To dość częste choroby, też często zawodowe.
Skóra ludzka fizjologicznie nie jest jałowa.
Fizjologiczna flora bakteryjna:
- Staphyloccocus epidermidis,
- Corynebacteriae,
- Ziarniniaki.
Główne patogenne bakterie (flora patogenna)
- Paciorkowce,
- Gronkowce.
Obrona skóry przed patogenami realizowana jest na drodze:
- Niskiego pH skóry – 5,5 – nie przychylnego dla większości szczepów bakteryjnych;
- Stałego złuszczania się naskórka;
- Komórkowej – makrofagi, leukocyty;
- W mniejszym stopniu na drodze immunologicznej, poprzez produkowane przeciwciała.
Czynniki predysponujące do bakteryjnych zakażeń skóry:(to co obniża ogólną odporność):
- Niedożywienie;
- Niedobory witaminowe;(awitaminozy)
- Kacheksja nowotworowa;
- Cukrzyca;
- Przewlekła terapia sterydowa;
- Mikrourazy – najczęściej zawodowe, powtarzające się.
PYODERMIE
Podział ze względu na etiologię:
§ Czysto paciorkowcowe;
§ Czysto gronkowcowe;
§ Mieszane: paciorkowcowo – gronkowcowe.
Inne, np.:
§ Dyphteria skóry,
§ Erysipeloid,
§ Erytrazma,
§ Actinomycosis.
Paciorkowcowe:
1. Róża (Erysipelas)
Dość częsta, ostra choroba, tzw. róża przyranna (po zakażeniu miejsca zranionego mechanicznie (nawet dłubanie w nosie lub mechaniczne uszkodzenie naskórka w innych okolicach) lub uszkodzonego przez proces chorobowy (np. grzybice)).
Lokalizacja:
- Może lokalizować się wszędzie;(lokalizacja dowolna)
- Najczęstsza – podudzia (niewielkie nadżerki z obecności grzybicy międzypalcowej, owrzodzenia żylakowate-dlatego mówi się, że róża jest chorobą przyranną); choć może też powstać na podłożu zwykłego otarcia skóry- zawsze musi być przerwanie ciągłości naskórka)
- Twarz;
Objawy:
- Wysoka gorączka 39 - 40°C;
- Dreszcze;
- W miejscu wystąpienia róży silny obrzęk;
- Intensywne zaczerwienienie;
- Skóra napięta i lśniąca; czerwona
- Wyraźne okonturowanie zmiany; wyraźny kontrast między zdrową a chorą skórą
- Zmiana chorobowa ma często „wypustki”, – bo szerzy się drogą naczyń chłonnych.
Odmiany:(w zależności od tego, co na tym rumieniu jest)
- Erysipelas haemorrhagicum – z licznymi wybroczynami;
- Erysipelas bullosum – z obecnością pęcherzy;
- Erysipelas gangrenosum –-gdy martwice- czarne miejsca, powstają owrzodzenia po demarkacji.
Róża nie pozostawia odporności, wręcz przeciwnie – kolejne nawroty zdarzają się z coraz większą łatwością-pozostawia podatność
Erysipelas recidivans (wielokrotna róża) ® zaburzenia w obrębie naczyń limfatycznych (ona w którymś nawrocie zostawi słoniowaciznę)® elephantiasis nostra (słoniowacizna).
Można się spodziewać takiej sekwencji zdarzeń: grzybica międzypalcowa®infekcja paciorkowcowa®róża®elefantiaza
Gdy infekcja paciorkowcowa dotyczy głębszych warstw –nawet między mięśniami=Ropowica - występuje bolesność, ten stan, gdy jest głęboko to na skórze nie będzie zmian zapalnych-wymaga nacięcia, opróżnienia ropy+antybiotyki
2. Ropowica (Phlegmone):
Głęboko zlokalizowany naciek zapalny między tkanką podskórną a powięzią
- Znaczne ocieplenie;
- Bolesność;
Cellulitis:
Ø W terminologii amerykańskiej jest to zapalenie ropne głębokie szerzące się w tkance podskórnej i okołopowięziowej po infekcji paciorkowcowej (pośrednie między różą a Phlegmone);
Ø W terminologii europejskiej określa się tym pojęciem defekt kosmetyczny (zmiana nie związana z infekcją- brak stanu zapalnego, gorączki), pojawiający się szczególnie u kobiet, które gwałtownie przytyły. Zlokalizowany jest najczęściej na udach i pośladkach. Skóra zaczyna wyglądać jak pikowana kołdra (zagłębienia na skórze). U kobiet przebieg włókien łącznotkankowych jest pasmowaty pionowy, a u mężczyzn łukowaty – włókna bardziej przeplatają się. Gdy u kobiet dojdzie do szybkiego rozrostu tkanki tłuszczowej, te włókna ciągną skórę, nie puszczają jej, powstają dołeczki.
3. Limfadenitis et Limfangiosis ( ostre paciorkowcowe zapalenie węzłów chłonnych i naczyń chłonnych).
- Wynik urazu najczęściej na obwodzie kończyny,
- Najczęściej czerwona smuga zapalana ciągnąca się od urazu w kierunku dosiebnym,
- Powiększenie najbliższych węzłów chłonnych.
Leczenie – antybiotyki.
Gronkowcowe:-częściej dotyczy mieszków włosowych
1. Folliculitis staphylogenes (Gronkowcowe zapalenie mieszka włosowego):
Pojedyncze krosty zlokalizowane przywłośnie – na szczycie przebija ją włos. Zmiana tworzy się w ujściu mieszka włosowego
Follicilitis staphylogenes chronica barbae = Sycosis (Figówka)=chroniczne zapalenie gronkowcowe mieszków brody:
Na brodzie w zakresie zarostu u mężczyzn mogą być zajęte liczne mieszki, wykwity krostkowe, guzkowe, bliznowaciejące, strupy, trudne do wyleczenia. Po goleniu należy używać alkoholowe wody.
2. Furunculus (Czyrak): zakażenie w obrębie mieszka włosowego
Z początku zakażenie ujścia mieszka włosowego – Ostiofolliculitis ® Następnie zakażenie obejmuje cały mieszek (przechodzi w głąb)– Folliculitis ® Perifolliculitis - tworzy się naciek zapalny wokół mieszka (grudka lub guzek barwy sinoczerwonej z krostą). Zaczyna się od krosty przywłośnej®guzek sinoczerwony, zapalny, na szczycie guzka martwica (bo ciemne zabarwienie- szczyt czernieje)®w centrum czop martwiczy się wytwarza ® demarkacja (powinien spontanicznie oddzielić się)® wypływa ropa ® owrzodzenie ® czyrak pozostawia bliznę.
Ø Niebezpieczna dla życia: na twarzy, powyżej linii ustno – usznej (bo połączenia naczyniowe z zatokami mózgu). Może powodować przejście infekcji przez naczynia do zatoki żylnej i infekcja może przejść na opony dając zapalenie opon i mózgu , doprowadzając do zgonu; Dlatego inaczej traktujemy czyraka na plecach inaczej na twarzy.
Ø Może lokalizować się wszędzie.
Leczenie:
- Czyrak w lokalizacji pozatwarzowej (np. na łydce, plecach) ® antybiotyki lub odczekać i naciąć na szczycie martwicy;
Gdy leczymy bez antybiotykow, to czekamy na spontaniczny rozwój zmiany do momentu czopu martwiczego, a następnie nacinamy go.
Gdy dajemy antybiotyk to zmiana się cofnie lub nie i może powstać abscessus furunculosus - zbiornik ropy, nie „przebija”
- Czyrak na twarzy ® nie podanie antybiotyków jest błędem sztuki! Antybiotyki podajemy najlepiej w iniekcji ( po doustnym podaniu można zwymiotować, można zapomnieć). Nie wolno wygniatać; Czasem konieczne jest zalecenie jedzenia przez rurkę, aby nie powodować niepotrzebnego ucisku od wewnątrz; dla bezpieczeństwa hospitalizować.
Furunculosis (Czyraczność) – kilka czyraków w różnych miejscach naraz lub pojedyncze czyraki ciągnące się przez długi okres czasu. Obowiązuje nas badanie poziomu cukru w kierunku cukrzycy.
Carbunculus (Karbunkuł, Czyrak gromadny ) - infekcja gronkowcowa – zajętych jest kilka sąsiadujących ze sobą mieszków, duży naciek z wieloma czopami martwiczymi; gigantyczne owrzodzenie lub kilka mniejszych w obrębie zmiany. Obowiązuje nas badanie poziomu cukru. Najczęściej na karku, na plecach.
3. Zakażenie gruczołów potowych:
Zaczyna się od potówki-gdy dziecko przegrzejemy, jest to na początku zmiana nieinfekcyjna. Najpierw zastoinowe cystki potowe-tworzą się w ujściach gruczołów potowych, bez odczynu zapalnego. Wyglądają jak kropelki rosy nie dające się zetrzeć, tzw. Miliaria crystalina.
Leczenie: kąpiele z rumiankiem.
Występuje zazwyczaj u niemowląt. Jeśli dołącza się infekcja gronkowcowa, tworzy się zapalna obwódka dookoła tych cystek, to zmiany na całym ciele- niespecjalnie groźnie Þ Miliaria rubra (zalecenie lecznicze: codzienne kąpiele ze środkami odkażającymi i ściągającymi, np.: kora dębu, rumianek, riwanol itp.
Abscesus multiplices infantum (Ropnie mnogie niemowląt): to gronkowcowe zapalenie gruczołów potowych
Jest to głębokie zapalenie kłębków gruczołowych gruczołów potowych.
Na tylnej powierzchni głowy, na potylicy (tam gdzie becik), plecach i pośladkach- tworzą się ropnie wielkości dużej śliwy o średnicy 1-2-3 cm.
Chełbocze, przebijające ale z trudem
Leczenie: Nacięcie + antybiotyk.
Hydradenitis suppurativa (axillare) (ropnie mnogie (pach)):
Jest to zakażenie kłębków gruczołów apokrynowych.
Najczęściej w pachach, choć nie wyłącznie – też pachwiny i inne lokalizacje.
U dorosłych, zakażenie gruczołów apokrynowych. Nacieki zapalne sporych rozmiarów (1-2 cm.), bolesne, z trudem przebijają i tworzą się przetoki (małe kanaliki, z których wylewa się ropa). Różnicować z czyrakiem - gdy jest czop martwiczy to czyrak.
Liszajec pęcherzowy noworodków – Impetigo bullosa neonatorum
Dotyczy noworodków, zakażenie od nosicieli wśród personelu - to typ II gronkowca podtyp 71. Ten gronkowiec tworzy toksynę epidermolityczną, która niszczy struktury budujące więź między komórkami naskórka. Zmiana: na rumieniowym podłożu duże wiotkie pęcherze, pękają. Może być stan podgorączkowy. Gdy nie leczymy to sprawa się pogarszaÞdermatitis bullosa ex foliativa Ritter’i Þ III stadium SSSS- czyli zespół 4 S (choć 1 S oznacza syndrom, więc powinno być zespół 3 S)=Staphylococcal „Scalded” (oparzeniowy) Skin Syndrome - dziecko wygląda jakby go ktoś wrzucił do wrzątku - na rumieniowym podłożu pęcherze®pękają®sączą się.
Stan ogólny ciężki- zaburzenie ciepłoty, gospodarki wodnej, elektolitowej - bo z powierzchni skóry wszystko ucieka. Podsumowując: choroba ma 3 stadia:
I stadium: Impetigo bullosa
II stadium: Dermatitis bullosa ex foliativa Ritter’i
III stadium: SSSS- czyli zespół 4 S)=Staphylococcal „Scalded” (oparzeniowy) Skin Syndrome.
Zakażenia mieszane (gronkowcowo-paciorkowcowe):
1. Zajad (Angulus infectiosus):
Etiologia zajadu może być grzybicz, bakteryjna, mieszana. Tu mówimy o zajadzie, którego etiologią jest mieszane zakażenie gronkowcowo-paciorkowcowe.
W kątach ust odczyn zapalny, maceracja naskórka, pękanie ® bolesne fissury.
2. Impetigo contagiosa (Liszajec zakaźny):
Najczęściej dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym.
Na twarzy lub w miejscu urazu np. na kończynach. Na podłożu rumieniowym pęcherze, bardzo nietrwałe. Pęcherze pękają i zasychają w charakterystyczne miodowo – żółte strupy. Choroba bardzo zakaźna.
3. Impetignisatio secundaria – wtórne zliszajowacenie – nałożenie się powyższej infekcji na inną chorobę skóry np. alergiczną też wszawicę głowy owłosionej (tu też strupy miodowożółte,zlepiają włosy, może na głowie powstać kołtun = plica polonica –oczywiście, gdy ktoś jest bardzo zaniedbany).
4. Intertrigo microbica (Wyprzenie bakteryjne) – zmiana zapalna lokalizująca się w fałdach ciała. Na podłożu rumieniowym pęcherzyki, krosty, pękają, sączą się, powstają spore powierzchnie pozbawione naskórka. Powstaniu tej zmiany sprzyja cukrzycy.
5. Ecthyma microbica (Niesztowica bakteryjna):
Na podudziach (najczęściej) pęcherze (bardzo krótkotrwałe) na podłożu rumieniowym ® pękają ® okrągłe, wysztancowane (o ostrych brzegach) owrzodzenie. Obecnie rzadka choroba – częsta w czasach I wojny światowej, u żołnierzy w okopach.
Leczenie: antybiotyki miejscowe.
6. Pyodermia papillaris et vegetans (brodawkujące i bujające):
U osób zaniedbanych. W sąsiedztwie przetok. Ropa między elementami papilarnymi, brodawkami.
Leczenie: ścinanie, wypalanie, koagulowanie tych wyrostów papilarnych.
Inne:
1. Erysipeloid (Różyca):
§ Penicylina.
2. Erythrazma (Łupież rumieniowy):
- Wywołany przez bakterie z grupy Corynebcterium minutissimum.
§ Jak w grzybicy obrębnej pachwin:
· Pachwiny,
· wewnętrzna strona ud,
· skóra worka mosznowego.
§ Zaczerwienienie i złuszczanie naskórka, nie ma pęcherzyków i nadżerek na obwodzie (jak w grzybicy), przypomina grzybicę odrębną pachwin, ale nie ma nasilenia zmian na obwodzie, co najwyżej lekkie złuszczanie.
3. Actinomycosis (Promienica):
- Wywołana przez Actinomyces bovis Wolf – Israeli.
- Czynnik chorobotwórczy ma kształt splątanych nitek, dlatego myślano, że to grzyb.
- W jamie ustnej każdy ma promieniowce w fazie tlenowej (niepatogenne – faza saprofityczna).
- Jeśli uraz (korzeń zębowy, ekstrakcja zęba) Þ wnikanie bakterii wgłęb zębodołu i przejście ich w fazę beztlenową...
lenka123456