6

NOWA USTAWA O  NORMALIZACJI

(Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji - Dz. U. Nr 169, poz. 1386 z dnia 11 października 2002 r.)

Tekst ustawy

Rozdział l - Przepisy ogólne

Art. 1. Ustawa określa podstawowe cele i zasady normalizacji oraz jej organizację i finansowanie.

Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) normalizacji - rozumie się przez to działalność zmierzającą do uzyskania optymalnego, w danych okolicznościach, stopnia uporządkowania w określonym zakresie, poprzez ustalanie postanowień przeznaczonych do powszechnego i wielokrotnego stosowania, dotyczących istniejących lub mogących wystąpić problemów;

2) normalizacji krajowej - rozumie się przez to normalizację prowadzoną na szczeblu krajowym, nie obejmującą działań prowadzonych: w poszczególnych branżach lub sektorach gospodarki, na szczeblu lokalnym, na szczeblu stowarzyszeń lub przedsię­biorców i urzędów;

3) dokumencie normalizacyjnym - rozumie się przez to dokument ustalający zasady, wytyczne lub charakterystyki odnoszące się do różnych rodzajów działalności lub ich wyników, nie będący aktem prawnym; podstawowym dokumentem normalizacyjnym jest norma;

4) normie - rozumie się przez to dokument przyjęty na zasadzie konsensu i zatwierdzony przez upoważni ona jednostkę organizacyjną, ustalający - do powszechnego i wielokrot­nego stosowania - zasady, wytyczne lub charakterystyki odnoszące się do różnych rodzajów działalności lub ich wyników i zmierzający do uzyskania optymalnego stopnia uporządkowania w określonym zakresie;

5) konsensie - rozumie się przez to ogólne porozumienie charakteryzujące się brakiem trwałego sprzeciwu znaczącej części zainteresowanych w odniesieniu do istotnych zagadnień, osiągnięte w procesie rozpatrywania poglądów wszystkich zainteresowa­nych i zbliżenia przeciwstawnych stanowisk.

Rozdział 2 - Cele i zasady normalizacji krajowej

Art. 3. Normalizacja krajowa prowadzona jest w celu:

1) racjonalizacji produkcji i usług poprzez stosowanie uznanych reguł technicznych lub rozwiązań organizacyjnych;

2) usuwania barier technicznych w handlu i zapobiegania ich powstawaniu;

3)zapewnienia ochrony życia, zdrowia, środowiska i interesu konsumentów oraz bezpie­czeństwa pracy;

4) poprawy funkcjonalności, kompatybilności i zamienności wyrobów, procesów i usług oraz regulowania ich różnorodności;

5) zapewnienia jakości i niezawodności wyrobów, procesów i usług;

6) działania na rzecz uwzględnienia interesów krajowych w normalizacji europejskiej i międzynarodowej;

7) ułatwiania porozumiewania się przez określanie terminów, definicji, oznaczeń i symboli do powszechnego stosowania.

Art. 4. W normalizacji krajowej stosuje się następujące zasady:

1) jawności i powszechnej dostępności;

2) uwzględniania interesu publicznego;

3) dobrowolności uczestnictwa w procesie opracowywania i stosowania norm;

4) zapewnienia możliwości uczestnictwa wszystkich zainteresowanych w procesie opraco­wywania norm;

5) konsensu jako podstawy procesu uzgadniania treści norm;

6) niezależności od administracji publicznej oraz jakiejkolwiek grupy interesów;

7) jednolitości i spójności postanowień norm;

8) wykorzystywania sprawdzonych osiągnięć nauki i techniki;

9) zgodności z zasadami normalizacji europejskiej i międzynarodowej.

Rozdział 3 - Polskie Normy i inne dokumenty normalizacyjne

Art. 5. 1. Polska Norma jest normą krajową, przyjętą w drodze konsensu i zatwierdzoną przez krajową jednostkę normalizacyjną, powszechnie dostępną, oznaczoną na zasadzie wyłączności - symbolem PN.

2. Polska Norma może być wprowadzeniem normy europejskiej lub międzynarodowej. Wprowadzenie to może nastąpić w języku oryginału.

3. Stosowanie Polskich Norm jest dobrowolne.

4. Polskie Normy mogą być powoływane w przepisach prawnych po ich opublikowaniu w języku polskim.

5. Polskie Normy korzystają z ochrony jak utwory literackie, a autorskie prawa majątkowe do nich przysługują krajowej jednostce normalizacyjnej.

6. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio do norm europejskich i międzynarodowych, z zachowaniem porozumień międzynarodowych.

7. Ochrony Polskich Norm, o której mowa w ust. 5, nie narusza ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, póz. 1198 oraz z 2002r. Nr 153, poz. 1271).

Art. 6. Przepisy art. 5 ust. 3 i 5-7 odnoszą się również do innych niż Polskie Normy dokumentów normalizacyjnych zatwierdzonych przez krajową jednostkę normalizacyjną, przy czym dokumenty takie mogą zostać zachowane w języku oryginału.

Art. 7. 1. Wyroby spełniające wymagania Polskich Norm oznaczane są na zasadzie dobro­wolności znakiem zgodności z Polską Normą pod warunkiem uzyskania certyfikatu zgodności upoważniającego do takiego oznaczenia.

2. Wyłączne prawo do wyrażenia zgody na oznaczenie wyrobu znakiem zgodności z Polską Normą przysługuje krajowej jednostce normalizacyjnej.

3. Prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego może upoważni ć jednostki certyfikujące, powołane na mocy odrębnych przepisów, do wydawania certyfikatu zgodności z Polską Normą.

4. Uzyskanie certyfikatu, o którym mowa w ust. 3, jest równoznaczne z uzyskaniem prawa do oznaczenia wyrobu znakiem zgodności z Polską Normą.

5. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób nadawania i wykorzysty­wania znaku zgodności z Polska Normą, mając na względzie ułatwienie producentom i dystrybutorom oznaczania wyrobów znakiem zgodności z Polską Normą oraz uwzględniając:

1)   cele systemu stosowania znaku zgodności;

2)   wymagania stawiane wyrobom, które mają być oznaczone znakiem zgodności;

3)   zasady wydawania certyfikatu zgodności.

6. Producent lub osoba wprowadzająca wyroby do obrotu może zadeklarować ich zgodność z Polskimi Normami deklaracją zgodności wydaną na własną odpowiedzial­ność, przy czym wymagani a stawiane takiej deklaracji określają Polskie Normy.

7. Deklaracja zgodności nie upoważnia do oznaczenia wyrobu znakiem zgodności, o którym mowa w ust. l.

8. Sprawy sporne wynikające z oceny zgodności z Polską Normą, dotyczące interpretacji postanowień Polskich Norm, rozstrzyga Prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, po zasięgnięciu opinii  właściwego komitetu technicznego.

Art. 8. 1. W celu zapewnienia w obszarze normalizacji ochrony interesów państwa w zakresie obronności i bezpieczeństwa mogą być opracowywane, zatwierdzane i wycofywane, przez inne niż Polski Komitet Normalizacyjny jednostki, dokumenty normalizacyjne, w tym Normy Obronne, co do których nie jest wymagane spełnienie zasad normalizacji wymienionych w art. 4orazart. 5 ust. 3 i 5-7.

2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, w celu zapewnienia w obszarze normalizacji ochrony interesów państwa w zakres i e obronności i bezpieczeństwa:

1)   sposób organizacji i prowadzenia przez Polski Komitet Normalizacyjny oraz Ministra Obrony Narodowej i ministra właściwego do spraw wewnętrznych normali­zacji związanej z obronnością! bezpieczeństwem państwa;

2)   rodzaje dokumentów normalizacyjnych dotyczących obronności i bezpieczeństwa państwa;

3)   tryb opracowywania, zatwierdzania i stosowania dokumentów normalizacyjnych dotyczących obronności i bezpieczeństwa państwa, w tym Norm Obronnych, w zakresie, który nie może być ujęty w Polskich Normach;

4)   tryb zatwierdzania i wprowadzania do stosowania zagranicznych dokumentów normalizacyjnych dotyczących obronności i bezpieczeństwa państwa.

Rozdział 4 - Polski Komitet Normalizacyjny

Art. 9. 1. Tworzy się Polski Komitet Normalizacyjny, zwany dalej „PKN", jako krajową jednostkę normalizacyjną zapewniającą realizację celów wymienionych w art. 3, zgodnie z zasadami wymienionymi w art. 4.

2. PKN jest państwową jednostką organizacyjną.

3. PKN ma wyłączne prawo używania skrótu „PKN" i zastrzeżonego znaku graficznego.

4. Organizację, zakres i sposób działania PKN określa statut nadany przez Prezesa Rady Ministrów w drodze zarządzenia.

Art. 10. 1. Prezes Rady Ministrów sprawuje nadzór nad PKN w zakresie spraw dotyczących:

1)   obronności i bezpieczeństwa państwa;

2)   realizacji zadań wynikających z podjętej współpracy z organami administracji rządowej;

3)   realizacji zadań wynikających z zawartych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych.

2. W sprawach, o których mowa w ust. l, Prezes Rady Ministrów sprawuje nadzór, wydając Prezesowi PKN wiążące wytyczne i polecenia.

Art. 11. Do zadań PKN należy organizowanie i prowadzenie normalizacji krajowej zgodnie z potrzebami kraju, w tym:

1) określanie stanu i kierunków rozwoju normalizacji;

2) organizowanie i nadzorowanie działań związanych z opracowywaniem i rozpowszech­nianiem Polskich Norm i innych dokumentów normalizacyjnych, w szczególności przez ankietę powszechną projektów norm; ankieta powszechna jest realizowana przez podawanie do publicznej wiadomości tytułów, terminów zakończenia ankiety oraz miejsca i sposobu udostępniania zainteresowanym treści projektów;

3) zatwierdzanie i wycofywanie Polskich Norm oraz innych dokumentów normaliza­cyjnych;

4) reprezentowanie Rzeczypospolitej Polskiej w międzynarodowych i regionalnych organizacjach normalizacyjnych, uczestnictwo w ich pracach oraz występowanie za

granicą w sprawach dotyczących normalizacji;

5) inicjowanie i organizowanie pracy komitetów technicznych do realizacji zadań związa­nych z opracowywaniem dokumentów normalizacyjnych;

6) organizowanie i prowadzenie działalności szkoleniowej, wydawniczej, promocyjnej i informacyjnej dotyczącej normalizacji i dziedzin pokrewnych;

7) opiniowanie projektów aktów prawnych związanych z normalizacją.

Art. 12. 1. PKN uczestniczy w krajowym systemie notyfikacji norm i aktów prawnych,

w szczególności prowadząc krajowy punkt informacyjny.

2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych, mając na względzie konieczność precyzyjnego podziału zadań w tym zakresie między właściwe organy administracji rządowej oraz państwowe jednostki organizacyjne w celu realizacji zobowiązań wynikających z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych.

Art. 13.  1. PKN współdziała z organami administracji rządowej w szczególności poprzez:

1) wzajemne informowanie się o zdarzeniach zachodzących w gospodarce, admini­stracji publicznej i normalizacji w kontekście ich wzajemnego związku; 1) uzgadnianie potrzeb tłumaczenia na język polski norm europejskich z zakresu ochrony życia, zdrowia, środowiska, mienia oraz bezpieczeństwa pracy i użytko­wania, wprowadzonych do Polskich Norm w języku oryginału;

3) uzgadnianie potrzeb sporządzania dokumentów zawierających wymagania techniczne w procesie opracowywania projektów aktów normatywnych.

2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposoby współdziałania PKN z organami administracji rządowej, uwzględniając konieczność zapewnienia udziału organów administracji rządowej w procesie opiniowania projektów Polskich Norm i innych dokumentów normalizacyjnych.

Art. 14.  1. PKN jest jednostką budżetową.

2. Tworzy się środek specjalny PKN, zwany dalej „środkiem specjalnym".

3. Środek specjalny może być tworzony z następujących źródeł:

1) wpływów od zamawiających prace związane z opracowywaniem Polskich Norm i innych dokumentów normalizacyjnych;

2) wpływów ze sprzedaży norm i innych materiałów związanych z normalizacją;

3) wpływów ze szkoleń normalizacyjnych;

4) odsetek bankowych od środka specjalnego, o którym mowa w ust. 2.

4. Ze środka specjalnego są finansowane:

1) prace związane z opracowywaniem Polskich Norm i innych dokumentów norma­lizacyjnych wykonywane na zamówienie jednostek pozabudżetowych;

2) przygotowania do sprzedaży i rozpowszechniania norm i innych materiałów związanych z normalizacją, w szczególności:

a) przygotowanie do druku oraz druk norm i innych materiałów związanych z norma­lizacją,

b)zapisywanie norm i innych materiałów związanych z normalizacją na nośnikach elektronicznych,

c) zakup zabezpieczeń przed nielegalnym kopiowaniem,

d) reklama i kolportaż,

e) zakup gotowych do sprzedaży norm i innych materiałów związanych z normalizacją od innych wydawnictw;

3) szkolenia normalizacyjne, w szczególności:

a) organizowanie i prowadzenie szkoleń normalizacyjnych,

b) wynagrodzenia wykładowców;

4) wydatki związane z obsługą środka specjalnego.

5. Ze środka specjalnego nie mogą być finansowane wynagrodzenia osobowe.

Art. 15.  1. PKN kieruje Prezes PKN, zwany dalej „Prezesem". 2. Do zadań Prezesa należy w szczególności:

1) powoływanie i odwoływanie komitetów technicznych;

2) zatwierdzanie i wycofywanie, w imieniu PKN, Polskich Norm i innych dokumentów normalizacyjnych na wniosek komitetów technicznych, z uwzględnieniem zasad normalizacji krajowej wymienionych wart. 4;

3) podejmowanie decyzji w sprawach dotyczących działalności PKN;

4) wydawanie przepisów wewnętrznych PKN;

5) współpraca z Radą Normalizacyjną, w tym zasięganie opinii Rady w sprawach, o których mowa wart. 18 ust. 4;

6) składanie rocznych sprawozdań z działalności PKN Radzie Normalizacyjnej i Preze­sowi Rady Ministrów w terminie do 30 czerwca następnego roku kalendarzowego;

7) reprezentowanie PKN na zewnątrz;

8) zarządzanie mieniem PKN.

Art. 16. 1. Prezes Rady Ministrów powołuje Prezesa na okres 5 lat spośród zgłoszonych przez Radę Normalizacyjną kandydatów wyłonionych uprzednio w drodze konkursu. Rada Normalizacyjna może również przedstawić Prezesowi Rady Ministrów tylko jednego kandydata.

2. Rada Normalizacyjna przeprowadza konkurs, o którym mowa w ust. 1.

3. Na stanowisko Prezesa może kandydować obywatel polski:

1) posiadający wykształcenie wyższe;

2) legitymujący się co najmniej czteroletnim stażem pracy związanym z normalizacją;

3) nie karany.

4. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, organizację i sposób przepro­wadzenia konkursu, mając na względzie w szczególności zapewnienie powszechności dostępu do konkursu i ocenę kwalifikacji kandydatów.

5. Prezes Rady Ministrów powołuje i odwołuje, na wniosek Prezesa, dwóch zastępców Prezesa.

6. Prezes Rady Ministrów odwołuje Prezesa przed upływem kadencji, w przypadku:

1) choroby trwale uniemożliwiającej wykonywanie zadań;

2) rezygnacji ze stanowiska;

3) skazania prawomocnym wyrokiem za popełnienie przestępstwa z winy umyślnej.

7. Prezes Rady Ministrów może odwołać Prezesa przed upływem kadencji w razie nie przyjęcia przez Radę rocznego sprawozdania złożonego przez Prezesa PKN lub na wniosek 2/3 składu Rady Normalizacyjnej.

Art. 17. 1 Wynagrodzenie Prezesa i jego zastępców ustala Prezes Rady Ministrów.

2. Prezesowi i jego zastępcom przysługuje nagroda jubileuszowa i odprawa emerytalna według zasad obowiązujących pracowników PKN oraz może być przyznana nagroda roczna według zasad określonych w przepisach wydanych na podstawie ustawy z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. z 2000 r. Nr 26, póz. 306, z 2001 r. Nr 85, póz. 924 i Nr 154, póz. 1799 oraz z 2002 r. Nr 113, póz. 984).

3. Minister właściwy do spraw pracy ustali, w drodze rozporządzenia, wysokość wynagro­dzeń pracowników PKN, biorąc pod uwagę organizację PKN i konieczność zapewnienia właściwej realizacji jego zadań.

Art. 18. 1.Przy PKN działa Rada Normalizacyjna zwana dalej „Radą".

2. Kadencja Rady trwa 4 lata.

3. Rada akceptuje coroczne sprawozdania z działalności PKN składane przez Prezesa PKN.

4. Do zadań Rady należy także wydawanie opinii, w szczególności dotyczących:

1) stanu i kierunków rozwoju normalizacji;

2) wniosków o powołanie i odwołanie komitetów technicznych;

3) przepisów wewnętrznych PKN dotyczących opracowywania dokumentów norma­lizacyjnych;

4) projektów dokumentów normalizacyjnych, w których opracowywaniu uczestniczy PKN, na zasadach określonych w przepisach wewnętrznych PKN.

5. Do kompetencji Rady należy również:

1) składanie wniosku o powołanie i odwołanie Prezesa;

2) organizowanie konkursu, o którym mowa w art. 16 ust. 1.

Art. 19. 1. W skład Rady wchodzą, w liczbie nie więcej niż po 5 osób, przedstawiciele:

1) organów administracji rządowej;

2) ogólnopolskich organizacji gospodarczych;

3) ogólnopolskich organizacji pracodawców;

4) krajowych lub regionalnych organizacji, których celem statutowym jest ochrona interesów konsumentów;

...