PKP 06.12.2007
Wymogi formalne przewidziane w ustawie.
- forma pisemna lub ustana
np. zawiadomienie o przestępstwie - forma ustana
- art.119§1 KPK:
-art. 119 - Pismo procesowe powinno zawierać: 1) oznaczenie organu, do którego jest skierowane, oraz sprawy, której dotyczy, 2) oznaczenie oraz adres wnoszącego pismo, 3) treść wniosku lub oświadczenia, w miarę potrzeby z uzasadnieniem (tytuł – nagłówek, sygnaturę – jeżeli sprawa ma ją),4) datę i podpis składającego pismo.
- art.119§2. Za osobę, która nie może się podpisać, pismo podpisuje osoba przez nią upoważniona, ze wskazaniem przyczyny złożenia swego podpisu.
- pismo które nie odpowiada wymogom formalnym:
- wzywa sie wnoszącego pismo do uzupełnienia braków (z art. 119 §1) – 7 dni,
art. 118
§ 1. Znaczenie czynności procesowej ocenia się według treści złożonego oświadczenia. § 2. Niewłaściwe oznaczenie czynności procesowej, a zwłaszcza środka zaskarżenia, nie pozbawia czynności znaczenia prawnego. § 3. Pismo w sprawie należącej do właściwości sądu, prokuratora, Policji lub innego organu dochodzenia, skierowane do niewłaściwego organu, przekazuje się właściwemu organowi.
- §1 - należy zwrócić uwagę na treść a nie na tytuł wniesionego pisma, tytuł nie zawsze odpowiada treści wniesionego pisma,
np. osoba wnosząca pismo zatytułowała go „zażalenie” - a od sprawy nie przysługiwało zażalenie – sąd bierze pod uwagę takie pismo – jego treść, jako wniosek o uzasadnienie wyroku a nie zażalenie od wyroku i rozpatruje je co do treści pisma,
- §2 – czynność nie jest pozbawiona znaczenia prawnego; błędnie zatytułowane pismo nie dyskwalifikuje go jako błędne;
- §3 – skierowanie pisma do właściwego organu przy zachowaniu odpowiedniego terminu.
Przymus adwokacki:
- pismo musi być napisane i podpisane przez adwokata,
- daje pewność iż pismo będzie odpowiadało wszelkim wytycznym pisma procesowe – gwarancja poprawności.
Wymóg podpisania pism przez świadka:
- świadek podpisuje pismo, w którym pouczono go odpowiedzialność karnej za fałszywe składanie zeznań,
- świadek składa swój podpis również po zleżeniu zeznań – podpis potwierdza jego zeznania, zanim podpisze musi przeczytać co podpisuje, ma prawo nie podpisać zeznań z którymi sie nie zgadza – wówczas policjant lub osoba która spisywała jego zeznania podaje powód z którego świadek nie podpisał zeznań – art.121 KPK. Świadek ma prawo zmienić zeznania przed ich podpisaniem.
Doręczenie:
- wezwanie – podaje sie termin, godzinę, miejsce; obowiązek uczestnictwa w sprawie; pod rygorem przymusowego doprowadzenia; zastosowanie środka izolacyjnego – zatrzymanie; za niestawiennictwo można nałożyć kare;
- zawiadomienie – zawiadamia się uczestników procesu;
- imienne – konkretny adresat, np. obrońca, pełnomocnik pokrzywdzonego – obecność jest obligatoryjna,
- inna forma – np. prokurator - nie oczekuje się obligatoryjnej obecności; nie jest zawiadomieniem imiennym; np. sąd wysyła wokandę do prokuratury, a ta przesyła listę prokuratorów, którzy w danym dniu będą na wokandzie.
Zasady dotyczące prokuratury:• Zasada indyferencji - oznacza, że prokurator występuje w imieniu całej prokuratury jako jednolitego organu. Oznacza to , że w czasie trwania procesu może nastąpić zmiana prokuratora bez jego powtarzania. Zasada ta nie może być podciągnięta pod uchybienie procesowe.
Uczestnicy procesu:
- podmioty, które biorą udział w procesie karnym w roli określonej przez prawo karne.
Grupy uczestników procesu:
Organy procesowe :
- organ państwowy powołany do pełnienia określonej roli w procesie karnym
musi wynikać z ustawy
organ procesowy = osoba reprezentująca organ procesowy
organy kierownicze
organy pomocnicze
Sądy:
- atrybut sędziego - swoboda w podejmowaniu decyzji procesowych w granicach przewidzianych przez ustawę i Konstytucje RP – art. 178 § 1 Konstytucji RP,
- zasada ustawowa organu sprawiedliwości – dotyczy wszystkich sądów i każdego postępowania toczącego sie przed sądem,
- gwarancja niezawisłości :
- gwarancje ustrojowe
- gwarancje pozaustrojowe
Gwarancje ustrojowe niezawisłości:
- posiadanie polskiego obywatelstwa, ma w pełni praw cywilnych i obywatelskich,
- wysokie kwalifikacje etyczne i zawodowe,
- nieskazitelny charakter,
- stopień mgr. Nauk prawnych, studia prawnicze w Polsce lub równorzędne studia zagraniczne,
- zdolność do pełnienia obowiązków sędziowskich (stan zdrowia psychicznego),
- ukończone 29 lat,
- złożony egzamin sędziowski lub prokuratorski, stopień naukowy samodzielnego pracownika naukowego,
- konieczność odbycia asesury – 3 lat, bądź referendarza sądowego – 5 lat, - KWESTIE SPORNE asesor jest powoływany na czas określony a sędzia nie; podlega kontroli a sędzia nie; ma swojego patrona – sprzeczne z funkcjami sędziego, asesor może być niedopuszczony do pełnienia funkcji sędziego!
- nieusuwalność sędziego ze stanowiska – wyjątkiem jest:
- rozwiązanie stosunku służbowego,
- zrzeczenie sie stanowiska,
- wygaśniecie na skutek: orzeczenia sądu dyscyplinarnego lub orzeczenia środka karnego w postaci pozbawienia praw publicznych lub zakazu zajmowania określonego stanowiska,
- przejście w stan spoczynku,
- powołany na czas nieokreślony,
- powołany prze Prezydenta na wniosek KRS
- ma charakter stały – który przesadza o niezawisłości,
- nieprzenoszenie sędziego na inne stanowisko lub inne miejsce służbowe - wyjątek stanowi zgoda sędziego
- zakaz przynależności do:
- związków zawodowych,
- partii politycznych,
- niedopuszczalność podejmowania innego zatrudnienia – wyjątek, praca naukowa na wyższej uczelni – nie może jednak pełnić funkcji kierowniczych,
- immunitet sędziowski – sędzia może sie go sam zrzec
- odpowiedzialność dyscyplinarna sędziego – jedynie kiedy sędziemu odebrano immunitetu.
PKP 13.12.2007
Organy procesowe c.d.
Sąd:
- zespól osób wyposażonych w atrybut niezawisłości
- jednostka wyposażona w atrybut niezawisłości,
- powołany do sprawowania wymiaru sprawiedliwości w imieniu Rzeczpospolitej Polskiej,
- sąd – jest pojęcie wieloznacznym,
- podział sądów:
1.powszechne
a). Sąd Najwyższy
b). Sąd Apelacyjny
c). Sąd Okręgowy
d). Sąd Rejonowy
2. specjalne,
- system II instancyjności
Sąd Rejonowy – sądem odwoławczym jest Sąd Okręgowy
Sąd Okręgowy – sądem odwoławczym jest Sąd Apelacyjny
Sąd Najwyższy – rozpatruje kasacje, odpowiada na pytania prawne związane z rozstrzygnięciem sprawy.
Pytanie prawne:
- ma do niego tylko uprawnienie sąd odwoławczy,
- może dotyczyć interpretacji przepisu,
- odpowiedz jest wiążąca dla sądu,
- w wyjątkowych sytuacjach SN udziela odpowiedzi w pełnym składzie,
- uchwała SN ma czasem bardzo istotne znaczenie co prowadzi do zmiany przepisów w niektórych kwestiach,
- inne sądy mogą sie kierować orzeczeniami SN dotyczącymi pytań prawnych, które zadał sąd odwoławczy.
Sądy mniejsze:
- wydział cywilny (1),
- wydział karny (2),
- wydział rodzinny i nieletnich (3).
Sady większe:
*mają kilka wydziałów cywilnych i karnych,
- wydział karny (2).
Właściwość:
- uprawnienie do całościowego rozstrzygnięcia sprawy.
- przedmiotowa,
a). rzeczowa,
b). funkcjonalna,
- miejscowa.
Właściwość rzeczowa:
7. uprawnienie sądu do całościowego rozpatrzenia sprawy ze względu na rodzaj przestępstwa (art.24-27 KPK),
8. Sąd Rejonowy- (art.24 KPK) orzeka w I instancji we wszystkich sprawach, z wyjątkiem spraw przekazanych ustawą do właściwości innego sądu, rozpoznaje ponadto środki odwoławcze w wypadkach wskazanych w ustawie.
9. Sąd Okręgowy- (art.25 KPK) orzeka w I instancji w sprawach o następujące przestępstwa:
1). o zbrodnie określone w KK oraz w ustawach szczególnych,
2). o występki określone w rozdziałach XVI i XVII oraz zamach terrorystyczny(art. 140), przyjmowanie obowiązków w obcym wojsku(art.141), zabójstwo uprzywilejowane(art.148 § 4),dzieciobójstwo (art. 149), eutanazja (art.150 § 1), przyczynienie się do samobójstwa (art.151), aborcja za zgodą kobiety (art. 152), aborcja bez zgody kobiety (art.153), typ kwalifikowany przez następstwo – aborcja za zgodą kobiety w związku z zabójstwem (art.154), ciężki uszczerbek na zdrowiu (156 § 1 i 3), bójka, pobicie (art. 158 § 2 i 3), następstwo katastrofy – śmierć (art. 163 § 1 i 3), sprowadzenie niebezpieczeństwa powszechnego (art. 165 § 1 i 3), przejecie kontroli nad statkiem – użycie podstępu, gwałtu (art. 166 § 1), następstwo sprowadzenie katastrofy - śmierć(art. 173 § 3), śmierć człowieka lub uszczerbek na zdrowiu spowodowany: zanieczyszczeniami w przyrodzie, odpadki, substancje niebezpieczne materiały jądrowe(art. 185 § 2), gwałt - wspólny(art. 197 § 3), czynna napaść na funkcjonariusza publicznego (art. 223), branie lub przetrzymywanie napastnika (art. 252), handel ludźmi, nielegalna adopcja – cel osiągniecie korzyści majątkowych (art. 253 § 2) Kodeksu karnego,
3). o występki, które z mocy przepisu szczególnego należą do właściwości sądu wojewódzkiego.
*SR - rozpoznaje ponadto środki odwoławcze od orzeczeń i zarządzeń wydanych w I instancji w SR oraz inne sprawy przekazane mu przez ustawę.
- Sąd apelacyjny – (art.26 KPK) rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń i zarządzeń wydanych w pierwszej instancji w sądzie wojewódzkim oraz inne sprawy przekazane mu przez ustawę.
- Sąd Najwyższy – (art.27 KPK) rozpoznaje kasacje oraz środki odwoławcze i inne sprawy w wypadkach określonych w ustawie.
Niewłaściwość rzeczowa bezwzględna:
- sprawa została rozpatrzona przez SR a właściwym do rozpatrzenia sądem powinien być SO,
- bezwzględna przyczyna odwoławcza.
Niewłaściwość rzeczowa :
- sprawa została rozpatrzona przez SO a właściwym do rozpatrzenia sądem powinien być SR,
- nie można temu wyrokowi zarzucić uchybienia.
Właściwość funkcjonalna:
- uprawnienia sądu do dokonania określonej czynności np. SR jest uprawniony do wydania postanowienia o tymczasowe aresztowanie,
- to wskazanie kompetencji do czynności procesowych organów różnych instancji a więc wszędzie tam, gdzie prawo umożliwia wnoszenie środków zaskarżenia.
Właściwość miejscowa:
- sąd dopuszcza odstępstwo od tej zasady (art. 37 KPK przekazanie sprawy właściwemu sądowi),
- właściwy jest sąd, w którym okręgu dokonano przestępstwa,
- określa podział spraw i czynności pomiędzy organami równego rzędu, a więc niejako zasięg terytorialny ich kompetencji
- np. znaczna ilość spraw toczy się w organie właściwym dla miejsca zamieszkania lub siedziby strony (wnoszącej podanie w bądź pozwanego).
Przyczyny odwołania sędziego – z mocy prawa:
- art.40 KPK
- sprawa dotyczy tego sędziego bezpośrednio,
- jest małżonkiem strony lub pokrzywdzonego albo ich obrońcy, pełnomocnika lub przedstawiciela ustawowego albo pozostaje we wspólnym pożyciu z jedną z tych osób,
- jest krewnym lub powinowatym w linii prostej, a w linii bocznej aż do stopnia pomiędzy dziećmi rodzeństwa osób wymienionych w pkt 2 albo jest związany z jedną z tych osób węzłem przysposobienia, opieki lub kurateli,
- był świadkiem czynu, o który sprawa się toczy, albo w tej samej sprawie był przesłuchany w charakterze świadka lub występował jako biegły,
- brał udział w sprawie jako prokurator, obrońca, pełnomocnik, przedstawiciel ustawowy strony, albo prowadził postępowanie przygotowawcze,
- brał udział w niższej instancji w wydaniu zaskarżonego orzeczenia lub wydał zaskarżone zarządzenie,
- brał udział w wydaniu orzeczenia, które zostało uchylone lub stwierdzono jego nieważność,
- brał udział w wydaniu postanowienia o warunkowym umorzeniu postępowania,
- brał udział w wydaniu orzeczenia, co do którego wniesiono sprzeciw.
...
xavi.hernandez