Pionierka.pdf

Praca podharcmistrzowska – „Pionierka obozowa” Joanna Jankowska

Pionierka obozowa

Kiedy tylko zbliża się lato i pierwsze promienie słońca przebiją się przez

zachmurzone niebo wielu drużynowych zaczyna planować wakacyjne podboje, obozy i

wyjazdy. Zbieramy kary obozowe, pakujemy plecaki i z solidnie opracowanym planem

wyjeżdżamy z miasta w pogoni za wakacyjną przygodą. Wiele jednak osób zapomina o

potrzebie zaplanowania pionierki obozowej, która przecież powinna stać się

nieodzownym elementem, każdego obozu stałego. Wiele osób powie mi zapewne, że jest

ona stratą czasu. Nic bardziej mylnego. Pionierka jest jedną z najbardziej twórczych i

ciekawych technik harcerskich, pozwalających na stworzenie atmosfery związanej

bezpośrednio z tematyką obozu. Nie tylko przybliża ona obraną koncepcję obozu, ale

również pozwala odrobinę dostosować świat do jej potrzeb.

Jest to technika, która posiada również ogromne znaczenie edukacyjne. W

obecnym czasie, kiedy większość czasu dzieci spędzają przed komputerami to właśnie

na drużynowych spoczywa obowiązek nauczenia ich zaradności i umiejętności

rozwiązywania problemów. Nie raz zdarzyło mi się bowiem usłyszeć od harcerzy, że

będą musieli się pochwalić rodzicom, iż po raz pierwszy w życiu wbijali gwoździe,

używali siekierki czy piły lub o zgrozo po raz pierwszy zmywali naczynia. Również

rodzice nierzadko zastanawiają się jak to możliwe, że to właśnie ich dzieci zbudowały tak

wiele, różnorodnych budowli. Pionierka obozowa umożliwia bowiem harcerzom

konstruowanie i budowanie wymyślonych przez siebie urządzeń obozowych, a czas

poświęcony na tworzenie zdobnictwa obozowego jest czasem poszukiwania

różnorodnych rozwiązań technicznych, nauki kreatywności i współdziałania w grupie.

Pozwala on wykazać się harcerzom wieloma umiejętnościami i co ważniejsze odczuwać

radość tworzenia oraz zadowolenia z dobrze wykonanej pracy.

Kolejnym bardzo istotnym aspektem tej techniki jest jej funkcjonalność pozwala

ona na dostosowanie surowych warunków obozowych do naszych potrzeb. Odpowiednio

rozplanowana pionierka zakłada bowiem stworzenie urządzeń ułatwiających codzienne

czynności jak choćby szafki, czy półki, przewiduje zorganizowanie miejsc odpoczynku

takich jak ławki czy stoły oraz terenów sportowych: boisk, bramek, małpiego gaju. Nie

jednokrotnie pozwalających na przeprowadzenie wielu szczególnie lubianych przez

harcerzy zajęć programowych

Praca podharcmistrzowska – „Pionierka obozowa” Joanna Jankowska

Jak powiązać pionierkę z temat obozu?

Pionierka obozowa nie może być celem samym w sobie, powinna ona współgrać z

tematyką obozu, dopełniać ją i pomagać tworzyć właściwą z punktu widzenia programu

atmosferę. Szukając inspiracji należy się zatem zastanowić jakie urządzenia i ozdoby

kojarzą nam się z zadanym tematem. Wiele z tych pomysłów wydawać się może trudne

bądź niemal niemożliwe do zrealizowania. Nie należy się jednak zrażać. W pierwszym

etapie nawet te pomysły nie powinny być odrzucane, mogą one bowiem stać się

inspiracją do dalszych rozważań i poszukiwania rozwiązań. Należy pamiętać, że to nie

ciągłe powtarzanie utartych schematów jest przyczyną rozwoju, ale właśnie poszukiwanie

rozwiązań lepszych, ciekawszych i innowacyjnych.

Przypuśćmy zatem, że tematem tego rocznego obozu jest Dziki Zachód.

Poszukiwanie pomysłów należy zatem rozpocząć od obejrzenia kilku westernów,

przejrzenia książki o Indianach lub surfowania po szerokich wodach Internetu. Po

obejrzeniu tylu obrazków zapewne każdy drużynowy będzie wiedział jakie przedmioty

kojarzą mu się z tą tematyką oraz co może okazać się pomocne przy realizacji programu.

Teraz potrzebne będą tylko kartki i ołówek dzięki którym nasze pierwsze pomysły

przełożymy na coś bardziej zrozumiałego, wtedy też przyjdzie moment selekcji

pomysłów oraz poszukiwania sposobów ich realizacji. W tym przypadku wśród wielu

koncepcji znajda się zapewne takie konstrukcje jak: indiańskie totemy, namioty tipi,

kowbojskie rumaki, dla bardziej zaawansowanych również makieta rodem z westernu, a

całości klimatu dopełnią wszech obecne kaktusy. Gama pomysłów jest niemal

niewyczerpana i zależy jedynie od naszej kreatywności, odrobiny zmysłu technicznego,

no i choćby niewielkiej umiejętności posługiwania się młotkiem i piłą.

Praca podharcmistrzowska – „Pionierka obozowa” Joanna Jankowska

Rodzaje urządzeń obozowych

Pionierka obozowa jest bardzo szeroką techniką harcerską, w skład której

wchodzą różne typy urządzeń obozowych, które względu na ich przeznaczenie można

podzilieć szereg grup:

Konstrukcje funkcjonalne – jest to grupa urządzeń posiadających szczególne znaczenie w

codziennym życiu obozu, pomagają one zapewnić bezpieczeństwo, zachować porządek i

czystość na terenie obozowiska. Część z tych konstrukcji pozwala na umilenie czasu

wolnego lub też służy do przekazywania uczestnikom szczególnie ważnych informacji.

Te właśnie cechy sprawią, że urządzenia takie jak: punkt p-poż, ogrodzenia i zeriby,

półki, tablice ogłoszeń, ławki i stoły czy śmietniki pojawiają się na terenie niemal

każdego obozowiska.

Zdobnictwo – Jak już niejednokrotnie wspomniano jedną z podstawowych funkcji tej

techniki jest tworzenie właściwej atmosfery na terenie obozowiska. Tworzenie ozdób

obozowych jest bodaj najbardziej elastycznym elementem pionierki całkowicie

zależącym od pomysłowości drużynowych. W skład tej grupy wchodzi szereg budowli i

ozdób dostosowywanych do tematyki wyjazdu, a m.in.

Bramy

Totemy

Wszelkiego rodzaju ozdoby

Latarnie

Tereny sportowe – Podczas pionierki wskazane jest również zaprojektowanie i

wytyczenie terenów sportowych, skonstruowanie elementów małpiego gaju oraz prostych

urządzeń sportowych. Ta grupa ma szczególne znaczenie jeśli chodzi o wykorzystanie w

późniejszej realizacji programu obozu. Pozwala ona niejednokrotnie nie tylko na umilenie

uczestnikom wolnych chwil podczas wyjazdu, ale również przeprowadzenie wielu

szczególnie lubianych przez harcerzy zajęć programowych

Praca podharcmistrzowska – „Pionierka obozowa” Joanna Jankowska

O czym należy pamiętać rozpoczynając pionierkę obozową

łaściwe przygotowanie i realizacja zadań podczas pionierki ma ogromne

znaczenie, gdyż nieodpowiednie podejście może nie tylko zniechęcić harcerzy do dalszej

pracy ale może również stać się przyczyną zagrożenia. Konieczne jest zatem

przestrzeganie pewnych zasad, które pozwolą ułatwić wykonanie powierzonych zadań

oraz zapewnią maksimum bezpieczeństwa podczas ich realizacji.

Przed rozpoczęciem pionierki konieczne jest zbadanie stanu narzędzi i ich

ewentualna naprawa. Niedopuszczalne jest powierzenie harcerzom narzędzi w

jakimkolwiek stopniu uszkodzonych.

Konieczne jest również przygotowanie odpowiedniej liczby tych narzędzi, usprawnia

to bowiem pracę oraz zapobiega niepotrzebnym sporom.

Po zakończeniu zadań cały używany sprzęt należy przenieść do magazynu, a

następnie sprawdzić czy podczas pionierki nie uległ on uszkodzeniu. Narzędzia nie

powinny znajdować się na placu apelowy po zakończeniu pionierki.

Przed rozpoczęciem pionierki należy zapoznać harcerzy z własną koncepcją

wykonania urządzeń obozowych. W tym momencie nadchodzi czas kiedy również

oni mogą przedstawić swoje pomysły i koncepcje.

Następnym krokiem jest podzielanie harcerzy na grupy zadaniowe i wyznaczenie im

zadania odpowiadającego zarówno ich wiedzy jak i możliwościom.

Należy pamiętać, iż zastęp powinien rozpocząć budowę od zaprojektowania

urządzenia na kartce, pozwala to sprawdzić czy poziom trudności powierzonego im

zadania jest adekwatny do ich wieku i umiejętności, pozwala również na

przeanalizowanie doboru odpowiednich rozwiązań technicznych.

Po tym etapie można już swobodnie zaczynać pracę. Teraz zdaniem drużynowego

jest nadzorowanie przebiegu prac, kontrolowanie ich postępów i pomoc

poszczególnym zespołom. Drużynowy swoją pracą powinien dawać przykład

pozostałym harcerzom w przeciwnym razie ich zapał szybko osłabnie.

Bardzo ważnym zadaniem jest również przygotowanie odpowiedniej liczby plastrów,

która z pewnością przyda się podczas pionierki

Pamiętać również należy, że pionierka obozowa nie może trwać zbyt długo gdyż jest

ona nie tylko zabawą ale również ciężką pracą. Dlatego taż po wykonaniu wszystkich

urządzeń należy stworzyć harcerzom możliwość zaprezentowania swoich konstrukcji

np. podczas chrztu urządzeń obozowych oraz pochwalić za dobrze wykonaną pracę.

Praca podharcmistrzowska – „Pionierka obozowa” Joanna Jankowska

Bramy

główna obozu oraz bramy boczne

prowadzące na boiska, czy do toalety.

Budowa bramy obozowej jest

jednym z najtrudniejszych zadań, dlatego

też zadanie to powinno się powierzyć

najstarszym i najbardziej

doświadczonym harcerzom. Budowa

bramy obozowej zwłaszcza takiej, która

Zdjęcie 1 Brama główna do obozu

Jej stabilna i masywna konstrukcja pozwala na

przebywanie wartownika na jej wyższej

kondygnacji umożliwiając lepszą obserwację

otaczającego obóz terenu

umożliwia przebywanie na jej wyższej

kondygnacji harcerzy musi być

szczególnie nadzorowana przez

drużynowego. Realizację tej konstrukcji

należy powierzyć jedynie najbardziej

Brama obozowa jest wizytówką

odpowiedzialnym instruktorom.

drużyny, jest pierwszym elementem, na

który zwracamy uwagę jeszcze przed

wejściem na teren obozu. Dlatego też ta

jest ona podstawą budowania wizerunku

drużyny. Nie można jedna rozpatrywać

tego aspektu zbyt dosłownie, wiele

drużyn bowiem zaprzestało realizacji

pionierki obozowej z różnych powodów.

Niekiedy jest to związane z surowymi

Zdjęcie 2 Brama główna obozu

poprzedzającym ją mostkiem.

zasadami wprowadzonymi przez

leśniczych, z zasadami bezpieczeństwa,

bądź też z faktem, iż w ich środowisku

nie jest to przyjęte. Ponadto pamiętać

należy, że wygląd urządzeń obozowych

w dużej mierze zależy od wieku i

umiejętności harcerzy.

W zależności od położenia bramy

Zdjęcie 3 Mała brama boczna umożliwiająca

można wyróżnić ich dwa rodzaje: brama

przejście z terenu obozu na boiska sportowe

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: