05.Dz.pdf
(
698 KB
)
Pobierz
Dz
DziejeApostolskie
Wstęp
1
1
Pierwszytraktat,
2
Teofilu,
3
napisałem
4
wrzeczysamejo
wszystkim, co Jezus zaczął czynić i [czego rozpoczął]
uczyć
5
2
aŜdodnia,gdypowydaniu—przezDuchaŚwię
tego
6
—poleceńapostołom,
7
którychsobiewybrał,
8
został
wziętywgórę;
9
3
imtakŜeposwojejmęce,wwieluprzekony
wającychdowodachprzedstawiłsięjakoŜyjący:
10
ukazywałim
1
DziejeApostolskieobejmująokołotrzydziestulatrozwojuKościoła.Cel
księginajlepiejujmujeDz1,8.
2
Traktat,gr.kn,fni(logos),wodniesieniudotraktatulubnarracjihisto
rycznejwystępujewgrecepowszechnie,np.uHerodotaiPlatona.
3
Teofilbyłprawdopodobnierzymskimurzędnikiem;określeniedostojny,
wŁk1,3sugeruje,Ŝebyłonczłowiekiemwysokopostawionymiboga
tym.DwieobszerneksięgiŁukaszaświadcząotrosceoduszękaŜdego
człowieka.
4
TakŜe:skomponowałem.
5
DziejeApostolskiesąkontynuacjąposługiJezusaleczzapośrednictwem
DuchaŚwiętegoizapośrednictwemapostołów(zob.2Kor5,20).
6
ŁukaszwsposóbszczególnypodkreśladziałanieDuchaŚwiętego(zob.
w.8;2,4.17;4,8.31;5,3;6,3.5;7,55;8,16;9,17.31;10,44;13,2.4;15,28:
16,6;19,2.6).
7
Apostoł,gr.`uon,rsnkni(apostolos):(1)oznaczaosobęposłanąwramach
określonej misji z pełnymi pełnomocnictwami, a zatemposłaniec, wy
słannik, poseł (J 13,16); (2) oznacza reprezentanta i przedstawiciela
określonejwspólnoty,azatem:delegat,misjonarz,reprezentant(2Kor
8,23);(3)wNTposłaniecBoŜy;(a)ogólnie(Łk11,49);(b)funkcjonal
nie: osoba posłana z poselstwem ewangelii apostoł (Rz 16,7); często
osoba mająca specjalne zadanie zakładana wspólnot kościoła BoŜego,
czyliznówapostoł,posłaniecr(BoŜy)(Ef2,20);(c)rzeczowo,szczegól
niewodniesieniudoDwunastu(Łk6,13).
8
Zob.J15,16.
9
Łk24,5052.WyraŜenie:wziętywgórę,gr.`um`k`la`,mv (analambano),
kilkakrotnie odnosi się do wniebowstąpienia Jezusa (Mk 16,19; Dz
1,2.11.22;1Tm3,16).
10
Nasza wiara opiera się na faktach, z których największymjest ten, Ŝe
naszZbawcaŜyje(Mt28,120;Łk24,153;J20,129;1Kor15,38).
1
str.2
PismoŚwięte
sięprzezczterdzieścidniimówiłoKrólestwieBoŜym.
11
4
Aw
czasie wspólnego spotkania,
12
przykazał im: Nie oddalajcie
się
13
od Jerozolimy, ale oczekujcie obietnicy Ojca,
14
o której
słyszeliścieodeMnie,
5
ŜeJanwprawdziechrzciłwwodzie,wy
jednakponiewielutychdniach
15
będziecieochrzczeniwDuchu
Świętym.
16
11
KrólestwoBoŜetonajogólniejrzeczbiorąckrólowanieBoga.OKróle
stwieBoŜymmoŜemymówićwszędzietam,gdziedziejesięBoŜawola,
tzn.tam,gdziefunkcjonująJegozasady.KrólowanieBogaogarniacoraz
więcejsferstworzeniai—wmiarępostępówmisji—corazwięcejist
nieńludzkich.KrólestwoBoŜewydatnieprzybliŜyłosiępoprzezprzyj
ście Pana Jezusa Chrystusa (Mk 1,15; Łk 4,1819), a kontynuatorami
dziełaMistrzasąJegonaśladowcy(2Kor5,20).
12
WielewaŜnychmomentówwŜyciuJezusaiapostołówdokonałosięteŜ
wczasiewspólnychposiłków:Łk22,1423;24,3649;J12,111;J13
17.Wtymjednakmiejscuniemamowyoposiłku,ajedynieospotka
niu.
13
Łk24,4749.Choćstojąceprzeduczniamizadaniebyłoogromne,Pan
działałbezpośpiechu.WnaszymŜyciuteŜjestczasczekanianaspeł
nieniesięobietnicBoŜych(Hbr6,12).
14
J14,26;15,2627;16,1213.
15
Poniewielutychdniach,idiom,zob.Robertson,BW5orazŁk24,21;
Dz24,21;J4,18;2Ptr3,1.
16
Ten fragment wstępny podsumowuje pierwszy traktat Łukasza, trzecią
Ewangelięsynoptyczną:jesttoksięgaotym,coJezuszacząłczynići
czego rozpoczął nauczać, czyli o dziejach naszego Pana.Drugitraktat
jest o dokonaniach tych, którzy byli świadkami dzieł Mistrza i którzy
byliprzezNiegopouczani.NauczanienaszegoPanazsamejswejnatury
domagasiękontynuacji(Mt7,2429).Chrześcijaństwotonietylkogro
noludzizłączonychwyznawaniemwspólnychdogmatów,aledoświad
czanie i przeŜywanie tego, co rozpoczyna się jako zapowiedź, ale na
stępniestajesięwokreślonymczasiewfaktemnaszejhistorii(porów
naj:1,10i2,1).
KsięgazostałanapisanaprzezŁukasza,którybyłprawdopodobniepo
ganinemzpochodzenia,człowiekiemdobrzewykształconymwkulturze
greckiejilekarzemzzawodu.ŚwiadectwaDziejówApostolskichsądla
naswaŜneiwtymsensie,Ŝewychodząspodpióraosobybardziejkry
tycznienastawianonejnaobserwowanezjawiska,zainteresowanejfakto
graficznąprawdą.
PismoŚwięte
str.3
WniebowstąpienieJezusa
(Mk16,1920;Łk24,5053)
6
Gdy więc byli zgromadzeni, dopytywali Go: Panie,
17
czy w
tymokresieprzywróciszIzraelowikrólestwododawnej[świet
ności]?
7
On im natomiast odpowiedział: Nie wasza to rzecz
poznać okresy i daty, które [sam] Ojciec ustalił zracjiswojej
władzy,
8
lecz otrzymacie moc Ducha Świętego, kiedy na was
zstąpi, i będziecie Mi świadkami
18
tak w Jerozolimie, jak i w
całejJudei,wSamarii—iaŜponajdalszekrańceziemi.
19
9
Igdytopowiedział,aonipatrzyli,zostałuniesionywgóręi
obłok zabrał Go sprzed ich oczu.
10
Kiedy zaś wpatrywali się,
jakOnsięwstępujedonieba,otostanęliprzynichdwajmęŜ
czyźniwbiałychubraniach.
11
Powiedzielioni:MęŜowiezGali
lei,dlaczegotakstanęliścieiwpatrujeciesięwniebo?TenJe
zus,któryzostałodwaswziętywgórędonieba,przyjdziew
takisposób,wjakizobaczyliścieGowstępującegodonieba.
20
PowrótdoJerozolimy
12
Wtedy powrócili do Jerozolimy z Góry, zwanej Oliwną,
21
która leŜy w pobliŜu Jerozolimy, w odległości drogi szabat
niej.
22
13
Gdyweszlido[miasta],udalisiędosalinapiętrze,
23
w
17
TytułPanwiąŜesięwtymprzypadkuzBoskimautorytetemJezusa(zob.
Dz19,5.10iinne,oraz7,59).
18
Chrystuswyznaczanamrolęświadków.Świadekniemusibyćszczegól
nym człowiekiem, musi być uczestnikiem szczególnych wydarzeń.
Świadkaniepytająoto,czegozostałnauczony,aleoto,cowidział,co
słyszałicoprzeŜył.Toczyniliapostołowie:Dz3,2;3,15;5,32;10,39;
13,31;22,15;1J1,14.
19
Księga Dziejów jest świadectwem rozprzestrzeniania się ewangelii w
Jerozolimie(rozdz.17);wJudeiiSamarii(rozdz.89)iaŜdokrańców
ziemi(1028).
20
Mt24,30.JezusChrystuspowróciwewłasnejosobie,dosłownie,aniew
przenośni.
21
Wniebowstąpienie miało miejsce na wschodnim zboczu Góry Oliwnej
(826mn.p.m.)nawschódodJerozolimywkierunkuBetanii,oddzielo
nejodmiastadolinąCedronu.NajejzboczuznajdowałsięogródGet
semani(Łk19,2829.37;por.Zach14,4;Mk11,1).
22
Drogaszabatnia:odległośćustalonaprzezrabinównapodstawietakich
tekstówjak:2MjŜ16,29;4MjŜ35,5;Joz3,4).Wynosiła2000łokci;w
str.4
PismoŚwięte
którejzatrzymalisię:PiotriJan,iJakub,iAndrzej,FilipiTo
masz, Bartłomiej i Mateusz, Jakub, syn Alfeusza, i Szymon
Zelota,iJuda,synJakuba.
24
14
Ciwszyscytrwali
25
jednomyśl
niewmodlitwie
26
wrazzkobietami
27
izMarią,MatkąJezusa
orazzJegobraćmi.
28
Wybórdwunastegoapostoła
15
W tych teŜ dniach Piotr powstał pośród braci — a był tam
razemtłum[liczący]okołostudwudziestuimion
29
—ipowie
dział:
16
MęŜowiebracia!
30
MusiałozostaćspełnionePismo,w
którymDuchŚwięty
31
ustamiDawida,
32
przepowiedziałJuda
czasachST1łokiećrównałsięok.44,5cm,alokiećdługi52cm,czyli
1040m.
23
Piętro:chodziopodobnyduŜypokój,wjakimodbyłasięOstatniaWie
czerza(Mk14,15).WtymwypadkumogłatobyćsalawdomuMarii,
matkiMarka(zob.Mk12,12).ApostołowiekrylisiętambyćmoŜew
obawieprzedśydami(J20,19).
24
Codoimionapostołów:Bartłomiej—JannazywagoNatanael(J1,45
49;21,2);Jakub,synAlfeusza—toŜsamyzJakubemMłodszym(Mk
15,40);Juda,synJakubatoTadeusz(Mt10,3;Mk3,18).
25
Lub:byliwierni,złączeni,zajęci,skoncentrowani,poświęceni,azatem:
ci wszyscy jednomyślnie oddawali się modlitwie; zob. Dz 2,46, gdzie
maznaczeniekontynuacji.
26
Mt18,1920.Jednomyślnamodlitwatonajlepszezajęcienaczasocze
kiwania na spełnienie się zapowiedzi BoŜych. Jednomyślnie, gr.
n_lnptl`cn,m (homothymadon)określawspólnotęmyślenia,celu,wspólną
zgodę.Społecznośćuczniówdajenamsiępoznaćjakospołecznośćgor
liwejmodlitwy(2,42;4,2431;12,5).
27
MoŜe chodzić o Ŝony apostołów(por.1Kor9,5)tudzieŜokobiety,o
którychwiemy,ŜeusługiwałyJezusowi(Mt27,55;Łk8,23;24,22).
28
JesttoostatniawzmiankaoMarii;wśródbracimógłbyćJakub,któryw
późniejszymokresiestałsięwaŜnąosobistościąwKościele(Dz12,17;
15,13;Gal2,9;zob.Mt13,55;J7,3).
29
Tłum imion, gr. n;bkni numnl`,svm (ochlos onomaton), hebraizm; imię
oznaczaosobę.WpodobnymznaczeniuimięwystępujewLXX(4MjŜ
1,2;18,20;3,40.43;26,53)orazwObj3,4;11,13.
30
MęŜowiebracia,zwroturoczystypodobniejakuDemostenesaMęŜowie
Ateńscylubunas:PanowiebracialubPanieipanowie,gdyŜzwrotten
obejmowałrównieŜkobiety(RobertsonBW5).
31
2Ptr1,21.
PismoŚwięte
str.5
sza,którystałsięprzewodnikiemtych,którzyschwytaliJezusa
—
17
gdyŜzostałzaliczonydonasiotrzymałudziałwtympo
sługiwaniu.
18
Ontozazapłatęniesprawiedliwościnabyłpole,
33
agdypadłnatwarz,pękłprzezśrodekiwypłynęływszystkie
jegownętrzności.
34
19
Istałosiętowiadomewszystkimmiesz
kańcom Jerozolimy, tak Ŝe nazwano to pole w ich własnym
dialekcie
35
Akeldamah, to jest Pole Krwi.
20
Napisane jest bo
wiemwzwojuPsalmów:
Niechjegomieszkaniestaniesiępuste
Iniechniebędzie,ktobywnimmieszkał.
36
oraz:
Niechinnyweźmiejegopasterskiurząd.
37
21
Trzeba więc, aby spośród męŜczyzn, którzy schodzili się z
namiprzezcałyczas,gdydonasprzyszedłiodszedł
38
PanJe
zus,
22
począwszyodchrztuJana,aŜdodnia,wktórymzostałod
naswziętywgórę,abyjedenztychstałsięwrazznamiświad
32
Piotr cytuje z tak zwanych Psalmów Mesjańskich, za które uwaŜa się
Psalmy:2,8,16,22,40,41,45,68,69,89,102,109,110,118.Wtym
wypadkucytatpochodzizPs69,25oraz109,8.NiektórezPsalmówMe
sjańskichsąmesjanicznewsensietypicznym,toznaczydotycząludz
kichdoświadczeńwogóle,aleodniesionesądodoświadczeńChrystusa.
Innesąwyraźnymizapowiedziami.Psalmy2,45i110zapowiadająMe
sjaszaKróla.Ps45,6przedstawiaMesjaszajakoBoga;wPs110jestOn
KapłanemKrólem i Panem Dawida. W Psalmie 2 jest On Synem Bo
Ŝym, któremu naleŜy się cześć; inne psalmy mówią o Jego cierpieniu
(22),Jegoofierze(40)iJegozmartwychwstaniu(16,10.11).WPsalmie
89jestOntym,któryspełniaPrzymierzeDawidowewypełniającwten
sposóbnadziejeIzraela.
33
Judaszkupiłpolepośrednio:pieniądzezostałyzwróconekapłanom(Mt
27,3)izostałyuŜytenakupnopolagarncarza(Mt27,7).
34
Mt27,5donosi,ŜeJudaszsiępowiesił.NiniejszyfragmentmoŜezna
czyć,Ŝekiedyjegociałospadłolubzostałoodcięte,upadającdoznało
zniszczenia.SłowatemogąrównieŜoznaczać—zaMt27,7—ŜeJu
daszpopełniłsamobójstworzucającsięnaostrozakończonypal.
35
Chodziojęzykaramejski.
36
Ps69,25.
37
Ps109,8.
38
Idiom:przebywałwśródnas(BAGD,zaNET386).
Plik z chomika:
joliet_
Inne pliki z tego folderu:
01.Mt.pdf
(614 KB)
02.Mk.pdf
(319 KB)
03.Lk.pdf
(555 KB)
04.J.pdf
(363 KB)
05.Dz.pdf
(698 KB)
Inne foldery tego chomika:
✞ Przekłady Interlinearne (abn) Prymasowska seria
4 polecam - Książki religijne
43 GRECKO-POLSKI NOWY TESTAMENT - WYDANIE INTERLINEARNE
Apokryfy
Biblia Ewangeliczna, Przekład dosłowny (2004)
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin