MÓZGOWE PORAŻENIE DZIECIĘCE LECZENIE TOKSYNĄ BOTULINOWĄ
MÓZGOWE PORAŻENIE DZIECIĘCE
· jest to niepostępujące uszkodzenie centralnego układu nerwowego, prowadzące do powstania zmieniających się wraz z wiekiem zaburzeń czynności ruchowych i postawy oraz innych następstw wad mózgu znajdującego się we wczesnym stadium rozwoju.
PRZYCZYNY
1. Przedporodowe - infekcje wewnątrzmaciczne, uszkodzenia toksyczne płodu (polekowe), itp.
2. Przyczyny okołoporodowe (stany niedotlenienia, niedokrwienia u noworodków donoszonych i krwawienia około- i śródkomorowe u wcześniaków).
3. Przyczyny poporodowe - urazy głowy, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz mózgu w okresie jego dynamicznego rozwoju.
PODZIAŁ (wg Hagberga, cytowany przez Czochańską)
· przydatny z ortopedycznego punktu widzenia
1. zespoły spastyczne: porażenie kurczowe czterokończynowe (tetraplegia), obustronne porażenie kurczowe (diplegia), porażenie połowicze (hemiplegia)
2. zespoły móżdżkowe: wrodzona ataksja (ataxia congenita, diplegia atactica)
3. zespoły dyskinetyczne: postacie atetotyczne (choreoathesis) oraz postacie dystoniczne.
OCENA DZIECKA Z MPD
1. badanie kliniczne uzupełnione o ocenę funkcjonalną chodu, ocena spastyczności
2. badanie radiologiczne
Czynniki wpływające na chód dziecka i jego stopień niezależności:
1. rodzaj uszkodzenia neurologicznego;
2. topografia i rodzaj niedowładów;
3. poziom intelektualny, stopień ciężkości upośledzenia;
4. wada wzroku;
5. padaczka;
6. przebieg leczenia (czas);
7. poziom rozumienia potrzeb dziecka w rodzinie;
8. czynniki socjalne, kulturowe i ekonomiczne.
Leczenie dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym:
1. rehabilitacyjne;
2. farmakologiczne;
1. operacyjne.
Jedną z metod leczenia farmakologicznego poprzez obniżenie spastycznego napięcia mięśni jest terapia toksyną botulinową. Jest to toksyna wytwarzana przez bakterie Clostridium botulinum (bakterie jadu kiełbasianego). Kompleks toksyny botulinowej typu A z hemaglutyniną blokuje obwodową transmisję cholinergiczną przez płytkę nerwowo-mięśniową, działając presynaptycznie na miejsce położone proksymalnie w stosunku do uwalniania acetylocholiny. Do powrotu przekazywania impulsów dochodzi stopniowo, wraz z tworzeniem się nowych zakończeń nerwowo-mięśniowych (sprouting) i nawiązaniem przez nie kontaktu z postsynaptyczną płytką ruchową. Lek zaczyna działać po 24-72 godzinach, szczyt działania przypada na 10 14 dzień, a działanie to wyczerpuje się po około 12 tygodniach.
Wskazania:
· dynamiczna stopa końska spowodowana spastycznością u chorych dzieci w wieku dwóch i więcej lat z mpd;
· iniekcje do mięśni kulszowo-goleniowych w przypadku "crouch gait";
· iniekcje do mięśni przywodzicieli i kulszowo-goleniowych w celu poprawy pozycji siedzącej;
· iniekcje diagnostyczne w celu przewidywania skutków leczenia operacyjnego;
· kurczowy kręcz szyi;
· kurcz powiek;
· połowiczy kurcz twarzy.
CELE LECZENIA:
· poprawa funkcji;
· ułatwienie opieki na chorym;
· zmniejszenie dyskomfortu, bolesnego napięcia, dystonii.
· zapobieganie rozwojowi trwałych przykurczów;
· rozwój prawidłowych wzorców ruchowych..
Leczenie: Najlepiej rozpocząć je między 2 a 6 rokiem życia. Jest to wiek kiedy przykurcze mają na ogół charakter dynamiczny i kształtuje się wzorzec chodu, na który możemy wpływać poprzez intensywną rehabilitację wspomaganą toksyną botulinową. Czas poprawy po jednorazowym podaniu leku wynosi 3 - 8 miesięcy. Nie wolno podawać leku częściej niż co 3 miesiące.Toksyna jest bardzo dobrze tolerowana przez większość chorych. Ewentualne objawy uboczne: ból w miejscu podania, przemijająca gorączka, skurcze mięśni lub uczucie osłabienia (tzw. zespół grypopodobny) - objawy łagodne i przemijające. Przy podawaniu dużych dawek do mięsni przywodzicieli uda - okresowe nietrzymanie moczu. Oporność na leczenie ( zwykle po wielu iniekcjach) - aby tego uniknąć należy podawać lek nie częściej niż co 3 miesiące i nie dostrzykiwać leku po 2-3 tygodniach.W trakcie leczenia należy unikać leków z grupy aminoglikozydów (gentamycyna) i spektynomycyny.
Podawanie:Lek na ogół podaje się w warunkach ambulatoryjnych. W Poradni Przyklinicznej zakwalifikowanie dziecka do terapii botulinowej poprzedzone jest badaniem przez ortopedę i neurologa dziecięcego. Przed podaniem leku można zastosować znieczulenie skóry kremem EMLA. Dawka zależy od wagi ciała, stopnia spastyczności ilości i rodzaju ostrzykiwanych mięśni.
sussan