach glinianych stwa

rzały wygląd nie ustępujący innym bogatym pałacom, wznie

sionym z cegły palonej. W tejże miejscowości zabudowania

folwarczne, o długości około 30 m. wykonane były z gliny

ubijanej i pomimo braku wyprawy wapiennej, przetrwały

taki okres, że najstarsi iudzie nie pamiętają kiedy były wznie

sione.

Na zdjęciu Nr 1 przedstawiony jest budynek mieszkalny

Inż. Rościszewskiego w Szańcu w Dolinie Będkowskiej koło

Ojcowa, wzniesiony w 1932 r. z gliny ubijanej z patykami

- (systemem Niewierowicza).

Budynek zawiera 20 izb mieszkalnych, wykonany został

przez Inż. agr. Rościszewskiego przy pomocy 32 chłopców

niefachowych. Budowa w stanie surowym, z pokryciem dachu,

trwała 2 tygodnie. Wewnątrz wyprawa gliniana, zaś zewnątrz

wapienna. Od 1932 r. nie przeprowadzano ^żadnych remontów

i żadnych braków nie zauważono. Budynek ten został przez

Praca arch. Racięckiego, jako jednego z nielicznych

znawców budownictwa wiejskiego, ujmująca zagadnienia bu

dowy z gliny z najpopularniejszej strony, zilustrowana przej

rzystymi rysunkami, zrozumiałymi dla każdego nie obezna

nego z budownictwem tego rodzaju, niewątpliwie przyczyni

się do jego upowszechnienia i nadania tempa odbudowie wsi,

stojącej dziś bezradnie przed brakiem materiałów i środków

transportu.

Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych rzucając na

-szalę odbudowy trzydzieści pięć tysięcy egzemplarzy tej pracy

jest przeświadczony, że interesująca i przystępna treść tej

książki oraz niska jej cena spowodują, że trafi ona pod strze

chy i walnie przyczyni się do szybkiej odbudowy naszych

gospodarstw.

Powszechny Zakłaci

Ubezpieczeń Wzajemnych

Biuro Prewencyjne

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: