Karba HPO4-2 asparaginian
moilo
fosforan
cytrulina
karba synte
noilotran taza
sferaza arginino
ornitynowa bursztynia
nowa
ormityna argininoburszty
nian
arginaza liaza argi
ninoburszty
nianowa
H2O arginina fumaran
mocznik
Dekarboksylacja – to proces odszczepiania gr. karboksylowej, przy czym w tym procesie uczestniczą enzymy z klasy liaz (czyli bez udziału wody).Enzymy te nazywają się dekarboksylazy aminokwasowe. Reagują one z konkretnymi aminokwasami. Współpracują one z fosforanem pirydoksalu.
Powstają aminy biogenne (m.in. są przy produkcji hormonów)
Produkty dekarboksylacji aminokwasów.
Aminokwas:
1.ormityna,
2.seryna,
3.tyrozyna,
4.histydyna.
Produkt: ad1.putrescyna, ad2.kolanina, ad3.tyranina, ad4.histanina.
Fermentacje aminokwasowe – to procesy, które zachodzą w org. bakterii auksotroficznych i prowadzą do nagromadzenia się w komórce jakiegoś aminokwasu.
Łańcuchy węglowe po rozkładaniu aminokwasów przechodzą w zw.:
a) kw. pirogronowy,
b) acetylokoenzym A,
c) acetoacetylokoenzym A,
d) matabolity pośrednie cyklu Krebsa
Zw. ketogenne(powstaje z nich b) i c). Te, które rozkładane do a) lub d) to aminokwasy glutagenne (produkty ich rozpadu mogą być wykorzystywane do syntezy glukozy.
Aminokwasy: izoleucyna, lizyna, fenyloalanina, tryptofan i tyrozyna mogą
¨Największe znaczenie ma fermentacja glutaminowa -w wyniku tego procesu powstaje kw. glutaminowy. Biosynteza tego kwasu zachodzi w komórkach niektórych bakterii(Micrococcus glutamicus), wykorzystują one kwas pirogronowy(powstały z glukozy) do produkcji kw glutaminowego. Aminokwasy mogą być wykorzystywane do syntetyzowania układu porfirynowego.
Ukł Porfirynowy wchodzi w skład:
· barwników fotosyntetycznych,
· zw. uczestniczących w transporcie tlenu
· białek transportujących elektrony,
· leghemoglobiny- zw uczestniczącego w wiązaniu azotu atmosferycznego przez rośliny motylkowe,
·uczestniczy też w witaminie B12.
8. ZWIĄZKI MAKROERGICZNE.
Ad.2 istnieją dwa typy reakcji egzo- i endoergiczne. Egzo- przebiegają spontanicznie z wydzieleniem energii. Endo- Z dostarczeniem energii (z reakcji egzoergicznych).
Przekazywanie tej energii następuje za pomocą związków gromadzących tą energię w swoich wiązaniach. W trakcie rozpadu zw. wydziela się energia.Wydzielana ener. Do środowiska – to energia swobodna; wartość tej en. zależy od pH środowiska(najczęściej podaje się dla pH=7 –bo odpowiada odczynowi w komórce). En. swobodna w rea egzoergicznych jest przeważnie ujemna(sugeruje to,że jest ona wydzielana). Uczestniczą tu zw. makroergiczne.
Def. zw makroergiczne-są to zw., które, podczas rozkładu hydrolitycznego w rea. pojedynczej wydziela się en. powyżej 25000 [J/mol]. Wiązanie makroergiczne powstaje podczas tego rozkładu.
Zw. makroergiczne powstają podczas:
- utleniania biologicznego,
- procesu fosforylacji fotosyntetycznej.
Zw. makroergiczne w zależności od charakteru wiązania można podzielić na:
1. zawierające wiązania bezwodnikowe fosoranowo-fosforanowe,
2. zw. zawierające wiązania bezwodnikowe ale karboksylo-fosforanowe,
3. zw. o wiązaniach guanidyno-fosforanowe,
4. wiązania tioestrowe.
Ad1. pirofosforan, nukleozydotrójfosforan.(np. ATP-adenozynotrójfosforan
Skład: adenina + cukrowiec +reszty fosforanowe
ATP+H2O®ADP
ATP+H2O®AMP+p~p.
ATP, AMP, ADP - uczestniczą jako zw. aktywujące niektóre inne zw., może następować aktywacja różnych zw. przed wejściem w proces syntezy.
Ad2. wiązania acylofosforanowe.
Tego typu wiązania występują przy acylofosforania
Jeżeli reszta karboksylowa aminokwasu połączy się z resztą fosforanową AMP jest to forma aktywna aminokwasu.
Ad3. wiązania guanidyno-fosforanowe: występują w fosfagenach(są to zw. stanowące rezerwę energetyczną tkanki mięśniowej):
Np.: fosfokreatyna - u kręgowców w mięśniach
Np.: fosfoarginina – u bezkręgowców
Ad4. Wiązania tioestrowe :
UDP- urudynodwufosforan,
CDP-cytozynodufosforan
GDP-guanidynodifosforan
Rola:
·magazynowanie energii,
·udział w aktywacji różnego rodzaju zw., które dzięki temu łatwiej ulegają rea.
- amyloza: proste, długie łańcuchy połączone wiązaniami a1-4 glikozydowymi.
- amylopektyna: polisacharyd rozgałęziony, zbudowany z krótkich, prostych łańcuchów połączonych wiązaniami a1-4 (w łańcuchach) i a1-6 (w rozgałęzieniach) glikozydowymi.
åglikogen: polisacharyd zwierzęcy, mat. zapasowy odkładany gł. w wątrobie i mięśniach; Rozpuszcza się w zimnej wodzie tworząc koloidalny, opalizujący roztwór. Zbudowany jest podobnie jak amylopektyna (wiązania a 1-4 i a 1-6 glikozydowe), lecz znacznie bardziej rozgałęziony (więcej wiązań a 1-6).
ådekstryny: są substancjami bezpostaciowymi , kleistymi, tworzą roztwory koloidalne i skręcają płaszczyznę polaryzacji w prawo; Znaczne ilości dekstryn znajdują się w skórce pieczywa. Zawierają wiązania a 1-6 glikozydowe, a w mniejszych ilościach także a 1-2, a 1-4, a 1-3.
åceluloza: (błonnik) jest najbardziej rozpowszechnionym polisacharydem roślinnym; wchodzi w skład tkanek roślinnych;
Charakteryzuje się b. dużą odpornością na działanie różnych czynników chemicznych.
Nie rozpuszcza się w wodzie i nie tworzy roztworów koloidalnych. Ulega hydrolizie enzymatycznej pod wpływem enzymu: celulazy, której pośrednim produktem jest celobioza, a końcowym D-glukoza.
Posiada wiązania b 1-4 glikozydowe.
Człowiek i zwierzęta mięsożerne nie są w stanie spożytkować celulozy. Jedynie zw. roślinożerne wykorzystują florę bakteryjną obecną w przewodzie pokarmowym do rozłożenia jej na związki przyswajalne.
Wykorzystywana jest szeroko w przemyśle włókienniczym, budowlanym, papierniczym, do produkcji klejów, lakierów, filmów fotograficznych.
Polisacharydy kwaśne (poliuronidy):
złożone związki zawierające kwasy uronowe à produkty utlenienia sacharydów przy ostatniej grupie alkoholowej.
Należą do nich pochodne glukozy i galaktozy Þ zw., których składnikami są kwasy glukuronowy i galakturonowy.
Kwasy te są składnikami hemiceluloz, pektyn, gum, śluzów.
åpektyny: wyst. w przestrzeniach międzykomórkowych roślin i stanowią lepiszcze łączące komórki w tkance. Wyst. w niedojrzałych owocach. Gł. składnikiem długi łańcuch kwasu a- poligalakturonowego (zestryfikowanego metanolem) i powiązanych z nim łańcuchów galaktanów, arabanów, ksylanów.
åhemicelulozy: wyst. we włóknistej i zdrewniałej tkance roślinnej w połączeniu z celulozą;
W skład budowy wchodzi kwas glukuronowy oraz pentozany (drzewa liściaste) i heksozany (d. iglaste).
Aminopolisacharydy: zbudowane z pochodnych cukrowych z wbudowaną grupą aminową, np. chityna.
Reakcje barwne cukrów (wszystkich):
Wszystkie monosacharydy, zawierające w cząsteczkach więcej niż 4 atomy węgla (pentozy, heksozy) ulegają pod działaniem mocnych kwasów odwodnieniu i cyklizacji. Pentozy przechodzą w furfural, a heksozy w 5-hydro-ksymetylofurfural z jednoczesnym odszczepieniem 3 cząsteczek wody z każdej cząsteczki cukru prostego. Otrzymane produkty dehydratacji wchodzą w reakcje kondensacji z fenolami i ich pochodnymi, aminami aromatycznymi i chinonami, tworząc barwne połączenia.
R. Molisha z a-naftolem: do r-ru dowolnego cukru dodajemy odczynnik Molisha (5% etanolowy r-r a-naftolu) i podwarstwiamy stężonym H2SO4 à na granicy warstw powstaje zabarwiony pierścień. Pozytywny wynik dają też aldehydy, aceton, niektóre kwasy organiczne.
furfural + a-naftol = zw. o zabarwieniu czerwono-fioletowym
R. na wykrywanie pentoz:
R. Tollensa z floroglucyną: do r-ru pentozy dodajemy stęż. HCl i kryształek floroglucyny, ogrzewamy do wrzenia. Powstaje zabarwienie różowe.
furfural + floroglucyna = zw. o barwie różowej
R. na wykrywanie ketoz (pentozy):
R. Selivanowa z rezorcyną: do r-ru fruktozy lub (lub sacharozy) dodajemy HCl, ogrzewamy do wrzenia przez 30 sek, chłodzimy i dodajemy kryształki rezorcyny, ogrzewamy do wrzenia. Powstaje wiśniowe zabarwienie (a przy dużym stęż. cukru - osad).
hydroksymetylofurfural + rezorcyna = produkt kondensacji o barwie wiśniowej
R. na odróżnienie monosacharydów od disacharydów:
R. Fehlinga z rezorcyną: pozwala odróżnić monosach. od disach. Mieszamy odczynniki Fehlinga I i II, dodajemy r-r cukru i ogrzewamy. Powstaje osad Cu2O (barwa ).
cukrowiec + CuO = Cu2O¯ + cukrowiec
R. Barfoeda: pozwala odróżnić cukry proste od dwucukrów redukujących. W obecności cukrów prostych osad powstaje szybciej niż w obecności dwucukrów.
MarekMaly