Czas Present Perfect jest jednym z bardziej złożonych i dość trudnych w użyciu czasów w języku angielskim. Ze względu na brak odpowiednika w języku polskim oraz dużą liczbę zastosowań sprawia on często problemy a początkujący zwykle starają się go unikać zastępując go w miarę możliwości innymi czasami. Pomimo tego, czas Present Perfect jest w języku angielkim bardzo często spotykany i opanowanie poprawnego jego użycia jest konieczne jeśli chcemy posługiwać się dobrze tym językiem. Poniżej zaprezentowane zostaną wszystkie niezbędne informacje związane z czasem Present Perfect, takie jak jego budowa, zasady stosowania oraz wprowadzenie trzeciej formy czasownika (past participle). Na końcu znajduje się także garść uwag związanych z czasem Present Perfect.
Forma past participle czasownika
Znane są ci już zapewne pozostałe dwie formy czasownika występujące w języku angielskim: pierwsza (infinitive) używana np. w czasie Present Simple, oraz druga forma - przeszła (past) używana w czasach przeszłych takich jak np. Past Simple. Istnieje jeszcze jedna forma czasownika nazywana past participle (imiesłów czasu przeszłego) i używana jest między innymi właśnie w czasie Present Perfect. Tworzenie formy past participle podobnie jak formy past jest związane z tym, czy dany czasownik jest czasownikiem regularnym czy nieregularnym.
Czasownik regularny przyjmuje formę past participle poprzez dodanie do pierwszej, podstawowej formy tego czasownika końcówki -ed. Zauważ, że wszystkie czasowniki regularne mają identyczne formy past i past participle, co jest niewątpliwie znacznym ułatwieniem. Szczegółowe informacje związane z dodawaniem końcówki -ed można odnaleźć tutaj.Przykładowe czasowniki regularne i ich forma past participle:Work -> Worked, Play -> Played, Stop -> Stopped, Live -> Lived
Czasowniki nieregularne sprawiają już znacznie więcej problemów, ponieważ podobnie jak w przypadku formy past również tworzenie formy past participle nie jest obramowane żadnymi regułami i każdy czasownik nieregularny posiada własną, specyficzną formę. Innymi słowy, brak reguł tworzenia zmusza nas do pamięciowego opanowania form czasowników nieregularnych (na szczęście nie ma ich w języku angielskim tak dużo - pełna lista czasowników nieregularnych jest przedstawiona tutaj)Przykładowe czasowniki nieregularne i ich forma past participle:Do -> DoneBe -> BeenDrive -> DrivenDrink -> Drunk
Konstrukcja czasu Present Perfect
Zdania twierdzące w czasie present perfect poprzez użycie czasownika w trzeciej formie (past participle) poprzedzonego operatorem have dla wszystkich osób z wyjątkiem trzeciej osoby liczby pojedynczej (he, she, it) która przyjmuje operator has.Przykładowe zdania twierdzące w czasie present perfect (czasowniki w formie past participle pogrubiono):
· John has found two brand new digital cameras in this shop! [John znalazł dwa nowiutkie aparaty cyfrowe w tym sklepie]
· I have finished! [Właśnie skończyłem!]
· The police have arrested two dangerous criminals [Policja aresztowała dwóch niebezpiecznych przestępców]
· She has forgotten his name [Zapomniała jak on ma na imię]
· Many clients have bought Online Flowers and will continue to do so. [Wielu klientów kupiło kwiaty drogą internetową i będą kupować nadal.
Uwaga: Operator have oraz has w języku angielskim bardzo często przyjmuje skróconą formę łącząc się z podmiotem. Tworzenie form skróconych ilustruje poniższa tabela:
Forma skrócona 'have'
I haveYou have He has John has She has It hasWe haveThey haveEtc.
->->->->->->->->->
I'veYou'veHe'sJohn'sShe'sIt'sWe'veThey'veEtc.
Zauważ, że w przypadku trzeciej osoby liczby pojedynczej forma skrócona jest identyczna jak forma skrócona czasownika to be (He's = He is, He's = He has) Stwierdzić, z która formą mamy do czynienia można na podstawie formy czasownika w zdaniu. Dla przykładu: He's been killed = He has been killed (wskazuje na to czasownik been w trzeciej formie). He's a good boy = He is a good boy (brak w zdaniu innego czasownika niż is wskazuje na takie właśnie rozwinięcie formy skróconej)
Uwaga: Czasownik have/has jest w języku normalnym czasownikiem (oznaczającym 'mieć, posiadać') jednak w czasie Present Perfect pełni on tylko funkcję gramatyczną jako operator wskazujący na to, że zdanie jest w czasie perfect i nie pełni żadnej funkcji znaczeniowej. Dla przykładu: I have been to London [Byłem w Londynie] - have jest operatorem. I have an expensive car [Mam drogi samochód] - have jest czasownikiem oznaczającym posiadanie.Na szczególną uwagę zasługuje tu użycie czasownika have oznaczającego posiadanie w czasie Present Perfect, pojawia się on wtedy w zdaniu dwukrotnie, raz jako operator a raz jako czasownik główny w formie past participle (had). Dla przykładu: I have had an accident [Miałem wypadek] - have jest operatorem gramatycznym wskazującym na czas perfect, had jest czasownikiem głownym oznaczającym miałem.
Tworzenie zdań twierdzących w czasie present perfect podsumowuje poniższa tabela:
Present Perfect - twierdzenia
IYouHeSheItWeYouThey
havehavehashashashavehavehave
beenbeenbeenbeenbeenbeenbeenbeen
to Scotland. to Scotland. to Scotland. to Scotland. to Scotland. to Scotland.to Scotland.to Scotland.
Sposobem na utworzenie pytania w czasie Present Perfect jest, tak samo jak w czasie Present Continuous, inwersja (czyli odwrócenie kolejności). Stosując inwersję zamieniamy po prostu miejscami czasownik posiłkowy have/has i podmiot zdania.
Przykładowe pytania w czasie Present perfect:
· Has she been to Spain? [Czy była w Hiszpanii?]
· Have they done anything wrong? [Czy zrobili coś złego?]
· Have you seen the latest Christmas cards? If not, do it quickly, they are very special! [Czy widziałęś najnowsze kartki na Boże narodzenie? Jeśli nie, uczyń to szybko, bo są bardzo wyjątkowe!]
Tworzenie pytań w czasie Present Perfect podsumowuje poniższa tabela:
Present Perfect - pytania
HaveHaveHasHasHasHaveHaveHave
Iyouhesheitweyouthey
brokenbrokenbrokenbrokenbrokenbrokenbrokenbroken
the window?the window?the window?the window?the window?the window?the window?the window?
Przeczenia w czasie Present Perfect tworzymy poprzez dodania słowa 'not' (wskazującego na negację) po czasowniku posiłkowym have/has (have not/has not). Często spotykane są też formy skrócone: haven't = have not, oraz hasn't = has not.
Przykładowe przeczenia w czasie Present Perfect:
· I haven't seen him since he was a child. [Nie widziałem go od czasu, kiedy był dzieckiem]
· She hasn't finished yet. [Jeszcze nie skończyła]
· John hasn't turned out to be a coward. With his new fire extinguishers he has managed to put out the fire in no time! [Jan nie okazał się tchórzem. Dzięki swoim nowym gaśnicom, od razu zgasił pożar!]
· We haven't eaten any lunch. [Nie zjedliśmy żadnego lunchu]
Tworzenie przeczeń w czasie Present Perfect podsumowuje poniższa tabela:
Present Perfect - przeczenia
have not / haven'thave not / haven'thas not / hasn'thas not / hasn'thas not / hasn'thave not / haven'thave not / haven't have not / haven't
drunkdrunkdrunkdrunkdrunkdrunkdrunkdrunk
any wine.any wine.any wine.any wine.any wine.any wine.any wine.any wine.
Stosowanie czasu Present Perfect
Czas Present Perfect stosujemy w języku angielskim do wyrażania następujących aspektów:
1. Zakończone zdarzenia przeszłe mające wpływ na teraźniejszość:
W tym przypadku nie skupiamy się na określonej chwili w przeszłości, lecz na skutkach lub wpływie przeszłego zdarzenia na chwilę teraźniejszą. Dokładny czas zdarzenia jest nieokreślony.
· Mary has left the building [Mary wyszła z budynku] - Nie wiemy kiedy dokładnie ani dokąd poszła, skupiamy się na fakcie, że nie ma jej teraz w budynku.
· We have lost our insurance policy [Stracilismy naszą polisę ubezpieczeniową] - Nie jest istotne kiedy ani w jakich okolicznościach, podkreślamy tylko sam fakt braku polisy w chwili obecnej.
· Thanks to eCommerce Web Design Site Hosting many companies have grown their revenues, reduced costs and improved customer support. [Dzięki zestawowi WebJaguar eBusiness wiele firm podniosło swoje dochody, zmiejszyło koszty i poprawiło obsługę klienta. ] - Wszystko to jest skutkiem korzystania z usług właściwej firmy.
2. Czas Present Perfect jest często używany do podkreślenia ukończenia lub osiągnięcia czegoś, zwłaszcza, jeśli zakończenie czegoś miało miejsce przed chwilą lub w nieodległej przeszłości:
· I have finished my book! [Skończyłem książkę!] - Podkreślamy tu fakt ukończenia książki...
jacentys