Dz.U.04.7.59 bezpieczeństwo i higiena pracy przy produkcji i magazynowaniu gazów.pdf

Dz.U.04.7.59

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

z dnia 23 grudnia 2003 r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji i magazynowaniu gazów, napełnianiu

zbiorników gazami oraz używaniu i magazynowaniu karbidu

(Dz. U. z dnia 19 stycznia 2004 r.)

Na podstawie art. 237 15 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z

późn. zm.) zarządza się, co następuje:

Rozdział 1

Przepisy ogólne

§ 1. Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy:

1) produkcji gazów;

2) napełnianiu gazami zbiorników magazynowych i przenośnych;

3) magazynowaniu i użytkowaniu gazów oraz karbidu.

§ 2. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do:

1) jednostek podległych i nadzorowanych przez Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego;

2) zakładów górnictwa podziemnego, odkrywkowego i otworowego w zakresie uregulowanym odrębnymi

przepisami;

3) jednostek pływających żeglugi morskiej i śródlądowej;

4) jednostek naukowo-badawczych i laboratoriów, w których prowadzone są doświadczenia lub badania

naukowe nad konstrukcją instalacji do produkcji gazów;

5) gazów płynnych (skroplonych gazów węglowodorowych).

§ 3. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) acetylenownia - wydzielone pomieszczenie, w którym umieszczone zostały urządzenia do produkcji

acetylenu wchodzące w skład wytwornicy acetylenu stałej, a w szczególności urządzenia do: oczyszczania,

osuszania, sprężania, magazynowania;

2) beczka ciśnieniowa - ciśnieniowe naczynie transportowe spawane o pojemności ponad 150 litrów, nie

większej niż 1.000 litrów;

3) butla - ciśnieniowe naczynie transportowe o pojemności nie większej niż 150 litrów;

4) karbid - surowiec służący do produkcji acetylenu;

5) magazyn zbiorników przenośnych - miejsce przeznaczone wyłącznie do przechowywania zbiorników

przenośnych, z wyjątkiem miejsca ustawienia zbiorników przenośnych stanowiących wyposażenie

stanowisk pracy;

6) naczynie kriogeniczne - naczynie izolowane cieplnie o pojemności nie większej niż 1.000 litrów,

przeznaczone do przechowywania i transportowania gazów skroplonych, schłodzonych;

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy

przy produkcji i magazynowaniu gazów, napełnianiu zbiorników gazami oraz używaniu i magazynowaniu karbidu – stan prawny: listopad 2005 r.

7) pojemnik specjalny na karbid - wodo- i gazoszczelny pojemnik na karbid, który uniemożliwia przedostanie

się do jego wnętrza wilgoci w każdych warunkach eksploatacji;

8) wiązka butli - zestaw transportowy butli połączonych ze sobą wspólnym kolektorem i razem trwale

umocowanych;

9) zakład napełniający - zakład posiadający uprawnienie do napełniania gazami zbiorników przenośnych oraz

do konserwacji i napraw tych zbiorników;

10) zbiornik magazynowy - stacjonarny zbiornik służący do przechowywania gazów;

11) zbiornik na wapno pokarbidowe - zbiornik lub osadnik, w którym przechowuje się pył lub muł wapienny po

zużytym karbidzie, pochodzący z wytwornic;

12) zbiornik przenośny - butlę, wiązkę butli, beczkę ciśnieniową, naczynie kriogeniczne.

§ 4. Instalacje wykorzystywane do produkcji gazów i napełniania zbiorników przenośnych gazami powinny być

usytuowane w sposób zapewniający swobodny dostęp do tych instalacji w każdych warunkach eksploatacji,

konserwacji, napraw i prowadzenia akcji ratowniczej.

§ 5. 1. Instalacje do produkcji gazów i napełniania zbiorników przenośnych gazami, zbiorniki magazynowe,

magazyny zbiorników przenośnych, magazyny karbidu, zbiorniki na wapno pokarbidowe powinny być zabezpieczone

przed dostępem osób nieupoważnionych za pomocą ogrodzenia lub oznakowane widoczną tablicą ostrzegawczą

umieszczoną w odległości co najmniej 5 m od:

1) wejścia do budynku lub wydzielonego pomieszczenia, w którym znajduje się instalacja do produkcji gazów

i napełniania zbiorników przenośnych;

2) zbiorników magazynowych;

3) magazynu zbiorników przenośnych;

4) magazynu karbidu;

5) zbiorników na wapno pokarbidowe;

6) terenu usytuowania instalacji do produkcji gazów lub napełniania zbiorników przenośnych.

2. Tablica, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać:

1) nazwę urządzenia lub instalacji oraz określenie rodzaju produkowanych i magazynowanych gazów lub

karbidu;

2) zakaz palenia i wstępu osobom nieupoważnionym.

§ 6. 1. Przy produkcji gazów, napełnianiu zbiorników i pracach związanych z przechowywaniem gazów oraz

karbidu powinny być zatrudnione osoby, które:

1) ukończyły 18 lat i zostały wyposażone w środki ochrony indywidualnej odpowiednie do właściwości

fizycznych i chemicznych gazów;

2) zostały przeszkolone w zakresie:

a. znajomości zagrożeń, jakie mogą wystąpić podczas produkcji, napełniania zbiorników i magazynowania

gazów,

b. budowy, działania i obsługi zbiorników magazynowych i przenośnych do gazów,

c. zasad postępowania na wypadek pożaru lub niekontrolowanego wypływu gazów.

2. Osoby napełniające gazami zbiorniki przenośne i magazynowe powinny posiadać zaświadczenia kwalifikacyjne

wymagane przepisami o dozorze technicznym dotyczącymi sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i

konserwacji urządzeń technicznych.

§ 7. 1. Do produkcji gazów i napełniania zbiorników przenośnych mogą być stosowane wyłącznie urządzenia, dla

których została wydana decyzja zezwalająca na ich eksploatację przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy

przy produkcji i magazynowaniu gazów, napełnianiu zbiorników gazami oraz używaniu i magazynowaniu karbidu – stan prawny: listopad 2005 r.

2. Rodzaje urządzeń podlegających dozorowi technicznemu oraz tryb wydawania decyzji zezwalających na

eksploatację tych urządzeń określają przepisy o dozorze technicznym.

§ 8. 1. Niedopuszczalne jest napełnianie zbiorników przenośnych, których stan techniczny nie odpowiada

wymaganiom bezpiecznej eksploatacji, a w szczególności:

1) nie zostały dopuszczone do eksploatacji przez właściwą jednostkę dozoru technicznego;

2) nie mają sprawnego wyposażenia;

3) mają uszkodzone ścianki;

4) były poddane działaniu płomienia;

5) nie są oznakowane czytelnie i prawidłowo zgodnie z obowiązującymi przepisami;

6) nie są trwale oznakowane w sposób jednoznacznie identyfikujący ich właściciela.

2. Niedopuszczalne jest napełnienie zbiornika przenośnego bez zgody jego właściciela wyrażonej w formie

pisemnej.

3. Każdy zbiornik przenośny napełniony gazem powinien być opatrzony znakiem identyfikującym zakład

napełniający.

§ 9. 1. Instalacje przeznaczone do napełniania gazami skroplonymi schłodzonymi cystern lub zbiorników

umieszczonych na pojazdach powinny być wyposażone w urządzenia odcinające dopływ gazu w przypadku

niekontrolowanego jego wypływu.

2. Urządzenia odcinające, o których mowa w ust. 1, powinny posiadać możliwość ich uruchomienia w sposób

automatyczny lub ręcznie z bezpiecznej odległości.

§ 10. 1. Prace konserwacyjne i naprawcze instalacji do produkcji gazów i napełniania zbiorników gazami powinny

być prowadzone zgodnie ze stanowiskową instrukcją bezpieczeństwa i higieny pracy opracowaną przez przedsiębiorcę.

2. Instrukcja, o której mowa w ust. 1, powinna określać:

1) identyfikację potencjalnych zagrożeń i analizę ryzyka zawodowego;

2) środki bezpieczeństwa, w tym środki ochrony indywidualnej i zbiorowej;

3) sposób wykonania prac;

4) dokumentację, którą należy sporządzić przed rozpoczęciem prac, w trakcie ich wykonywania oraz po

zakończeniu.

3. Prace, o których mowa w ust. 1, powinny być wykonywane wyłącznie na pisemne pozwolenie przedsiębiorcy,

które powinno określać:

1) miejsce, rodzaj i czas wykonania prac;

2) potencjalne zagrożenia;

3) konieczne do zastosowania środki bezpieczeństwa, w tym metody monitorowania zagrożeń;

4) wymagane środki ochrony indywidualnej i zbiorowej;

5) opis sposobu wykonania prac, w tym wykonania czynności przygotowawczych i po zakończeniu prac;

6) odpowiedzialność za wykonanie prac.

4. Dopuszcza się prowadzenie prac, o których mowa w ust. 1, gdy stężenie tlenu w powietrzu nie jest mniejsze niż

18 % i nie przekracza 22,5 % objętości.

5. Pracownicy zatrudnieni przy pracach konserwacyjnych i naprawczych instalacji do produkcji gazów

utleniających i napełniania zbiorników tymi gazami powinni być wyposażeni w niezatłuszczoną odzież roboczą i środki

ochrony indywidualnej.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy

przy produkcji i magazynowaniu gazów, napełnianiu zbiorników gazami oraz używaniu i magazynowaniu karbidu – stan prawny: listopad 2005 r.

§ 11. 1. Zbiorniki przenośne napełnione gazami oraz opróżnione z gazów powinny być magazynowane oddzielnie

w oznakowanych pomieszczeniach lub miejscach składowych.

2. Zbiorniki, o których mowa w ust. 1, mogą być magazynowane:

1) na otwartej przestrzeni;

2) pod zadaszeniem;

3) w wydzielonym pomieszczeniu.

3. Do magazynowania butli na otwartej przestrzeni powinny być przeznaczone palety - pojemniki o ażurowej

konstrukcji.

§ 12. 1. Niedopuszczalne jest magazynowanie zbiorników przenośnych:

1) w piwnicach;

2) na klatkach schodowych;

3) na korytarzach;

4) w wąskich dziedzińcach;

5) w przejściach dla pieszych i przejazdach, a także w ich pobliżu;

6) w garażach pojazdów;

7) w pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi;

8) na podestach roboczych urządzeń i innych instalacji.

2. Niedopuszczalne jest w pomieszczeniu magazynowania zbiorników przenośnych ich napełnianie, naprawianie i

konserwowanie.

§ 13. 1. Niedopuszczalne jest, aby zbiorniki przenośne były:

1) rzucane;

2) toczone po podłodze w pozycji leżącej, z wyjątkiem beczek ciśnieniowych z obręczami do toczenia;

3) uderzane metalowymi przedmiotami;

4) używane do innych celów niż te, do których zostały zaprojektowane;

5) poddane usuwaniu korozji z zewnętrznych powierzchni, jeżeli są napełnione gazem;

6) poddawane bezpośredniemu działaniu ognia.

2. Niedopuszczalne jest przetaczanie gazów ze zbiorników przenośnych do innych zbiorników przenośnych poza

zakładem napełniającym.

§ 14. Pomieszczenie magazynowe przeznaczone do przechowywania zbiorników przenośnych powinno być

wyposażone w sprzęt gaśniczy i ratunkowy, zgodnie z odrębnymi przepisami.

§ 15. 1. W ogrzewanych pomieszczeniach do magazynowania zbiorników przenośnych grzejniki powinny być

zasilane wodą lub parą wodną pochodzącą z zewnętrznych źródeł.

2. Odległość zbiorników przenośnych od czynnych grzejników powinna wynosić co najmniej 1,0 m.

3. W przypadku zastosowania osłon termicznych odległość, o której mowa w ust. 2, może być zmniejszona do nie

mniej niż 0,1 m.

§ 16. Niedopuszczalne jest otwieranie niepołączonych z instalacją odbiorczą zaworów służących do opróżniania

zbiorników przenośnych zawierających gazy palne lub toksyczne.

§ 17. Zbiorniki przenośne przeznaczone w szczególności do przechowywania tlenu i mieszanin tlenu z innymi

gazami powinny być w sposób szczególny chronione przed kontaktem z tłuszczami i smarami lub z substancjami

palnymi.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy

przy produkcji i magazynowaniu gazów, napełnianiu zbiorników gazami oraz używaniu i magazynowaniu karbidu – stan prawny: listopad 2005 r.

§ 18. 1. Zbiorniki przenośne mogą być pozostawione w miejscu pracy po uprzednim zamknięciu zaworów

głównych i zabezpieczeniu ich przed osobami nieupoważnionymi.

2. Zbiorniki przenośne, z wyjątkiem zbiorników przenośnych do acetylenu rozpuszczonego, przekazywane do

napełnienia, powinny mieć nadciśnienie gazu co najmniej 0,5 bara.

3. Zbiorniki przenośne do acetylenu rozpuszczonego, przekazywane do napełnienia, powinny mieć nadciśnienie

nie mniejsze niż określone w tabeli:

Temperatura

Do -5 °C

Powyżej -5 °C

do +5 °C

Powyżej +5 °C

do +15 °C

Powyżej +15 °C

do +25 °C

Powyżej +25 °C

do +35 °C

Nadciśnienie pozostałego

w zbiorniku gazu w barach

0,5

0,75

1,0

1,25

1,5

§ 19. 1. Podczas prac załadunkowych, rozładunkowych i przy transporcie wewnątrzzakładowym należy stosować

urządzenia transportowe przystosowane do rodzaju i wymiarów zbiorników przenośnych.

2. Niedopuszczalne jest podczas prac, o których mowa w ust. 1:

1) stosowanie urządzeń dźwignicowych z uchwytem elektromagnetycznym lub chwytakowym;

2) podnoszenie zbiorników przenośnych za zawory.

§ 20. 1. Transport pojedynczych zbiorników przenośnych na terenie zakładu powinien odbywać się przy użyciu

wózków przeznaczonych specjalnie do tego celu.

2. Ręczne przenoszenie zbiorników przenośnych na piętra lub rusztowania powinno odbywać się za pomocą

specjalnych noszy.

3. Mechaniczne transportowanie i przesuwanie zbiorników przenośnych jest dopuszczalne po uprzednim stabilnym

ich umocowaniu na transporterze.

§ 21. 1. Naprawy, modernizacje oraz badania stopnia zużycia zbiorników przenośnych mogą być przeprowadzane

wyłącznie w zakładach uprawnionych do tego rodzaju czynności przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego.

2. Czynności, o których mowa w ust. 1, mogą być wykonywane tylko na pisemne zlecenie właściciela zbiornika.

3. Wszelkie zakłócenia w użytkowaniu zbiorników przenośnych powinny być niezwłocznie zgłaszane przez

właściciela lub użytkownika zbiornika do zakładu napełniającego.

§ 22. Zbiorniki przenośne o pojemności powyżej 1 litra zawierające acetylen powinny być magazynowane i

użytkowane wyłącznie w pozycji stojącej.

§ 23. Zawory zamykające zbiorników przenośnych powinny być skutecznie zabezpieczone kołpakiem, kołnierzem

lub konstrukcją osłaniającą przed uszkodzeniem, które mogłoby spowodować wydostanie się gazu ze zbiornika.

§ 24. 1. W razie pożaru zbiorniki przenośne powinny być niezwłocznie usunięte ze strefy zagrożenia

oddziaływaniem podwyższonej temperatury.

2. Zbiorniki przenośne narażone na działanie płomienia należy schładzać wodą z bezpiecznej odległości.

3. Wiązki butli lub butle z acetylenem, które były poddane bezpośredniemu działaniu płomienia, po schłodzeniu i

sprawdzeniu, że nie następuje dalszy wzrost temperatury, należy umieścić w basenie z wodą na okres co najmniej 24

godzin.

4. Zbiorniki przenośne, które zostały poddane działaniu płomienia lub miejscowemu nagrzewaniu się powierzchni,

należy oznaczyć i przekazać niezwłocznie do zakładu napełniającego.

5. Zbiorniki, o których mowa w ust. 4, należy zgłosić do badań technicznych do organu właściwej jednostki dozoru

technicznego.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy

przy produkcji i magazynowaniu gazów, napełnianiu zbiorników gazami oraz używaniu i magazynowaniu karbidu – stan prawny: listopad 2005 r.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: