Karlheinz Deschner
Kryminalna historia chrześcijaństwa
tom 5
IX i X stulecie
Od Ludwika Pobożnego (814r.)
do śmierci Ottona III (1002r.)
2002 Wyd. Uraeus
Tłum. z niemieckiego: Janusz Murczakiewicz
Wydarzenia opisane w tym tomie zaczynają się w roku 814 wraz ze śmiercią kanonizowanego później agresora i ludobójcy Karola, zwanego Wielkim. Już w czasach rządów jego syna Ludwika, zwanego dla odmiany Pobożnym, wybucha w kręgu rodziny karolińskiej szarpanina o władzę. Imperium się rozsypuje. Po zaledwie stu latach dynastia wschodniofrankijskich Karolingów wymiera z osobą osiemnastoletniego cesarza Ludwika, zwanego Dziecięciem.
Pełen świetności na polu kultury, ale politycznie skąpany we krwi czas Ottonów trwał wedle ówczesnej miary ledwie dwa ludzkie życia, nieco ponad sześćdziesiąt lat i zakończył się ze śmiercią cesarza Ottona III w roku 1002, który zamyka również niniejszy tom.
W przedstawionych tu wiekach LX i X dokonuje się ścisłe stopienie władzy kościelnej i świeckiej. Cesarz stwarza sobie przeciwwagę dla ustawicznie zawistnych książąt, obdarowując biskupów i opatów cesarstwa ogromnymi nadziałami ziemi z dóbr królewskich i przenosząc na nich swe suwerenne prawa: zwierzchnią władzę sądowniczą i lukratywne regalia handlowe, celne i mennicze. Powstają księstwa kościelne. W zamian za to pomazańcy Kościoła są zobowiązani do stawania ze swą zbrojną świtą przy dworze i na wojnie.
Bujniej niż dotąd rozkwita zaangażowanie wojenne wyższego duchowieństwa. Pod rządami Ottonów Kościół Rzeszy zostaje totalnie zmilitaryzowany; biskupstwa i opactwa rozporządzają znaczącym potencjałem wojskowym.
Również papieże wyruszają w pole: jak choćby Leon IV w roku 849, który jako pierwszy obiecuje katolickim wojownikom królestwo niebieskie na wypadek śmierci; w roku 877 Jan VIII, a w 915 Jan X.
Często jeden papież ekskomunikował drugiego. Rozmaici Ojcowie Święci są zamykani w klasztorach, a niejeden został wtrącony do więzienia, poćwiartowany, uduszony czy otruty. Papież Sergiusz III (904-911) kazał pozbawić życia kolejno dwu poprzedników, papieży Leona V i Krzysztofa. Szczególną pewność chciał mieć pierwszy w historii zabójca papieża: podczas rewolty pałacowej pewien bogobojny krewny Jana VIII najpierw go otruł, a potem „dopóty walił go młotem, aż utkwił w jego mózgu".
Spis treści
Na czyim chlebie jestem albo "Plackiem przed każdą formą władzy" 5
ROZDZIAŁ 1. Cesarz Ludwik I Pobożny (814-840) 17
Zabijanie i modlitwa 18
"Początek nowych reform [...]" — do pięciu litrów wina i czterech litrów piwa dziennie na kanonika 21
Walka o "dobra kościelne" i przeciwko kościołowi prywatnemu 22
Reforma prawa małżeńskiego i zaćmienia księżyca albo o zabobonach cesarza 23
"[...] owa mordercza zabawa, łowy" 25
Oczyszczenie Akwizgranu ze "zdrajców stanu" i ladacznic 28
Cesarz, kler i jedność Rzeszy 29
Ordinatio imperii (817 r.) i ironia historii 32
Ludwik Pobożny każe torturować krewnych i zgolić im głowy i składa oficjalne wyznanie winy 33
Chciwość możnych i nędzarze 35
Polityka zagraniczna albo "lata powabne uroki [...]" 36
Wojna przeciwko Duńczykom, Serbom i Baskom 36
Wojna przeciwko Bretończykom 37
Wojna przeciwko Obodrytom i Baskom 38
Wojna przeciwko Chorwatom 38
Wojna w Hiszpanii i przeciwko Bretończykom 40
Wojna przeciwko Bułgarom 42
Rzymskie stosuneczki. Dlaczego kanonizowano papieża-mordercę Leona III 43
Szwindel z cesarską koroną i koronacją: Stefan IV (816-817) i Paschalis I (817-824) 44
Papież Paschalis oślepia i ścina, najpierw święty, a potem wykreślony z kalendarza 46
Współcesarz Lotar i "Constitutio Romana" 47
Frankijscy biskupi upokarzają cesarza, a sami nie chcą być sądzeni przez nikogo 48
Jak katolik z katolikiem: pierwsze powstanie 50
Jak katolik z katolikiem: drugie powstanie 54
Dużo gorzej niż pod Canossą — i wszystko «według wyroku kapłanów» 56
Zgraja biskupów bez czci i sumienia znów zmienia front 59
"Causa Ebonis" 61
Walka cesarza na rzecz Karola (Łysego) a przeciwko wnukom albo za "porządkiem" a przeciw "zarazie" 63
Śmierć cesarza 65
Frankowie a kosmos 66
Mężowie północnego wiatru 67
ROZDZIAŁ 2. Synowie i wnuki 70
Zostali chrześcijanami — i stali się szlachetni 70
Stale zmieniające się fronty albo przysięgi wierności, tanie "jak ożyny" 72
Bitwa pod Fontenoy albo "gdzie opatrzność boża sprawę pokieruje [...]" 74
Cesarz Lotar sprzymierza się z poganami i rabuje kościoły — Ludwik Niemiecki ścina głowy 75
Przysięgi strasburskie (842 r.) oraz boża i klesza wola 76
O pewnym osobliwym poglądzie dawnych i dzisiejszych historyków 77
Traktaty z Verdim (843 r.) i Meersen (870 r.) 78
Ludwik, z bożej łaski król Bawarów 80
Karol Łysy i państwo zachodniofrankijskie 84
Zabójstwa i mordy w Bretanii 86
Karol Łysy likwiduje bratanków 87
Słowianie nadchodzą... 91
[...] I o "prawie narodów cywilizowanych przeciw barbarzyństwu" 93
Słowiańskie robactwo i frankijski lud boży 94
W ciągu 400 lat 170 wojen przeciwko Słowianom 96
Wielka Morawa 99
Klan Ludwika: łagodna praca pod znakiem krzyża i "krwawe dzieło miecza" 99
... i znowu katoliccy synowie przeciwko katolickiemu ojcu... 103
Królewicz Karol (cesarz Karol III Gruby) w walce ze złymi duchami 105
ROZDZIAŁ 3. Papiestwo w połowie IX wieku 107
Sergiusz II albo "...najlepiej, jak będziemy potrafili" 107
Watykan staje się twierdzą — święty papież jako budowniczy murów 109
Papież po raz pierwszy zapewnia królestwo niebieskie za śmierć na polu walki 109
Cesarz Ludwik II (850—875) doznaje niepowodzenia w kwestii sukcesji 111
Dekretalia Pseudo-Izydora — "fałszerstwa najbardziej brzemienne w skutki, na jakie kiedykolwiek się odważono..." 112
Anastasius Bibliothecarius albo debiut antypapieża 116
Mikołaj I — papież jak pawi ogon, "[...] jakby był panem świata" 117
Spór o małżeństwo Lotara II: cesarz Lotar I dzieli swe państwo 121
Opat Hucbert — "dziewki, psy i sokoły" i 6600 męczenników 122
Arcybiskup Gunthar z Kolonii zdradza kłamliwą tajemnicę spowiedzi 123
Mikołaj I w walce z episkopatem wschodniofrankijskim i cesarzem 124
"Słuchaj, panie papieżu Mikołaju..." — koronowane ścierwojady i papieska zmiana frontu 126
Od idylli rodzinnej pod rządami Hadriana aż po bezinteresowną śmierć cesarza Ludwika II "za sprawę Chrystusa" 128
Upadek i wzlot Anastazego: śmierć Lotara II — "sąd boży" 129
Chwała i zwycięstwo dla Karola Łysego — i "zwycięstwu chwała!" biskupów 130
Cesarz Ludwik II umiera z wyczerpania dla sprawy Chrystusa, a Kościół przejmuje jego spadek 132
Rzym traci Bułgarię 133
Seks, duszpasterstwo, małe przekupstwa i skrytobójstwo na dworze w Bizancjum 135
Papieska rada dla Bułgarii: nie pod końskim ogonem, lecz z krzyżem do bitwy! 136
Rzym zdobywa Czechy i Morawy — nadchodzą "apostołowie Słowian" 137
Książę Rościsław zostaje oślepiony, a arcybiskup Metody potraktowany pejczem przez biskupa pasawskiego 138
Najazdy na wschodzie lub "nikt stamtąd nie uszedł poza biskupem Embrichonem..." 139
Ostateczny zakaz stosowania liturgii słowiańskiej i awans "apostołów Słowian" na patronów kraju i "modnych świętych" 140
ROZDZIAŁ 4. Jan VIII (872-882): 'papież wzorcowy' 142
Świeża inicjatywa albo pierwszy papież-admirał 142
Wspólne interesy Jana z Karolem Łysym, "zbawcą świata" 143
Śmierć Ludwika Niemieckiego: epitafium opata Reginona 145
Kondolencje Karola Łysego i pierwsza bitwa "odwiecznych wrogów" o Ren 146
Zgon po 37 latach panowania "wskutek biegunki w wielkiej nędzy..." 148
Jan chwali Karlomana a koronuje Ludwika Jąkałę 150
Kleszy król Bozo pojawia się na scenie 151
Cesarza chce powoływać "najpierw i przede wszystkim" papież Jan 152
Ostatni apel do Bozona: "...teraz jest dzień zbawienia" lub "poczwórna gra" Jana 153
Frankijskie kontakty między krewniakami 154
Za pozostawienie okrętów i in. papież Jan chce uznać dwukrotnie obalonego i przeklętego patriarchę Focjusza 155
Od Karlomana do Karola III Grubego 156
Papież Jan ściga Saracenów — katolicy z nimi kolaborują 157
Uśmiercenie pojmanych dowódców muzułmańskich papieskim warunkiem powrotu na łono Kościoła 159
Janowi kamraci i pierwsze papieżobójstwo 160
ROZDZIAŁ 5. Opresja normańska i cesarz Karol III Gruby 162
Zabijać z "pomocą bożą" i polec bez niej 162
Na wschodzie i zachodzie Rzeszy wymierają książęta 163
Karol Gruby, któremu przypada w udziale wszystko, a potem również wszystko przepada 164
Gdy chrześcijanie muszą znosić to, co z reguły wyrządzają innym... 165
De bellis parisiacis lub "nic, co by było godne majestatu cesarskiego" 165
Boska opatrzność działa skrycie: koniec panowania Normanów we Fryzji 166
W polityce wewnętrznej — aż do obcięcia genitaliów, "tak że nie został po nich żaden ślad..." 168
Biskup Liutward z Vercelli — najpierw wyniesiony, potem wyrzucony 169
25 lat białego małżeństwa — i próba ognia 170
"Zamach stanu" Arnulfa i rychły zgon Karola 171
ROZDZIAŁ 6. Arnulf z Karyntii, wschodniofrankijski król i cesarz (887-899) 173
1. Arnulf z Karyntii: wschodni Frankowie a wschód 173
...
legi007